Πλειάδα επιστημόνων του ΕΚΠΑ «απάντησαν» σε ημερίδα στον Βόλο για την καύση απορριμμάτων, τη χλωρίωση του νερού, την ατμοσφαιρική ρύπανση
«Τίποτα δεν είναι καλό ή κακό έτσι απλά. Αναγκαζόμαστε να συμβιώνουμε με το κακό στη λογική του σχετικού κινδύνου: ότι το όφελος αντισταθμίζει το κόστος. Θα πρέπει να εξετάζουμε κάθε φορά τις προϋποθέσεις, πώς γίνεται ο έλεγχος και τι εναλλακτικές υπάρχουν». Το παραπάνω επεσήμανε ο καθηγητής πρόληψης και υγιεινής του περιβάλλοντος στο Τμήμα Νοσηλευτικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, κ. Εμμανουήλ Βελονάκης, μιλώντας για την καύση απορριμμάτων σε ημερίδα με θέμα «Περιβαλλοντική Ρύπανση και Επιπτώσεις στην Δημόσια Υγεία» που πραγματοποιήθηκε χθες από το εργαστήριο Κλινικής Επιδημιολογίας και Δημόσιας Υγείας του τμήματος Νοσηλευτικής της σχολής Επιστημών Υγείας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, σε συνεργασία με τον Δήμο Βόλου.
Στην ημερίδα επιχειρήθηκε να δοθούν απαντήσεις στα σύγχρονα περιβαλλοντικά προβλήματα που απασχολούν την πόλη από μία πλειάδα επιστημόνων του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Εκ μέρους του δήμου Βόλου την ημερίδα χαιρέτισε, ο αντιδήμαρχος, Τάσος Μπατζιάκας.
Καύση απορριμμάτων υπό προϋποθέσεις
και με βάση τις εναλλακτικές
Σύμφωνα με τον κ. Βελονάκη για την προστασία από φυσικούς ή χημικούς παράγοντες, υιοθετούνται διαφορετικές στρατηγικές: προσδιορίζονται όρια έκθεσης προκειμένου να περιοριστεί η επιβλαβής επίδραση στην υγεία. Όπως τόνισε, όμως, υπάρχουν και παράγοντες με μεταλλαξιογόνο ή καρκινογόνο δράση για τους οποίους δεν μπορούμε να μιλάμε για ασφαλή όρια. «Σε αυτές τις περιπτώσεις όσο περισσότερο εκτίθεται κανείς, τόσο πιο πιθανό είναι να εμφανίσει το αποτέλεσμα της μεταλλαξιογόνου δράσης, π.χ. καρκίνο», είπε.
Καρκινογόνοι παράγοντες, όπως ανέφερε, υπάρχουν και στο περιβάλλον και είναι για παράδειγμα η υπεριώδης ακτινοβολία και το ραδόνιο στις οποίες η έκθεση είναι αναπόφευκτη. «Ο μόνος τρόπος προστασίας είναι η υιοθέτηση ασφαλών συμπεριφορών», εξήγησε.
Υπάρχουν όμως και παράγοντες, με τους οποίους μαθαίνουμε να συμβιώνουμε, γιατί επωφελούμαστε. «Οι ακτίνες x-ray είναι επικίνδυνες αλλά τις χρειαζόμαστε για τις ακτινογραφίες. Η καύση πετρελαίου είναι επικίνδυνη, αλλά δεν μπορούμε να ζήσουμε χωρίς αυτή», ανέφερε.
Στο πλαίσιο αυτό απάντησε και στο θέμα της καύσης των απορριμμάτων: «Θα πρέπει να το δούμε συγκριτικά. Η εναλλακτική που έχουμε είναι η υγειονομική ταφή, που υποβαθμίζει αισθητικά το περιβάλλον, μολύνει τον υδροφόρο ορίζοντα αν δεν υπάρχει καλή στεγανοποίηση και εκλύει μεθάνιο στην ατμόσφαιρα που ευθύνεται για το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Από την άλλη, με την καύση απορριμμάτων δεν έχουμε απορρίμματα να θάψουμε, θα πρέπει όμως να γίνεται σε συνθήκες που να περιορίζουν στο ελάχιστο τους ρύπους, άρα χρειαζόμαστε φίλτρα και κυρίως οι διοξίνες που εκλύονται να είναι σε μηδενική ποσότητα. Το θέμα δεν είναι τι είναι καλό ή κακό έτσι απλά. Είναι θέμα συνεκτίμησης: με ποιες προϋποθέσεις το φτιάχνουμε, πώς το ελέγχουμε και τι εναλλακτικές έχουμε. Για παράδειγμα οι βιομηχανίες αν δεν κάψουν RDF, τι θα κάψουν;» αναρωτήθηκε.
Το χλώριο δεν συνεπάγεται υποβάθμιση του νερού
Από την πλευρά της, η βιολόγος και υποψήφια διδάκτωρ του ΕΚΠΑ, Ελενα Παναγή εστίασε στα νερά του Πηλίου και το ζήτημα της χλωρίωσης, που «παίζει» υψηλά στην τοπική ατζέντα, εξαιτίας των αντιδράσεων που υπάρχουν από τα κινήματα πολιτών.
«Πολλές φορές παρεξηγούμε ότι το νερό που μυρίζει χλώριο μπορεί να είναι και βλαβερό. Κάποιες όμως φορές που το νερό μπορεί να ευχάριστο, μπορεί να περιέχει παθογόνους μικροοργανισμούς. Το χλώριο λειτουργεί ως ισχυρό αντιοξειδωτικό μέσο, το οποίο δεσμεύει τις χημικές ουσίες και πέρα από την αντιοξειδωτική του δράση, καταστρέφει και τα παθογόνα στοιχεία που βρίσκονται στο νερό. Οπότε σε χαμηλές συγκεντρώσεις αποτελεί ένα πολύ καλό παράγοντα καταστροφής των παθογόνων μικροοργανισμών και σε καμία περίπτωση δεν υποβαθμίζει την ποιότητά του, αν χρησιμοποιείται σε σωστές ποσότητες», τόνισε.
Το κυκλοφοριακό μετατρέπει τον Βόλο σε… Λος Αντζελες
Οι υψηλές συγκεντρώσεις ΡΜ10 στην ατμόσφαιρα του Βόλου ευθύνονται για την αύξηση των καρδιοαναπνευστικών παθήσεων στην πόλη, σύμφωνα με μελέτη του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας από το 2007 έως το 2011, την οποία επικαλέστηκε στην ημερίδα η οικονομολόγος- βιολόγος, Ροζάννα Μπαμπαγιάννου.
Η ίδια εντόπισε τις πηγές των ΡΜ10 κυρίως στο κυκλοφοριακό πρόβλημα, το χειμώνα στην καύση υλικών για θέρμανση αλλά και στη λειτουργία των βιομηχανιών. Ιδίως όμως για το κυκλοφοριακό, η κ. Μπαμπαγιάννου υπογράμμισε ότι επηρεάζει όλους, όλο το χρόνο και κυρίως τα μικρά παιδιά που αναπνέουν τόσα λίτρα οξυγόνου, όσο ένας ενήλικας σε έντονη δραστηριότητα.
«Οι ρύποι στο Βόλο είναι σε αναλογία τόσο υψηλοί, όσο στο Λος Αντζελες και στο Κάιρο», τόνισε η κ. Μπαμπαγιάννου.
Τεράστιος όγκους υγειονομικών αποβλήτων
Ο ιατρός- νευροχειρούργος του Αχιλλοπουλείου Γενικού Νοσοκομείου Βόλου, Νίκος Χαυτούρας εντόπισε ένα ακόμη περιβαλλοντικό πρόβλημα: τους τεράστιους όγκους υγειονομικών αποβλήτων. «Πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση, διότι η μόλυνση περιβάλλοντος δεν οφείλεται μόνο στην καύση σκουπιδιών. Είναι πολλές οι μορφές μόλυνσης, από τη ρύπανση των εργοστασίων, από τα καυσαέρια, τα σκουπίδια που πετάμε ακόμη και στον δρόμο και από τα υγειονομικά απόβλητα που είναι τεράστια σε όγκο», τόνισε.
Πτώσεις και περιβάλλον
Το περιβάλλον συνδέεται όχι μόνο με την κακή υγεία των πολιτών αλλά και με τις… πτώσεις! Ο επίκουρος καθηγητής στο τμήμα στατιστικής του Πανεπιστημίου Αιγαίου, Στέλιος Ζήμερας επικαλέστηκε project που υλοποιήθηκε το 2015 και στο οποίο συνδυάστηκαν ιατρικοί φάκελοι, γεωγραφικά συστήματα πληροφοριών και δεδομένα για πτώσεις ανθρώπων που προκλήθηκαν από περιβαλλοντικές και κλιματολογικές αλλαγές. Όπως σημείωσε οι περισσότερες πτώσεις καταγράφονται σε περιοχές όπου παρουσιάζονται κλιματολογικές αλλαγές ή όπου υπάρχει ανθρώπινη παρέμβαση.
Κενό Νόμου
Τέλος, η μεταπτυχιακή φοιτήτρια στο τμήμα οργάνωσης και διοίκησης των υπηρεσιών υγείας του ΕΚΠΑ, Μαριάννα Ισαακίδου, αναφέρθηκε στα κενά που υπάρχουν στην περιβαλλοντική νομοθεσία υπογραμμίζοντας την ανάγκη για απλοποίηση διοικητικών εργασιών και θέσπιση νέων μέτρων που να προάγουν την κυκλική οικονομία.
