Ένα συγκλονιστικό ρεπορτάζ για τους πρόσφυγες στις φυλακές ανηλίκων του Βόλου έκανε η δημοσιογράφος του Al Jazeera, Μαριάνα Οικονόμου, καταγράφοντας τις ζωές των νεαρών που καταδικάστηκαν σε πολλά χρόνια φυλάκιση, γιατί αναγκάστηκαν να μεταφέρουν πρόσφυγες στην Ελλάδα, γιατί απειλήθηκαν ή παραπλανήθηκαν από λαθρεμπόρους.
Στο ρεπορτάζ με τίτλο «The Longest Run», η δημοσιογράφος διερωτάται πώς είναι δυνατόν έφηβα αγόρια που άφησαν τις οικογένειές τους και τα σπίτια τους προκειμένου να ξεφύγουν από τη βία και τις συγκρούσεις, να καταλήγουν στις ελληνικές φυλακές, με κάποιους να λαμβάνουν ποινές φυλάκισης 25 ετών.
Σύντομα, όπως γράφει η ίδια, ανακάλυψε πως οι φυλακές ανηλίκων στην Ελλάδα είναι γεμάτες από νέους πρόσφυγες που κατηγορήθηκαν για παράνομη διακίνηση ανθρώπων κατά μήκος των συνόρων.
Καθώς, συνεχίζει το ρεπορτάζ, η προσφυγική κρίση έφτασε στο αποκορύφωμά της το καλοκαίρι του 2015, και χιλιάδες απελπισμένοι άνθρωποι κατέληξαν στις ελληνικές ακτές , ενώ πολλοί ανήλικοι συνελήφθησαν από τους συνοριοφύλακες.
Στην προσπάθειά της να αποτρέψει το λαθρεμπόριο, η Ελλάδα επέβαλε αυστηρούς νόμους και ποινές, ανεξαρτήτως ηλικίας.
Σύντομα, οι φυλακές ανηλίκων γέμισαν με νέους πρόσφυγες, που προσπαθούν απεγνωσμένα να πείσουν τις αρχές πως αναγκάστηκαν, απειλήθηκαν ή παραπλανήθηκαν από λαθρεμπόρους για να μεταφέρουν ανθρώπους κατά μήκος των συνόρων.
 |
Οι δικαστές γενικά ανρήθηκαν να τους πιστέψουν. Πολλοί νέοι έλαβαν ποινές ισόβιας κάθειρξης καθώς, σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία, ένας λαθρέμπορος καταδικάζεται σε 10 χρόνια φυλάκιση για κάθε άτομο που μεταφέρει. Πολλοί λαθρέμποροι, γνωρίζοντας τους αυστηρούς νόμους, αποφεύγουν να κάνουν οι ίδιοι τις διακινήσεις, αναγκάζοντας έφηβα αγόρια να κάνουν τη δουλειά τους.
Η δημοσιογράφος, αναφέρει πως μετά από έξι μήνες αντιπαραθέσεων με τις Αρχές, κατάφερε τελικά να λάβει άδεια για να τραβήξει φωτογραφίες εντός των φυλακών ανηλίκων στο Βόλο, μια φυλακή αποκλειστικά για μη Έλληνες κρατούμενους.
Η δημοσιογράφος εστίασε στον Γιασμίν, έναν 17χρονο από το βόρειο Ιράκ, και τον Αλσαλέχ, έναν 18χρονο Κούρδο από τη Συρία.
Ο Γιασμίν απειλήθηκε από έναν λαθρέμπορο που του είπε πως αν δεν οδηγήσει αυτός το σκάφος με τους πρόσφυγες κατά μήκος του Έβρου, τότε θα έπνιγε τον ξάδερφό του και τον μικρό ανιψιό του.
Ένα από τα πράγματα που έκαναν εντύπωση στη δημοσιογράφο, ήταν οι τηλεφωνικές συνομιλίες των αγοριών με τις οικογένειές τους: γονείς που ζουν σε εμπόλεμες ζώνες υπό τη συνεχή απειλή των βομβαρδισμών και των επιδρομών από το Ισλαμικό Κράτος, μιλούν με τους έφηβους γιους τους που εστάλησαν στην Ευρώπη προς αναζήτηση ενός ασφαλέστερου τρόπου ζωής αλλά κατέληξαν στη φυλακή.
 |
Οι γιοι ακούν τους γονείς τους, την ώρα που οι τελευταίοι τους λένε πως ακόμη ένας φίλος τους αποκεφαλίστηκε από το Ισλαμικό Κράτος, τους λένε για την απελπιστική έλλειψη τροφίμων και φαρμάκων ή πόσο σοβαρά άρρωστη είναι η μητέρα του Αλσαλέχ.
Οι έφηβοι προσπαθούν να τους παρηγορήσουν, λέγοντας ψέματα σχετικά με τον χρόνο της παραμονής τους στις φυλακές, και διαβεβαιώνοντάς τους πως σύντομα θα βρουν δουλειά και θα τους φροντίζουν.
Η αλήθεια όμως έιναι άλλη: τα αγόρια είναι ευάλωτα, φοβισμένα και μπερδεμένα. Κρατούνται σε μια ξένη χώρα όπου δεν μιλούν τη γλώσσα και χωρίς νομικής εκπροσώπηση, ξέρουν πως μπορεί να χρειαστεί να λένε ψέματα στη μητέρα τους για πολλά χρόνια ακόμη. Δεν έχουν κανένα σύμβουλο, καμία υποστήριξη, καθόλου χρήματα και κανέναν να τους επισκεφθεί στις φυλακές. Είναι μόνοι τους.
Μετά από έξι μήνες στη φυλακή, συνεχίζει το άρθρο, το δικαστήριο αποφάσισε να αφήσει ελεύθερο με περιοριστικά μέτρα τον Γιασμίν. Απαγορεύεται να φύγει από την Ελλάδα και τώρα επιβιώνει στην Αθήνα χωρίς χρήματα, καταφύγιο ή οποιαδήποτε στήριξη από το κράτος. Μεταξύ των επιλογών του είναι να φύγει παράνομα από την Ελλάδα υπό την απειλή της σύλληψης, ή να μείνει και να προσπαθήσει να βρει μια παράνομη δουλειά σε μια περίοδο οικονομικής κρίσης, να ενταχθεί σε κάποια εγκληματική συμμορία ή να γίνει θύμα εμπορίας ανθρώπων. Ουσιαστικά είναι και πάλι φυλακισμένος.
Από το 2016, οι αρχές έλαβαν γνώση της πολυπλοκότητας γύρω από το λαθρεμπόριο στην Ελλάδα και πως αθώοι ανήλικοι συχνά κακοποιούνται. Ως αποτέλεσμα, η συνοριακή αστυνομία, καθώς και το δικαστικό σώμα έγιναν πιο προσεκτικοί, ευαίσθητοι και επιεικείς σε περιπτώσεις που αφορούν νέους πρόσφυγες. Δεν συλλαμβάνονται πλέον τόσο συχνά ανήλικοι στα σύνορα.
Η ιστορία του Γιασμίν και του Αλσαλέχ άνοιξε ένα παράθυρο στο τι σημαίνει να είσαι ασυνόδευτος ανήλικος στο έλεος ενός ξένου δικαστικού συστήματος και εγείρει σημαντικά ερωτήματα σχετικά με την αποτελεσματικότητα του ελληνικού ποινικού συστήματος για την προστασία των ανηλίκων.
Η ταινία της δημοσιογράφου, The Longest Run, γυρίστηκε στο περιορισμένο περιβάλλον μιας φυλακής ανηλίκων, με φόντο τις επιθέσεις του Ισλαμικού Κράτους στη Μέση Ανατολή, αφορά τα εξωτερικά αλλά και εσωτερικά σύνορα που δημιουργούν περαιτέρω εχθρότητα και πόνο. Είναι επίσης μια ωδή στην ελευθερία και την καθολικότητα των οικογενειακών δεσμών και της αγάπης.
Πηγή: ethnos.gr
