Τετάρτη, 27 Νοεμβρίου, 2024 12:46
ΕλλάδαΠΟΛΙΤΙΚΗ

Εκλογές 2023: Οι στρατηγικές ΝΔ – ΣΥΡΙΖΑ και τα εκτός Βουλής κόμματα – Τι δείχνουν οι προηγούμενες κάλπες για την αυτοδυναμία






Ο πήχης της αυτοδυναμίας με την απλή αναλογική είναι άπιαστος. Ξεπερνάει το 46% και μόνο τις περιόδους της δεκαετίας του 80, του 90 και του 2000 αυτά τα ποσοστά ήταν μέσα στη σφαίρα των δυνατοτήτων των μεγάλων κομμάτων. Το τελευταίο μεγάλο εκλογικό αποτέλεσμα το είχε πετύχει ο Γιώργος Παπανδρέου το 2009, που το ΠΑΣΟΚ άγγιξε το 44%. Σήμερα ακόμα και το 38% που απαιτείται να λάβει το πρώτο κόμμα στις δεύτερες κάλπες (ενισχυμένη αναλογική) για να εξασφαλίσει τις 151 έδρες δεν είναι ένας εύκολος στόχος. Και ισχύει στην περίπτωση που το ποσοστό της μη αντιπροσωπευόμενης ψήφου είναι περίπου στο 8%.

Η αύξηση του ποσοστού των κομμάτων που θα μείνουν τελικά εκτός Βουλής μειώνει το όριο της αυτοδυναμίας για το πρώτο κόμμα. Οι «δημοσκόποι» τόσο στην Πειραιώς όσο και στην Κουμουνδούρου ήδη ανατρέχουν σε παλαιότερες εκλογικές αναμετρήσεις για να δουν που κυμάνθηκε το ποσοστό των σχηματισμών που δεν είχαν καταφέρει να ξεπεράσουν το όριο του 3%.

Πηγαίνοντας δέκα χρόνια πίσω είναι σαφές πως ενδεικτικές δεν είναι οι εκλογές του Μαΐου του 2012. Το πολιτικό σύστημα είχε απογοητεύσει τους ψηφοφόρους με αποτέλεσμα να υπάρχει κατακερματισμός της ψήφου ως ένδειξη διαμαρτυρίας απέναντι στα μεγάλα κόμματα. Ήταν οι κάλπες που έφεραν το ΠΑΣΟΚ στην 3η θέση με 13,18%, ενώ οι δυο πρώτοι ΝΔ (18,85%) και ΣΥΡΙΖΑ (16,78%) έφτασαν μόλις το 35,63%. Εκείνη την Κυριακή τα εκτός Βουλής κόμματα έφτασαν το ιστορικό 19,02%. Στις εκλογές που ακολούθησαν 41 ημέρες μετά η μη αντιπροσωπευόμενη ψήφος περιορίστηκε στο 5,98%. Η πόλωση και η συσπείρωση περιόρισε σε πολύ μεγάλο βαθμό την αντιδραστική ψήφο.

Στις κάλπες του Ιανουαρίου του 2015, που ο ΣΥΡΙΖΑ αναδείχθηκε για πρώτη φορά στην εξουσία, οι εκτός Βουλής σχηματισμοί έφτασαν το 8,62% και εννέα μήνες μετά περιορίστηκαν πιο πολύ στο 6,4%. Βασικός οδηγός είναι οι τελευταίες εκλογές, καθώς τον Ιούλιο του 2019 οι «λοιπές δυνάμεις» καταγράφηκαν στο 8,07%. Επιμύθιο: υπό φυσιολογικές πολιτικές συνθήκες τα μικρότερα κόμματα που δεν καταφέρνουν να πάρουν το «εισιτήριο» για την ορκωμοσία της νέας κοινοβουλευτικής περιόδου κυμαίνονται από 6%-8%.

Κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση συνεχίζουν να χαράζουν τη δική τους στρατηγική. Την αυτοδυναμία προτάσσουν από τη Νέα Δημοκρατία υποστηρίζοντας πως είναι ένας εφικτός στόχος στις δεύτερες κάλπες. Τα απαιτούμενο «σκαλοπάτι» είναι η απλή αναλογική. Και ξορκίζουν τη χαλαρή ψήφο, καθώς θέλουν με το ποσοστό που θα πάρουν να δείξουν πως στις δεύτερες εκλογές η πλειοψηφία των 151 είναι ένα στόχος εφικτός.

Εντελώς διαφορετική είναι η στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ που η προοδευτική διακυβέρνηση και η νίκη με έστω μια ψήφο διαφορά την πρώτη Κυριακή είναι το βασικό ζητούμενο. Στην Κουμουνδούρου πιστεύουν πως αν κόψουν πρώτοι το νήμα θα είναι εξαιρετικά δύσκολο για τον ΠΑΣΟΚ να αρνηθεί να συμμετάσχει σε ένα συνεργατικό – προγραμματικό σχήμα εξαιτίας της πίεσης που θα δεχθεί στις κάλπες τις ενισχυμένης αναλογικής. Παρά το μέτωπο που έχει ανοίξει αυτή την εβδομάδα.