Ευρωπαϊκό πρόγραμμα για την καταγραφή της ατμοσφαιρικής ρύπανσης που συσχετίζεται με την αύξηση της νοσηρότητας και θανάτων
Δίκτυο σταθμών μέτρησης των ρύπων στην ατμόσφαιρα, και συγκεκριμένα των ΡΜ 2,5 που θεωρούνται τα πιο επιβλαβή για την ανθρώπινη υγεία, έχει ήδη ξεκινήσει να στήνεται στον Βόλο. Πρόκειται για ευρωπαϊκό πρόγραμμα που «τρέχει» από το Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και στόχο έχει την αποτύπωση του προβλήματος της ατμοσφαιρικής ρύπανσης που συνδέεται με αύξηση της νοσηρότητας αλλά και της θνησιμότητας.
Ρεπορτάζ: ΕΛΕΝΗ ΧΑΝΟΥ
Το παραπάνω έγινε γνωστό στο στρογγυλό τραπέζι που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του ετήσιου συνεδρίου της Πνευμονολογικής κλινικής του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου στη Λάρισα «Ημέρες Πνευμονολογίας», από τον επίκουρο καθηγητή του Τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Γ. Σαχαρίδη.
Σύμφωνα με τον κ. Σαχαρίδη τα ΡΜ 2,5 είναι τα πιο επιβλαβή μικροσωματίδια στην ατμόσφαιρα του Βόλου, οι συγκεντρώσεις των οποίων συνδέονται με ασθένειες οι οποίες μπορούν να οδηγήσουν ακόμη και σε επικίνδυνες καταστάσεις όταν αυξάνονται οι ρύποι. «Πρόκειται για έναν ιδιαίτερο ρύπο που μένει εκεί που παράγεται και που μπορεί να χρειαστεί ακόμη και 24 ώρες να πέσει στο έδαφος από ύψος δύο μέτρων», είπε.
Στο πλαίσιο του προγράμματος θα εγκατασταθούν συνολικά 15 μικρές συσκευές πάνω σε 15 διαφορετικά αστικά λεωφορεία που ακολουθούν έξι διαφορετικά δρομολόγια μέσα στην πόλη, και θα μετρούν ρύπους μέσα στην πόλη ανά πάσα στιγμή. Ηδη έχει αναπτυχθεί η πρώτη συσκευή που θα ξεκινήσει τις μετρήσεις και στόχος είναι να γίνουν μετρήσεις επί 12 μήνες, που θα δώσουν ακριβή στοιχεία για το πρόβλημα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Παράλληλα θα επιλεχθούν και σταθερά σημεία, ήδη ένα λειτουργεί δοκιμαστικά στο λιμάνι του Βόλου. Τα στοιχεία των μετρήσεων ρύπων θα συσχετιστούν με εισαγωγές στο νοσοκομείο και με την εξέλιξη ιατρικών προβλημάτων.
Η ατμοσφαιρική ρύπανση συσχετίζεται με την αυξημένη νοσηρότητα και θνησιμότητα και στην πόλη του Βόλου. Ο αναπληρωτής καθηγητής εντατικής θεραπείας της Ιατρικής Σχολής του Π.Θ., Δημοσθένης Μακρής, παρουσίασε μελέτες που έχουν γίνει από το 2001, και σύμφωνα με τις οποίες υπάρχει συσχέτιση της αύξησης των εισαγωγών στο νοσοκομείο με τις αυξημένες συγκεντρώσεις ρύπων στην ατμόσφαιρα. Ο ίδιος ανέφερε ότι ανά 100.000 κατοίκους, 40 θάνατοι ετησίως μπορούν να αποδοθούν στην ατμοσφαιρική ρύπανση. Υπογράμμισε ακόμη ότι αν ο μέσος όρος των ρύπων ΡΜ10 κυμαίνεται στα 40μgr/m3, οι εισαγωγές στο νοσοκομείο με αναπνευστικά προβλήματα αυξάνονται κατά 25-30 επιπλέον, ενώ σε περίπτωση που καταγραφεί συνδυασμός ρύπων στην ατμόσφαιρα, τα ποσοστά των εισαγωγών αυξάνονται έως και 30%.
Η ατμοσφαιρική ρύπανση συνδέεται τόσο με την υγεία του πληθυσμού όσο και με την οικονομία. Σύμφωνα με την επίκουρη καθηγήτρια του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του Π.Θ., Αθηνά Οικονόμου, το 2010 οι πρόωροι θάνατοι από τη μόλυνση της ατμόσφαιρας αυξήθηκαν παγκοσμίως στα 3 εκατομμύρια και οι προβλέψεις λένε ότι θα φθάσουν τα 6 με 9 εκατ. το 2060. Παράλληλα, οι δαπάνες για τη δημόσια υγεία που πλήττεται από την ατμοσφαιρική ρύπανση αναμένεται να αυξηθούν από τα 21 δισ. το 2015 στα 176 δισ. το 2060. Η ίδια τόνισε ότι χρειάζονται συγκεκριμένες πολιτικές για την αντιμετώπιση του προβλήματος που είναι ακόμη και εισαγόμενο από άλλες χώρες.
Στο προσκήνιο η ΑΓΕΤ
Στο πλαίσιο του στρογγυλού τραπεζιού τέθηκε και το θέμα της λειτουργίας της ΑΓΕΤ και της καύσης RDF. Το θέμα άνοιξε ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Μαγνησίας, Ευθ. Τσάμης.
Αναφέρθηκε στη μεγάλη συζήτηση και τις κινητοποιήσεις που γίνονται για την ΑΓΕΤ, υποστήριξε ωστόσο ότι αφενός δεν υπάρχουν στοιχεία για την αύξηση των καρκίνων όπως ακούγεται, αφετέρου ότι κανείς δεν μπορεί να στοχοποιήσει μία βιομηχανία γι’ αυτό.
«Κάποτε ήταν το κυκλοφοριακό που επιβάρυνε την ατμόσφαιρα. Πλέον τον χειμώνα αντιμετωπίζουμε το πρόβλημα της αιθαλομίχλης λόγω τζακιών και σομπών. Δεν μπαίνουμε ως ιατρικός σύλλογος στη διαδικασία να στοχοποιήσουμε εστίες. Τον τελευταίο καιρό γίνεται μεγάλη κουβέντα για την ΑΓΕΤ και την καύση RDF και ακούγεται για αύξηση καρκίνων. Δεν μπορούμε να πούμε τίποτα αν δεν έχουμε δεδομένα. Η επιδημιολογική μελέτη θα δείξει αν υπάρχει αύξηση καρκίνων στον Βόλο σε σχέση με το παρελθόν και με την υπόλοιπη Θεσσαλία. Ούτε μπορούμε να πούμε ότι ο καρκίνος οφείλεται σε αυτό ή σε άλλο εργοστάσιο. Πρόκειται για μία πολυπαραγοντική νόσο. Εμείς θα αναδεικνύουμε τα προβλήματα στο πλαίσιο του ρόλου μας για την προάσπιση της δημόσιας υγείας, αλλά προς Θεού δεν πάμε να χτίσουμε καριέρες πάνω σε αυτά», είπε ο κ. Τσάμης και χαρακτήρισε θετικό το πρόγραμμα για την εγκατάσταση δικτύου σταθμών μέτρησης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στον Βόλο.
Από την πλευρά του ο διοικητής του Νοσοκομείου Βόλου, Ματθαίος Δραμητινός, υποστήριξε ότι η επιδημιολογική μελέτη θα δείξει δεδομένα με βάση τους ρύπους της περασμένης δεκαετίας. Ο ίδιος ανέφερε ότι η καύση σκουπιδιών που γίνεται από την ΑΓΕΤ παράγει… μοντέρνους ρύπους, και ότι δεν υπάρχουν ισχυροί έλεγχοι. «Η Περιφέρεια και το υπουργείο δέχονται μετρήσεις που παρουσιάζει η ίδια η εταιρεία», είπε χαρακτηριστικά και παρέπεμψε εκ νέου στη διεθνή βιβλιογραφία για στοιχεία σε ό,τι αφορά τις καρκινογενέσεις.
Το παρών έδωσαν μέλη της Επιτροπής Αγώνα Πολιτών κατά της καύσης: ο Στ. Λημνιός που έθεσε ζήτημα μέτρησης βαρέων μετάλλων στην ατμόσφαιρα από την καύση σκουπιδιών και αύξησης καρκίνων, και η Ιφιγένεια Ηλιοπούλου που μετέφερε «την ανησυχία των δημοτών για την καύση σκουπιδιών από την ΑΓΕΤ».
Στην επισήμανση του κ. Λημνιού για την αύξηση των καρκίνων, ο διευθυντής της Πνευμονολογικής κλινικής Κων. Γουργουλιάνης επεσήμανε: «Γιατί ασχολούμαστε μόνο με τον καρκίνο; Οσοι πεθαίνουν από καρδιαγγειακά, Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια δεν μας ενοχλεί; Δεν μας ενοχλεί η αιθαλομίχλη μέσα στην οποία μεγαλώνουν τα παιδιά μας; Γιατί έχουμε κολλήσει σώνει και καλά με τον καρκίνο;». Ο ίδιος μάλιστα κάλεσε στην τάξη την κ. Ηλιοπούλου όταν επιχείρησε να επιχειρηματολογήσει κατά της λειτουργίας της ΑΓΕΤ και της καύσης RDF, που όπως ανέφερε επικαλούμενη επιδημιολογικές μελέτες παράγει φουράνια και διοξίνες. «Κυρία Ηλιοπούλου εδώ μέσα βρίσκονται καθηγητές που έχουν συμμετάσχει σε επιδημιολογικές μελέτες και γνωρίζουν πολύ καλύτερα τους όρους», είπε ζητώντας από τους συμμετέχοντες να σεβαστούν ότι πρόκειται για ένα ιατρικό συνέδριο.
Η κ. Ηλιοπούλου έθεσε και θέμα μετρήσεων, για να της απαντήσει ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας Κώστας Αγοραστός ότι υπάρχει σταθμός και γίνονται μετρήσεις και ότι η Περιφέρεια είναι υπέρ της καλής λειτουργίας των βιομηχανιών. «Εμείς κάνουμε όλους τους ελέγχους. Κάποιοι άλλοι χτίζουν καριέρες πάνω στο πρόβλημα. Εμείς δεν θέλουμε ούτε να τρομοκρατήσουμε ούτε να εφησυχάσουμε», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Αγοραστός.