Η ελληνοαμερικανική αμυντική συμφωνία, που υπεγράφη από τους υπουργούς Εξωτερικών των δύο χωρών, συνοδεύεται και από επιστολή του Άντονι Μπλίνκεν προς τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, με την οποία οι ΗΠΑ διακηρύσσουν την ανάγκη σεβασμού της κυριαρχίας, της ακεραιότητας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας με βάση το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας.
Αποτιμώντας τη συμφωνία, διπλωματικές πηγές εστιάζουν στην αναγνώριση της Ελλάδας ως «πυλώνα σταθερότητας».
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές:
Η Ελλάδα αναγνωρίζεται ως πυλώνας σταθερότητας και «περιφερειακός ηγέτης».
Στην επιστολή του ο Αμερικανός ΥΠΕΞ αναγνωρίζει τον ρόλο της Ελλάδας ως περιφερειακού ηγέτη και πυλώνα σταθερότητας, υποδηλώνοντας έτσι ότι οι ΗΠΑ επιθυμούν η χώρα μας να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο στην περιοχή, τόσο με την προώθηση της ευρωπαϊκής προοπτικής των Δυτικών Βαλκανίων όσο και ως παράγων σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής.
Παράλληλα, η επιστολή επιβεβαιώνει τις άριστες διμερείς σχέσεις, οι οποίες «φτάνουν σε νέα ύψη».
Η επιστολή υπογραμμίζει τη δέσμευση των ΗΠΑ για την αμοιβαία προστασία της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Ελλάδας από απειλές ή ένοπλη επίθεση.
Η σχετική αναφορά, η οποία περιλαμβάνεται επίσης στη Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας, επαναλαμβάνεται, αυτή τη φορά σε μονομερές πολιτικό κείμενο που δεσμεύει αποκλειστικά τις ΗΠΑ, υποδηλώνοντας έτσι τη δέσμευση της χώρας αυτής για την προστασία της Ελλάδας έναντι κάθε είδους εξωτερικής απειλής.
Η επιστολή κάνει ρητή αναφορά στη δυνατότητα ανάπτυξης αμερικανικών δυνάμεων σε ελληνικά νησιά, πέραν της Κρήτης.
Σε μια πολιτικά δεσμευτική κίνηση, οι ΗΠΑ τονίζουν ότι οι αμερικανικές δυνάμεις θα μπορούν να επιχειρούν ή να πραγματοποιούν εκπαιδευτικές ασκήσεις τόσο στην ηπειρωτική Ελλάδα όσο και σε νησιά.
Με τον τρόπο αυτόν, οι ΗΠΑ επιβεβαιώνουν de facto την άσκηση πλήρους κυριαρχίας της Ελλάδας στα νησιά της και, βεβαίως, τη δυνατότητα στρατιωτικοποίησής τους.
Για πρώτη φορά, οι ΗΠΑ, στην επιστολή Blinken, κάνουν ρητή αναφορά στην ανάγκη σεβασμού της κυριαρχίας και εδαφικής ακεραιότητας, καθώς και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας στη βάση του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας.
Η αναφορά σε κυριαρχικά δικαιώματα αποτελεί ένα εξαιρετικά σημαντικό νέο στοιχείο, καθώς οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν και ζητούν τον πλήρη σεβασμό των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας στην Αποκλειστική Οικονομική της Ζώνη, καθώς και στην Υφαλοκρηπίδα της.
Επίσης, αν και οι ΗΠΑ δεν έχουν υπογράψει την UNCLOS, υπογραμμίζουν ότι το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας αποτελεί μέρος του εθιμικού δικαίου, είναι δεσμευτικό για όλες τις χώρες και διέπει την οριοθέτηση των ζωνών αυτών.
Αναφορά στο κοινό αξιακό πλαίσιο των δύο κρατών.
Στην επιστολή γίνεται αναφορά στην κοινή αφοσίωση Ελλάδας και ΗΠΑ στις αρχές της ελευθερίας, της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της κοινωνικής προόδου, την οποία αντικατοπτρίζει η ανανεωμένη MDCA.
