Το «κίνημα της πετσέτας» ξεκίνησε από την Πάρο και ακολούθησε η Νάξος. Κάτοικοι πήραν τον νόμο στα χέρια τους απελευθερώνοντας παραλίες από ομπρελοκαθίσματα και κάνοντας λόγο για παραβάσεις επιχειρήσεων που αφορούν στην κατάληψη του μεγαλύτερου μέρους της παραλίας και στην ύπαρξη κατασκευών από ξύλο και τσιμέντο.
Ωστόσο οι αντιδράσεις άρχισαν να πληθαίνουν και να παίρνουν άλλη μορφή, απ’ όσους διεκδικούν ελεύθερες παραλίες.
Στη Χαλκιδική δημιουργήθηκε μία ομάδα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, Κίνημα Πολιτών Χαλκιδικής, που μέσα σε λίγες ώρες αριθμεί 2.822 μέλη. «Στο ίδιο μήκος κύματος με τους αγώνες των πολιτών σε Πάρο και Νάξο ήρθε η στιγμή να διεκδικήσουμε πίσω τις παραλίες της Χαλκιδικής που ανήκουν ισότιμα προς όλους και όλες μας και να βρεθούμε απέναντι στην παράνομη κατάληψη τους από επιχειρηματίες που όχι μόνο καταστρέφουν το φυσικό τοπίο αλλά αποκλείουν και ένα μεγάλο μέρος των πολιτών από την πρόσβαση σε αυτές», αναφέρεται ως ο στόχος της νέας κίνησης.
Διαμαρτυρίες για υψηλές χρεώσεις
Και πάλι από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έγινε γνωστό τις τελευταίες ώρες ότι το «κίνημα της πετσέτας» ετοιμάζει απόβαση στη Σκόπελο.
Στο νησί υπάρχουν διαμαρτυρίες για περιπτώσεις επιχειρήσεων που έχουν καταλάβει ολόκληρες ακτές με ομπρελοκαθίσματα, χωρίς να έχουν τη δυνατότητα όσοι το επιθυμούν, να απλώσουν πετσέτα σε ελεύθερο μέρος.
Διαμαρτυρίες όμως εκφράζονται σε συγκεκριμένες ομάδες στα social media και για το τίμημα που καλούνται να πληρώσουν λουόμενοι που επιλέγουν να καθίσουν σε ομπρελοκαθίσματα σε ακτές του Πηλίου. Από τέσσερα έως έξι ακόμη και 15 ευρώ χρεώνεται το σετ διπλής ξαπλώστρας με ομπρέλα.
Καταστηματάρχες: «Ας μας δίνουν δωρεάν χώρους για να προσφέρουμε δωρεάν υπηρεσίες»
Ο πρόεδρος του Συλλόγου Ιδιοκτητών Καφετεριών, Μπαρ, Αναψυκτηρίων και Εστίασης Μαγνησίας, Στέφανος Στεφάνου, αναφέρει ότι οι επιχειρήσεις τουλάχιστον στη χερσαία Μαγνησία, τηρούν τη νομιμότητα. «Κάθε χρόνο μισθώνουν συγκεκριμένα τετραγωνικά μέτρα αιγιαλού για την ανάπτυξη ομπρελοκαθισμάτων και περιορίζονται σε αυτόν τον χώρο. Στην περιοχή μας δεν υπάρχουν φαινόμενα αυθαίρετης κατάληψης», αναφέρει.
Ο ίδιος σημειώνει ότι στις περισσότερες παραλίες τα ομπρελοκαθίσματα διατίθενται δωρεάν στους λουόμενους. «Οι περισσότεροι επιχειρηματίες διαθέτουν ομπρελοκαθίσματα και το κέρδος τους βγάζουν από τον καφέ, το αναψυκτικό ή το σνακ που θα παραγγείλει ο πελάτης. Υπάρχει βεβαίως και μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων που χρεώνει τα ομπρελοκαθίσματα. Σε κάποιες παραλίες το κόστος της μίσθωσης αιγιαλού είναι υψηλό. Για να μπορέσουν να πληρώσουν θα πρέπει να πληρωθούν. Αλλιώς ας διατίθενται οι χώροι δωρεάν στις επιχειρήσεις για μπορούν να διαθέτουν κι εκείνες με τη σειρά τους δωρεάν τα ομπρελοκαθίσματα», αναφέρει.
Διαχείριση παραλιών από τους δήμους ζητά η ΚΕΔΕ
Το θέμα πήρε διαστάσεις και ήρθε προς εξέταση και στην Κεντρική Ενωση Δήμων Ελλάδας, με αφορμή περιστατικά δήμων που μπαίνουν στο στόχαστρο πολιτών.
Η ΚΕΔΕ με αφορμή τις κινητοποιήσεις κινήσεων πολιτών στα νησιά για απελευθέρωση των παραλιών από τις αυθαίρετες καταλήψεις με ομπρελοκαθίσματα, την ανάκτηση του δημόσιου χώρου, την εφαρμογή του νόμου και των συμβάσεων παραχώρησης, αλλά και τις ευθύνες των δημοτικών αρχών για το θέμα, δηλώνει τα ακόλουθα:
«Η ΚΕΔΕ και η Αυτοδιοίκηση τάσσεται διαχρονικά υπέρ της χρήσης των παραλιών ως δημόσιου χώρου και παράλληλα υπέρ της λελογισμένης αξιοποίησής τους, της προστασίας τους από την υπερεκμετάλλευση και τις αυθαίρετες και παράνομες χρήσεις καθώς και υπέρ της εφαρμογής των νόμων και του τήρησης των συμβάσεων παραχώρησης.
Η ΚΕΔΕ θεωρεί κρίσιμο και κομβικό σημείο το ότι η διαχείριση των παραλιών δεν αφορά μόνο το Κεντρικό Κράτος, αλλά και τους οικείους δήμους, οι οποίοι θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να διαμορφώνουν μέσα από τη διαχείριση τους το μοντέλο ανάπτυξης των τοπικών τους κοινωνιών, με γνώμονα το τοπικό συμφέρον και τις τοπικές ιδιαιτερότητες.
Ωστόσο σήμερα δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Σήμερα οι Κτηματικές Υπηρεσίες είναι αποκλειστικά αρμόδιες για την παραχώρηση απλής χρήσης των χώρων αιγιαλού και κοινόχρηστης παραλίας και τη λήψη μέτρων προστασίας τους.
Οι δήμοι, όπως περιγράφεται και στην υπ΄αριθμ. 38609 ΕΞ 2023 ΚΥΑ (10/3/23) για την παραχώρηση χρήσης αιγιαλού και παραλιών, «μέσω των εντεταλμένων οργάνων τους έχουν υποχρέωση, σε κάθε περίπτωση που διαπιστώνουν καταπατήσεις ή αυθαίρετες επεμβάσεις επί των κοινοχρήστων χώρων, να ενημερώνουν άμεσα τις κατά τόπους Αστυνομικές Αρχές και τις Κτηματικές Υπηρεσίες, προκειμένου να φροντίσουν για τη λήψη μέτρων προστασίας, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην κείμενη νομοθεσία».
Οι δήμοι δηλαδή, σε αντίθεση μ’ αυτό που οι περισσότεροι γνωρίζουν, δεν είναι αρμόδιοι για να προβούν σε ελέγχους, αυτοψίες, επιβολή προστίμων ή και απομάκρυνση ομπρελοκαθισμάτων. Και όταν γίνεται παραβίαση των όρων ή επέκταση του προς παραχώρηση χώρου, θα πρέπει να ενημερώνουν τις Κτηματικές Υπηρεσίες προκειμένου να επιληφθούν.
Πως όμως να παρέμβουν έγκαιρα και προληπτικά οι Κτηματικές Υπηρεσίες όταν για παράδειγμα για όλες τις Κυκλάδες υπάρχουν δύο υπάλληλοι για την Κτηματική Υπηρεσία, η οποία έχει έδρα της στη Σύρο;
Πέραν αυτής της πραγματικότητας, αρκετές φορές, όπως η πρόσφατη περίπτωση του δημάρχου Σερίφου Κωνσταντίνου Ρεβίνθη, δήμαρχοι βρέθηκαν συλληφθέντες και απολογούμενοι για παράβαση καθήκοντος, κατάχρηση εξουσίας και απλή δυσφήμιση ακριβώς επειδή έκαναν το χρέος τους, τηρώντας, ως όφειλαν, αποφάσεις δικαστηρίων.
Η ΚΕΔΕ θεωρεί άδικη την επίθεση που δέχονται δήμαρχοι για το θέμα αυτό και μάλιστα στην κορύφωση της τουριστικής περιόδου με δημιουργία, τις περισσότερες φορές, λανθασμένων εντυπώσεων που βλάπτουν τη φήμη των τουριστικών προορισμών της χώρας.
Θέση και αίτημα της ΚΕΔΕ είναι να περάσει η διαχείριση των παραλιών εξ ολοκλήρου στους δήμους. Διότι δεν γίνεται οι δήμοι να είναι υποχρεωμένοι να εξασφαλίζουν τη ναυαγοσωστική κάλυψη των παραλιών, τις λουτρικές εγκαταστάσεις, να μεριμνούν για τον καθημερινό καθαρισμό του συνόλου των κοινόχρηστων χώρων, αλλά να μην έχουν καμία δυνατότητα παρέμβασης για συμμόρφωση των παραχωρησιούχων στους όρους παραχώρησης. Ιδού λοιπόν πεδίον δόξης λαμπρόν για ουσιαστική αποκέντρωση κρατικής αρμοδιότητας και μεταφοράς της στους Δήμους».
Δημοπρασίες στην έναρξη της σεζόν
Τμήματα αιγιαλού και παραλίας βγαίνουν σε δημοπρασία κάθε χρόνο και η διαδικασία υπακούει σε συγκεκριμένες διατάξεις.
Η παραχώρηση του δικαιώματος της απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας, γίνεται με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών ή του κατά νόμο εξουσιοδοτημένου οργάνου, έναντι ανταλλάγματος, με τους όρους, τις προϋποθέσεις και τη διαδικασία, που προβλέπονται από τις διατάξεις.
Η παραχώρηση γίνεται υπό το πρίσμα της προστασίας των ακτών, και του οικοσυστήματος των παράκτιων ζωνών, με την προϋπόθεση ότι διασφαλίζονται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των κοινόχρηστων χώρων και δεν παραβλάπτεται η κατά προορισμό χρήση του ως κοινόχρηστου αγαθού.
Ειδικότερα, η παραχώρηση της απλής χρήσης των χώρων αιγιαλού και κοινόχρηστης παραλίας, γίνεται για την άσκηση δραστηριοτήτων που εξυπηρετούν τους λουόμενους ή την αναψυχή του κοινού, ιδίως για εκμίσθωση θαλάσσιων μέσων αναψυχής, τοποθέτηση τραπεζοκαθισμάτων, ομπρελών, ξαπλωστρών και την λειτουργία αυτοκινούμενου ή ρυμουλκούμενου τροχήλατου αναψυκτηρίου.
Δικαιούχοι του παραχωρούμενου δικαιώματος της απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας, όχθης, παρόχθιας ζώνης, υδάτινου στοιχείου θάλασσας, λιμνοθάλασσας, λίμνης και πλεύσιμου ποταμού είναι οι Δήμοι, στην χωρική αρμοδιότητα των οποίων βρίσκονται οι κοινόχρηστοι χώροι, με δικαίωμα περαιτέρω παραχώρησης, έναντι ανταλλάγματος, σε:
- Υφιστάμενες δημοτικές ανώνυμες εταιρείες του άρθρου 266 του ν. 3463/2006 (11 Α’),
- Κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα, οργανωμένες τουριστικές κατασκηνώσεις (camping), κέντρα αναψυχής, εκμεταλλευτές αυτοκινούμενου ή ρυμουλκούμενου αναψυκτηρίου (καντίνες),
- Ναυταθλητικά σωματεία αναγνωρισμένα από τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού,
- Επιχειρήσεις θαλάσσιων μέσων αναψυχής, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις του Γενικού Κανονισμού Λιμένα υπ’ αρ. 20/1999 και
- Επιχειρήσεις εκμετάλλευσης ομπρελών και ξαπλωστρών.
ΠΗΓΗ: ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ
