Στην «προκρούστεια κλίνη» του δημοσιονομικού κενού μπαίνουν σήμερα οι φόροι του 2016, στις συναντήσεις που θα έχει ο υπουργός Οικονομικών κύριος Ευκλείδης Τσακαλώτος με τους επικεφαλής του κουαρτέτου. Όσο οι θεσμοί ζητούν «ακατέβατα» πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ ως το 2018 και συνεχίζουν να αμφισβητούν την απόδοση μέτρων που προτείνει η κυβέρνηση -ή έχουν περιληφθεί στον κρατικό προϋπολογισμό αλλά δεν έχουν ξεκινήσει να εισπράττονται- τόσο αυξάνεται ο λογαριασμός των νέων φόρων που θα κληθούν να πληρώσουν το 2016 οι πολίτες.
Σήμερα το μεσημέρι η ελληνική πλευρά θα απαντήσει στους θεσμούς πώς είδε την αντιπρόταση που αυτοί κατέθεσαν την Πέμπτη το μεσημέρι για αφορολόγητο μόλις 7.000 ευρώ και μάξιμουμ φορολογική επιβάρυνση 50%-55% (μαζί με την εισφορά αλληλεγγύης), «κόντρα» στο σχέδιο Τσακαλώτου που προέβλεπε αφορολόγητο 9.550 ευρώ και συνολική φορολογική επιβάρυνση έως 60%. Λίγο νωρίτερα, από τις 10.30 το πρωί, θα εξεταστούν και θα μπουν «στο ζύγι» οι αλλαγές που θα γίνουν στο Δημόσιο και στο Ασφαλιστικό.
Στους χαμηλόμισθους τα βάρη
«Θα συζητήσουμε για το ποιο θα είναι τελικά το δημοσιονομικό κενό και με ποια φορολογικά μέτρα αυτό θα κλείσει» έλεγε χθες ανώτατος κυβερνητικός παράγοντας στο protothema.gr. Και τόνιζε πως οι δύο προτάσεις που βρίσκονται «στο τραπέζι» για την φορολογία, θα υποστούν αλλαγές μέχρι να καταλήξουν σε μία τελική συμφωνία, «γιατί αυτό σημαίνει διαπραγμάτευση» όπως έλεγε χαρακτηριστικά.
Ωστόσο η πρόταση των θεσμών δεν είναι ισοδύναμη με εκείνη της κυβέρνησης. Προβλέπει έσοδα 800 εκατ. ευρώ επιπλέον από το 2015 για το δημόσιο, και όχι 600 εκατ. ευρώ που προβλέπει το σχέδιο Τσακαλώτου.
Αυτό σημαίνει ότι οι θεσμοί θέλουν 200 εκατομμύρια ευρώ επιπλέον έσοδα, τα οποία θα προέλθουν από τους άμεσους φόρους εισοδήματος μισθωτών και συνταξιούχων.Η ανάγκη αυτή δεν θα υπήρχε, αν τα υπόλοιπα έσοδα εισπράττονταν κανονικά. Ωστόσο, όπως έλεγε αρμόδιος υπουργός της κυβέρνησης, η ελληνική πλευρά αναζητεί επιχειρήματα για να αποφύγει να εισπράξει τα περίπου 300 εκατ. ευρώ επιπλέον που υπολόγιζε, από διάφορους νέους φόρους που έχουν γραφτεί μεν στον προϋπολογισμό, αλλά δεν έχουν ακόμα εφαρμοστεί (πχ αυξήσεις φόρων για αγρότες, ενοίκια, τυχερά παιχνίδια κλπ).
Με άλλα λόγια, η «σκληρή» πρόταση των θεσμών που φέρνει 200 εκατ. ευρώ επιπλέον φόρους σε μισθωτούς και συνταξιούχους, έρχεται να καλύψει το κενό που δημιουργείται αν η κυβέρνηση θέλει να αποφύγει να εισπράξει άλλους νόμους που έχουν προβλεφθεί στο Μνημόνιο και στον κρατικό προϋπολογισμό. Η επιλογή είναι δική της, είτε να επιλέξει το μοντέλο που της προσφέρουν οι θεσμοί, είτε να επιχειρήσει να τα βρει από άλλους τρόπους. Ένας από αυτούς, που θα συζητηθεί σήμερα, είναι ότι θα προέλθουν επιπλέον φορολογικά έσοδα από την μακροοικονομική βελτίωση της κατάστασης στη χώρα και από την γενικότερη ανάκαμψη της οικονομίας.
Για να φανεί όμως αν αρκούν ή όχι αυτά τα μέτρα, οι δύο πλευρές θα ανταλλάξουν τα ξίφη τους και για δύο ακόμη ζητήματα:
– Η ελληνική πλευρά θα δείξει τα νέα στοιχεία που δείχνουν πρωτογενές πλεόνασμα 3 δις. στο δίμηνο Ιανουαρίου – Φεβρουαρίου του 2016, για να πείσει ότι πάνε καλά τα πράγματα χωρίς άλλα νέα μέτρα. Ο στόχος ήταν για πλέονασμα 1 δισ. ευρώ, με την διαφορά όμως πως τα 2 δισ. ευρώ επιπλέον δεν προέκυψαν λόγω της καλής πορείας της οικονομίας, αλλά διότι το δημόσιο «πάγωσε» πληρωμές 1 δισ. που έπρεπε να κάνει, ενώ και το 1 δισ. επιπλέον έσοδα προέρχονται κατά 85% από έσοδα του ΠΔΕ, δηλαδή από κοινοτικά κονδύλια. Προς το παρόν δεν είναι διαθέσιμα τα αναλυτικά στοιχεία των εισπράξεων φόρων του Φεβρουαρίου, αλλά από τον Ιανουάριο ήδη είχε διαφανεί μία υστέρηση στην είσπραξη του ΕΝΦΙΑ.
– Η πλευρά των δανειστών φυλάει σαν «μυστικό όπλο» τους υπολογισμούς της για το σχέδιο Κατρούγκαλου και το αν αυτά φτάνουν για να εξοικονομήσει 1,8 δισ. ευρώ φέτος από αυξήσεις εισφορών των εργαζομένων και των επιχειρήσεων, χωρίς μεγαλύτερες μειώσεις στις συντάξεις. «Θέλουμε να κλείσει άμεσα η εκκρεμότητα και να απαντήσουν, αλλιώς μπορεί να μας βγάλουν κανέναν “παπά” και να έχουμε άλλα προβλήματα» έλεγε ανώτατη κυβερνητική πηγή.
Με άλλα λόγια, κάθε πλευρά «αυξομειώνει» τον λογαριασμό των νέων μέτρων του 2016 κατά το δοκούν, μέχρι να φανεί αν μπορούν να συμφωνήσουν και σε ποιο ποσό τελικά.
