Με αφορμή την πιο οικογενειακή και χαρμόσυνη περίοδο, τα Χριστούγεννα, πολλοί έχουμε τη διάθεση να παίξουμε επιτραπέζια και παιχνίδια που κρατούν το μυαλό σε εγρήγορση. Το σκάκι και το scrabble, τα αποκαλούμενα «διανοητικά αθλήματα» αποτελούν την θρεπτικότερη «τροφή» της εγκεφαλικής λειτουργίας. Ο Δρ. Steve Allder, νευρολόγος, ισχυρίζεται ότι αν τα συμπεριλάβουμε ενεργότερα στη ζωή μας θα μας βοηθήσουν να διατηρήσουμε την οξύνοια μας μέχρι τα βαθιά γηρατειά.
Το μυστικό πίσω την ωφελιμότητά τους είναι ότι ενισχύουν τον έλεγχο της προσοχής, της μνήμης εργασίας, του σχεδιασμού, της φαντασίας και άλλων γνωστικών λειτουργιών που τροφοδοτούν με την αντιγηραντική δυναμική τους τα εγκεφαλικά κύτταρα. Οι νευροεπιστήμονες λένε ότι η συχνή ενασχόλησή μαζί τους είναι που μεγιστοποιεί τη νευροπροστατευτική δράση.
Τα 6 διανοητικά παιχνίδια που «γυμνάζουν» το μυαλό:
1. Τάβλι
Όπως εξηγεί ο Steve Allder το τάβλι συνδυάζει τη στρατηγική και την εκτίμηση του κινδύνου, οι οποίες συνδυαστικά διεγείρουν την περιοχή του προμετωπιαίου φλοιού του εγκεφάλου, γεγονός που ενθαρρύνει την προσαρμοστικότητα και τη γνωστική ευελιξία, ενδυναμώνοντας την αριθμητική λογική και την αντίληψη του χώρου. Επίσης αγχολυτικό ρόλο παίζει με τη σειρά της η παρέα.
Οι κάρτες αφενός τροφοδοτούν τον μετωπιαίο λοβό και τις περιοχές του αριθμητικού συλλογισμού και αφετέρου ενισχύουν την ψυχική υγεία, μέσω της κοινωνικής τους διάστασης. «Παίζοντας μπριτζ, πόκερ, ρουμ ή πασιέντζα ενεργοποιούμε τη μνήμη, τη λήψη αποφάσεων και την προσαρμοστικότητα, διατηρώντας τον εγκέφαλο απασχολημένο» επισημαίνει ο επιστήμονας.
3. Σταυρόλεξο
Μέσω του διανοητικού αυτού παιχνιδιού ισχυροποιείται η μνήμη, λόγω ανάκλησης λέξεων και γνώσεων. Πέρα από τη διέγερση αυτών των νευρικών οδών, η κριτική και η στρατηγική για την επίλυση προβλημάτων διευρύνουν το λεξιλόγιο μας, ανοίγουν «κωδικούς», αποθηκεύουν πληροφορίες με συνέπεια να πυροδοτούν περισσότερες νευρωνικές κινήσεις.
4. Σκάκι
«Το σκάκι απαιτεί στρατηγική σκέψη, μνήμη και αναγνώριση μοτίβων, κάτι που ενεργοποιεί τον προμετωπιαίο φλοιό και άλλες σημαντικές περιοχές του εγκεφάλου» αναφέρει ο καθηγητής και συμπληρώνει «βοηθά στην ανάπτυξη της διορατικότητας, της υπομονής και των δεξιοτήτων επίλυσης προβλημάτων, ενώ προάγει τη νευροπλαστικότητα».
5. Παζλ
Τα πάζλ παρουσιάζουν μια ειδικότερη επίδραση σε έναν τύπο άνοιας, την αγγειακή άνοια κατά τα λεγόμενα του επιστήμονα. Πιο συγκεκριμένα, οι καλές κινητικές δεξιότητες που απαιτεί το παζλ είναι απαραίτητες καθώς γερνάμε, καθώς βοηθούν τους ηλικιωμένους να παραμείνουν ανεξάρτητοι σε βάθος χρόνου.
6. Scrabble
Μέσα από την τόνωση των λεξιλογικών, γλωσσικών δεξιοτήτων και της στρατηγικής σκέψης που προϋποθέτει το παιχνίδι αυτό, ενεργοποιείται τόσο το αριστερό ημισφαίριο που σχετίζεται με τη γλωσσική επεξεργασία όσο και ο προμετωπιαίος φλοιός για τον προγραμματισμό και τη λήψη αποφάσεων. Τα πλεονεκτήματα αυτά σε συνδυασμό με το παρεΐστικο κλίμα μειώνουν το αίσθημα της μοναξιάς και το στρες.