«Η κανονική ζωή που ξέραμε δεν θα επανέλθει ούτε γρήγορα, ούτε αθόρυβα» προειδοποίησε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την ομιλία του στην προ ημερησίας διατάξεως συζήτηση στη Βουλή για τον κορωνοϊό.
Ο κ. Μητσοτάκης υπεραμύνθηκε της πολιτικής της κυβέρνησης από την έναρξη της πανδημίας και εξήγησε γιατί δεν στέκει η κριτική της αντιπολίτευσης ότι βρέθηκε απροετοίμαστη για το δεύτερο κύμα της πανδημίας.
«Μέχρι να βρεθεί το εμβόλιο πρέπει να συμφωνήσουμε όλοι ότι οι αποφάσεις παίρνονται με βάση τα πορίσματα της επιστήμης και οι συνθήκες είναι σύνθετες και δυναμικές», είπε ο πρωθυπουργός. Αναφερόμενος στους αρνητές της μάσκας μίλησε για «μικρές μειοψηφίες ανορθολογισμού που αγγίζει τα όρια της παράνοιας» και πρόσθεσε: «Η μάσκα είναι το πιο σίγουρο και αποδεδειγμένο μέσο για να προστατεύσουμε τους εαυτούς μας και τους γύρω μας», είπε ο κ. Μητσοτάκης.
Όπως επισήμανε, τις τελευταίες 7 μέρες τα στοιχεία δείχνουν και πάλι μία ισορροπία, ενδεχομένως και μια μικρή μείωση. Δεν είναι, όμως, αιτία εφησυχασμού, έσπευσε να προσθέσει.
«Η Ελλάδα έγινε διεθνές παράδειγμα για την άμυνά της απέναντι στο πρώτο κύμα της υγειονομικής κρίσης» τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
«Με τη βοήθεια όλων, καταφέραμε να αποφύγουμε εκατόμβες που στοιχειώνουν άλλα κράτη. Βάλαμε ισχυρά φρένα στα φαινόμενα ανεξέλεγκτης διάδοσης του ιού», είπε ο πρωθυπουργός, υπογραμμίζοντας πως η Ελλάδα είναι σε πολύ καλύτερη κατάσταση συγκριτικά με άλλες, μεγάλες, ευρωπαϊκές χώρες.
«Ήταν Τετάρτη 26 Φεβρουαρίου όταν ταυτοποιήθηκε και επισήμως το πρώτο κρούσμα κορωνοϊού στην Ελλάδα. Μεσολάβησαν 195 μέρες. Έγινε πολλά, η κυβέρνηση ενεργοποίησε από την πρώτη στιγμή ένα τολμηρό σχέδιο, στηριγμένο στις υποδείξεις των επιστημόνων» είπε ο πρωθυπουργός ανοίγοντας την ομιλία του. «Ενισχύσαμε το σύστημα υγεία και εξακολουθούμε να το κάνουμε» είπε στη συνέχεια και τόνισε πως η κυβέρνηση παράλληλα προχώρησε στη στήριξη των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων που πλήττονται.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε πως η ελληνική Πολιτεία απευθύνθηκε με ειλικρίνεια στους Έλληνες πολίτες. «Οικοδομήθηκε μια νέα σχέση εμπιστοσύνης, ανάμεσα στο κράτος και τον πολίτη. Η Ελλάδα έγινε διεθνές παράδειγμα για την άμυνά της απέναντι στο πρώτο κύμα. Η απειλή απλώνεται ξανά σε ολόκληρο τον κόσμο, η μάχη συνεχίζεται και στον τόπο μας. Επέλεξα προσωπικά να επικοινωνήσω με τους συμπολίτες, περιγράφοντας την κατάσταση, εξηγώντας αναλυτικά τα μέτρα και ζητώντας την δικιά τους κρίσιμη συμβολή» σημείωσε.
Ο Πρωθυπουργός επαίνεσε και πάλι τους πολίτες για την ατομική και την κοινωνική ευθύνη που επέδειξαν, την ίδια ευθύνη και πειθαρχία εξακολουθούμε να χρειαζόμαστε και σήμερα. «Ο ελληνικός λαός εξακολουθεί να ενημερώνεται τακτικά για το μέτωπο της υγείας, αλλά και τις πρωτοβουλίες που παίρνει το υφυπουργείο Πολιτικής Προστασίας» τόνισε.
Η παράκληση του Κυριάκου Μητσοτάκη στην αντιπολίτευση
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης απηύθυνε παράκληση προς την αντιπολίτευση. «Να μην επιτρέψουμε στους εαυτούς μας, αυτή τη συζήτηση να την μετατρέψουμε σε μια άγονη κομματική διαμάχη. Ο κορωνοϊός δε προσφέρεται για εύκολες κορώνες, υπάρχουν πολλά πεδία στα οποία μπορούμε να ξεδιπλώσουμε τις πολιτικές μας αντιπαραθέσεις».
«Όλοι σε αυτή την αίθουσα, παρά τις όποιες διαφωνίες και επιφυλάξεις, να ορθώσουμε ένα μέτωπο λογικής. Διότι ο κορωνοϊός, αποκτά νέους τρόπους διασποράς, διαφορετικά χαρακτηριστικά» συνέχισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης και πρόσθεσε: «Μέχρι να βρεθεί το εμβόλιο, οι πολιτικές δυνάμεις σε αυτή την αίθουσα έχουν την υποχρέωση να συμφωνήσουν σε μια ελάχιστη κοινή βάση. Οι αποφάσεις παίρνονται με βάση την δημόσια υγεία και με μια παραδοχή ότι οι αποφάσεις είναι γρήγορες».
«Να σταθούμε με υπευθυνότητα, να αγκαλιάσουμε, να στηρίξουμε, να υποστηρίξουμε, βασικές πολιτικές επιλογές, όπως πχ η υποχρεωτική χρήση της μάσκας που είναι η πιο αποτελεσματική για την ώρα, χωρίς να υποστούμε τις συνέπειες ενός περαιτέρω περιορισμού» σημείωσε επιπλέον ο πρωθυπουργός.
Αρση περιορισμών σε Πάρο-Αντίπαρο προανήγγειλε ο πρωθυπουργός
Παράλληλα, προανήγγειλε την άρση των περιοριστικών μέτρων για τον κορωνοϊό σε Πάρο-Αντίπαρο.Tο τελευταίο δεκαήμερο δεν καταγράφονται κρούσματα στο νησί ή καταγράφονται ελάχιστα επεσήμανε ο Πρωθυπουργός. Ετσι πιθανότατα, είπε, την Παρασκευή πιθανότατα θα χαλαρώσουν τα μέτρα.
«Έγινε μεγάλη φασαρία για το ζήτημα της Πάρου. Τις τελευταίες 10 μέρες η Πάρος δεν δίνει θετικά κρούσματα, δίνει 1-2 και την Παρασκευή θα χαλαρώσουμε τα μέτρα και θα επανέλθει η Πάρος σε ένα καθεστώς πλήρους κανονικότητας . Το αντίστοιχο θα κάνουμε παντού τις τελευταίες εφτά μέρες, τα στοιχεία δείχνουν μια ισορροπία και μια μικρή μείωση. Δεν είναι αιτία εφησυχασμού όμως αυτό», τόνισε αρχικά ο Κυριάκος Μητσοτάκης και συνέχισε:
Αν αισθανθούμε ότι τα στοιχεία μπορούν να δείξουν μείωση και χαλαρώσουμε και δεν ακολουθούμε τα βασικά μέτρα τότε είναι πιθανό να ξανά βρεθούμε σε νέο κύμα και να πάρουμε νέα πιο δραστικά μέτρα.
Τα δέκα ερωτήματα που έθεσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης
1. Πόσο επιτυχημένη υπήρξε η διαχείριση της πανδημίας;
Η απάντηση εδώ αποτιμάται από ένα μέτρο. Την πραγματική προστασία της υγείας των πολιτών, τα κρούσματα δηλαδή τα οποία εκδηλώθηκαν, κάθε ανθρώπινη απώλεια, αλλά βέβαια και από τη διασπορά του ιού. Έξι μήνες μετά την πανδημία η Ελλάδα μετρά 286 θανάτους με μέση ηλικία τα 78 έτη. Είμαστε στην 111η θέση παγκοσμίως σε θανάτους ανά εκατομμύριο κατοίκους, 4 φορές κάτω από τον μέσο όρο ανά τον κόσμο.
Εχουμε καταφέρει να αποφύγουμε τις εκατόμβες και βάλαμε ισχυρά φρένα στα φαινόμενα ανεξέλεγκτης διάδοσης του ιού. Η πραγματικότητα των αριθμών, η οποία δεν επιδέχεται αμφισβήτηση.
Η αλήθεια είναι, το είχαμε πει, ότι περιμέναμε μια λελογισμένη αύξηση κρουσμάτων, από τη στιγμή που η οικονομία θα ξανά άνοιγε. Το άνοιγμα της οικονομικής δραστηριότητας θα επέτρεπε περισσότερη διάδοση του ιού.
2. Μπορούσε να γίνει διαφορετικά η ιχνηλάτηση;
Ευθυγραμμιστήκαμε με αυτό, να συνυπάρχουμε με τον ιό με εξαιρετικά περιορισμένα κρούσματα. Να πω ένα πολύ μεγάλο ευχαριστώ στον ΕΟΔΥ, στα στελέχη της πολιτικής Προστασίας, σε όλους όσους υποστηρίζουν το σύστημα ιχνηλάτησης. Είναι μια πολύ δύσκολη και κοπιαστική δουλειά.
Απεδείχθη πως οι ελπίδες για την ιχνηλάτηση μέσω ενός κινητού τηλεφώνου ήταν φρούδες. Δεν αφήνουμε κανέναν κρούσμα ορφανό, είναι ο μόνος αποδεδειγμένος τρόπος για να αντιμετωπίσουμε την έξαρση της πανδημίας.
3. Η επανέναρξη όλων των δραστηριοτήτων, συνιστά επιστροφή στην προ κορωνοϊού κανονικότητα;
Σαφώς και όχι. Περάσαμε από το σχεδόν πλήρες lockdown σε ένα σταδιακό άνοιγμα. Περάσαμε στο «μένουμε ασφαλείς». Σε αυτό δεν χωρούν παρερμηνείες, φαίνονται όμως κάποιες κακόπιστες παρεξηγήσεις, από κάποιους που προσπάθησαν να εκμεταλλευτούν την αύξηση των κρουσμάτων.
Η κανονική ζωή έτσι όπως τη θυμόμαστε δεν θα επανέλθει ούτε γρήγορα, ούτε αθόρυβα. Δεν είναι ευχάριστο να φοράς συνέχεια μάσκα, όμως είναι απολύτως απαραίτητο.
Και ναι μπορεί να ασκηθεί κάποια κριτική αναφορικά με την μάσκα . Μάθαμε πολλά περισσότερα και εκεί που η μάσκα δεν εθεωρείτο απαραίτητη, τώρα είναι το ένα, το κύριο το πρωταρχικό όπλο που έχουμε στη διάθεσή μας για να αντιμετωπίσουμε τον κορωνοϊό.
4. Φταίει ο τουρισμός για την αύξηση των κρουσμάτων;
Η τελευταία αύξηση κρουσμάτων οφείλεται πρωτίστως σε εσωτερική κινητικότητα και σε χαλάρωση των μέτρων προστασίας και λιγότερο στους ξένους επισκέπτες. Έχουμε κάνει μέχρι σήμερα, από 1ης Ιουλίους, 451,908 τεστ σε εισερχόμενους στη χώρα μας, είτε στα χερσαία σύνορα, είτε στα αεροδρόμια της χώρας. Από αυτά 972 ήταν θετικά κρούσματα, με δείκτη θετικότητας μόλις 0,2%.
Υπολογίζεται ότι θα έχουμε 4 εκατ. επισκέπτες. Κανείς δεν είχε το δικαίωμα να στερήσει αυτά τα χρήματα από τα δημόσια ταμεία. Αυτό το καλοκαίρι προσπαθούσαμε να διασώσουμε ότι μπορούμε, ώστε να επανέλθουμε δριμύτεροι το 2021, έχοντας δώσει ένα παράδειγμα, ποιοτικής διαμονής.
5. Μήπως το άνοιγμα του τουρισμού έγινε εσπευσμένα;
Όχι. Έγινε σταδιακά, μεθοδικά, όταν είμασταν έτοιμοι με έναν μηχανισμό ελέγχου και ιχνηλάτησης. Δημιουργήσαμε ένα πρωτοποριακό σύστημα, που μας ζήτησαν από το εξωτερικό πληροφορίες για να το αντιγράψουμε. Είναι μια μέθοδος που την έχουμε εξάγει σε άλλες χώρες.
Αυτό, κυρία Γεννηματά, δεν είναι πολιτική βλέποντας και κάνοντας, αυτό η επιστήμη το ονομάζει δυναμικό προγραμματισμό και αυτό ακολουθούμε.
6. Πόσο έτοιμος ήταν ο κρατικός μηχανισμός;
Η οικονομική κρίση σφραγίζει αυτή την πανδημία με ένα δίδαγμα. Ο μηχανισμός δεν χρειάζεται να είναι οκγώδης, αλλά μυώδης και αποτελεσματικός. Κάθε χώρα μπορεί να είναι ανοχύρωτη σε τέτοιες ασύμμετρες απειλές, η Ελλάδα όμως τα κατάφερε.
Ενίσχυση του Εθνικού Συστήματος Υγείας, συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα για να αυξήσουμε τη δυναμικότητα των εγχώριων τεστ. Σύντομα θα είμαστε σε θέση να ανακοινώσουμε και άλλες πρωτοβουλίες να μπορούμε να κάνουμε περισσότερα τεστ. Είμαστε πολύ ψηλά στην Ευρώπη σε κατά κεφαλή τεστ και θα πάμε ακόμη πιο ψηλά.
Η χώρα έχει αποκτήσει εγχώρια τεχνογνωσία ως προς την κατασκευή των σχετικών αντιδραστηρίων για τεστ. Χρηματοδοτήσαμε την πρωτοβουλία που μας δίνει τη δυνατότητα να κάνουμε σχεδόν 5.000 τεστ εγχώρια.
Ταυτόχρονα ιδρύσαμε το παρατηρητήριο Covid-19, έναν κεντρικό φορέα για την εκτίμηση της πανδημίας. Κάθε μέρα παρακολουθούνται παραπάνω από 20 σημαντικοί δείκτες, ο ρυθμός μετάδοσης, η οικονομική δραστηριότητα, οι ηλεκτρονικές συναλλαγές. Όλα αυτά μας επιτρέπουν να κάνουμε μια σύνθεση των στοιχείων και να συντάσσουμε μια έκθεση προόδου.
7. Πόσο βαρύ είναι το τίμημα που πληρώνει η χώρα;
Η ύφεση που γέννησε η πανδημία είναι μεγαλύτερη από τη δεκαετία του ‘30. Είναι νωρίς να εκτιμηθεί το μέγεθος της ζημιάς. Ο στόχος μας είναι οι μικρότερες δυνατές απώλειες, ειδικά στην απασχόληση, ειδικά στα παραγωγικά θεμέλια της οικονομίας και εκεί επικεντρώνονται όλα τα μέτρα που έχουμε πάρει και ξεπερνούν τα 15,2 δις ευρώ.
Γνωρίζαμε ότι όλη η παγκόσμια οικονομία θα βρεθεί μπροστά σε μια πρωτοφανή ύφεση. Στην Ελλάδα το β’ τρίμηνο είχαμε μια υστέρηση της τάξης του 15,2%. Όμως θα ήταν άδικο να εστιάσει κανείς μόνο τους δείκτες. Στην αρχή αυτής της κρίσης, όλες οι εκτιμήσεις των διεθνών οργανισμών, έλεγαν πως επειδή η Ελλάδα είναι εξαρτημένη από τον τουρισμό θα έχει τελικά τη μεγαλύτερη ύφεση. Η ύφεση του εξαμήνου είναι της τάξης 7,9%, η ύφεση της ευρωζώνης είναι της τάξης του 9,1%. Η Ελλάδα έχει χαμηλότερη ύφεση από τον μέσο όρο της ευρωζώνης.
Εύλογο το ερώτημα και η κριτική που θα ακούσω. Ποτέ δεν είπαμε ότι δεν θα υπάρχει ύφεση, αλλά έχει σημασία ότι λίγο πολύ τα νούμερα είναι αυτά που υποβάλαμε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ευτυχώς δεν επιβεβαιώθηκαν οι προβλέψεις κάποιων.
8. Έπρεπε ή δεν έπρεπε να ανοίξουν τα σχολεία, πρέπει ή δεν πρέπει να ανοίξουν τώρα;
Οι έρευνες δείχνουν μειωμένη πιθανότητα μόλυνσης των παιδιών από τον κορωνοϊό και πολύ σπάνια σοβαρή νόσηση από αυτόν, Όλοι οι ειδικοί τάσσονται υπέρ της επιστροφής στα θρανία, ειδικά εκεί όπου τα επιδημιολογικά στοιχεία το επιτρέπει, όπως στην Ελλάδα.
Τον Μάιο η γενικότερη χρήση της μάσκας δεν θεωρούνταν υποχρεωτικό μέσο, τώρα είναι και δεν είχαμε κρούσματα.
Και η λύση της διπλής βάρδιας έχει πολύ σημαντικά μειονεκτήματα, υποχρεώνει τον έναν γονιό να μείνει υποχρεωτικά στο σπίτι. Είναι κρίμα που η αντιπολίτευση ταυτίζεται ξανά με μια μειοψηφία συνδικαλιστών, αντί με τα συμφέροντα του λαού. Αν τα σχολεία έμεναν κλειστά, αληθινά χαμένοι θα ήταν οι γονείς από τα αδύναμα κοινωνικά στρώματα.
Η τηλεεκπαίδευση δεν είναι η προτεινόμενη επιλογή, τίποτα δεν μπορεί να υποκαταστήση την επαφή με τους μαθητές, με τον δάσκαλο ή τον καθηγητή. Ο εγκλεισμός προκαλεί αίσθημα απομόνωσης, αίσθημα άγχους στους μαθητές. Να στηρίξουμε τις επιλογές των ειδικών, οι ειδικοί μας είπαν να ανοίξουμε τα σχολεία με υποχρεωτική μάσκα σε όλες τις ηλικίες.
9. Πότε και πώς θα βγούμε από την κρίση;
Δεν υπάρχει οριστική απάντηση, θα έρθει μόνο όταν βρεθεί ένα ή περισσότερα εμβόλια και όταν εμβολιαστεί ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού έτσι ώστε να μπορέσουμε να συρρικνώσουμε αυτή τη μετάδοση του ιού.
Πολλές εταιρείες μας λένε ότι πριν το τέλος του έτους θα έχουμε κλινικά δεδομένα. Η Ελλάδα θα πάρει τη δοσολογία που της αναλογεί από περισσότερα του ενός εμβολίου. Έχουν ήδη ετοιμαστεί τα πρωτόκολλα για αν εμβολιαστούν πρώτα οι ευάλωτες ομάδες. Η πανδημία γίνεται πιο απειλητική πάντα για τους οικονομικά ασθενέστερους γι’ αυτό πάνω απ’ όλα η κοινωνία πρέπει να βρίσκεται δίπλα τους.
Δεν υπάρχουν οι κακοί νέοι που τον μεταδίδουν και οι υπεύθυνοι ενήλικες. υπάρχουν μόνο ανεύθυνοι πολίτες, όλων των ηλικιών. Η μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών είναι υπεύθυνη. Τίποτα δεν με στενοχώρησε περισσότερο από το περιστατικό στο Ασβεστοχώρι, όπου από ένα πρόσωπο έχασαν τη ζωή τους περισσότεροι από 20 ανθρώπους. Ας γίνει ένα μάθημα ζωής για όλους μας.
10. Πότε και πώς θα βγούμε από την κρίση;
Δεν υπάρχει οριστική απάντηση, θα έρθει μόνο όταν βρεθεί ένα ή περισσότερα εμβόλια και όταν εμβολιαστεί ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού έτσι ώστε να μπορέσουμε να συρρικνώσουμε αυτή τη μετάδοση του ιού.
Πολλές εταιρείες μας λένε ότι πριν το τέλος του έτους θα έχουμε κλινικά δεδομένα. Η Ελλάδα θα πάρει τη δοσολογία που της αναλογεί από περισσότερα του ενός εμβολίου. Έχουν ήδη ετοιμαστεί τα πρωτόκολλα για αν εμβολιαστούν πρώτα οι ευάλωτες ομάδες. Η πανδημία γίνεται πιο απειλητική πάντα για τους οικονομικά ασθενέστερους γι’ αυτό πάνω απ’ όλα η κοινωνία πρέπει να βρίσκεται δίπλα τους.
Δεν υπάρχουν οι κακοί νέοι που τον μεταδίδουν και οι υπεύθυνοι ενήλικες. υπάρχουν μόνο ανεύθυνοι πολίτες, όλων των ηλικιών. Η μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών είναι υπεύθυνη. Τίποτα δεν με στενοχώρησε περισσότερο από το περιστατικό στο Ασβεστοχώρι, όπου από ένα πρόσωπο έχασαν τη ζωή τους περισσότεροι από 20 ανθρώπους. Ας γίνει ένα μάθημα ζωής για όλους μας.
