Τετάρτη, 13 Νοεμβρίου, 2024 14:14
Κόσμος

Ενεργειακή κρίση: «Πρωταπριλιάτικο αστείο» ή πραγματική απειλή; – Πώς αντιδρά η ΕΕ στον εκβιασμό του Πούτιν με το ρούβλι






Τα σχέδια της Ρωσίας να απαιτήσει πληρωμές σε ρούβλι για τις αγορές πετρελαίου και φυσικού αερίου από «μη φιλικά κράτη», αντιμετωπίζονται με επιφύλαξη από τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς ουδείς γνωρίζει εάν πρόκειται για ένα «πρωταπριλιάτικο αστείο της Μόσχας», την ώρα που οι δυτικές κυρώσεις «γονατίζουν» τη ρωσική οικονομία, ή για μια πραγματική απειλή του Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος χρειάζεται άμεσα ρευστό, για να καταβάλει μισθούς και συντάξεις στους Ρώσους πολίτες.

Οι περισσότεροι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ αντιμετωπίζουν ως «φάρσα» την απόφαση του Κρεμλίνου, με τους περισσότερους εξ αυτών να αρνούνται κατηγορηματικά μια τέτοια πιθανότητα ή ακόμα και να αστειεύονται με τις αποφάσεις του καθεστώτος Πούτιν. «Δεν νομίζω να υπάρχει έστω και ένας Ευρωπαίος που να γνωρίζει πώς μοιάζουν τα ρούβλια» είπε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός της Σλοβενίας, Γιάνεζ Γιάνσα, κατά την άφιξή του στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 25ης Μαρτίου, τονίζοντας ότι «κανείς δεν θα πληρώσει σε ρούβλια».

Ομοίως, ο Βέλγος πρωθυπουργός Αλεξάντερ ντε Κρο προειδοποίησε ότι η αλλαγή του νομίσματος σημαίνει ότι μπορούν να αλλάξουν και οι τιμές: «Αν αλλάξουμε ένα στοιχείο των υφιστάμενων συμβολαίων, δηλαδή το νόμισμα, τότε θα πρέπει να πληρώσουμε σε χαμηλότερες τιμές».

Γαλλία και Γερμανία χαρακτηρίζουν επίσης ως… αστειότητες τις απειλές Πούτιν. Ο υπουργός Οικονομίας της Γερμανίας, Ρόμπερτ Χάμπεκ, δήλωσε ότι η Γερμανία είναι προετοιμασμένη για όλα τα σενάρια, συμπεριλαμβανομένης της διακοπής των ροών ρωσικού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη: «Είναι σημαντικό για εμάς να μην δώσουμε ένα μήνυμα ότι θα εκβιασθούμε από τον Πούτιν».

Ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών, Μπρούνο Λεμέρ, δήλωσε από την πλευρά του ότι Παρίσι και Βερολίνο απέρριψαν το αίτημα της Ρωσίας και «προετοιμάζονταν» για το ενδεχόμενο η Ρωσία να σταματήσει τις παραδόσεις.

Σύμφωνα με το διάταγμα που υπέγραψε ο Ρώσος πρόεδρος, οι αγοραστές από «μη φιλικές χώρες» θα πρέπει «να ανοίξουν λογαριασμούς σε ρούβλια σε ρωσικές τράπεζες» από την Παρασκευή, 1η Απριλίου. Το διάταγμα κατονομάζει την Gazprombank (η οποία δεν βρίσκεται ακόμα στη λίστα των τραπεζών που έχουν υποστεί κυρώσεις από τη Δύση) ως την «εξουσιοδοτημένη τράπεζα».

Σύμφωνα με τους νέους κανόνες του καθεστώτος Πούτιν, οι αγοραστές θα μπορούν να πληρώσουν για τις παραδόσεις αερίου με τραπεζικό έμβασμα σε ξένο νόμισμα, όπως το ευρώ ή το δολάριο. Ωστόσο, η παράδοση θα θεωρείται πληρωμένη, μόνο όταν το ξένο νόμισμα ανταλλάσσεται με ρούβλια.

Παρά ταύτα, καθώς το Κρεμλίνο γνωρίζει ότι χρειάζεται κεφάλαια για να καλύψει άμεσες ανάγκες, το διάταγμα Πούτιν ορίζει επίσης ότι κάποιοι αγοραστές θα εξαιρούνται από την πληρωμή με ρούβλια, εάν το αποφασίσει η ρωσική κυβέρνηση.

Τι σημαίνει μια πιθανή διακοπή εισαγωγής ρωσικού φυσικού αερίου και για τι προετοιμάζεται η ΕΕ

Το εμπάργκο πετρελαίου του ΟΠΕΚ (1973-74) μπορεί να περιγράψει ως έναν βαθμό το απευκταίο σενάριο, σύμφωνα με εκτιμήσεις του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών. Τον Οκτώβριο του 1973, τα μέλη του ΟΠΕΚ ανακοίνωσαν εμπάργκο πετρελαίου στις ΗΠΑ (και άλλες δυτικές χώρες). Το πραγματικό ΑΕΠ των ΗΠΑ και των κρατών της Δυτικής Ευρώπης μειώθηκε κατά περίπου 3% καθώς, λόγω του εμπάργκο, οι εισαγωγές πετρελαίου από τον ΟΠΕΚ μειώθηκαν κατά 40%.

Το σοκ της πετρελαϊκής κρίσης της δεκαετίας του 1970 φαίνεται μικρό σε σχέση με ένα πιθανό ρωσικό εμπάργκο, καθώς η πτώση του ΑΕΠ στην ΕΕ αναμένεται πολύ μικρότερη σε σχέση με το 1973, λόγω του ότι η σχέση των ορυκτών καυσίμων στο ΑΕΠ είναι πολύ χαμηλότερη (περισσότερες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, πυρηνική ενέργεια) απ’ όσο ήταν τη δεκαετία του 1970.

Η ΕΕ αναμένει μια πτώση του ΑΕΠ της περίπου από 0,5% έως 3%. Η μπλόφα της Μόσχας δεν φαίνεται προς το παρόν να περνάει στο «πόκερ» του Πούτιν με τους «27».