Σε ένα σκληρό παζάρι, με ξεκάθαρες «κόκκινες γραμμές», εξελίχθηκε η χθεσινή συνάντηση του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου και του Αμερικανού ομολόγου του, Άντονι Μπλίνκεν.
Ο στόχος της Τουρκίας να πετύχει έστω μια θετική αναφορά από την αμερικανική πλευρά σχετικά με την αναβάθμιση των F-16, έπεσε στο κενό, με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου, να φεύγει με «άδεια χέρια» από την συνάντηση.
Στο τραπέζι της συνάντησης των δυο ανδρών μπήκαν μια σειρά από θέματα συνεργασίας των δυο χωρών, αλλά και ευρύτερα θέματα της συμμαχίας του ΝΑΤΟ και των ισορροπιών στην Ανατολική Μεσόγειο.
Μπορεί οι δύο πλευρές να συζήτησαν για την ενίσχυση της αμυντικής συνεργασίας ΗΠΑ-Τουρκίας, συμπεριλαμβανομένου του εκσυγχρονισμού του στόλου των F-16 της Τουρκίας, ωστόσο οι προϋποθέσεις και οι «κόκκινες γραμμές» που μπήκαν, δυσαρέστησαν τον Τούρκο υπουργό Άμυνας, ο οποίος δεν έχασε ευκαιρία να επιτεθεί στην Ελλάδα.
Εάν η Άγκυρα δεν άρει το «όχι» στην ένταξη Φινλανδίας και Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, η κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν δεν θα στηρίξει το τουρκικό αίτημα για τα F-16, ήταν το μήνυμα που φέρεται να έλαβε ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει ταχθεί υπέρ της πώλησης των F-16 στην Τουρκία, παράλληλα με την πώληση μαχητικών αεροσκαφών F-35 στην Ελλάδα. Ωστόσο, κορυφαία στελέχη του Κογκρέσου εναντιώνονται σθεναρά στην προοπτική πώλησης F-16 στην Τουρκία, ανάμεσά τους ο ισχυρός Δημοκρατικός επικεφαλής της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας Μπομπ Μενέντεζ.
Discussed many important issues with Turkish Foreign Minister @MevlutCavusoglu as part of the U.S.-Turkiye Strategic Mechanism. I look forward to continued coordination on @NATO’s response to Russia’s unprovoked war against Ukraine, Syria, and other challenges. pic.twitter.com/0zVYXYt2Od
— Secretary Antony Blinken (@SecBlinken) January 18, 2023
Σε δηλώσεις του μετά τη συνάντηση, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών είπε ότι σχετικά με την πώληση των F-16 «τώρα ακούγεται μόνο η φωνή του Μενέντεζ αλλά ίσως ακουστούν κι άλλες φωνές. Αν η διοίκηση των ΗΠΑ δείξει αποφασιστικότητα, το ζήτημα θα λυθεί».
Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου προέτρεψε την αμερικανική κυβέρνηση να μην ρίχνει τις ευθύνες στο Κογκρέσο ή κάπου αλλού και διεμήνυσε ότι δεν μπορούν να δέσουν την Τουρκία χειροπόδαρα, Όπως είπε δεν θα κάνουν την Τουρκία ότι θέλουν για να τους πουλήσουν τα F-16.
Ο Τούρκος υπουργός απέρριψε τη συσχέτιση του ζητήματος των F-16 με την ένταξης της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. «Όλοι δηλώνουν πως η επιτάχυνση της διαδικασίας της ένταξης της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, θα έχει θετικές επιπτώσεις στο Κογκρέσο στο ζήτημα των F-16, κι ας μην έχουν καμία σχέση τα θέματα αυτά. Εμείς λέμε πως αυτά τα δυο θέματα δεν θα πρέπει να συνδέονται μεταξύ τους», είπε χαρακτηριστικά.
Για ακόμη μια φορά ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου επιτέθηκε στη χώρα μας λέγοντας «τους είπαμε πως κάθε υποστήριξη που δίνουν στην Ελλάδα σημαίνει τη συνέχιση της προκλητικής πολιτικής της Ελλάδας και δώσαμε παραδείγματα για τις προβοκάτσιες της Ελλάδας όπως το κλείδωμα στα ραντάρ των μαχητικών μας που πετούσαν στα πλαίσια της δράσης του ΝΑΤΟ με τους S-300».
Ο Μεβλουτ Τσαβούσογλου ανέφερε ακόμα ότι «είπαμε στις ΗΠΑ ότι η ισορροπία στις σχέσεις Τουρκίας-Ελλάδας έχει χαλάσει. Δεν ήταν η πρώτη φορά που το είπαμε σήμερα. Ήραν τις κυρώσεις κατά της ελληνοκυπριακής διοίκησης. Εναντίον ποιου στρέφεται αυτή η απόφαση; Εναντίον της Τουρκίας. Βλέπουμε ότι η ισορροπία Τουρκίας – Ελλάδας έχει χαλάσει στην πράξη. Δεν αναφέρομαι μόνο στη διαδικασία αγοράς των F-16. Η Ελλάδα στέλνει όπλα που προμηθεύεται από τις ΗΠΑ στα αποστρατιωτικοποιημένα νησιά και δεν έχουμε δει καμία δήλωση από τις ΗΠΑ για το θέμα αυτό. Λέμε στις ΗΠΑ ότι πρέπει να αποκατασταθεί αυτή η ισορροπία».
Άμεση ήταν η απάντηση από ελληνική πλευρά με δηπλωματικές πηγές να αναφέρουν ότι: «οι πρόσφατες αναφορές τούρκων αξιωματούχων περί αποστρατικοποίησης ελληνικών νησιών αποτελούν μια επανάληψη των τουρκικών έωλων αιτιάσεων τις οποίες η Ελλάδα έχει επανειλημμένα απορρίψει στο σύνολο τους με σειρά από τεκμηριωμένα επιχειρήματα, τα οποία περιέχονται και στις σχετικές επιστολές, που έχουν αποσταλεί στον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ. Εξίσου απορριπτέες στο σύνολό τους είναι και οι υποτιθέμενες κατηγορίες περί «ελληνικών προκλητικών ενεργειών» , οι οποίες εκτοξεύονται από μια χώρα η οποία συστηματικά χρησιμοποιεί ανοιχτά την απειλή πολέμου, αμφισβητεί την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας, συνάπτει ανυπόστατα και παράνομα μνημόνια αγνοώντας το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας και καθημερινά παραβιάζει τον εθνικό εναέριο χώρο και τα ελληνικά χωρικά ύδατα. Οι εν λόγω κατηγορίες ξεπερνoύν κάθε όριο λογικής και δεν πείθουν την διεθνή κοινότητα».
