Οι παγίδες και οι αδικίες στο κοινωνικό μέρισμα -Τι θα γίνει με όσους παντρεύτηκαν το 2018, τους φιλοξενούμενους και τους φοιτητές

Μπορεί στη φετινή Απόφαση να συμπεριλήφθηκαν περιπτώσεις, που είχαν προκαλέσει «βραχυκύκλωμα» πέρσι, ωστόσο δεν διορθώνονται οι αδικίες που δημιουργεί το γεγονός ότι όλα ή σχεδόν όλα τα δεδομένα αντλούνται από τις φορολογικές δηλώσεις, που ως γνωστόν είναι «φωτογραφία» του 2017.

Η πιο χαρακτηριστική περίπτωση είναι αυτή των φιλοξενούμενων, που μπορεί πλέον να μην φιλοξενούνται, αλλά δεν μπορούν να υποβάλουν δική τους αίτηση, άρα χάνουν το μέρισμα ακόμα κι αν διαβιούν στα όρια της φτώχειας!

Οι αδικίες, οι στρεβλώσεις και οι παγίδες της διαδικασίας για το μέρισμα εντοπίζονται στον οδηγό, που δημοσιοποίησε το υπουργείο Οικονομικών, λίγες ώρες πριν ανοίξει η ηλεκτρονική πύλη www.koinonikomerisma.gr.

1. Σύμφωνα με τον Οδηγό, στο μέρισμα του 2018 θα γίνει διασταύρωση του πεδίου του ΑΦΜ στο IBAN του λογαριασμού και οι αιτούμενοι θα βλέπουν προειδοποιητικό μήνυμα αν τα στοιχεία δεν διασταυρώνονται. Ωστόσο, στον Οδηγό των 6 βημάτων, το υπουργείο Οικονομικών έδινε άλλη πληροφορία: «Σε περίπτωση που από λάθος δηλωθεί ενεργός λογαριασμός ΙΒΑΝ ο οποίος δεν ανήκει στο δικαιούχο ή συνδικαιούχο του μερίσματος (ανήκει δηλαδή σε άλλο φυσικό ή νομικό πρόσωπο), ενδέχεται η πληρωμή να προχωρήσει κανονικά καθώς δεν είναι πάντοτε δυνατός ο έλεγχος του συνδυασμού του ΑΦΜ με το ΙΒΑΝ. Σε αυτή την περίπτωση θα εισπραχθεί το κοινωνικό μέρισμα από κάποιον άλλον. Απαιτείται επομένως μεγάλη προσοχή στη συμπλήρωση του πεδίου του ΙΒΑΝ». Τελικά τι από τα δύο ισχύει; Υπάρχει κίνδυνος να πληρωθεί άλλος το μέρισμα;
2. Η αίτηση περιλαμβάνει τα στοιχεία που απεικονίζονται στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος του φορολογικού έτους 2017. Εάν στην τελευταία δήλωση εμφανίζεται φιλοξενούμενο άτομο, ακόμα και αν αυτό έχει αποχωρήσει πλέον από το νοικοκυριό, δεν μπορεί να αφαιρεθεί από τη σύνθεση του νοικοκυριού. Τι σημαίνει αυτό; Ότι αν ο τέως φιλοξενούμενος δεν δώσει τη συγκατάθεση του τώρα που έχει αποχωρήσει από το νοικοκυριό, ο δικαιούχος δεν πρόκειται να πάρει ποτέ το μέρισμα.
3. Οι φιλοξενούμενοι δεν μπορούν να αιτηθούν, εφόσον έχουν δηλώσει ότι φιλοξενούνται από άλλο φορολογούμενο στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος του φορολογικού έτους 2017, ακόμα και εάν τώρα δεν διαμένουν στο νοικοκυριό που είχαν δηλώσει. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη αδικία του συστήματος, αφού εάν κάποιος έχει πάψει να είναι φορολογούμενος ακόμα κι από την Πρωτοχρονιά του 2018, ακόμα κι τα εισοδήματα του είναι στα όρια της φτώχειας, δεν μπορεί ούτε καν να αιτηθεί μερίσματος. Σημειωτέον ότι για το σύστημα δεν αλλάζει το παραμικρό ακόμα κι αν η φιλοξενία ήταν έστω για ένα μήνα, καθώς έχει «κλειδώσει» τη φορολογική δήλωση.
4. Όσοι σπουδάζουν (μέχρι την ηλικία των 25 ετών) θεωρούνται προστατευόμενα μέλη και συμπεριλαμβάνονται στη φορολογική δήλωση των γονέων τους ανεξαρτήτως τόπου διαμονής, ακόμη και αν υποβάλλουν δική τους ξεχωριστή δήλωση. Συνεπώς, δεν μπορούν να υποβάλουν ξεχωριστή αίτηση. Άλλη μια αδικία, αφού αν και στην πραγματικότητα πρόκειται για ξεχωριστό νοικοκυριό, ο φοιτητής που υποβάλει δική του δήλωση, δεν μπορεί καν να αιτηθεί μερίσματος.
5. Όσοι μπορεί να παντρεύτηκαν ή να σύναψαν σύμφωνο συμβίωσης στη διάρκεια του 2018 δεν μπορούν να υποβάλουν αίτημα ως ζευγάρι, άρα να έχουν υψηλότερα εισοδηματικά- περιουσιακά όρια και επίδομα. Όπως ορίζεται ρητώς, δεν μπορεί να γίνει κοινή αίτηση για το κοινωνικό μέρισμα, αφού η αίτηση απεικονίζει την εικόνα του φορολογούμενου σύμφωνα με την εκκαθαρισμένη δήλωση φορολογίας εισοδήματος ή τυχόν τροποποιητικές της μέχρι 31/10/2018.
6. Αν και το μέρισμα έρχεται για να ενισχύσει αδύναμους, στα εισοδηματικά όρια συνυπολογίζονται ακόμα και κοινωνικά επιδόματα. Συγκεκριμένα, το επίδομα ανεργίας, τα αναπηρικά επιδόματα και οι αναπηρικές συντάξεις, το Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης. ΔΕΝ συνυπολογίζονται η αποζημίωση απόλυσης, η διατροφή συζύγου και τέκνων για το νοικοκυριό που τη λαμβάνει, καθώς και οι περιπτώσεις που συμπληρώνονται στους κωδικούς 781-782 του εντύπου Ε1 (Χρηματικά ποσά που προέρχονται από διάθεση περιουσιακών στοιχείων, δάνεια, δωρεές, κλπ).
7. Η αίτηση απεικονίζει όλα τα στοιχεία της περιουσιακής σας κατάστασης όπως αυτή χρησιμοποιήθηκε κατά την εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ το έτος 2018. Η περιουσιακή κατάσταση δεν γίνεται να μεταβληθεί ακόμα και εάν έχει πραγματοποιηθεί πώληση περιουσίας μετά την 1/1/2018. Τι σημαίνει αυτό; Αν κάποιος μένει, πλέον, στο ενοίκιο, παραμένει «φορτωμένος» με το ακίνητο που έχει πουλήσει και κινδυνεύει να χάσει το μέρισμα.
8. Το ποσό των τόκων προκύπτει από την εκκαθαρισμένη δήλωση φορολογίας εισοδήματος ή τυχόν τροποποιητικές της μέχρι 31/10/2018 και δεν είναι δυνατό να αλλάξει. Πρόκειται για την άλλη μεγάλη αδικία του συστήματος, καθώς εάν κάποιος δεν έχει, πλέον, ούτε μισό ευρώ στην τράπεζα, μπορεί να χάσει το μέρισμα λόγω των καταθέσεων που είχε… πέρσι.
9. Δεν είναι απαραίτητο να είναι άνεργος ο αιτούμενος τη στιγμή υποβολής της αίτησης, εφόσον έχει συμπληρώσει 6 συνεχόμενους μήνες ανεργίας εντός του έτους 2018. Πρόκειται για τον απόλυτο παραλογισμό, καθώς εάν κάποιος είχε την τύχη να βρει δουλειά, τότε θα πάρει μέρισμα ανεξαρτήτως του ύψους των αποδοχών που έχει, πλέον, από την εργασία του. Αντιθέτως, όσοι έμειναν άνεργοι αλλά δεν… πρόλαβαν να συμπληρώσουν 6μηνο ανεργίας εντός του 2018, δεν θα έχουν το bonus της αφαίρεσης 9.000 ευρώ από το περσινό εισόδημα και κινδυνεύουν να μείνουν με άδεια χέρια.

Την ίδια στιγμή δεν ακούγεται το παραμικρό για την ειδική ενίσχυση που πήραν πέρσι νέοι άνεργοι. Το 2017, είχε προβλεφθεί έκτακτη οικονομική ενίσχυση 400 ευρώ για περίπου 55.000 μη επιδοτούμενους ανέργους 18-24 ετών, με κόστος περίπου 20 εκατ. ευρώ. Φέτος;