Ο Κώστας Λακαφώσης έκαψε live έλαια σιλικόνης σε εμφάνιση του στο κανάλι One. Ο τεχνικός σύμβουλος των οικογενειών θυμάτων των Τεμπών, πραγματοποίησε πείραμα καύσης ελαίων σιλικόνης, εξηγώντας το πότε καίγονται ενώ σε πείραμα που είχε κάνει πριν από περίπου έναν χρόνο είχε δείξει ότι τα έλαια σιλικόνης… δεν καίγονται.
«Πολύ κόσμος ψάχνει πράγματα στο Internet, διαβάζει ένα paper και νομίζει ότι κάτι έμαθε… Αυτός είναι ένας λύχνος Μπούνσεν, με τη θερμοκρασία στο κέντρο της φλόγας να είναι περίπου 1.200 βαθμοί Κελσίου. Μπορεί να φτάσει μέχρι και 1.500, αν το ρυθμίσουμε τέλεια. Το χέρι μου, αν δείτε τι λένε τα ιατρικά papers, καίγεται στους 65-70 βαθμούς Κελσίου. Αν το δέρμα πάει πάνω από 70 βαθμούς, θα πάθω εγκαύματα. Εδώ έχω 1.200 βαθμούς Κελσίου. Γιατί δεν καίγομαι; Περνάει το χέρι μου αυτή τη στιγμή μέσα από θερμοκρασία 1.200 βαθμών Κελσίου. Γιατί δεν έπαθα εγκαύματα, αφού έτσι λέει το Internet; Η απάντηση είναι ότι δεν αρκεί μία συγκεκριμένη θερμοκρασία σ’ ένα σημείο. Λέει κάποιος “μα το ηλεκτρικό τόξο έχει 10.000 βαθμούς”. Ναι, αλλά έχει 10.000 βαθμούς για δύο δέκατα του δευτερολέπτου και έσβησε και πάει. Χρειάζεται και χρόνο η μετάδοση θερμότητας. Γι’ αυτό και έχει σημασία κάποιος να είναι μηχανικός και να καταλαβαίνει και άλλα πράγματα, εκτός από τη θεωρία. Γι’ αυτό και ο χημικός καταλαβαίνει τις χημικές αντιδράσεις και ο μηχανικός καταλαβαίνει τη θερμοδυναμική, τη μετάδοση θερμότητας. Ο μηχανικός περνάει το δάχτυλό του από τη φλόγα, αρκεί να μην πάει πιο αργά απ’ όσο πρέπει» ανέφερε στην αρχή της τηλεοπτικής του εμφάνισης.
Και συνέχισε την εξήγηση του: «Δεύτερον, για να καταλάβουμε και πώς λειτουργούν τα έλαια σιλικόνης σε σχέση με τα εύφλεκτα υγρά. Ας υποθέσουμε ότι αυτά τα δύο (σ.σ. δείχνει ένα μπαλάκι με αλουμινόχαρτο και ένα ραπανάκι) είναι σταγόνες από δύο διαφορετικά υγρά. Αυτό το υγρό είναι πιο εύφλεκτο και η σταγόνα αρκεί να ανέβει στους 50 βαθμούς Κελσίου για να σκάσει, να πάρει φωτιά και να καεί. Το άλλο όμως είναι πιο ανθεκτικό και αντέχει μέχρι τους 400 βαθμούς Κελσίου. Αν έρθουν και οι δύο σταγόνες και πλησιάσουν σε αυτή τη φωτιά, σε μισό δευτερόλεπτο αυτό θα ανάψει και θα καεί. Και το άλλο επίσης θα ανάψει και θα καεί, αλλά θα πρέπει να περιμένουμε να περάσουν 15 δευτερόλεπτα μέχρι να φτάσει στους 400 βαθμούς, για να ξεπεράσει το όριο και να καεί».
Ο ρόλος του υλικού και της μάζας
Στη συνέχεια ο κ. Λακαφώσης χρησιμοποίησε δύο ραπανάκια, θέλοντας να δείξει τι γίνεται όταν υπάρχουν δύο ίδια αντικείμενα με το ίδιο υλικό (με την ίδια συμπεριφορά) αλλά με διαφορετική μάζα.
«Αν τα φέρω και τα δύο κοντά στη φωτιά, ποιο θα ανάψει πρώτο;» διερωτήθηκε, με τον δημοσιογράφο να του απαντά ότι θα καεί γρηγορότερα το μικρότερο.
«Όλο αυτό δεν είναι προφανές για όλους. Πρέπει κάποιος να καταλάβει ότι είναι άλλο πράγμα να ψεκάσεις ένα γραμμάριο σε μία φλόγα κι άλλο πράγμα να ψεκάσεις δύο τόνους σε μία φλόγα. Το ένα γραμμάριο θα καεί σ’ ένα δευτερόλεπτο, ενώ οι δύο τόνοι δεν μπορούν να καούν στον ίδιο ελάχιστο χρόνο. Θα χρειαστούν τον αντίστοιχο χρόνο, κατ’ αναλογία με τη μάζα»
Στη συνέχεια έκαψε έλαιο σιλικόνης στην κάμερα. «Αν περιμένουμε αρκετή ώρα, θα καεί, γιατί δεν καίγεται με τη μία, θέλει χρόνο. Να, μετά από αρκετά δευτερόλεπτα τώρα περάσαμε το flash point, περάσαμε και το fire point και τώρα πλέον καίγεται. Στην αρχή δεν καιγότανε με την πρώτη επαφή με τη φλόγα… Το άσπρο είναι το διοξείδιο του πυριτίου που περισσεύει», είπε.
Ερωτηθείς για το αν θα καούν γρηγορότερα ατμοποιημένα έλαια σιλικόνης, λόγω του πολύ μικρού μεγέθους των σωματιδίων που αρπάζουν πολύ πιο γρήγορα, ο ίδιος απάντησε: «Το πολύ πιο γρήγορα είναι “not soon enough”. Εδώ απαντά η έκθεση του καθηγητή Κωνσταντόπουλου. Ακριβώς αυτόν τον υπολογισμό κάνει. Το έλαιο σιλικόνης έχει και άλλη μία ιδιότητα. Σχηματίζει ένα κέλυφος από πυρίτιο που προστατεύει καλύτερα τη σταγόνα κι έχει μεγαλύτερη αντοχή. Να μην μπλέξω σ’ αυτό, γιατί είναι ειδικότητα του καθηγητή Κωνσταντόπουλου… Σε κάθε περίπτωση, είναι αυτό που λέτε. Εάν αυτό (το έλαιο) γίνει τόσο μικρές σταγόνες και υπάρχει και τόση πολλή θερμοκρασία στο χώρο – αλλά πρέπει να έχεις συνθήκες φούρνου, μην ξεχνάτε ότι το βράδυ σε 10 βαθμούς Κελσίου έξω στην ύπαιθρο, δεν έχεις αυτές τις συνθήκες. Έχεις λοιπόν μία σταγόνα που περνάει από τη φλόγα κι αν προλάβει να ανάψει, αυτή θα μεταδώσει στις υπόλοιπες, αυτό λέει η θεωρία. Αν δεν προλάβει να ανάψει, μόλις πέσει στο έδαφος, τελείωσε, χάθηκε. Η θερμοχωρητικότητα του έδάφους έχει απορροφήσει ό,τι έχει γίνει. Αν η σταγόνα δεν ανάψει στον αέρα, δεν θα ανάψει ποτέ. Αυτός είναι ο μηχανισμός που καταλαβαίνουν όλοι οι χημικοί μηχανικοί και λένε ότι δεν γίνεται με έλαια σιλικόνης. Αντίθετα, με ένα εύφλεκτο υγρό αυτό γίνεται πολύ πιο γρήγορα και γι’ αυτό και δημιουργεί πιο εύκολα και πιο γρήγορα αυτό το φαινόμενο».
Τα πειράματα με τα έλαια σιλικόνης που… δεν καίγονται
Αξίζει να σημειωθεί ότι πριν από περίπου έναν χρόνο η Επιτροπή Διερεύνησης Ανεξάρτητων Πραγματογνωμόνων Οικογενειών που είναι και ο κ. Λακαφώσης είχαν κάνει αντίστοιχα πειράματα που έδειχναν ότι τα έλαια σιλικόνης δεν καίγονται.
