Η επί σειρά ετών εγκαταλελειμμένη περιοχή αναβαθμίζεται για να αποτελέσει σημείο αναφοράς και να φιλοξενήσει και το Μουσείο της Αργούς
Κατασκευάστηκε πριν από 40 χρόνια από τον Δήμο Βόλου με στόχο τη δημιουργία χώρου αναψυχής των κάτοικων της πόλης. Επί σειρά ετών αποτέλεσε πόλο έλξης των πολιτών και επισκεπτών. Με το πέρασμα του χρόνου έχασε την αίγλη του και έμεινε να ρημάζει αναξιοποίητο. Τελευταία «φροντίδα» που του δόθηκε ήταν το 2004 και πάλι όμως εγκαταλείφθηκε…
Ο λόγος για τον χώρο του πάρκου του Πεδίου Αρεως, στον οποίο ο Δήμος Βόλου ετοιμάζεται να δώσει τη παλιά αίγλη του. Δρομολογεί την προκήρυξη αρχιτεκτονικού διαγωνισμού με τρία βραβεία προκειμένου να διασφαλίσει έναν ολοκληρωμένο σχεδιασμό για τη «μεταμόρφωση» του χώρου με στόχο να αποτελέσει και πάλι σημείο αναφοράς στην πόλη.
Η επέκταση των πανεπιστημιακών εγκαταστάσεων και κυρίως η δρομολόγηση της κατασκευής του Μουσείου της Αργούς αποτελεί «χρυσή ευκαιρία» για την ανάπλαση του Πεδίου του Αρεως και τη δημιουργία ενός δυναμικού χώρου.
Ενός χώρου ο οποίος από τη βόρεια πλευρά του συνορεύει με τις πανεπιστημιακές εγκαταστάσεις εντός των οποίων και σύμφωνα με τον σχεδιασμό του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας προβλέπεται να κατασκευαστεί κλειστό γυμναστήριο, αίθουσα μουσικών εκδηλώσεων και φοιτητική λέσχη. Επίσης προβλέπονται συνεδριακοί χώροι, βιβλιοθήκη, χώροι δηλαδή που άπτονται πολιτιστικών και εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων και δραστηριοτήτων ελεύθερου χρόνου. Στη νότια πλευρά του υπάρχει ο Ξηριάς και εκτείνεται η περιοχή της Μπουρμπουλήθρας μια περιοχή με ιδιαίτερο φυσικό περιβάλλον η οποία χαρακτηρίζεται ως Περιοχή Ειδικής Προστασίας βάσει του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου Βόλου. Ανατολικά βρίσκεται το λιμάνι και δυτικά είναι η συνοικία της Νεάπολης η οποία μέσα από την ανάπλαση του Πεδίου Αρεως θα αναβαθμιστεί επίσης.
Η περιοχή παρέμβασης
Η περιοχή επέμβασης της ανάπλασης είναι ένας κοινόχρηστος δημοτικός αστικός χώρος, χαρακτηρισμένος από το εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο ως Πολυλειτουργικό Πάρκο Πεδίου Άρεως. Το Πεδίο του Άρεως βρίσκεται στην είσοδο της πόλης από την εθνική οδό Αθηνών-Θεσσαλονίκης. Πρόκειται για συνολική έκταση επιφάνειας 60 στρεμμάτων περίπου, η οποία αποκτήθηκε από το Δήμο Βόλου, έπειτα από παραχώρηση του Υπουργείου Οικονομικών με πωλητήριο τίτλο του 1963. Βρίσκεται στην συνοικία Νεάπολη του Βόλου και συνορεύει προς βορρά με τις εγκαταστάσεις του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, νότια με την εκβολή ρέματος Καλιακούδας, δυτικά με την λεωφόρο Αθηνών (παλαιά εθνική οδός Βόλου – Αθηνών) και ανατολικά με το λιμάνι. Η προσβασιμότητα στο ακίνητο είναι σχετικά εύκολη, καθώς βρίσκεται εκτός του πυκνοδομημένου αστικού κέντρου, επί της οδού Βόλου – Αθηνών, σε κοντινή απόσταση από τους σταθμούς ΚΤΕΛ, ΟΣΕ και το Λιμάνι Βόλου.
Θα «δέσει» με το Μουσείο της Αργούς
Το πολυλειτουργικό Πάρκο του Πεδίου του Άρεως αποτελεί έναν κοινόχρηστο χώρο για τον οποίο έχουν γίνει παλαιότερα μελέτες και επεμβάσεις στοχεύοντας στην ανάπλαση και αξιοποίηση του χώρου. Σύμφωνα με το ΦΕΚ 636/6-8-1986 εγκρίθηκε η τροποποίηση του ρυμοτομικού σχεδίου Βόλου στο Ο.Τ. 1303 (Πεδίο Άρεως) για την ανέγερση ειδικών κτιρίων σ’ αυτό (εγκαταστάσεις εντός του πάρκου). Επίσης, σύμφωνα με την εγκεκριμένη Πολεοδομική Μελέτη και την αναθεώρηση του σχεδίου πόλης στην πολεοδομική ενότητα των συνοικιών Αγ. Αναργύρων και Νεάπολης το ακίνητο χαρακτηρίζεται ως «Πολυλειτουργικό Πάρκο Πεδίο Άρεως». Σύμφωνα με την μελέτη της «Αναθεώρησης και Επέκτασης του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου Βόλου» ο χώρος χαρακτηρίζεται ως Θεματικό Μυθολογικό Πάρκο της Αργούς, Πάρκο Πόλης. Προκειμένου να ανεγερθεί το Μουσείο της Αργούς, από τον Δήμο Βόλου, έχει ξεκινήσει η διαδικασία τροποποίησης του σχεδίου πόλης για το συγκεκριμένο οικοδομικό τετράγωνο ως προς την επικαιροποίηση του υφιστάμενου περιγράμματος του Εκθεσιακού Πολυχώρου, την χωροθέτηση του χώρου ανέγερσης Μουσείου για την προβολή της Αργούς, την χωροθέτηση χώρου στάθμευσης για την κάλυψη των απαιτούμενων αναγκών των προαναφερόμενων χώρων – την έγκριση ειδικών όρων δόμησης στο χώρο του Εκθεσιακού Κέντρου και την έγκριση ειδικών όρων δόμησης στο χώρο ανέγερσης του Μουσείου.
Στόχος του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού είναι η αξιοποίηση των εκτάσεων αυτών με τη δημιουργία ποιοτικού και εύκολα προσβάσιμου περιαστικού περιβάλλοντος, έτσι ώστε να ενωθεί λειτουργικά με τις γειτονικές οικιστικές περιοχές. Η περιοχή παρέμβασης βρίσκεται στην είσοδο της πόλης του Βόλου, συνορεύει με το μουσείο της Αργούς, με τον λιμένα του Βόλου και με το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Από τη μία πλευρά, το λιμάνι και η Αργώ δημιουργούν μια ενότητα σε σχέση τη θάλασσα. Από την άλλη πλευρά, οι χρήσεις που δρομολογούνται από το Πανεπιστήμιο είναι εκπαιδευτικές, πολιτιστικές και γενικότερα χρήσεις δραστηριοτήτων ελευθέρου χρόνου. Επιπλέον, ενώ η περιοχή είναι ενιαία, σήμερα υπάρχει αποσπασματική οικοδόμηση, αρχικά με το κτίριο του Εκθεσιακού Πολυχώρου (κατασκευάστηκε το 1991) και τώρα με το κτίριο του μουσείου της Αργούς. Μέσω του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού δίνεται η δυνατότητα για μια ενιαία αντιμετώπιση της έκτασης, λαμβάνοντας υπόψη τις προβλεπόμενες χρήσεις της.
Το γεγονός ότι το Μουσείου της Αργούς που θα υλοποιηθεί, θα αφορά ένα σύγχρονο και επιβλητικό κτίριο, δημιουργεί μια δυναμική στην ευρύτερη περιοχή η οποία έχει ανάγκη από μια σύγχρονη αντιμετώπιση.
Αποσπασματικές μελέτες και εγκατάλειψη
Ο κοινόχρηστος χώρος στον οποίο προτείνεται η ανάπλαση, σήμερα χωρίζεται σε τέσσερις επιμέρους περιοχές, με διαφορετικές «χρήσεις» χωρίς αυτές να συνδέονται μεταξύ τους. Αυτό είναι αποτέλεσμα της μέχρι σήμερα αποσπασματικής μελέτης και αξιοποίησης του χώρου για τον οποίο δεν υπάρχει ειδικό θεσμικό καθεστώς προστασίας.
Η συνολική ευρύτερη έκταση του πάρκου Πεδίου Άρεως (από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας βόρεια, μέχρι τον υγροβιότοπο Μπουρμπουλήθρα και το αρχαίο λιμάνι νότια) παραμένει αναξιοποίητη, τελείως αποκομμένη από τις λειτουργίες της πόλης με χαρακτηριστικά έντονης υποβάθμισης.
Εκτός από τις υπάρχουσες πανεπιστημιακές εγκαταστάσεις και όσες δρομολογούνται, αλλά και το σχεδιαζόμενο Μουσείο της Αργούς, στο Πεδίο του Αρεως υπάρχει διαμορφωμένος χώρος αναψυχής- πάρκο. Είχε κατασκευαστεί από το Δήμο Βόλου το 1980 με στόχο τη δημιουργία χώρου αναψυχής των κάτοικων της πόλης. Εντός του πάρκου υπάρχουν εγκαταστάσεις συνολικού εμβαδού 624 τ.μ.: στον χερσαίο χώρο, υπάρχει ένα διώροφο αναψυκτήριο και οι εγκαταστάσεις του Ιππικού Ομίλου Βόλου, όπου παραχωρούνται από τον Δήμο με σύμβαση μίσθωσης. Η τεχνητή λίμνη έχει επιφάνεια περίπου 7.500τ.μ. και επικοινωνεί στην ανατολική πλευρά μέσα από ένα στενό κανάλι μήκους 450μ. με την θάλασσα. Στη μέση είναι διαμορφωμένο το νησάκι, το οποίο συνδέεται με δυο γέφυρες με το πάρκο. Στο νησάκι, λειτουργούσε ζωολογικός κήπος και ένα κυλικείο – ουζερί με υπαίθριο χώρο. Επίσης στο πάρκο υπάρχουν διαμορφωμένοι διάδρομοι περιπάτου, γέφυρες, αποθήκες, κήποι και κυκλική σιδηροδρομική γραμμή με ατμοκίνητο τρενάκι. Πρόκειται για την εγκατάσταση μίας μοναδικής σιδηροδρομικής γραμμής. Μία μικρή ατμοκίνητη μηχανή, γνωστή ως «Ντεκωβίλ» (Decauville) όπως ήταν η άλλη του ονομασία, από τη γαλλικού τύπου κατασκευή της γραμμής του. Η εγκατάσταση συναντάται στο υπαίθριο Μουσείο Πλινθοκεραμοποιίας Τσαλαπάτα, καθώς χρησιμοποιήθηκε για τη μεταφορά αργίλου. Στο παρελθόν χρησιμοποιούνταν ως μέσον αναψυχής στο πάρκο.
Το πάρκο σχεδιάστηκε με ποικίλο ανάγλυφο διαμορφώσεων, λόφους πλατείες διαδρομές στάσεις θέας, τρεχούμενα νερά, περίφραξη και διέθετε κατάλληλο αστικό εξοπλισμό όπως καθιστικά, φωτιστικά… Μάλιστα στη δυτική πλευρά, κατά μήκος της οδού Αθηνών, υπάρχει διαμορφωμένος πεζόδρομος – ποδηλατόδρομος που αποτελεί μέρος του ποδηλατοδρόμου που συνδέει το κέντρο της πόλης με την περιοχή των Αλυκών.
Το πάρκο για μεγάλο διάστημα αποτέλεσε πόλο έλξης των κατοίκων της περιοχής. Με το πέρασμα του χρόνου, έχασε την αίγλη του, άλλαξε χρήση και εγκαταλελειμμένο στο μεγαλύτερο τμήμα του έχει υποστεί πολλές και σημαντικές ζημιές. Σήμερα λειτουργεί μόνο ο Ιππικός Όμιλος και μερικές εγκαταστάσεις τις χρησιμοποιεί ο δήμος ως αποθηκευτικούς χώρους.
Η φροντίδα που δέχθηκε κατά τη διάρκεια της τέλεσης των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 ήταν η τελευταία αναλαμπή, αφού τότε καταγράφτηκαν οι τελευταίες παρεμβάσεις στο χώρο. Έκτοτε, η επιδείνωση των συνθηκών που επικρατούν εκεί υπήρξε ραγδαία.
Διαγωνισμός με τρία βραβεία
Για την ανάπλαση του πολυλειτουργικού πάρκου Πεδίου Αρεως ο Δήμος Βόλου ετοιμάζεται να υποβάλλει πρόταση χρηματοδότησης για τη διεξαγωγή σύνθετου ανοιχτού αρχιτεκτονικού διαγωνισμού προσχεδίων.
Η πρόταση χρηματοδότησης θα υποβληθεί στο πρόγραμμα «Δράσεις Περιβαλλοντικού Ισοζυγίου» του άξονα προτεραιότητας 1 «Αστική Αναζωογόνηση 2018» του Πράσινου Ταμείου μέσω του οποίου απηύθυνε πρόσκληση το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Ο αρχιτεκτονικός διαγωνισμός είναι συνολικού προϋπολογισμού 103.377,53 ευρώ με ΦΠΑ και θα δοθούν τρία βραβεία: α’, β’ και γ’.
Αντικείμενο του διαγωνισμού είναι η ανάδειξη ιδεών- προσχεδίων για την ανάπλαση της περιοχής, έκτασης 45.198,14 τ.μ.
Οι μελετητές θα κληθούν να αναπτύξουν τις ιδέες τους με καινοτόμες σχεδιαστικές προτάσεις για την αναμόρφωση της εικόνας του τοπίου, την ανάδειξη του χώρου, των περιβαλλοντικών ιδιοτήτων και αξιών και την ενίσχυση της ταυτότητας του τοπίου στα πλαίσια της λειτουργικής και βιοκλιματικής αναβάθμισής του.
Στόχος του διαγωνισμού είναι ο Δήμος Βόλου να εξασφαλίσει τον καλύτερο δυνατό σχεδιασμό με στόχο την αισθητική και περιβαλλοντική αναβάθμιση της περιοχής, με γνώμονα την αειφορία, ώστε να επιτευχθεί ένα ελκυστικό και άνετο περιβάλλον, ένας σύγχρονος, λειτουργικός, κοινόχρηστος χώρος, ο οποίος θα εντάσσεται στο περιβάλλον του και θα αποτελεί σημείο αναφοράς για την πόλη.
Τι ζητεί ο Δήμος Βόλου για τη μεταμόρφωση του Πεδίου του Αρεως
Αύριο Τρίτη 23 Ιουνίου, στις 6:30 το απόγευμα συνεδριάζει το δημοτικό συμβούλιο Βόλου προκειμένου να εγκρίνει την εισήγηση για την υποβολή πρότασης χρηματοδότησης του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού μέσα από τον οποίο θα μεταμορφωθεί η περιοχή του Πεδίου του Αρεως.
Οπως αναφέρεται στην εισήγηση οι προτάσεις των συμμετεχόντων στον θα πρέπει να συμπεριλάβουν τα παρακάτω δεδομένα:
-Επαναπροσδιορισμός του κοινόχρηστου χώρου με τέτοιο τρόπο ώστε να αποκτήσει ένα νέο χαρακτήρα η περιοχή.
-Επανεξέταση του κατακερματισμένου πάρκου και αξιοποίηση του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος, ώστε ο χώρος να λειτουργεί όλες τις εποχές του χρόνου.
-Καθορισμός, οργάνωση και διαμόρφωση χώρων κίνησης, στάσης, στάθμευσης αυτοκίνητων, πολιτισμού και αναψυχής σε συνδυασμό με τις υπάρχουσες δραστηριότητες εντός του ευρύτερου κοινόχρηστου χώρου και τις γειτονικές δραστηριότητες.
-Ανάδειξη πολιτιστικών, ψυχαγωγικών, τουριστικών πόλων ενδιαφέροντος, υπαίθριων εκδηλώσεων και αθλητικών δραστηριοτήτων.
-Η τελική πρόταση διαμόρφωσης του χώρου οφείλει να λαμβάνει υπόψη τις τοπικές συνθήκες κλίματος και χλωρίδας.
-Η επιλογή των υλικών και η γενικότερη αξιοποίηση του πρασίνου, θα πρέπει να εξυπηρετεί την κάθε αρχιτεκτονική πρόταση με έμφαση στις συνθήκες πρόσβασης, άνεσης σκιασμού κ.λπ.
-Επιλογή κατάλληλων υλικών των επιφανειών ώστε να στοχεύουν στο κατάλληλο θερμικό και οπτικό περιβάλλον.
-Στοιχεία καινοτόμου αστικού εξοπλισμού εναρμονισμένα στο φυσικό και δομημένο περιβάλλον.
-Αποκατάσταση – αναμόρφωση των υφιστάμενων κτιρίων εντός του πάρκου για την κάλυψη των αναγκών εξυπηρέτησης, σύμφωνα με την επιλογή του κάθε μελετητή. Οι προτεινόμενες επεμβάσεις στα υφιστάμενα κτίρια θα πρέπει να είναι εντός των υφιστάμενων περιγραμμάτων σύμφωνα με το τοπογραφικό διάγραμμα.
-Την ανάγκη πρόβλεψης φωτισμού και ηλεκλτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων για την σωστή λειτουργία του χώρου και των εγκαταστάσεων του.
-Την ανάγκη πρόβλεψης ύδρευσης και άρδευσης του χώρου.
-Ένταξη του υφιστάμενου ποδηλατοδρόμου στην πρόταση, ώστε να εξασφαλίζεται η σύνδεση του κέντρου της πόλης με την περιοχή των Αλυκών.
-Η τελική πρόταση οφείλει να δεχτεί ως δεδομένα τα στοιχεία – χαρακτηριστικά των υφισταμένων κτιρίων (Εκθεσιακό και Μουσείο Αργούς) τα οποία δεν επιδέχονται αλλαγές.
-Να εξυπηρετεί τις αρχές του βιοκλιματικού σχεδιασμού.
-Ενσωμάτωση στην πρόταση της σιδηροδρομικής γραμμής/τρενάκι ως στοιχείο. Η σημερινή του χάραξη ωστόσο δεν είναι δεσμευτική.
-Διατήρηση της υπόγειας δεξαμενής λυμάτων και διατήρηση του χώρου στάθμευσης που θα πρέπει να εξασφαλίζει τουλάχιστον 56 θέσεις αυτοκινήτων και 2 ΑμεΑ.
Τέλος ζητείται η ένταξη χρήσεων ήπιων αθλητικών δραστηριοτήτων, στο πλαίσιο πάντα των προβλεπόμενων χρήσεων γης και η διατήρηση τμήματος της λίμνης.
Πηγή: εφημ.Ταχυδρόμος – Ρεπορτάζ: ΕΛΕΝΗ ΧΑΝΟΥ
