Μία επιθετική ενέργεια από την πλευρά της Ρωσίας στην Ουκρανία θα επέφερε σοβαρές συνέπειες με μεγάλο κόστος διεμήνυσαν εκ νέου τη Δευτέρα οι ευρωπαίοι ηγέτες σε έκτακτη τηλεδιάσκεψη υπό τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ στην οποία συμμετείχε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Στη διάρκεια της τηλεδιάσκεψης υπογραμμίστηκε η ανάγκη συντονισμού των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και καλύτερης προετοιμασίας σε περίπτωση κλιμάκωσης της κρίσης. Τονίστηκε ακόμη η ανάγκη διατήρησης της ευρωπαϊκής ενότητας και η εξάντληση όλων των διπλωματικών μέσων και των διαύλων επικοινωνίας προκειμένου να αποφευχθεί η κλιμάκωση.
Οι ευρωπαίοι ηγέτες συμφώνησαν να παραμείνουν σε επαφή για το Ουκρανικό.
Ο καγκελάριος της Γερμανίας Ολαφ Σολτς ζήτησε από τη Μόσχα «άμεσες κινήσεις αποκλιμάκωσης» στην σύγκρουση περί την Ουκρανία, πριν επισκεφθεί το Κίεβο και στην συνέχεια την ρωσική πρωτεύουσα την στιγμή που η ένταση στις σχέσεις της Ρωσίας με την Δύση βρίσκονται στο αποκορύφωμα.
Στο μεταξύ, ο Υφυπουργός Άμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου Τζέιμς Χίπι δήλωσε το πρωί της Δευτέρας ότι η βρετανική κυβέρνηση λαμβάνει «πολύ» σοβαρά υπόψη τις εκτιμήσεις των Αμερικανών περί πιθανής εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία ακόμα και την προσεχή Τετάρτη. Όπως σχολίασε, «φοβάμαι πως είμαστε πιο κοντά σε έναν πόλεμο από όσο ήμασταν σε αυτή την ήπειρο εδώ και 70 χρόνια»
Σύσκεψη για την ενέργεια
Οι επιπτώσεις μιας πολεμικής σύρραξης μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας στον τομέα της οικονομίας και της ενέργειας την ώρα που τα τύμπανα πολέμου έχουν αρχίσει να ηχούν ήταν το επίκεντρο της έκτακτης τηλεδιάσκεψης που συγκάλεσε σήμερα το πρωί ο Πρωθυπουργός παρουσία στενών συνεργατών του και ενεργειακών παραγόντων της αγοράς.
Ο κ. Κυριάκος Μητσοτάκης ζήτησε να πληροφορηθεί για τα σενάρια της κρίσης και τις επιπτώσεις που θα έχει για τη χώρα μας η κλιμάκωση της έντασης, καθώς το ρωσικό αέριο καλύπτει το 40% με 45% των ετήσιων αναγκών μας.
Στη σύσκεψη συμμετείχαν οι υπουργοί Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης και Άκης Σκέρτσος, ο Γενικός Γραμματέας της προεδρίας της κυβέρνησης Γρηγόρης Δημητριάδης, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Κώστας Σκρέκας, ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας κ. Θανάσης Ντόγκος και ο οικονομικός σύμβουλος του πρωθυπουργού Άλεξ Πατέλης.
Από πλευράς θεσμικών παραγόντων της αγοράς, συμμετείχαν ο πρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας κ. Θανάσης Δαγούμας, ο επικεφαλής της ΔΕΗ κ. Γιώργος Στάσσης, ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΠΑ κ. Κώστας Ξηφαράς και ο καθηγητής του ΕΜΠ κ. Παντελής Κάπρος.
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, κατά τη διάρκεια της σύσκεψης ο κ. Δαγούμας, στην «σκιά» της γεωπολιτικής έντασης, ανέλυσε όλα τα πιθανά σενάρια και τις επιπτώσεις τους στην ομαλή τροφοδοσία της χώρας με αέριο.
Πρόκειται για σενάρια που έχει μελετήσει το Gas Coordination Group, που λειτουργεί ως σύμβουλος της ΕΕ και καταρτίζει μέτρα ασφάλειας εφοδιασμού σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης (τελεί υπό την αιγίδα του ENTSOe -Ευρωπαϊκός Σύνδεσμος Διαχειριστών Μεταφοράς Ενέργειας), ο οποίος έχει μελετήσει διάφορα πιθανά σενάρια σε περίπτωση ελλείμματος επάρκειας στα κράτη-μέλη για τρεις μήνες, δύο εβδομάδες ή μία ημέρα.
Όπως αναφέρθηκε, το «worst case» σενάριο είναι να διακοπεί πλήρως η τροφοδοσία της χώρας με ρωσικό αέριο, κάτι το οποίο εκτιμάται ότι θα προκαλέσει έλλειμμα στην τροφοδοσία, που θα είναι της τάξης του 10% έως 20%. Το κενό θα πρέπει να καλυφθεί σε αυτή την περίπτωση από φορτία LNG, μέσω τροφοδοσίας από τις εγκαταστάσεις της Ρεβυθούσας και από το αζέρικο αέριο που φτάνει στην Ελλάδα μέσω του αγωγού TAP.
Η κυβέρνηση και οι φορείς της αγοράς βρίσκονται σε αναζήτηση και εναλλακτικών πηγών τροφοδοσίας και από άλλες χώρες (π.χ Αίγυπτος).
Το ήπιο σενάριο που εξετάστηκε, είναι να διακοπεί ο διάδρομος του φυσικού αερίου από Ουκρανία και Λευκορωσία, κάτι που προβλέπεται ότι δεν θα έχει επιπτώσεις για τη χώρα μας, καθώς θα συνεχίσει να τροφοδοτείται από το ρωσικό αέριο μέσω Τουρκίας, αλλά και από τις εγκαταστάσεις του ΔΕΣΦΑ στη Ρεβυθούσα συν το αέριο από το Αζερμπαϊτζάν.
Συμπερασματικά, κρίνεται ότι η Ελλάδα δεν θα αντιμετωπίσει πλήγμα στην ασφάλεια εφοδιασμού σε μια κλιμάκωση της έντασης, με την παραδοχή ότι θα είναι σε αυξημένη ετοιμότητα η Ρεβυθούσα και θα καλυφθούν τα κενά και από άλλες πηγές τροφοδοσίας, όπως είναι ο TAP.
Ωστόσο, κρίσιμη παράμετρος αποτελεί η διάρκεια της κρίσης καθώς όπως αναφέρουν παράγοντες της αγοράς, μια πιθανή πολεμική σύρραξη θα ανεβάσει στα ύψη τις τιμές φυσικού αερίου και θα περιορίσει τις φυσικές και οικονομικές αντοχές της κάθε χώρας για να καλύψει τα ελλείμματα στην τροφοδοσία.