
Ραγδαία αύξηση των περιστατικών ηλεκτρονικής απάτης μέσω e-mails που εμφανίζονται ως προερχόμενα από δήθεν έγκριτα δικηγορικά γραφεία παρουσιάζεται το τελευταίο διάστημα. Ο πρόεδρος της Ένωσης Καταναλωτών Βόλου και Θεσσαλίας, Κωνσταντίνος Λυχναρόπουλος, κρούει καμπανάκι κινδύνου στους καταναλωτές να είναι πολύ προσεκτικοί, καθώς πίσω από αυτά τα μηνύματα κρύβονται απατεώνες.
Συγκεκριμένα, πρόκειται για μηνύματα, με άψογη γλωσσική διατύπωση και επαγγελματική εμφάνιση, που ενημερώνουν τους παραλήπτες για υποτιθέμενα νομικά ζητήματα ή πρόστιμα.
Οι καταναλωτές δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να ακολουθήσουν τους συνδέσμους για την παροχή προσωπικών στοιχείων ή την πραγματοποίηση πληρωμών.
Ο κ. Λυχναρόπουλος λέει ότι «το φαινόμενο με τα φαινομενικά επίσημα μηνύματα άρχισε να παρατηρείται εντονότερα τους τελευταίους τρεις μήνες στη Μαγνησία.
Ευτυχώς, οι Βολιώτες που απευθύνθηκαν στην Ένωση Καταναλωτών Βόλου και Θεσσαλίας δεν είχαν ήδη εξαπατηθεί, αλλά ήρθαν προληπτικά σε επαφή για να επαληθεύσουν την εγκυρότητα των μηνυμάτων που έλαβαν.
Οι επικοινωνίες γίνονται σχεδόν κάθε δεύτερη μέρα, είτε με αποστολή screenshot είτε με προώθηση του μηνύματος προς την επίσημη σελίδα της Ένωσης ή προς τα προσωπικά προφίλ των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου», σημειώνει.
Εντύπωση προκαλεί το γεγονός, σύμφωνα με τον ίδιο, ότι «υπάρχουν συμπολίτες μας με εξοικείωση στην τεχνολογία που μπαίνουν στη διαδικασία να προωθήσουν μήνυμα που έλαβαν».
Μέχρι στιγμής, πάντως, δεν έχει καταγραφεί επίσημα περιστατικό εξαπάτησης, γεγονός που, που κατά τον ίδιο, αποδίδεται στο ότι οι συμπολίτες μας δείχνουν αυξημένο δείκτη τεχνολογικής επάρκειας και – ίσως ακόμη σημαντικότερα – έχουν ενισχυμένη αίσθηση επιφυλακής.
«Δείχνουν ότι έχουν μάθει να μην εμπιστεύονται “εύκολες λύσεις” και να ρωτούν πρώτα, αναζητώντας διασταύρωση μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα ή αξιόπιστους φορείς, πριν μοιραστούν τα προσωπικά τους δεδομένα», εξηγεί ο ίδιος.
Οδηγίες για τους καταναλωτές
Πως μπορεί να διακρίνει ο καταναλωτή αν το μήνυμα είναι αληθινό ή απατηλό και τι πρέπει να κάνει για να προστατευθεί;
Ο κ. Λυχναρόπουλος προτρέπει:
1. Εξετάστε τη διεύθυνση του αποστολέα:
- Απατεώνες χωρίς οικονομικούς πόρους στέλνουν από @com, @yahoo.com κ.λπ.
- Απατεώνες με περισσότερα μέσα στήνουν ψεύτικους επαγγελματικούς servers. Π.χ. αντί για @gr στήνουν @gov.gr.com ή @ministrygov.com, παραπλανώντας οπτικά τον χρήστη.
- Αν δείτε email από εταιρεία που δεν γνωρίζετε, κάντε αναζήτηση στο διαδίκτυο. Αν δεν υπάρχουν αναφορές, πιθανώς πρόκειται για ψεύτικη εταιρεία.
2. Προσέξτε την εμφάνιση και τη γλώσσα του email:
-
- Τα περισσότερα phishing emails, τώρα πια, έχουν πολύ καλή αισθητική και ορθά ελληνικά, που δεν τα υποπτεύεστε εύκολα.
- Μην ξεγελιέστε από λογότυπα, υπογραφές και τυποποιημένες φόρμες. Μπορεί να είναι αντιγραφές από νόμιμα έγγραφα.
3. Αποφύγετε συνδέσμους και επισυναπτόμενα:
-
- Ποτέ μην κάνετε κλικ σε συνδέσμους που σας ζητούν να «διορθώσετε» κάποιο λάθος ή να «αποφύγετε πρόστιμο».
- Οι σύνδεσμοι οδηγούν σε ιστοσελίδες που μοιάζουν επίσημες, αλλά κλέβουν στοιχεία σύνδεσης ή προσωπικά δεδομένα.
4. Μην απαντάτε – Επικοινωνήστε επίσημα:
-
- Αν το email ισχυρίζεται ότι είναι από φορέα (Υπουργείο, δικηγορικό γραφείο κ.λπ.), επικοινωνήστε απευθείας από τον επίσημο ιστότοπο του οργανισμού και όχι μέσω του email που λάβατε.
5.Αναφορά ύποπτων περιστατικών:
-
- Μηνύματα ή screenshots μπορούν να σταλούν στην Ένωση Καταναλωτών ή στη Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος.
- Για γενικές αναφορές: mindev.gov.gr
Ο καταναλωτής μπορεί να προστατευθεί
Με την εξέλιξη των νέων τεχνολογιών απασχολούν καινούργιες ηλεκτρονικές απάτες οι οποίες με το πέρασμα του καιρού φαίνονται ολοένα και περισσότερο αληθοφανείς.
Ο πρόεδρος της Ενωσης Καταναλωτών Βόλου και Θεσσαλίας λέει ότι για τους πολίτες που δεν είναι εξοικειωμένοι με e-mails, εφαρμογές και online υπηρεσίες, ο κίνδυνος παραπλάνησης είναι αυξημένος.
Ωστόσο, η προστασία είναι εφικτή, εάν εφαρμόζονται απλά και σταθερά μέτρα πρόληψης.
Όπως ο ίδιος προτρέπει:
- Μην εμπιστεύεστε εύκολα μηνύματα που ζητούν χρήματα ή στοιχεία
- Κανένας επίσημος φορέας δεν θα σας ζητήσει μέσω email ή SMS να δώσετε προσωπικά δεδομένα ή να πληρώσετε άμεσα για να “μην σας έρθει πρόστιμο”.
- Ζητήστε βοήθεια από συγγενή ή έμπιστο πρόσωπο
- Αν δεν καταλαβαίνετε ένα μήνυμα ή σας φαίνεται “περίεργο”, ρωτήστε. Μη βιαστείτε να απαντήσετε ή να πατήσετε κάποιον σύνδεσμο.
- Μην κάνετε ποτέ “κλικ” σε συνδέσμους από αγνώστους
- Οι απατεώνες συχνά ζητούν “να συμπληρώσετε στοιχεία”. Αν δεν είστε βέβαιοι, αγνοήστε ή διαγράψτε το μήνυμα.
- Καλέστε τον επίσημο φορέα
- Αν το μήνυμα φαίνεται να είναι από Τράπεζα, ΟΠΕΚΑ, ΕΛΤΑ, κ.λπ., καλέστε στο επίσημο τηλέφωνο του φορέα και ρωτήστε αν ισχύει.
- Μην ντρέπεστε να ρωτήσετε
- Καλύτερα να ρωτήσετε παρά να χάσετε χρήματα. Οι απατεώνες ποντάρουν στην αμηχανία ή την άγνοια.
Ακόμη, ο ίδιος συμβουλεύει τους καταναλωτές: «Χρησιμοποιήστε μια απλή λίστα “προσοχής”:
Είναι αποστολέας γνωστός; Σας ζητάει κάτι επειγόντως;
Έχει ανορθογραφίες ή περίεργη διεύθυνση αποστολέα;
Είναι θέμα που δεν σας αφορά καθόλου;
Αν απαντήσετε “ναι” έστω σε ένα, μην απαντήσετε και διαγράψτε το μήνυμα», καταλήγει.
Ρεπορτάζ: ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΜΑΡΟΥΓΚΑ/ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ