Μετά από 8.5 ώρες ολοκληρώθηκε η κατάθεση του πρώην υπουργού Μεταφορών και Υποδομών, Κώστα Καραμανλή στην εξεταστική επιτροπή που διερευνά τα αίτια του δυστυχήματος στα Τέμπη. Από την σημερινή διαδικασία δεν έλειψαν οι σφοδρές συγκρούσεις και οι αντεγκλήσεις μεταξύ των μελών της πλειοψηφίας και της αντιπολίτευσης.
Από την πλευρά του, ο Κώστας Ax. Καραμανλής, αναφέρθηκε στις σοβαρές ελλείψεις σε προσωπικό ενώ εκτίμησε ότι δεν τηρήθηκε ο Γενικός Κανονισμός Κυκλοφορίας κατά την διάρκεια της σύγκρουσης που είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο 57 ανθρώπων. Ο κ. Καραμανλής έδωσε απαντήσεις για τη σύμβαση 717, τις προσλήψεις στον ΟΣΕ, το πόρισμα της ΕΑΔ, το εξώδικο των συνδικαλιστών του ΟΣΕ και τη μετάταξη του σταθμάρχη.
«Το πρώτο που κάναμε ήταν να ενισχύσουμε το προσωπικό του ΟΣΕ. Είχαμε παραλάβει μετά τον νόμο Ρέππα έναν αριθμό εργαζομένων μειωμένο κατά 50%», τόνισε ο κ. Καραμανλής. «Επί χρόνια η Ελλάδα έπαιρνε χρήματα για συστήματα τηλεδιοίκησης και σηματοδότησης τα οποία όμως ποτέ δεν μπορούσε να θέσει σε λειτουργία συνολικά. Από το 1985 έως το 2001 η χώρα μας είχε πάρει πάνω από 240 εκατ. ευρώ για συστήματα που ποτέ δε λειτουργήσανε», ανέφερε.
Ο κ. Καραμανλής επισήμανε επίσης ότι «η σύμβαση 717 προχωρά μέχρι το 2016 επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Έχουν δοθεί έξι παρατάσεις και το κυριότερο δόθηκαν αναγνωρίζοντας υπαιτιότητα του δημόσιου. Αυτό ήταν ένα αρκετά προβληματικό στοιχείο». Εξήγησε πως αυτό σήμαινε ότι «σε όποιο δικαστήριο και αν πήγαιναν για να πάρουν αποζημιώσεις, αυτά τα χρήματα θα ήταν πολλαπλά».
Σημείωσε ότι «εμείς έπρεπε να περιμένουμε τα πορίσματα, τον οικονομικό εισαγγελέα που αρχειοθέτησε τις κατηγορίες και τελικά το έργο να ξεκινήσει και να ολοκληρωθεί το Σεπτέμβριο του 2023. Όχι το GSMR όχι το ETCS, το έργο της 717 που είχε να κάνει με σηματοδότηση και τηλεδιοίκηση».
«Επομένως για να πάμε στην ουσία, ναι, τα συστήματα παίζουν ένα πολύ σημαντικό ρόλο για την ασφάλεια. Όλα όμως. Όχι μεμονωμένα, όχι μόνο η 717», συνέχισε ο κ. Καραμανλής και πρόσθεσε ότι «έπρεπε και η 717 να είναι σε λειτουργία και το ETCS και το GSMR. Μόνο τότε θα εξασφαλιζόταν περισσότερα επίπεδα ασφαλείας», εξήγησε, προσθέτοντας: «Κάποια στιγμή να σταματήσουμε να παίζουμε με τον πόνο των ανθρώπων. Να τους κοιτάξουμε στα μάτια. Εγώ αυτό κάνω και τους λέω την αλήθεια. Κανένα σύστημα ασφαλείας δεν είναι αρκετό».
Ερωτηθείς για τις συνθήκες του δυστυχήματος και τη λειτουργία των συστημάτων τη μοιραία βραδιά, ο κ. Καραμανλής επανέλαβε ότι ο σταθμός της Ζάχαρης δεν έβλεπε το σημείο του δυστυχήματος.
«Ο σταθμάρχης της Λάρισας έβλεπε για αρκετά μεγάλο διάστημα ότι είχε βάλει την αμαξοστοιχία ανάποδα στο τοπικό σύστημα τηλεδιοίκησης. Αυτό δεν το λέω εγώ, το έχουν πει πάνω από 10 μάρτυρες», ανέφερε, προσθέτοντας ότι «ο μηχανοδηγός, κατά τα λεγόμενα των ειδικών που ήρθαν εδώ, θα έπρεπε να είχε καταλάβει ότι πήγαινε ανάποδα».
«Η μη εφαρμογή του ΓΚΚ είναι αποτέλεσμα νοοτροπίας δεκαετιών»
Στο ερώτημα εάν θεωρεί πως και ο ίδιος έκανε λάθη, ο κ. Καραμανλής απάντησε: «Το σκέφτομαι κάθε μέρα. Όταν έχει συμβεί μία τέτοια τραγωδία, δεν θα μπορούσα εγώ τουλάχιστον να έρθω και να σας πω ότι εγώ τα έκανα όλα σωστά. Και σίγουρα δεν είμαι εγώ ο πολιτικός που θα σας πω ότι όσο και να ψάχνω δε βρίσκω να έχω κάνει κάποιο λάθος. Για αυτό ήμουν ο μόνος πολιτικός στη Μεταπολίτευση που παραιτήθηκα. Και παραιτήθηκα το ίδιο βράδυ, αναλαμβάνοντας για λόγους ευθιξίας την πολιτική ευθύνη».
Ο κ. Καραμανλής συνέχισε λέγοντας πως «νομίζω δεν κατάφερα – και δεν καταφέραμε συνολικά – να ξεριζώσουμε από εργαζόμενους, προσωπικό, διοικητικά συμβούλια, ανθρώπους που έχουν κρίσιμες θέσεις τη νοοτροπία του ‘έλα μωρέ’. Γιατί η ανευθυνότητα του να μην ακολουθούμε κατά γράμμα το Γενικό Κανονισμό Κυκλοφορίας έχει να κάνει με νοοτροπίες δεκαετιών».
Σέβομαι τον πόνο των συγγενών
Ο πρώην υπουργός και κατά την εισαγωγική του τοποθέτηση αναφέρθηκε στη βαθιά οδύνη των συγγενών. Στη συνέχεια της κατάθεσης του είπε ότι έχει μιλήσει αλλά δεν έχει συναντηθεί με συγγενείς θυμάτων, τονίζοντας πως «σέβομαι απόλυτα τον πόνο τους και θεωρώ ότι ίσως είμαι ο τελευταίος που θα ήθελαν να δουν». Ξεκαθάρισε όμως ότι για λόγους σεβασμού δεν θα ήθελε να σχολιάσει λεγόμενα κανενός συγγενή θύματος. Κατήγγειλε, ωστόσο, κόμματα της αντιπολίτευσης για προσπάθεια πολιτικής εκμετάλλευσης και καπηλείας.
Ο κ. Καραμανλής δήλωσε ότι ο ίδιος ήταν υπέρ της σύστασης Εξεταστικής Επιτροπής για να αναδειχθούν όλες οι παθογένειες και τα προβλήματα στο σιδηρόδρομο από το 1997 έως σήμερα, αλλά και για να διερευνήσει εάν υπάρχουν ή όχι πολιτικές ευθύνες. Δήλωσε επίσης στη διάθεση της Βουλής για να ερευνηθεί και εάν υπάρχουν ή όχι ποινικές ευθύνες.
Κατέληξε λέγοντας ότι «το λάθος μου και το λάθος μας ήταν ότι αυτές τις παγιωμένες παθογένειες ενός Δημοσίου που νοσεί -πόσο μάλλον στον ΟΣΕ που ήταν από τους πλέον προβληματικούς οργανισμούς – δεν καταφέραμε να τις αναστρέψουμε».
Τι είπε η αντιπολίτευση
Ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ χρησιμοποίησε ιδιαίτερα σκληρή γλώσσα κατά του πρώην υπουργού. Σε δήλωση του στο περιστύλιο της Βουλής, τόνισε τα εξής: «Ψεύτης, προκλητικός και αμετανόητος. Ενώ γνώριζε τα πάντα εντούτοις δεν θέσπισε εθνικούς κανόνες ασφαλείας για την ασφάλεια των σιδηροδρόμων. Ενώ γνώριζε ότι η τηλεδιοίκηση στη Λάρισα είχε καταστραφεί δεν έκανε τίποτα για να τη φτιάξει. Έφτασε στο σημείο να αμφισβητήσει και την επιτροπή Γεραπετρίτη».
Η Μιλένα Αποστολάκη, ζήτησε από τον κ. Καραμανλή να προσκομίσει στην επιτροπή το μνημόνιο συνεργασίας του (το 2019) με τον κ. Τσαλίδη από πλευράς ΤΡΑΙΝΟΣΕ και την υπογεγραμμένη από πλευράς ΤΡΑΙΝΟΣΕ σύμβαση του 2020 η οποία επαναλάμβανε το περιεχόμενο του μνημονίου και κατατέθηκε από τον νόμιμο εκπρόσωπο της ΤΡΑΙΝΟΣΕ στο Γραφείο Υπουργού. Επιπλέον, σύμφωνα με την κυρία Αποστολάκη ανακύπτει «ιδιαίτερο ζήτημα σύγκρουσης συμφερόντων» καθώς «ο Γιώργος Κροκίδας, τον οποίο γνωρίζει καλά όπως δήλωσε σήμερα στην Επιτροπή ο τ. υπουργός Κ. Καραμανλής, ήταν νομικός σύμβουλος του γενικού γραμματέα Υποδομών και μετέπειτα υφυπουργού Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών Γιώργου Καραγιάννη και ταυτόχρονα πληρεξούσιος δικηγόρος της HELLENIC TRAIN (δηλ. της ΤΡΑΙΝΟΣΕ) ενώ παρείχε και νομικές υπηρεσίες στις Οδικές Συγκοινωνίες Α.Ε. αξίας 24.000 ευρώ».
Η Πέτη Πέρκα από τη Νέα Αριστερά, σε δήλωση της τόνισε μεταξύ άλλων πως ο κ. Καραμανλής ψεύδεται ενώ κατήγγειλε την πλειοψηφία ότι δεν άφηναν να τεθούν ερωτήσεις. Έκανε λόγο για ένα απαράδεκτο κλίμα, ενώ σημείωσε ότι είναι φανερή η προσπάθεια συγκάλυψης και είπε ότι ελπίζει οι δικαστικές αρχές να λάβουν υπόψη τα στοιχεία που κατατέθηκαν.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Hellenic Train δεν υπογράφει την κατάθεση του
Σημειώνεται πως στο τέλος της διαδικασίας, ο πρόεδρος της Εξεταστικής Επιτροπής, έθεσε ένα διαδικαστικό θέμα, γνωστοποιώντας ότι ο διευθύνων σύμβουλος της Hellenic Train, του οποίου η κατάθεση κρίθηκε ομόφωνα από τους βουλευτές ότι πρέπει να σταλεί στον εισαγγελέα Λάρισας και να διερευνηθεί το ενδεχόμενο της τέλεσης του αδικήματος της ψευδορκίας, δεν υπογράφει τη μαρτυρία του υποστηρίζοντας ότι δεν ήταν σωστή η μετάφραση. Ομόφωνα οι βουλευτές αποφάσισαν να κληθούν εκ νέου οι διερμηνείς και να διαπιστωθεί αν πράγματι υπήρξε κάποιο πρόβλημα στη μετάφραση της κατάθεσης του Μαουρίτσιο Καποτότορτο. «Τέτοιες ενέργειες υποκρύπτουν σκοπιμότητα και δυσχεραίνουν το έργο της Επιτροπής» δήλωσε ο κ. Μαρκόπουλος.