Επειτα από ένα ακόμη θρίλερ στις διαπραγματεύσεις, έκλεισε τελικά η τεχνική συμφωνία με τους δανειστές τα ξημερώματα της Τρίτης. Η επώδυνη συμφωνία η οποία βεβαίως θα εξειδικευτεί τις επόμενες ώρες και ημέρες, ωστόσο κινείται σ’ αυτά που γνωρίζαμε μέχρι σήμερα.
Δηλαδή σίγουρες περικοπές στις συντάξεις και αύξηση φόρων λόγω μείωσης του αφορολόγητου, πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων αλλά και αντίμετρα σε περίπτωση που επιτευχθεί ο στόχος για πλεόνασμα πάνω από 3,5%. Μεταξύ αυτών και η μείωση στη συμμετοχή στα φάρμακα που θα ισχύσει όχι μόνο για τους συνταξιούχους, αλλά για το σύνολο του πληθυσμού της χώρας
«Ολοκληρώθηκε η διαπραγμάτευση, υπάρχει άσπρος καπνός», δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος σήμερα στις 6 το πρωί και μετά από τον τελευταίο γύρο διαπραγματεύσεων – διάρκειας 12 ωρών – με τους επικεφαλής των κλιμακίων των θεσμών.
Πρόκειται για μια «προκαταρκτική τεχνική συμφωνία», η οποία ανοίγει τον δρόμο για τις συζητήσεις για το χρέος και τη συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο (staff level agreement).
Ο υπουργός Οικονομικών δήλωσε βέβαιος πως τώρα θα προχωρήσει και η συμφωνία για το χρέος διότι δεν υπάρχει η δικαιολογία της απουσίας συμφωνίας για τη δεύτερη αξιολόγηση.
Ομως, αυτό που προέχει είναι η «ζημιά» που θα προκληθεί από αυτή τη συμφωνία για εκατομμύρια Ελληνες. Οπως π.χ. για τους συνταξιούχους οι οποίοι χάνουν μία σύνταξη το χρόνο (οι χαμηλοσυνταξιούχοι) έως και δύο συντάξεις για όσους παίρνουν υψηλά ποσά.
Συγκεκριμένα, τα βασικά σημεία της συμφωνίας είναι:
-Από 1.1.2019 περικόπτεται ως 18% η προσωπική διαφορά στις κύριες συντάξεις. Συμφωνήθηκε ουσιαστικά πλαφόν 18% στη μείωση των κύριων και 18% των επικουρικών συντάξεων από 1/1/2019 και μεσοσταθμικό ψαλίδι 9%
Θίγει 900.000 συνταξιούχους που παίρνουν κύρια σύνταξη πάνω από τα 700 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι θα υπάρχουν απώλειες από λίγα ευρώ ως ακόμη και πάνω από 300 ευρώ το μήνα για τις υψηλές συντάξεις. Μεγάλοι χαμένοι θα είναι οι συνταξιούχοι του πρώην ΤΕΒΕ, οι συνταξιούχοι πανεπιστημιακής εκπαίδευσης με πολλά έτη ασφάλισης και εν γένει όσοι λαμβάνουν πάνω από 1300 ευρώ (ΙΚΑ, Δημοσίου, ΟΑΕΕ, πρώην ευγενή Ταμεία). Η μέση μείωση της σύνταξης θα είναι 9% σε κύριες και επικουρικές. Για κάποιον που παίρνει δηλαδή 800 ευρώ η απώλεια είναι περίπου 70 ευρώ το μήνα ή 840 ευρώ το χρόνο, επομένως χάνει μία σύνταξη.
-Από 1.1.2020 (ή το 2019 αν δεν πιαστούν οι στόχοι) η μείωση του αφορολόγητου από 8.636 ευρώ – 9.545 ευρώ σήμερα στα 5.681 ευρώ για τους άγαμους και θα φτάνει τα 6.595 ευρώ, ανάλογα με τα τέκνα, θα φέρει επιβάρυνση από 650 ευρώ το χρόνο ακόμη και για τους φτωχότερους. Δηλαδή θα αυξηθούν σημαντικά οι φόροι ακόμη και για όσους σήμερα δεν πλήρωναν ούτε ένα ευρώ.
Η μείωση του αφορολόγητου θα φέρει απώλειες ακόμη και για όσους παίρνουν σύνταξη πάνω από 474 ευρώ καθώς πλέον δεν θα καλύπτονται από το αφορολόγητο. Για παράδειγμα ένας συνταξιούχος που παίρνει 720 ευρώ το μήνα και μέχρι τώρα δεν πληρώνει φόρο θα πληρώνει φόρο πάνω από 600 ευρώ το χρόνο. Είναι δηλαδή διπλά χαμένος λόγω και της μείωσης της σύνταξής τους.
-Το 2018 προβλέπονται μέτρα 447 εκατ. ευρώ με περικοπές επιδομάτων ανεργίας, τέκνων, φτώχειας και φυσικών καταστροφών, στήριξης οικογενειών και επιπλέον μείωση του επιδόματος θέρμανσης κατά 58 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, προβλέπεται η κατάργηση της έκπτωσης φόρου για ιατρικές δαπάνες, κάτι που θα αυξήσει το φορολογικό βάρος κατά 121 εκατ. ευρώ. Πάντως, η κυβέρνηση τονίζει ότι δεν ζήτησαν οι δανειστές επιπλέον μέτρα για του χρόνου.
-Στο Δημόσιο έρχεται νέα αξιολόγηση και κινητικότητα και επιβάλλεται «ταβάνι» στον αριθμό των συμβασιούχων. Ο αριθμός τους πρέπει να μειωθεί από 49.448 τον Δεκέμβριο του 2016 σε 49.104 τον ίδιο μήνα του 2017 και σε 48.420 τον Δεκέμβριο του 2019. Ο λόγος της μιας πρόσληψης για κάθε πέντε αποχωρήσεις θα γίνει ένα προς τρία το 2018 εφόσον τηρούνται οι δημοσιονομικοί στόχοι.
-Πωλείται το 30% ως 40% των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ καθώς επίσης και το 17% του μετοχικού κεφαλαίου της επιχείρησης μέσω του ΤΑΙΠΕΔ. Επί του θέματος πρέπει να υπάρξουν περαιτέρω διευκρινίσεις. Για τις ΔΕΚΟ που πρόκειται να μεταφερθούν στο Υπερταμείο, ο κ. Τσακαλώτος είπε ότι είναι θετική εξέλιξη καθώς αν μεταφέρονταν στο ΤΑΙΠΕΔ η αξιοποίησή τους θα πήγαινε μόνο στη μείωση του χρέους.
-Αλλαγές έρχονται στον τρόπο λειτουργίας των αγορών. Επεκτείνεται το άνοιγμα των καταστημάτων τις Κυριακές. Μένει να διευκρινιστεί για ποιες περιοχές επεκτείνεται το μέτρο και για πόσο χρονικό διάστημα μέσα στο έτος.
– Τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα θα πωλούνται και εκτός φαρμακείων, μια απόφαση που θα προκαλέσει οξύτατες αντιδράσεις.
-Στα εργασιακά παρατείνονται με νόμο μέχρι τη λήξη του προγράμματος τον Ιούλιο του 2018 οι αλλαγές που ισχύουν. Δέσμευση της κυβέρνησης για την απαγόρευση της επεκτασιμότητας των κλαδικών συμβάσεων. Παράλληλα καταργείται η υπουργική απόφαση που απαιτείται ως τώρα για την έγκριση των ομαδικών απολύσεων και αντικαθίσταται από ένα σύστημα προειδοποίησης.
– Κυβερνητικές πηγές ανέφεραν ότι δεν υπάρχει «λοκ άουτ» στη συμφωνία, ότι δεν αυξάνεται το όριο των ομαδικών απολύσεων πάνω από το 5%, ότι ο έλεγχος για τις ομαδικές απολύσεις πηγαίνει στο ανώτατο συμβούλιο εργασίας (άρα καταργείται το υπουργικό βέτο) και η κυβέρνηση θα νομοθετήσει την επαναφορά της αρχής της επεκτασιμότητας και της ευνοϊκότερης ρύθμισης από τον Σεπτέμβριο του 2018 μετά το τέλος του προγράμματος.
ΤΑ ΑΝΤΙΜΕΤΡΑ
Τα θετικά αντίμετρα θα εφαρμόζονται από το 2019 ΜΟΝΟ αν η Ελλάδα ξεπεράσει τον στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ όπως είπε κυβερνητικός αξιωματούχος και όχι 3,7% όπως προέβλεπε το προσχέδιο της συμφωνίας.
Προβλέπουν πακέτο φορολογικών μέτρων ύψους 1% του ΑΕΠ το 2019 και στοχευμένο πακέτο κρατικών δαπανών 1% το 2020.
α) Φοροελαφρύνσεις:
■ μείωση του ποσοστού του φόρου στις επιχειρήσεις από 29% σήμερα σε 26% το 2019 (εκτιμώμενο κόστος στα κρατικά έσοδα 0,2% του ΑΕΠ),
■ μείωση του χαμηλότερου συντελεστή φυσικών προσώπων από 22% σήμερα σε 20% το 2019. Δεν αναφέρεται άλλη μείωση συντελεστών για τα φυσικά πρόσωπα. Αφορά μόνο όσους έχουν πολύ χαμηλά εισοδήματα, με στόχο να μετριαστούν οι απώλειες (κατά περίπου 10%) από τη μείωση των 650 ευρώ στην έκπτωση φόρου για μισθωτούς, συνταξιούχους και αγρότες (εκτιμώμενο κόστος για το κράτος 0,5% του ΑΕΠ),
■ προοδευτική μείωση των συντελεστών με τους οποίους υπολογίζεται η εισφορά αλληλεγγύης, διατηρώντας τα υφιστάμενα όρια εισοδήματος. Αυτό ουσιαστικά θα σημάνει ελάφρυνση κυρίως στα υψηλά,
■ επανασχεδιασμός (και όχι μείωση έως 40%) του ΕΝΦΙΑ με ελάχιστο κόστος για το Δημόσιο (0,1% του ΑΕΠ ή περίπου 200 εκατ. ευρώ). Αρα η είσπραξη του ΕΝΦΙΑ δεν μπορεί να μειωθεί κάτω από τα 2,4 δισ. από 2,65 δισ. ευρώ σήμερα.
β) Στοχευμένες κοινωνικές δαπάνες, οι οποίες θα περιλαμβάνουν:
■ αύξηση των στεγαστικών επιδομάτων, σε συνδυασμό με τους περιορισμούς στο ΚΕΑ (έως 0,2% του ΑΕΠ)
■ αύξηση του επιδόματος τέκνων (έως 0,1% του ΑΕΠ)
■ σχολικά γεύματα (έως 0,1% του ΑΕΠ)
■ νηπιαγωγείο / βρεφονηπιακοί σταθμοί (έως 0,15% του ΑΕΠ)
■ μείωση της συμμετοχής των ασφαλισμένων στις δαπάνες Υγείας (μέχρι 0,1% του ΑΕΠ),
Υψηλής απόδοσης δημόσιες επενδύσεις όπως:
■ για την ενεργειακή απόδοση, τη γεωργία κ.ά. (0,2%-0,3% του ΑΕΠ)
■ ενεργητικές πολιτικές για την αγορά εργασίας (έως 0,1%-0,2% του ΑΕΠ).
