Στις αρχές του 2021 στο Νέο Δελχί επικρατούσε αρκετή σιγουριά ότι η πόλη των 21 εκατομμυρίων κατοίκων ήταν αρκετά «οχυρωμένη» έναντι του κορωνοϊού, καθώς μεγάλο ποσοστό των κατοίκων είτε είχαν ήδη νοσήσει είτε ήταν ήδη εμβολιασμένοι. Εντούτοις, ένα μεταλλαγμένο στέλεχος που έκανε την εμφάνισή του στα τέλη του 2020 στην ινδική επαρχία της Μαχαράστρα πραγματοποίησε «επέλαση» τους επόμενους μήνες στο Νέο Δελχί, προκαλώντας τον Απρίλιο 30.000 ημερήσια κρούσματα.
Έκτοτε η μετάλλαξη Δέλτα, ή ινδική μετάλλαξη όπως είναι γνωστή, διαδίδεται τάχιστα σε όλο τον κόσμο. Στο Ηνωμένο Βασίλειο το στέλεχος B.1.617.2 εντοπίζεται στο 90% των νέων κρουσμάτων κορωνοϊού και «ενοχοποιείται» για την επιβάρυνση της επιδημιολογικής εικόνας της χώρας. Εξάρσεις παρατηρούνται επίσης στην Πορτογαλία, τη Ρωσία, την Ινδονησία και περισσότερες από 20 άλλες χώρες.
Στην Ελλάδα το μεταλλαγμένο στέλεχος έχει αρχίσει να κάνει την εμφάνισή του: Το Eθνικό Δίκτυο Γονιδιωματικής Επιτήρησης έχει εντοπίσει 18 στελέχη το διάστημα 11 Μαΐου – 16 Ιουνίου, 15 εκ των οποίων στο Ηράκλειο της Κρήτης. «Μιλάμε για άτομα που είναι νεαρής ηλικίας και ανεμβολίαστα» σημείωσε ο καθηγητής ο καθηγητής Ιολογίας και μέλος του ΔΣ του ΕΟΔΥ Γιώργος Σουρβίνος στην τηλεόραση του ΣΚΑΪ.
Η Αντρέα Αμμόν, διευθύντρια του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) έχει προειδοποιήσει ότι το στέλεχος Δέλτα μπορεί να αποτελεί το 90% όλων των περιπτώσεων της Covid-19 στην Ευρωπαϊκή Ένωση μέχρι το τέλος Αυγούστου.
«Είναι πολύ πιθανό ότι η παραλλαγή Δέλτα να κυκλοφορήσει εκτενώς κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, ιδιαίτερα μεταξύ νεότερων ατόμων που δεν εμπίπτουν στο εμβολιαστικό πρόγραμμα», είπε η διευθύντρια του ECDC. «Αυτό θα μπορούσε να προκαλέσει κίνδυνο για τα πιο ευάλωτα άτομα, τα οποία αν μολυνθούν μπορεί να υποστούν σοβαρή ασθένεια, ακόμα και θάνατο, αν δεν έχουν εμβολιαστεί πλήρως» πρόσθεσε.
Τι ιδιαίτερο έχει η μετάλλαξη Δέλτα;
Βρετανική έρευνα έχει αναδείξει την ταχύτητα με την οποία μεταδίδεται η ινδική μετάλλαξη. Σε σύγκριση με την παραλλαγή Άλφα, τη γνωστή «βρετανική» μετάλλαξη που διαδόθηκε ταχύτατα στο Ηνωμένο Βασίλειο και εκτός το 2020, η «ινδική» παρουσιάζει 50% έως 100% αυξημένη μεταδοτικότητα.
«Αν η Άλφα είχε περίπου 50% αυξημένη μεταδοτικότητα από το αρχικό στέλεχος του κορωνοϊού και η Δέλτα είναι 50% πιο μεταδοτική από την Άλφα, τότε μιλάμε για έναν ιό που είναι δύο φορές πιο μεταδοτικός από ατο αρχικό στέλεχος» δήλωσε ο Άρης Κατζουράκης, βιολόγος στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, σύμφωνα με το περιοδικό Science.
Η αποτελεσματικότητα του εμβολιασμού ίσως παίζει ρόλο. Τα στοιχεία από την Αγγλία και τη Σκωτία δείχνουν ότι τα εμβόλια της Pfizer και της AstraZeneca προσφέρουν ελαφρώς λιγότερη προστασία έναντι της Δέλτα, σε σύγκριση με την Αλφα». Εντούτοις, όσοι έχουν λάβει μόνο μία δόση, όπως πολλοί στο Ηνωμένο Βασίλειο – είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι. Αντιθέτως, δύο δόσεις και των δύο εμβολίων προσφέρουν υψηλό επίπεδο προστασίας.
Το πόσο καλά προστατεύουν τα άλλα εμβόλια που χρησιμοποιούνται σήμερα σε όλο τον κόσμο έναντι της μετάλλαξης Δέλτα δεν είναι ακόμα γνωστό καθώς δεν υπάρχουν ακόμα επαρκή στοιχεία.
Η αυξημένη μεταδοτικότητα -κυρίως- και η διαφαινόμενη -σε ένα βαθμό- ανοσοδιαφυγή είναι τα στοιχεία που προκαλούν ανησυχία στην περίπτωση της μετάλλαξης «Δέλτα».
Επιπλέον, η Δέλτα μπορεί να είναι πιο πιθανό από την Αλφα να οδηγήσει στο νοσοκομείο μη εμβολιασμένα άτομα. Τα πρώιμα στοιχεία από το Ηνωμένο Βασίλειο δείχνουν ότι ο κίνδυνος νοσηλείας μπορεί να είναι διπλάσιος.
Στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλλες, οι Ευρωπαίοι ηγέτες συζήτησαν εκτενώς την εμφάνιση της μετάλλαξης Δέλτα και τον δείκτη μεταδοτικότητάς της. Σε αυτό το πλαίσιο, οι Ευρωπαίοι ηγέτες επισήμαναν ότι οι εμβολιασμοί πρέπει να επιταχυνθούν ακόμα περισσότερο και πρόσθεσαν ότι τα εσωτερικά και εξωτερικά σύνορα της ΕΕ θα πρέπει να ανοίξουν με προσοχή και με συντονισμένο τρόπο.
Οι επιστήμονες έχουν μόλις ξεκινήσει τις έρευνες για το τι κάνει την ινδική μετάλλαξη τόσο επικίνδυνη. Εν τω μεταξύ, οι περισσότεροι συμφωνούν ότι απαιτείται επείγουσα δράση για να σταματήσει η εξάπλωση της νέας παραλλαγής.
«Οι ανησυχίες για τη Δέλτα θα πρέπει να μας ενθαρρύνουν να αυξήσουμε πραγματικά τις προσπάθειες εμβολιασμού και να αυξήσουμε τα εμβόλια σε μέρη όπου η Δέλτα μόλις ξεκινά», λέει η ιολόγος Άντζελα Ράσμουσεν του Πανεπιστημίου του Σασκάτσουαν στον καναδά.
Η Αντρέα Αμμόν του ECDC κάλεσε τις ευρωπαϊκές χώρες να επιταχύνουν τα προγράμματα εμβολιασμού των ευάλωτων πληθυσμών. Εν τω μεταξύ, είπε, θα πρέπει να διατηρηθούν περιορισμοί για να αποφευχθεί η εξάπλωση της νέας παραλλαγής και να προκαλέσει νέα αύξηση των κρουσμάτων, των νοσηλειών και των θανάτων.