Η ΕΕ βάζει «φρένο» στην ελληνική αίτηση για το σήμα «Macedonia the Great»

«Κόκκινο» στη χρήση του σήματος «Macedonia the Great» από τα μη μέλη του Συνδέσμου Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος (ΣΕΒΕ) άναψε σε πρώτη φάση το Γραφείο Πνευματικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ενωσης, στο Αλικάντε της Ισπανίας την προηγούμενη βδομάδα, ψαλιδίζοντας προς το παρόν τις προσδοκίες που δημιουργήθηκαν για την προστασία της ταυτότητας των προϊόντων που παράγονται στη μακεδονική γη και φιγουράρουν στα ράφια των διεθνών αγορών.

Ενάμιση μήνα μετά την κατάθεση της ελληνικής αίτησης στο Αλικάντε οι αρμόδιοι έθεσαν ζήτημα χρήσης μόνο για τα μέλη του ΣΕΒΕ τα οποία αριθμούν μόλις 800 στην Μακεδονία και ενώ την ίδια στιγμή έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον περίπου 3.000 μικροπαραγωγοί και επιχειρήσεις-μη μέλη του Συνδέσμου για να το αποκτήσουν.

Μια τέτοια εξέλιξη θα αφήσει εκτός, μια σειρά από προϊόντα όπως τα φασόλια Πρεσπών, τα μακεδονικά κρασιά, την μακεδονική φέτα κ.α., περιπλέκοντας την προστασία τους, ενώ αναμένεται να δημιουργήσει σημαντικό κενό στην προσπάθεια συγκρότησης μιας κεντρικής ταυτότητας για τα μακεδονικά προϊόντα όπως θέλει η ελληνική κυβέρνηση, αμβλύνοντας όπως έχει πει με αυτόν τον τρόπο κάποιες από τις αρνητικές πτυχές της Συμφωνίας των Πρεσπών.

Ενδεικτικό εξάλλου της βαρύτητας που δίνει η κυβέρνηση Μητσοτάκη ήταν και η παρουσίαση του νέου brand από τον ίδιο τον πρωθυπουργό στην Θεσσαλονίκη τον Νοέμβριο λίγες ώρες πριν την συνάντησή του με τον Ζόραν Ζάεφ στο 4^ο Thessaloniki Summit.

«Εδώ οφείλεται και η καθυστέρηση στην διαδικασία κατοχύρωσης του σήματος των Μακεδονικών μας προϊόντων. Κάνουμε αγώνα δρόμου για να ξεπεράσουμε το ζήτημα και εκτιμώ ότι σύντομα θα δοθεί λύση. Hδη ο ΣΕΒΕ μαζί με τον πρόεδρο του δικηγορικού συλλόγου Θεσσαλονίκης Στάθη Κουτσοχήνα που στέκεται δίπλα στην προσπάθειά μας επεξεργάζονται μια νομική φόρμουλα  προκειμένου να μπορούν να χρησιμοποιούν το «Macedonia the Great» και τα έμμεσα μέλη μας, δηλαδή και οι επιχειρήσεις των Επιμελητηρίων που συμμετέχουν στο Σύνδεσμο» δήλωσε στο «Εθνος της Κυριακής» ο πρόεδρος του ΣΕΒΕ Γιώργος Κωνσταντόπουλος και πρόσθεσε:

«Περισσότερες από 3.000 μικρές επιχειρήσεις και παραγωγοί έχουν κάνει αίτηση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για να χρησιμοποιήσουν το σήμα μέχρι σήμερα. Δεν είναι όμως μέλη του ΣΕΒΕ. Αυτούς θέλουμε να προστατεύσουμε και να μπορέσουν να μπουν κάτω από την ομπρέλα του ΣΕΒΕ και οι μικροί. Δεν γίνεται να υποχρεώσουμε τον μικροπαραγωγό που παράγει φασόλια Πρεσπών ή πιπεριές Φλωρίνης να γίνει μέλος του Συνδέσμου, να πληρώσει ετήσια συνδρομή για να κάνει χρήση του σήματος «Macedonia the Great».

Ο πρόεδρος του ΣΕΒΕ εκτιμά ότι μέχρι τις 10 Ιανουαρίου θα βρεθεί λύση και θα εγκριθεί τελικά ο κανονισμός χρήσης του σήματος από το γραφείο στο Αλικάντε, το οποίο θα ανάψει το «πράσινο φως» για να μπει ως ετικέτα προστασίας σε όλα Μακεδονικά προϊόντα.

Στα ραντάρ των Σκοπίων

Στενά παρακολουθούν τις εξελίξεις και οι γείτονες έχοντας ορίσει ως επικεφαλής της ομάδας εμπειρογνωμόνων για τα σήματα τον διπλωμάτη (υπηρετεί ως πρέσβης στη Βιέννη) Γκιόργκι Φιλίποφ, ο οποίος θεωρείται γκουρού σε θέματα πνευματικής ιδιοκτησίας στη χώρα του και ιδρυτής του πρώτου γραφείου βιομηχανικής ιδιοκτησίας στα Σκόπια.

Στα ραντάρ των Σκοπίων βρίσκεται μεταξύ άλλων ο τρόπος χρηματοδότησης του σήματος «Macedonia the Great» αλλά και το κατά πόσο εμπλέκεται το ελληνικό κράτος στην όλη διαδικασία κατοχύρωσής του ή αποτελεί αμιγώς ιδιωτική πρωτοβουλία εναρμονισμένη με τη Συμφωνία των Πρεσπών. Η ενόχληση των γειτόνων διατυπώθηκε και στο πρόσφατο ταξίδι του Ελληνα Υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια στα Σκόπια όταν κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου ο ομόλογός του, Νικολά Ντιμιτρόφ, επανέλαβε ότι αποτελεί μονομερή ενέργεια η πρωτοβουλία δημιουργίας σήματος για τα προϊόντα της Μακεδονίας από την ελληνική πλευρά.

Δυσαρέσκεια

Ωστόσο παρά τη δυσαρέσκεια των Σκοπίων το ελληνικό σήμα για τα μακεδονικά προϊόντα δεν συζητήθηκε επίσημα στην δεύτερη συνεδρίαση των εμπειρογνωμόνων των δύο χωρών που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα πριν δέκα μέρες. Οπως εξήγησαν στο «Εθνος της Κυριακής» διπλωματικές πηγές της γειτονικής χώρας μέχρι σήμερα δεν υπάρχει καταχωρημένο εμπορικό σήμα, γεωγραφική ένδειξη ή εταιρική επωνυμία στο Γραφείο Πνευματικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ενωσης ή τον Παγκόσμιο Οργανισμό Πνευματικής Ιδ, ιοκτησίας (WIPO) με τον ορισμό «Macedonia the Great». Αυτό σημαίνει ότι δεν θα μπορούσε να αποτελέσει αντικείμενο συζήτησης είτε από την ελληνική αντιπροσωπεία εμπειρογνωμόνων είτε από την πλευρά της Βόρειας Μακεδονίας τόνισαν, οι ίδιες πηγές προσθέτοντας ότι «όπως και στην πρώτη συνάντηση που έγινε στις 22 Ιουνίου στα Σκόπια έτσι και στην δεύτερη επί της ουσίας δεν έγινε κάποιο ουσιαστικό βήμα». Και οι δύο πλευρές συμφωνούν να υποστηρίξουν και να ενθαρρύνουν τις επιχειρηματικές τους κοινότητες να καθιερώσουν έναν ειλικρινή, διαρθρωμένο και καλόπιστο διάλογο μέσα στον οποίο θα επιδιώξουν και θα επιτύχουν αμοιβαία αποδεκτές λύσεις σε θέματα που προκύπτουν από εμπορικά σήματα, εμπορικά σήματα και εμπορικά σήματα και όλα τα συναφή θέματα, σε διμερές και διεθνές επίπεδο. Η τρίτη συνάντηση αναμένεται να πραγματοποιηθεί την άνοιξη του 2020 στα Σκόπια ενώ  το ζήτημα των εμπορικών σημάτων μεταξύ των δύο πλευρών θα πρέπει να διευθετηθεί μέχρι το τέλος του καλοκαιριού του 2022 όπως ορίζει η Συμφωνία των Πρεσπών.

Ενδεικτικό της αμηχανίας αλλά και της δυσκολίας που παρατηρείται από τις δύο πλευρές είναι και η έλλειψη διαλόγου μεταξύ των Επιμελητηρίων.  Αν και τα εμπορικά επιμελητήρια των δύο χωρών έχουν ανταλλάξει επιστολές προθέσεων για να συνεργαστούν για μια κοινή λύση στο πνεύμα της καλής επιχειρηματικής πρακτικής και της συμφωνίας των Πρεσπών δεν έχουν καταγραφεί μέχρι στιγμής επίσημες συναντήσεις των δύο πλευρών. Η τελευταία συνάντηση ήταν προγραμματισμένη ταυτόχρονα με τη συνάντηση των εμπειρογνωμόνων στην Αθήνα την βδομάδα πριν τα Χριστούγεννα. Ωστόσο αυτή αναβλήθηκε καθώς η ελληνική πλευρά αντέδρασε όταν ο ομόλογός τους παρουσιάστηκε ως «Μακεδονικό Επιμελητήριο». Την ίδια ώρα οι στατιστικές δείχνουν ότι το εμπόριο μεταξύ Ελλάδας και Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας τους πρώτους εννέα μήνες του τρέχοντος έτους αυξήθηκε κατά 10%.

Πλεονέκτημα βλέπουν οι γείτονες

Τα εμπορικά σήματα δεν αποτελούν πολιτικό αλλά επιχειρηματικό πρόβλημα τόνισαν στο «Έθνος της Κυριακής» διπλωματικές πηγές από τα Σκόπια, υπενθυμίζοντας ότι είναι η μόνη χώρα στον κόσμο που περιέχει τον όρο «Μακεδονία» στο όνομά της. Αυτό σύμφωνα με τις ίδιες πηγές αποτελεί πλεονέκτημα και εγγράφει επιπλέον δικαιώματα για τα προϊόντα της γειτονικής χώρας και τη χρήση των εμπορικών σημάτων με την ένδειξη «Μακεδονία». «Ο τελικός στόχος είναι να μην υπάρχει σύγχυση στους καταναλωτές, είτε αγοράζουν από την Ελλάδα είτε από τη Βόρεια Μακεδονία. Αυτά είναι τα βασικά στοιχεία που πρέπει να θυμάστε στις διαπραγματεύσεις για το εμπορικό σήμα με την Ελλάδα. Τίποτα δεν θα επιβληθεί με βία, αλλά με αμοιβαία συνεργασία και αμοιβαία συμφωνία των επιχειρηματικών κοινοτήτων», δήλωσε πρόσφατα ο Γκιόργκι Φιλίποφ μετά από συνάντηση με το Επιμελητήριο της χώρας του.

Συνολικά στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι υπάρχουν περίπου 4.000 εταιρείες που περιέχουν τον όρο «Μακεδονία» για να περιγράψουν ένα ή περισσότερα προϊόντα τους και ο όρος «Macedonia» περιλαμβάνεται σε 182 εμπορικά σήματα. Αντίστοιχα, στη Βόρεια Μακεδονία σε σύνολο 14.556 εμπορικών σημάτων 79 περιέχουν τον όρο «Makedonija», 77 τον όρο «Macedonia», 12 τον επιθετικό προσδιορισμό «Macedonian» και 128 τα αρχικά «ΜΚ» ή «ΜΑΚ». Επιπλέον, από τα 344 διεθνώς καταχωρημένα εμπορικά σήματα εταιρειών της Βόρειας Μακεδονίας μόνον πέντε περιέχουν τον όρο «Macedonia». Οσον αφορά στις Προστατευόμενες Ονομασίες Προέλευσης και Γεωγραφικές Ενδείξεις (ΠΟΠ/ΠΓΕ) σε σύνολο 53 προϊόντων ΠΟΠ/ΠΓΕ της Βόρειας Μακεδονίας, μόνον ένα φέρει τον προσδιορισμό «Makedonski». Πρόκειται για το τρόφιμο «άιβαρ (ajvar)» ένα είδος σάλτσας/σαλάτας από κόκκινη πιπεριά