Κρίσιμη εβδομάδα στο ΠΑΣΟΚ – «Ηχηρό» παρών Δούκα για την ηγεσία, σήμερα η τοποθέτηση Ανδρουλάκη

Σε ανοιχτό πόλεμο εντός του ΠΑΣΟΚ εξελίσσεται η μάχη για την ηγεσία του κόμματος, που ξεκίνησε μετά την αποτυχία του Νίκου Ανδρουλάκη να κατακτήσει το στόχο για τη δεύτερη θέση στις ευρωεκλογές και την κίνηση στελεχών και βουλευτών να ζητήσουν αλλαγές «εδώ και τώρα» θέτοντας θέμα ηγεσίας και εκλογή αρχηγού από τη βάση μέχρι το τέλος του χρόνου.

Μπορεί να μην υπάρχουν ακόμη ειλημμένες αποφάσεις και σαφής «οδικός χάρτης» ωστόσο όλα δείχνουν ότι «η σφαίρα της αμφισβήτησης έφυγε από τη θαλάμη», αναγκάζοντας το επιτελείο της Χαριλάου Τρικούπη να αποχωρήσει από το «οχυρό» του καταστατικού που προβλέπει εκλογή ηγεσίας το φθινόπωρο του 2025. Το γενικότερο κλίμα στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ παραπέμπει σε άμεσες και «καθαρές λύσεις», ώστε το κόμμα να μην βουλιάξει στην παράλυση της στασιμότητας και χάσει έτσι μια ακόμη ευκαιρία ουσιαστικής επανεκκίνησης.

Ο Χάρης Δούκας δηλώνει «παρών» και τάσσεται υπέρ της εκλογής από τη βάση- άλλα στελέχη που επίσης ενδέχεται να διεκδικήσουν την ηγεσία, όπως ο Παύλος Γερουλάνος και ο Μανώλης Χριστοδουλάκης, συμφωνούν ότι δεν υπάρχει χρόνος για υπεκφυγές και καθυστερήσεις και σκοπεύουν να ανοίξουν διαδοχικά τα χαρτιά τους, μέσα στις επόμενες ώρες. Στη Χαριλάου Τρικούπη αναμένουν τις τελικές αποφάσεις του Νίκου Ανδρουλάκη, ο οποίος μετά από μία εβδομάδα σιωπής, θα μιλήσει για το θέμα σήμερα στο κεντρικό δελτίο της ΕΡΤ.

Το Πολιτικό Συμβούλιο συνεδριάζει την Τετάρτη για την αποτίμηση του εκλογικού αποτελέσματος- παρότι ο κ. Ανδρουλάκης έχει εκεί την αριθμητική πλειοψηφία υπέρ του, οι προβολείς θα στραφούν αναπόδραστα στα κορυφαία στελέχη που του χρεώνουν ένα προεκλογικά «κλειστό παιχνίδι» καθώς και την ήττα του στόχου για την αναβάθμιση του ΠΑΣΟΚ στη δεύτερη θέση.

Η αλήθεια είναι ότι το επταήμερο που πέρασε λειτούργησε, τόσο για τη Χαριλάου Τρικούπη, όσο και για τους πιθανούς αντιπάλους του Νίκου Ανδρουλάκη στην κάλπη, υπέρ της διερεύνησης των δυνατών σεναρίων για την κάθε πλευρά και των συμμαχιών που χρειάζονται στην τελική αναμέτρηση. Τα προγνωστικά αρκετών στελεχών λένε ότι το «αξίωμα» ότι ο Νίκος Ανδρουλάκης είναι «μάγος» των οργανωτικών υποχωρεί, ειδικά μετά τις πανελλαδικές τρύπες που κατέγραψε η υποψηφιότητα του Ανδρέα Σπυρόπουλου και η αποτυχημένη προσπάθεια του μηχανισμού να εκλεγεί ο Γραμματέας αν όχι στην πρώτη, σε μία από τις τρεις εκλόγιμες θέσεις. Εκλέχτηκε πρώτος και με διαφορά ο Νίκος Παπανδρέου και ακολούθως ο Γιάννης Μανιάτης και ο Σάκης Αρναούτογλου.

Τα οργανωτικά ίσως ελάχιστη ή σχετική πλέον σημασία έχουν, από τη στιγμή που και σε έρευνες που διενεργούνται η πλειονότητα της βάσης του χώρου φαίνεται ότι αναζητεί δυναμική πολιτική επανεκκίνηση για την πολυπόθητη «αλλαγή πίστας» και τη διεκδίκηση με αξιώσεις πρωταγωνιστικού ρόλου για το ΠΑΣΟΚ στις επόμενες εθνικές εκλογές. Το άνοιγμα στην ευρύτερη κεντροαριστερά θεωρείται δεδομένο και θα γίνει «νομοτελειακά» από οποιονδήποτε κερδίσει τη μάχη της ηγεσίας στο ΠΑΣΟΚ. Αυτό που δεν μπορεί αυτή τη στιγμή να προβλεφθεί είναι με ποιους όρους, καλύτερους ή χειρότερους, θα σταλούν «προσκλητήρια» σε όμορες δυνάμεις και ψηφοφόρους.

Ο Χάρης Δούκας

Το σίγουρο είναι ότι ο Χάρης Δούκας έχει συγκεκριμένο πολιτικό πλάνο. Η εκλογή του στο Δήμο της Αθήνας ταυτίστηκε με το άνοιγμα που ο ίδιος ανέπτυξε και προς άλλες δυνάμεις εκτός ΠΑΣΟΚ. Από το βράδυ των ευρωεκλογών τα τηλεφωνήματα προς τον κ. Δούκα, από στελέχη και βουλευτές του ΠΑΣΟΚ άρχισαν να πυκνώνουν και να στρέφουν τη συζήτηση στο να κατέβει και να διεκδικήσει την ηγεσία του κόμματος, παρότι ο ίδιος θα συνεχίσει να ηγείται της προσπάθειας στο Δήμο της Αθήνας. Δεν είναι μόνο Δήμαρχος ο κ. Δούκας: είναι και μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΠΑΣΟΚ που θα συνεδριάσει και λάβει στις 30 Ιουνίου τις κρίσιμες αποφάσεις. Ξεκίνησε με ρόλο Τομεάρχη Ενέργειας στο ΠΑΣΟΚ επί Φώφης Γεννηματά. Είχε από τότε άριστες σχέσεις με το Νίκο Ανδρουλάκη- μάλιστα πέρσι τέτοιο καιρό συζητούσαν να κατέβει στις ευρωεκλογές αλλά τελικά ανέλαβε να αναμετρηθεί με τον ισχυρό Κώστα Μπακογιάννη- σε μια στιγμή που όλοι πίστευαν ότι δεν μπορεί ο πρωτοεμφανιζόμενος στην πολιτική καθηγητής του Πολυτεχνείου να είναι ο νικητής της Αθήνας. Τους τελευταίους μήνες εστιάζει στην παραγωγή έργου στο Δήμο, όμως άσπονδοι φίλοι του στο ΠΑΣΟΚ ήταν της άποψης ότι είναι με το ένα πόδι στο Δήμο και με το άλλο έτοιμος για το άλμα στην κεντρική πολιτική σκηνή. Το γεγονός ότι πολλά στελέχη από την περιφέρεια και την Αττική καλοβλέπουν μια τέτοια εξέλιξη τον ώθησε λέγεται να πάρει γρήγορα τις αποφάσεις του και να δοκιμάσει τη συνταγή του Ρέντσι στην Ιταλία και άλλων Δημάρχων σε ευρωπαϊκές πόλεις που μεταπήδησαν στην πολιτική και δη στην ηγεσία των κομμάτων.

Με συνέντευξη εν τω μεταξύ στην Καθημερινή της Κυριακής ο κ. Δούκας επισημαίνει ότι «το ΠΑΣΟΚ από τις εκλογές του περσινού Ιουνίου έχασε 100.000 ψήφους» κι ότι το αδικαιολόγητο ροκάνισμα του χρόνου θα οδηγήσει σε εκφυλισμό την παράταξης. Όπως λέει χαρακτηριστικά: «Δεν είναι απλά μια ήττα, ότι χάθηκε μία ακόμα ευκαιρία. Το χειρότερο είναι ότι συνηθίζουμε στις ήττες. Με δικαιολογίες και ροκάνισμα του χρόνου, ο χώρος κινδυνεύει να εκφυλιστεί και το αίτημα «κάντε επιτέλους κάτι» έρχεται από παντού».

Στην παρούσα φάση αποφεύγει να επιβεβαιώσει την απόφασή του να κατέβει στις εσωκομματικές κάλπες, όταν ξεκινήσει η διαδικασία. «Προέχει να συμφωνηθεί και να χαραχθεί ο οδικός χάρτης των αλλαγών που πρέπει να δρομολογηθούν άμεσα», εξηγεί απαντώντας στο σχετικό ερώτημα και εστιάζει στο μήνυμα των πρόσφατων ευρωεκλογών, όσον αφορά στο ΠΑΣΟΚ και την ευρύτερη κεντροαριστερά: «Το εκλογικό αποτέλεσμα έστειλε ένα σαφές και ηχηρό μήνυμα: Η ανασύνθεση της δημοκρατικής παράταξης δεν πρέπει να χαθεί και πάλι σε ατέρμονες συζητήσεις, σε επιτροπές, συντονιστικά και πλατφόρμες».

Για τον Παύλο Γερουλάνο θα είναι η δεύτερη φορά διεκδίκησης της ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ -ήταν αντίπαλος του κ. Ανδρουλάκη, του Γιώργου Παπανδρέου και των άλλων στελεχών και το 2021. Θα κατέβει υποψήφιος έχοντας ισχυροποιήσει τη θέση του στην Α΄ Αθήνας, όπου εκλέχτηκε πέρσι βουλευτής. Έχει αποκτήσει δίκτυα επαφών ανά την Ελλάδα και είναι γνωστό ότι εδώ και πολύ καιρό τεστάρει τη δυναμική του για μια νέα αναμέτρηση, έχοντας στο πλευρό του περισσότερους συμμάχους και σίγουρα καλύτερο οργανωτικό επιτελείο. Ο κ. Γερουλάνος ζητώντας να ανοίξει η κουβέντα στα όργανα έλεγε προ ημερών με νόημα ότι «τα πρόσωπα πρέπει να μπορούν να υποστηρίξουν την πολιτική». Αν δεν ήταν «καρφί» προς το Νίκο Ανδρουλάκη ήταν οπωσδήποτε μια πρώτη γεύση για τους «τίτλους» που βάζει από την αποτίμηση του εκλογικού αποτελέσματος.

Ο Μανώλης Χριστοδουλάκης απέφυγε την πρώτη μετεκλογική εβδομάδα να πει λέξη ή να θέσει ευθέως θέμα ηγεσίας. Η αναμονή ωστόσο των πολιτικών φίλων δεν θα κρατήσει παρά κάποιες ώρες ακόμη. Ο «Βενιαμίν» της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΠΑΣΟΚ δέχεται εισηγήσεις να κατέβει και να εκφράσει το αντι-ανδρουλακικό μπλοκ. Έχει ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας με το γεννηματικό μπλοκ -η Φώφη Γεννηματά τον πρότεινε για Γραμματέα του κόμματος- αλλά και με το παπανδρεϊκό. Σκέφτεται σοβαρά το ενδεχόμενο να αναμετρηθεί σε επίπεδο κορυφής- θα παρουσιάσει πολιτικό πλαίσιο στο Πολιτικό Συμβούλιο και θα λάβει πολύ σύντομα αποφάσεις.

Το ενδιαφέρον στοιχείο της προ-προεκλογικής κατάστασης στο ΠΑΣΟΚ είναι ότι οι διάφοροι «παίκτες» της πρώτης γραμμής που θα επιχειρήσουν να κερδίσουν το Νίκο Ανδρουλάκη, έχουν διάθεση να υπάρχει η στοιχειώδης επικοινωνία μεταξύ τους. Ακόμη και αν οι φιλοδοξίες τους συγκρούονται, καταφέρνουν να διατηρούν ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας. Κάποιοι λένε για παράδειγμα ότι ο Μανώλης Χριστοδουλάκης εφόσον αποφασίσει διαφορετικά και δεν κατέβει τελικώς, ενδέχεται με την κίνηση αυτή να πριμοδοτήσει για παράδειγμα την υποψηφιότητα Δούκα. Το παζλ με τους υποψήφιους άλλωστε δεν έχει ακόμη συγκροτηθεί και δύσκολα μπορεί να εικάσει κάποιος για τον αριθμό των υποψηφίων που θα συγκρουστούν, όταν θα εκπνεύσει η προθεσμία υποβολής των υποψηφιοτήτων.

Παύλος Χρηστίδης, Νάντια Γιαννακοπούλου, Μιλένα Αποστολάκη, Μιχάλης Κατρίνης, είναι μεταξύ των βουλευτών που θα έχουν εκ των πραγμάτων καθοριστικό ρόλο στις εξελίξεις.

Πρόσωπο-κλειδί σε αυτές είναι αναντίρρητα ο άνθρωπος που πρωτοστάτησε για την εκλογή του Νίκου Ανδρουλάκη στην ηγεσία το 2021. Πρόκειται για τον Οδυσσέα Κωνσταντινόπουλο που άνοιξε με την επιστολή του προς τα μέλη του Πολιτικού Συμβουλιου και τον Γραμματέα το «χορό» των πιέσεων για άμεσες πρωτοβουλίες. «Χρειαζόμαστε μία ισχυρή επανεκκίνηση! Μία νέα ισχυρή νομιμοποιητική εντολή ώστε να κάνουμε πράξη το μεγάλο ΠΑΣΟΚ των προσδοκιών μας, με ηγεσία που να κινητοποιεί ευρύτερες κοινωνικές δυνάμεις», λέει χαρακτηριστικά ο κ. Κωνσταντινόπουλος και εξηγεί το σκεπτικό του για ένα restart ηγεσίας, πολιτικής και οργάνωσης στην παράταξη : «Ζητώ, λοιπόν, άμεσα, μέσα στην επόμενη εβδομάδα, να συγκληθούν τα όργανα του ΠΑΣΟΚ, και να αποφασίσουν το συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα: Οι καταστατικά προβλεπόμενες για το 2025 εκλογικές διαδικασίες για την ηγεσία της παράταξης, να επισπευστούν, ώστε μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους, να έχουν ολοκληρωθεί τόσο αυτές, όσο και το μετέπειτα Συνέδριο για την ανάδειξη των πολιτικών μας και την εκλογή των συλλογικών μας οργάνων».

Υπέρ της πρότασης του κ. Κωνσταντινόπουλου έχουν ταχθεί η Νάντια Γιαννακοπούλου, ο Παύλος Γερουλάνος και άλλοι βουλευτές, ο ευρωβουλευτής Νίκος Παπανδρέου, ο Θόδωρος Μαργαρίτης και ο Γιάννης Μεϊμάρογλου από το Πολιτικό Συμβούλιο, καθώς και άλλα στελέχη από το λεκανοπέδιο και την περιφέρεια. Η Νάντια Γιαννακοπούλου άφησε πάντως ανοιχτό το ενδεχόμενο να κατέβει στην κούρσα για την ηγεσία, όμως οι καλά γνωρίζοντες λένε ότι αυτό που στην πραγματικότητα επιδιώκει είναι να δοθεί απάντηση στο ερώτημα εντός των οργάνων για το πως κινήθηκε και έχασε το ΠΑΣΟΚ το στόχο του, άρα και το ρόλο της αξιωματικής αντιπολίτευσης, όπου παραμένει ο ΣΥΡΙΖΑ.

Η αύξηση κατά μία μονάδα του ποσοστού θεωρείται μια αργή και βασανιστική, αν και ανοδική, εξέλιξη και ως εκ τούτου η ανάγκη επιτάχυνσης των διαδικασιών είναι, όπως λένε στελέχη, επιβεβλημένη. Δεν έχει ακόμη εκφράσει τις προθέσεις του ο Γιώργος Παπανδρέου, ο οποίος ωστόσο εκτιμάται ότι θέλει επί του παρόντος να αποφύγει μια δημόσια παρέμβαση και αντιπαράθεση με το Νίκο Ανδρουλάκη. Σήμερα θα μιλήσει στη Διάσκεψη του Ινστιτούτου του Αλέξη Τσίπρα για την Ειρήνη και τη Βιώσιμη Ανάπυτξη- αύριο θα ανέβει στο βήμα της Διάσκεψης, ο κ. Δούκας, ο οποίος είχε για την εκλογή του στο Δήμο την στήριξη του Παπανδρέου και παπανδρεϊκών.

Ο Παύλος Χρηστίδης υποστηρίζει στις δημόσιες παρεμβάσεις του ότι «η συζήτηση για τις προσωπικές φιλοδοξίες είναι κάτι που στην παρούσα φάση δεν εξυπηρετεί κανέναν». «Το σημαντικό για το ΠΑΣΟΚ είναι να διαμορφώσει μια μεγάλη παράταξη που ενσωματώνει όλα τα μεγάλα πολιτικά και κοινωνικά κινήματα. Όλα τα υπόλοιπα θα τα συζητήσουμε στο πλαίσιο του εσωτερικού διαλόγου. Δεν θα ήθελα να ρίξω νερό στο μύλο σε μια συζήτηση που διαμορφώνει προβλήματα», υπογραμμίζει ο κ. Χρηστίδης. Ο Χάρης Καστανίδης τάχθηκε υπέρ της επιτάχυνσης των διαδικασιών των εκλογών δηλώνοντας πως «όταν αποτυγχάνει ένας αρχηγός πρέπει να έχει ο ίδιος την φιλοτιμία να υποβάλει την παραίτησή του». Ο κ. Καστανίδης επιμένει άλλωστε ότι: «Εφόσον τίθεται θέμα ηγεσίας στο ΠΑΣΟΚ νομίζω ότι αυτή η εκκρεμότητα πρέπει γρήγορα να εκκαθαριστεί γιατί το μείζον ζήτημα είναι η ανασύνθεση συνολικά του προοδευτικού χώρου».

Τι απάντησε η πλευρά Ανδρουλάκη σε Οδυσσέα και πως υποχώρησε στη συνέχεια

Η απάντηση από τη Χαριλάου Τρικούπη στην πρώτη «βόμβα» από τον βουλευτή και αντιπρόεδρο της βουλής, Οδυσσέα Κωνσταντινόπουλο, δεν άργησε να έρθει, αλλά εστάλη μέσω «κύκλων» του προέδρου: «Δεν θα επιτρέψουμε να βυθιστεί η παράταξη στην εσωστρέφεια και ό,τι χτίστηκε με κόπους και θυσίες τα τελευταία χρόνια, να χαθεί σε λίγες μέρες». Η Χαλάου Τρικούπη προσπάθησε να πείσει ότι: «Το ΠΑΣΟΚ έχει ανάγκη από κινήσεις εξωστρέφειας, κάτι που δεν υπηρετούν επισπεύδουσες και συντονισμένες δημόσιες παρεμβάσεις από εκείνους, που δήθεν ομνύουν στις θεσμικές λειτουργίες των οργάνων. Σε κάθε περίπτωση, ο σεβασμός στις καταστατικές λειτουργίες και πρόνοιες είναι ο εγγυητής της ενότητας. Το χρονοδιάγραμμα των διαδικασιών θα ακολουθηθεί κατά γράμμα σύμφωνα με το καταστατικό. Το ζήτημα τώρα είναι η δίκαιη αποτίμηση του εκλογικού αποτελέσματος για να βγουν γόνιμα συμπεράσματα και να οικοδομηθεί η στρατηγική του κόμματος και οι κινήσεις για την ανασυγκρότηση της δημοκρατικής παράταξης».

Ο πρώην υπουργός και επικεφαλής τώρα του Ινστιτούτου του ΠΑΣΟΚ, Insocial, Νίκος Χριστοδουλάκης διαφωνεί με την προσπάθεια αλλαγής σελίδας και δηλώνει -στο ONE Channel- πως «όλα αυτά που συμβαίνουν στο ΠΑΣΟΚ σήμερα είναι αναντίστοιχα και με την πορεία του κόμματος και με τα εκλογικά αποτελέσματα και με τις δυνατότητες που έχει. Εκτίμησε πως «πάει να στηθεί κάτι που θα βάλει φρένο σε μια πορεία – αργή μεν και βασανιστική – προς τα εμπρός. «Θα προσπαθήσουμε να βάλουμε εμπόδια για να κόψουμε ταχύτητα», είπε και κατέληξε κάνοντας λόγο για «μικρομεγαλισμούς απέναντι στην ιστορία», ότι η συζήτηση για αλλαγή ηγεσίας δεν αρμόζει αυτή τη στιγμή στο κόμμα, αλλά και στις ανάγκες τη χώρας αυτή τη περίοδο. Υπέρ του Νίκου Ανδρουλάκη τάχθηκε το ιδρυτικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ, Απόστολος Κακλαμάνης, όπως και βουλευτές της νεότερης γενιάς, που μπήκαν στο ψηφοδέλτιο και εκλέχτηκαν επί Ανδρουλάκη, όπως η Κατερίνα Καζάνη.

Στελέχη της Χαριλάου Τρικούπη επιμένουν ότι ο Νίκος Ανδρουλάκης δεν έχει αποφασίσει- ότι δεν υπάρχουν ειλημμένες αποφάσεις για τον «οδικό Χάρτη». Αναγνωρίζουν όμως ότι μια παρατεταμένη προεκλογική περίοδος θα δημιουργήσει τουλάχιστον εσωστρέφεια στο κόμμα και δεν αποκλείουν το σενάριο των καθαρών λύσεων, με τον κ. Ανδρουλάκη να εισηγείται στην Κεντρική Επιτροπή στο τέλος του Ιουνίου, εκλογή ακόμη και στο φινάλε του επόμενου μήνα. Αυτό σημαίνει ότι ο κ. Ανδρουλάκης σκέφτεται να πετάξει από τώρα το «γάντι» σε όσους έθεσαν θέμα ηγεσίας, να ανοίξει τη συζήτηση για την αποτίμηση του εκλογικού αποτελέσματος και την απώλεια του διακηρυγμένου στόχου για τη δεύτερη θέση και στη συνέχεια να περιγράψει τον «οδικό χάρτη» που προτείνει στη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής στις 30 Ιουνίου. «Είμαστε εδώ», δηλώνουν με νόημα συνεργάτες του, χωρίς να επιβεβαιώνουν το ένα ή το άλλο σενάριο. Ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ ενδέχεται σήμερα, μιλώντας στην ΕΡΤ, να ξεκινήσει να ανοίγει τα χαρτιά του, επιτιθέμενος στους «αμφισβητίες». Κάποια στελέχη επιμένουν ότι έχασε το μομέντουμ το βράδυ των ευρωεκλογών, όπου θα μπορούσε να κινήσει ο ίδιος τις διαδικασίες, ζητώντας ανανέωση της εντολής από τα μέλη και τους φίλους του κόμματος. Συμπληρώνουν δε, ότι το ροκάνισμα του χρόνου δεν πρόκειται να λειτουργήσει απαραίτητα υπέρ του- με ότι αυτό σημαίνει για τις αποφάσεις που καλείται να λάβει.