Το ημερολόγιο έγραφε 11 Σεπτεμβρίου 2001. Σαν σήμερα πριν από 21 χρόνια γραφόταν η πιο μελανή σελίδα στη σύγχρονη ιστορία των ΗΠΑ. Καθιερώθηκε ως η «ημέρα που άλλαξε τον κόσμο» καθώς το χτύπημα στους Δίδυμους Πύργους ήταν πλήγμα στην καρδιά ολόκληρης της Δύσης.
Μέσα σε 102 λεπτά- τόσο διήρκεσαν οι τρομοκρατικές επιθέσεις- όλεθρος, χάος και θάνατος παντού. Ο ουρανός έβρεχε στάχτη. Τα κτίρια καίγονταν. Άνθρωποι πηδούσαν από τα παράθυρα για να σωθούν αφού δεν άντεχαν τους καπνούς και τις υψηλές θερμοκρασίες.
Το χρονικό των επιθέσεων
Η πτήση 11 της American Airlines, ένα Boeing 767-223, απογειώθηκε από τον διάδρομο του αεροδρομίου Logan International Airport της Βοστώνης με 81 επιβάτες στις 7:59 π.μ. τοπική ώρα, με προορισμό το Λος Άντζελες. Η αεροπειρατεία στην πτήση εκδηλώθηκε στις 8:14. Στις 8:27 το αεροπλάνο άλλαξε κατεύθυνση προς τον Νότο.
Η πτήση 175 της United Airlines, ένα Boeing 767-222, απογειώθηκε από τον διάδρομο του αεροδρομίου Logan International Airport της Βοστόνης με 56 επιβάτες στις 8:14 π.μ. τοπική ώρα, με προορισμό το Λος Άντζελες.
Στις 8:42 ανέφερε πως έπιασε μια ύποπτη μετάδοση από ένα άλλο αεροπλάνο, το οποίο αποδείχθηκε πως προερχόταν από την πτήση American 11. Η αεροπειρατεία στο αεροπλάνο της United εκδηλώθηκε μεταξύ 8:42 και 8:46 τοπική ώρα. Στις 8:58 το αεροπλάνο απέκτησε πορεία προς τη Νέα Υόρκη.
Η πτήση 77 της American Airlines, ένα Boeing 757-223, απογειώθηκε από τον διάδρομο του αεροδρομίου Dulles International Airport της Ουάσινγκτον, Π.Κ. με 58 επιβάτες στις 8:20 τοπική ώρα, με κατεύθυνση το Λος Άντζελες. Η αεροπειρατεία εκδηλώθηκε μεταξύ 8:51 και 8:54.
Η πτήση 93 της United Airlines, ένα Boeing 757-222, απογειώθηκε από τον διάδρομο του αεροδρομίου Liberty International Airport του Νιούαρκ στο Νιου Τζέρσεϊ με 37 επιβάτες στις 8:42 τοπική ώρα (με καθυστέρηση 25 λεπτών), με κατεύθυνση το Σαν Φρανσίσκο.
Στις 9:24 οι πιλότοι της πτήσης έλαβαν μήνυμα από το έδαφος να είναι προσεκτικοί καθώς δύο αεροπλάνα είχαν προσκρούσει στο Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου.
Η αεροπειρατεία εκδηλώθηκε στις 9:28. Στις 9:32 οι αεροπειρατές ενημέρωσαν τους επιβάτες πως το αεροπλάνο ήταν παγιδευμένο με εκρηκτικά και αφού έκλεισαν τον αυτόματο πιλότο, έστριψαν το αεροπλάνο με κατεύθυνση προς τα ανατολικά.
Στις 9:39 οι αεροπειρατές μετέδωσαν μήνυμα προς τους επιβάτες πως επέστρεφαν στο αεροδρόμιο, το οποίο όμως δεν ακούστηκε από αυτούς. Οι επιβάτες πληροφορήθηκαν από τηλεφωνήματα για τις επιθέσεις στο Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου.
Στις 9:57 ξεκίνησε η αντεπίθεση των επιβατών. Στις 9:59, ο Ζιάντ Τζιράχ, που εκτελούσε χρέη πιλότου μετά την αεροπειρατεία, πραγματοποιεί ελιγμούς ανεβοκατεβάζοντας την μύτη του αεροπλάνου για να εμποδίσει τους επιβάτες να εισβάλουν στο πιλοτήριο. Στις 10:02 δίνεται η εντολή στον Τζιράχ να καταρρίψει το αεροσκάφος, καθώς οι επιβάτες είναι έτοιμοι να εισέλθουν στο πιλοτήριο.
Η διάρκεια από τη στιγμή της πρόσκρουσης του πρώτου αεροπλάνου στον Βόρειο Πύργο μέχρι την ολοκλήρωση της επίθεσης με την κατάρρευση του, ήταν 102 λεπτά.
- Η πτήση 11 της American Airlines συνετρίβη πάνω στον Βόρειο Πύργο του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου στις 8:46:40 π.μ. τοπική ώρα (15:46:40 ώρα Ελλάδας), μεταξύ των ορόφων 93 και 99.
- Η πτήση 175 της United Airlines συνετρίβη επάνω στον Νότιο Πύργο στις 9:02:59 π.μ. τοπική ώρα (16:02:59 ώρα Ελλάδας), γεγονός που μεταδόθηκε ζωντανά από τα περισσότερα τηλεοπτικά δίκτυα ανά τον κόσμο, που μόλις είχαν διακόψει το πρόγραμμά τους για να ενημερώσουν για την προηγούμενη πρόσκρουση.
- Η πτήση 77 της American Airlines, έπεσε στο Πεντάγωνο της Αμερικής, στις 9:37:46 π.μ. τοπική ώρα (16:37:46 ώρα Ελλάδας).
- Νότιος Πύργος κατέρρευσε στις 9:59 π.μ (16:59 ώρα Ελλάδας).
- Η πτήση 93 της United Airlines συνετρίβη σε ανοικτή περιοχή στη νοτιοδυτική Πενσιλβάνια στις 10:03:11 π.μ. τοπική ώρα (17:03:11 ώρα Ελλάδας). Όπως ανακοινώθηκε αργότερα, η πτήση αυτή κατευθυνόταν προς την Ουάσινγκτον με πιθανό στόχο το Καπιτώλιο των Ηνωμένων Πολιτειών ή τον Λευκό Οίκο, ενώ η αποτυχία των αεροπειρατών να φθάσει το αεροπλάνο στο στόχο του οφείλεται στους επιβάτες της πτήσης που προσπάθησαν να ανακτήσουν τον έλεγχο του αεροσκάφους.
-
- Ο Βόρειος Πύργος κατέρρευσε στις 10:28 π.μ. (17:28 ώρα Ελλάδας).
- 09:17 η ομοσπονδιακή υπηρεσία της πολιτικής αεροπορίας διέταξε να κλείσουν όλα τα αεροδρόμια της χώρας. Παράλληλα στην περιοχή της Νέας Υόρκης έκλεισαν τα λιμάνια, οι γέφυρες και τα τούνελ.
- 10:10 για προληπτικούς λόγους εκκενώθηκαν ο Λευκός Οίκος, το Καπιτώλιο, το Υπουργείο Δικαιοσύνης και όλα τα Ομοσπονδιακά κτίρια των ΗΠΑ.
- 13:04 Ο πρόεδρος Μπους, που είχε καταφύγει στην αεροπορική βάση Μπάρκντεϊλ στη Λουιζιάνα, έθεσε τις ένοπλες δυνάμεις σε “κατάσταση ύψιστου συναγερμού” και δεσμεύθηκε “να κυνηγήσει και να τιμωρήσει τους δειλούς δράστες” των επιθέσεων. Ο πρόεδρος στη συνέχεια μεταφέρθηκε στην αεροπορική βάση Όφουτ της Νεμπράσκα, προτού επιστρέψει στον Λευκό Οίκο το βράδυ.
- Στις 13:27, στην Ουάστινγκτον, ο δήμαρχος Άντονι Ουίλιαμς κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης στην ομοσπονδιακή πρωτεύουσα.
- Στις 20.30, ο πρόεδρος Μπους απευθύνθηκε στον αμερικανικό λαό: “Οι τρομοκρατικές επιθέσεις μπορεί να ταρακούνησαν τα θεμέλια των μεγαλύτερων κτιρίων μας, αλλά δεν μπορούν να αγγίξουν τα θεμέλια της Αμερικής” και δεσμεύθηκε να εντοπίσει τους υπεύθυνους, ενώ προειδοποίησε ότι η Ουάσινγκτον “δεν θα κάνει διακρίσεις” μεταξύ των τρομοκρατών και αυτών που τους προστατεύουν.
- Η ουσία όμως ήταν ότι ο Βορράς είχε χτυπηθεί. Πέρα από τους 19 αεροπειρατές, στις επιθέσεις σκοτώθηκαν συνολικά 2.973 άνθρωποι, τραυματίστηκαν περίπου 6.000 και σχεδόν 24 παρέμειναν αγνοούμενοι.
Οι εγκέφαλοι των επιθέσεων
Οσάμα μπιν Λάντεν: Γεννημένος το 1957 στη Σαουδική Αραβία, ένα από τα 57 παιδιά του Μοχάμεντ Αουάντ μπιν Λάντεν, ενός κατασκευαστή κτιρίων, ο οποίος την εποχή της άνθισης του κατασκευαστικού τομέα στη χώρα απέκτησε τεράστια περιουσία. Το 1979 ο μπιν Λάντεν εντάχθηκε στο κίνημα των Μουτζαχεντίν ή “Μαχητών του Θεού”, που πολεμούσαν τους σοβιετικούς κατακτητές στο Αφγανιστάν.
Στα χρόνια που ακολούθησαν ριζοσπαστικοποιήθηκε ακόμη περισσότερο, με σημείο καμπής να φέρεται ότι ήταν ο Πόλεμος του Κόλπου το 1991, όταν αμερικανοί στρατιώτες αναπτύχθηκαν στη Σαουδική Αραβία. Μετανάστευσε στο Σουδάν και το 1996 στο Αφγανιστάν, όπου έγινε σύμμαχος των Ταλιμπάν.
Στο τέλος των χρόνων του 1990, επιθέσεις που αποδόθηκαν στην αλ-Κάιντα, περιλαμβανομένων εκείνων με στόχο τις πρεσβείες των ΗΠΑ στην Κένυα και στην Τανζανία, συγκέντρωσαν τα βλέμματα της παγκόσμιας κοινότητας.
Το αμερικανικό FBI χαρακτήρισε τον μπιν Λάντεν καταζητούμενο τρομοκράτη, αλλά χωρίς επιτυχία. Οι ΗΠΑ δεν κατάφεραν να τον συλλάβουν στο Αφγανιστάν.
Οι Ταλιμπάν αρνούνταν να τον παραδώσουν. Λίγο μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, οι ΗΠΑ εισέβαλαν στο Αφγανιστάν, αλλά ο μπιν Λάντεν διέφυγε.
Πολλοί ένοπλοι ισλαμιστές τον θεοποίησαν και με μεγάλη προθυμία κατέγραφαν τα μηνύματά του, ηχητικά και οπτικά. Σκοτώθηκε από τις αμερικανικές ειδικές δυνάμεις το 2011 στη διάρκεια επιχείρησης στο Πακιστάν.
Χαλίντ Σιχ Μοχάμεντ: Μεγάλωσε στο Κουβέιτ και η οικογένειά του πιστεύεται ότι καταγόταν από την ιρανο-πακιστανική μεθοριακή περιοχή. Αποφοίτησε από το πανεπιστήμιο στις ΗΠΑ το 1986. Η έκθεση για τις επιθέσεις τον περιγράφει ως έναν μορφωμένο μουσουλμάνο, ο οποίος έπεισε τον μπιν Λάντεν να γίνουν οι επιθέσεις στις ΗΠΑ χρησιμοποιώντας αεροπλάνα σε μια συνάντησή τους το 1996 στο Αφγανιστάν.
Λέγεται ότι αργότερα εντάχθηκε στην αλ Κάντα επισήμως. Θεωρείται ο κύριος σχεδιαστής των επιθέσεων, ο οποίος οργάνωσε και το επικοινωνιακό κομμάτι καθώς και την χρηματοδότηση των επιθέσεων. Ο Σιχ Μοχάμεντ συνελήφθη στο Πακιστάν το 2003. Στη συνέχεια ανακρίθηκε από την CIA. Σύμφωνα με μια έκθεση της αμερικανικής Γερουσίας, βασανίστηκε στη διάρκεια των ανακρίσεων και υποβλήθηκε σε εικονικό πνιγμό 183 φορές.
Με αυτό τον τρόπο βασανισμού ρίχνεται νερό στο πρόσωπο του θύματος σε τέτοιο βαθμό ώστε να μην μπορεί να αναπνεύσει και να νομίζει ότι πνίγεται. Το 2006 ο Σιχ Μοχάμεντ μεταφέρθηκε στη φυλακή του Γκουαντάναμο. Εκεί θα δικαστεί από στρατοδικείο για τον ρόλο του στις επιθέσεις.
-Ένας άλλος κρατούμενος στο Γκουαντάναμο είναι ο Ραμζί μπιν αλ-Σιμπ, ένα ακόμη μέλος του πυρήνα του Αμβούργου. Γεννημένος το 1972 ο Υεμενίτης αυτός δεν είχε λάβει αμερικανική βίζα πριν από τις επιθέσεις.
Για τον λόγο αυτό παρείχε επιμελητειακή και οικονομική υποστήριξη για τα σχέδια της οργάνωσης από την Ευρώπη, σύμφωνα με την έκθεση, και διατηρούσε επαφή με τον Σιχ Μοχάμεντ. Λίγο μετά τις επιθέσεις εγκατέλειψε το Αμβούργο. Ένα χρόνο αργότερα συνελήφθη στο Πακιστάν και βρέθηκε στα χέρια των Αμερικανών. Και αυτός βασανίστηκε από την CIA και η δίκη του ενώπιον στρατοδικείου έχει παγώσει εδώ και χρόνια.
Σε δίκη στη Γερμανία
Μουνίρ ελ-Μοτασαντέκ: Γεννημένος το 1977, ήταν ένας φοιτητής από το Μαρόκο και στενός φίλος των τριών πιλότων-αεροπειρατών του Αμβούργου. Ο Μοτασαντέκ συνελήφθη στις 28 Νοεμβρίου του 2001 με την κατηγορία ότι παρείχε επιμελητειακή υποστήριξη στην οργάνωση.
Στις 19 Φεβρουαρίου του 2003 το Ανώτερο Περιφερειακό Δικαστήριο στο Αμβούργο τον καταδίκασε σε 15ετή κάθειρξη για συμμετοχή σε περισσότερους από 3.000 φόνους και για συμμετοχή σε τρομοκρατική οργάνωση στην πρώτη δίκη παγκοσμίως για τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου. Τον Μάρτιο του 2015 η ετυμηγορία ανατράπηκε από το Γερμανικό Ομοσπονδιακό Ανώτατο Δικαστήριο.
Ακολούθησαν πολλές ακόμη δίκες μέχρι που τελικώς καταδικάστηκε σε 15ετή ποινή κάθειρξης. Το 2018, λίγο πριν ολοκληρώσει την ποινή τους, απελάθηκε στο Μαρόκο. Λέγεται ότι εκεί ζει ελεύθερος.
Αμπντελγκανί Μζουντί: Γεννημένος το 1972 και αυτός, είναι Μαροκινός. Συνελήφθη στο Αμβούργο στις 10 Οκτωβρίου του 2002. Λέγεται ότι διατηρούσε στενούς δεσμούς με την ομάδα του Άτα και ότι τους παρείχε επιμελητειακή υποστήριξη.
Από τον Αύγουστο του 2003 και έπειτα κατηγορήθηκε για συμμετοχή σε διάπραξη 3.066 φόνων και για συμμετοχή σε τρομοκρατική οργάνωση. Το 2004 απαλλάχθηκε από τις κατηγορίες λόγω έλλειψης αποδεικτικών στοιχείων.
Στo μουσείο που έχει δημιουργηθεί στη μνήμη όσων έχασαν τη ζωή τους στις 11 Σεπτεμβρίου 2001 έχουν αναρτηθεί οι φωτογραφίες των 3.000 ανθρώπων που βρήκαν φριχτό θάνατο από την κατάρρευση των Δίδυμων Πύργων. Πλέον στη θέση τους είναι το νέο Κέντρο Εμπορίου και το μνημείο για τα θύματα.
