Αν και το Qatargate, συνεχίζει να ταρακουνά το Ευρωκοινοβούλιο, δεύτερο κρίσιμο ζήτημα επανέρχεται στο προσκήνιο, τα συμβόλαια της ΕΕ με τις φαρμακευτικές εταιρείες για τον κοροναϊό. Πριν λίγους μήνες, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία είχε ξεκινήσει έρευνες, με αποτέλεσμα σήμερα, Παρασκευή, η Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν να καλείται να δώσει εξηγήσεις ενώπιον της ειδικής επιτροπής για την πανδημία.
Η εν λόγω επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου καλεί την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν να δώσει εξηγήσεις σχετικά με το ρόλο της στη διαπραγμάτευση της τρίτης και μεγαλύτερης σύμβασης με την Pfizer, αλλά και για τα γραπτά μηνύματα (SMS) που αντάλλαξε με τον διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρείας, τον Άλμπερτ Μπουρλά.
Το αίτημα για Μπουρλά και η απόφαση Μετσόλα
Μετά τη διπλή άρνηση του διευθύνοντος συμβούλου της Pfizer κ. Μπούρλα να καταθέσει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η ειδική επιτροπή για την Covid-19 ζητά την επιβολή κυρώσεων κατά της φαρμακευτικής εταιρείας αναστέλλοντας την πρόσβασή της στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Η ίδια επιτροπή ζητά να ανασταλεί η πρόσβαση και του διευθύνοντος συμβούλου της Pfizer, του Άλμπερτ Μπουρλά, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Το αίτημα αυτό θα εξεταστεί από τη Διάσκεψη των Προέδρων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (βάσει του άρθρου 123 του Κανονισμού του ΕΚ), η οποία θα καθορίσει τις λεπτομέρειες ενός ενδεχόμενου περιορισμού πρόσβασης της Pfizer στο ΕΚ (π.χ. όσον αφορά το χρονικό εύρος και τα πρόσωπα).
Όσον αφορά στο αίτημα της επιτροπής Covid να καλέσει σε ακρόαση την πρόεδρο της Επιτροπής, σύμφωνα με τον κανονισμό του ΕΚ η πρόσκληση θα σταλεί στην πρόεδρο του Κοινοβουλίου Ρομπέρτα Μέτσολα, η οποία θα αποφασίσει στη συνέχεια εάν θα ζητήσει από την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν να παραστεί στην ακρόαση.
Πότε ξεκίνησε η έρευνα
Η υπόθεση ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2022, όταν η Φον ντερ Λάιεν δήλωσε στους New York Times ότι αντάλλασσε SMS με τον Αλβέρτο Μπουρλά στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για την κατάρτιση συμβολαίου αγοράς του εμβολίου κατά της Covid-19.
Σε περίπτωση που παρέδιδε όλα τα εμβόλια η Pfizer θα είχε έσοδα 35 δισ. δολαρίων από τη συμφωνία, σύμφωνα με έγγραφο που διέρρευσε για την τιμή του εμβολίου. Ακολούθησε επίπληξη από την Ευρωπαία Διαμεσολαβήτρια Έμιλο Ο’Ρ’αιλι, η οποία ζήτησε από την Κομισιόν να βρει και να παραδώσει τα γραπτά μηνύματα της προέδρου της.
Χωρίς να παραδεχτεί την ύπαρξη των SMS, η Επιτροπή απάντησε ότι η έρευνα για τα μηνύματα «δεν έφερε αποτέλεσμα», καθώς δεν υπάρχει υποχρέωση καταχώρισης «βραχύβιων, εφήμερων εγγράφων».
Η απάντηση προκάλεσε νέα παρέμβαση της ευρωπαίας διαμεσολαβήτριας, η οποία κατηγόρησε την Κομισιόν για κακοδιαχείριση. Οι χειρισμοί της Επιτροπής «αφήνουν την ατυχή εντύπωση ότι ένας θεσμός της ΕΕ δεν είναι πρόθυμος να εξυπηρετήσει θέματα σημαντικού δημοσίου ενδιαφέροντος» ανέφερε η Ο’Ράιλι.
Η επόμενη εξέλιξη ήρθε τον περασμένο μήνα, όταν το Ελεγκτικό Συνέδριο της ΕΕ ανέφερε σε έκθεσή του ότι η Επιτροπή αρνήθηκε να αποκαλύψει λεπτομέρειες για τις διαπραγματεύσεις της Φον ντερ Λάιεν με τη Pfizer.
Τοξικό το θέμα για την Φον ντερ Λάιεν
Σύμφωνα με ανάλυση του Politico, η κατάσταση μπορεί να γίνει ακόμα χειρότερη για την Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν. Μάλιστα, υπογραμμίζει ότι το θέμα είναι τοξικό για την πρόεδρο της Κομισιόν, ιδιαίτερα αν αναλογιστεί κανείς την ανάμειξή της σε ένα αντίστοιχο σκάνδαλο όταν ήταν υπουργός Άμυνας της Γερμανίας.
Μετά από έρευνα σχετικά με την ανάθεση επικερδών αμυντικών συμβάσεων από τη Γερμανία κατά τη διάρκεια της θητείας της ως υπουργού, προέκυψε ότι δεδομένα είχαν διαγραφεί από τα τηλέφωνα της Φον ντερ Λάιεν, αποκλείοντας τη χρήση τους στην έρευνα.
Παρόλο που οι ερευνητές την αθώωσαν για τη συγκεκριμένη υπόθεση, η ίδια δήλωσε σε γερμανική κοινοβουλευτική έρευνα ότι «έχει μάθει το μάθημά της».
Στα ύψη οι τιμές του εμβολίου Pfizer μετά τις κυβερνητικές συμβάσεις
Σύμφωνα με το Reuters, η Pfizer αναμένεται να τετραπλασιάσει την τιμή του εμβολίου κατά του κοροναϊού, φτάνοντας σε περίπου 110 έως 130 δολάρια ανά δόση μετά την λήξη του τρέχοντος προγράμματος αγοράς της Κυβέρνησης των ΗΠΑ. Επί του παρόντος η Κυβέρνηση περίπου 30 $ ανά δόση στην Pfizer και τον Γερμανό συνεργάτη BioNTech SE. Το 2023, τα εμβόλια θα διατίθενται στο εμπόριο μετά τη λήξη της έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία των ΗΠΑ.
Ως προς το μέγεθος της αγοράς, η Pfizer είπε ότι αναμένει ότι η αγορά θα είναι περίπου το μέγεθος της αγοράς εμβολίων γρίπης σε ετήσια βάση για ενήλικες, ενώ η παιδιατρική αγορά θα χρειαστεί περισσότερο χρόνο για να δημιουργηθεί με βάση τα εμβόλια που έχουν δοθεί μέχρι στιγμής. Περίπου 14,8 εκατομμύρια άνθρωποι στις Η.Π.Α. έλαβαν αναμνηστική δόση εμβολίου κατά τις πρώτες έξι εβδομάδες της κυκλοφορίας. Κατά την διάρκεια της εκστρατείας επανεμβολιασμού του 2021, πάνω από 22 εκατομμύρια άνθρωποι έλαβαν το τρίτο εμβόλιο, παρόλο που μόνο ηλικιωμένοι και ανοσοκατεσταλμένοι ήταν επιλέξιμοι σε εκείνο το σημείο.
Η CEO της Pfizer, Λούκιν είπε ότι αναμένει ότι η αγορά των εμβολίων θα μεταφερθεί στον ιδιωτικό τομέα μέχρι το πρώτο τρίμηνο του 2023. Η κίνηση εξαρτάται από την εξάντληση της συμβατικής προμήθειας από την κυβέρνηση.
