Δεν περιμένουν επιστροφή σε μια… κάποιου τύπου κανονικότητα οι επιδημιολόγοι, πριν από τον εμβολιασμό του μεγαλύτερου μέρους του πληθυσμού. Αυτό έδειξε μεγάλο θέμα των New York Times, που απευθύνθηκαν σε 700 επιδημιολόγους, και κατέληξαν στο συμπέρασμα πως στη διάρκεια της κρίσης του κορωνοϊού αναγκαστήκαμε να βγάλουμε από τη ζωή μας πράγματα και συνήθειες, τις οποίες μέχρι πρότινος θα μας φαινόταν αδιανόητο να αποχωριστούμε.
Οι ίδιοι οι επιστήμονες φαίνεται να έχουν χαλαρώσει σε ορισμένες προφυλάξεις – πηγαίνουν στο μανάβικο ή βλέπουν φίλους σε εξωτερικούς χώρους-, αλλά τονίζουν πως παραμένουν προσεκτικοί όσο ποτέ σε πολλές πτυχές της καθημερινότητας.
Στην άτυπη έρευνα της αμερικανικής εφημερίδας, που δημοσιεύει και η Καθημερινή, οι μισοί δήλωσαν ότι δεν θα άλλαζαν τη συμπεριφορά τους έως ότου εμβολιαστεί τουλάχιστον το 70% του πληθυσμού, ενώ ένα 30% ανέφερε ότι θα κάνουν κάποιες αλλαγές μόλις εμβολιαστούν οι ίδιοι.
Ένα μικρότερο ποσοστό δήλωσε ότι με δεδομένο ότι τα εμβόλια είναι πολύ αποτελεσματικά, θα ήταν ασφαλές για τους Αμερικανούς να αρχίσουν να ζουν πιο ελεύθερα αυτό το καλοκαίρι: «Είμαι αισιόδοξη ότι τα ενθαρρυντικά αποτελέσματα του εμβολίου σημαίνουν ότι θα επιστρέψουμε σε μία κανονικότητα έως ή κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού», είπε η Kelly Strutz, επίκουρη καθηγήτρια στο Michigan State University.
Οι περισσότεροι ωστόσο επισήμαναν ότι, ακόμη και με τον εμβολιασμό, θα χρειαζόταν πιθανότατα ένας χρόνος ή και περισσότερο για επανεκκίνηση με ασφάλεια πολλών δραστηριοτήτων, ενώ ορισμένες πτυχές της καθημερινής ζωής ενδέχεται να μην επιστρέψουν ποτέ ξανά στο covid – free παρελθόν.
Ο Karin Michels, καθηγητής επιδημιολογίας στο UCLA, είπε ότι μπορεί να περάσουν πιθανότατα πολλά χρόνια έως ότου είναι αρκετά ασφαλές για να επιστρέψει στον τρόπο ζωής που είχε. «Πρέπει να μάθουμε να ζούμε με τον ιό», πρόσθεσε.
Οι επιδημιολόγοι εκφράζουν ανησυχία για πολλές άγνωστες μεταβλητές, συμπεριλαμβανομένων του πόσο διαρκεί η ανοσία, πώς μπορεί να μεταλλαχθεί ο ιός, τις προκλήσεις της διανομής εμβολίων και την πιθανή απροθυμία να δεχτούν το εμβόλιο ορισμένες ομάδες.
Οι ίδιοι ζουν με αυστηρές προφυλάξεις, πολύ πιο αυστηρές από εκείνες πολλών απλών Αμερικανών. Ωστόσο, αυτές οι προφυλάξεις έχουν εξελιχθεί από την περασμένη άνοιξη, καθώς οι επιστήμονες έχουν μάθει περισσότερα για το πώς εξαπλώνεται ο κορωνοϊός και τι τον αποτρέπει.
Οι επιστήμονες ρωτήθηκαν ποιες δραστηριότητες έκαναν ή ποιες θα έκαναν, εάν χρειαζόταν, τις τελευταίες 30 ημέρες. Από τις 23 αυτές δραστηριότητες, μόνο σε τρεις οι επιδημιολόγοι απάντησαν θετικά σε ποσοστό πάνω από 50%: Εξοδος για μικροδουλειές σε παντοπωλείο ή φαρμακείο, μεταφορά αλληλογραφίας χωρίς προφυλάξεις και βόλτα ή συνάντηση με φίλους σε εξωτερικό χώρο.
Στον αντίποδα, κάτω από το 4% των ερωτηθέντων παραβρέθηκε σε τελετή όπως γάμο ή κηδεία, συναντήθηκε με κάποιον που δεν γνωρίζει καλά ή παρακολούθησε συναυλία.
Την ίδια ώρα τα 3/4 των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι σχεδιάζει να περάσουν τα Χριστούγεννα, το Χανουκά ή άλλες χειμερινές διακοπές μόνο με μέλη του νοικοκυριού του ή να μην γιορτάσει καθόλου.
Οι επικίνδυνες και οι λιγότερο επικίνδυνες δραστηριότητες, σύμφωνα με τους επιδημιολόγους:
Λιγότερο επικίνδυνες
1. Μεταφορά αλληλογραφίας χωρίς προφυλάξεις (75%)
2. Πεζοπορία ή συγκέντρωση σε εξωτερικούς χώρους με φίλους (72%)
3. Επίσκεψη σε μπακάλικο ή φαρμακείο (46%)
Περισσότερο επικίνδυνες
1. Φαγητό στο εσωτερικό εστιατορίου (44%)
2. Παρακολούθηση γάμου ή κηδείας (43%)
3. Παρακολούθηση συναυλιών ή αγώνων (35%)
Στο μεταξύ, πολλοί επιδημιολόγοι εξέφρασαν την απογοήτευσή τους ότι τα μηνύματα των Αρχών για τη δημόσια υγεία δεν ήταν αποτελεσματικά και ένα αυξανόμενο κομμάτι των Αμερικανών φάνηκε να δυσπιστεί με την επιστήμη.
Τι έρχεται στο μέλλον
«Περιμένω ότι η χρήση μάσκας θα γίνει μέρος της καθημερινής μου ζωής, ακόμα και μετά την εφαρμογή ενός εμβολίου», δήλωσε η Amy Hobbs, ερευνητική συνεργάτης της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Johns Hopkins.
Παράλληλα, μεγάλο ποσοστό ανέφερε πως θα συνεχίσει την τηλεργασία για μεγάλο χρονικό διάστημα, ενώ η χειραψία και οι αγκαλιές θα είναι πιο σπάνιες για μερικούς επιστήμονες.
Πώς θα είναι η ζωή μετά το εμβόλιο
«Εάν εμβολιάζοταν πάνω από το 50% του πληθυσμού, θα αισθανόμουν λίγο λιγότερο αγχωμένος και ανήσυχος όταν ξεκινούσα να κάνω λάθη που συνήθως κάνω. Ίσως να νοιώσω άνετα να φάω σε ένα εστιατόριο ή να δω ξανά φίλους αν αυτό είναι δυνατό», Vijaya L. Seegulam, διευθύντρια ερευνητικού έργου, Πανεπιστήμιο της Βοστώνης.
«Μόλις εγώ και η οικογένειά μου εμβολιαστούμε, θα άλλαζα κάποιες συμπεριφορές, εκτός από το να βρεθώ σε πλήθος ή να παρακολουθήσω εκδηλώσεις, τουλάχιστον μέχρι να εμβολιαστεί το 80% των Αμερικανών», Julie Bettinger, αναπληρώτρια καθηγήτρια, Πανεπιστήμιο Britsh Columbia.
Προβλέπεται επιστροφή στην κανονικότητα;
«Για μερικούς, δυστυχώς έχει επανέλθει στο φυσιολογικό, και εξαιτίας αυτού, θα περάσουν δύο έως τρία χρόνια πριν τα πράγματα επανέλθουν στο φυσιολογικό για τους υπόλοιπους προσεκτικούς, τουλάχιστον στις ΗΠΑ», Cathryn Bock, αναπληρώτρια καθηγήτρια, Πανεπιστήμιο Wayne State.
«Πιστεύω ότι η ευρεία διαθεσιμότητα εμβολίων θα οδηγήσει στην περαιτέρω χαλάρωση των περισσότερων προφυλάξεων έως τα μέσα ή τα τέλη του καλοκαιριού του 2021», Michael Webster-Clark, μεταδιδακτορικός ερευνητής, Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας.
«Είναι δύσκολο για μένα να φανταστώ ότι θα επιστρέψουμε στην παλιά καθημερινότητα, αλλά νομίζω ότι νέα προληπτικά μέτρα που έπρεπε να υιοθετήσουμε, όπως οι μάσκες, θα γίνουν μέρος της νέας “φυσιολογικής ζωής”», Marilyn Tseng, επίκουρη καθηγήτρια Cal Poly.