Ο Βολταίρος αποτελεί δίχως αμφιβολία μία από τις πιο σημαντικές μορφές της ευρωπαϊκής διανόησης, της εποχής του ευρωπαϊκού διαφωτισμού. Πρόκειται ουσιαστικά για το ψευδώνυμο του Φρανσουά Μαρi Αρουέ, ενός μικροαστού που πέρα από το επαναστατικό πνεύμα και τις προοδευτικές που επηρέασαν την ανθρώπινη ιστορία και τον πολιτισμό, είχε τις γνώσεις και το μυαλό να δημιουργήσει μία μεγάλη περιουσία εκμεταλλευόμενος την ιστορία με μία λοταρία της γαλλικής κυβέρνησης.
Τα πάντα ξεκίνησαν μετά τη γνωριμία του Βολταίρου με έναν εξαιρετικό μαθηματικό, τον Σαρλ Μαρί ντε λα Κονταμίν και ενώ ο Βολταίρος βρισκόταν σε πολύ άσχημη οικονομική κατάσταση τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Ο Κονταμίν είχε ένα εξαιρετικό σχέδιο για να πλουτίσουν οι δυο τους, το οποίο εντυπωσίασε τον Βολταίρο. Πιο συγκεκριμένα, η γαλλική κυβέρνηση είχε εκδώσει από τις αρχές του 18ο αιώνα κάποια ομόλογα με ευνοϊκές αποδόσεις όπως συμβαίνει άλλωστε μέχρι σήμερα. Όμως, στη συνέχεια αναγκάστηκε να «κουρέψει» τα ομόλογα αυτά, χαμηλώνοντας πάρα πολύ το επιτόκιο, κάτι που υποβάθμισε ουσιαστικά την αξία τους, γεγονός που όπως ήταν φυσικό δεν άρεσε ιδιαίτερα τους κατόχους τους. Το αποτέλεσμα ήταν η Γαλλική κυβέρνηση να δείχνει πλέον αξιόπιστη και τα νέα ομόλογα τα οποία εξέδωσε στη συνέχεια να μην έχουν ζήτηση στη Γαλλία.
Η λύση θα ήταν η αναβάθμιση των παλιών ομολόγων που θα δημιουργούσε αυτόματα μεγαλύτερη ζήτηση για τα καινούργια ομόλογα και αυτή υλοποιήθηκε με την διοργάνωση μιας λοταρίας, στην οποία μετείχαν μόνο όσοι διέθεταν τα παλιά αυτά τα ομόλογα. Πιο συγκεκριμένα, οι κάτοχοι των παλιών ομολόγων θα είχαν τη δυνατότητα να αγοράσουν λαχνούς αξίες ενός χιλιοστού της ονομαστικής αξίας του ομολόγου. Ο νικητής της συγκεκριμένης λοταρίας θα κέρδιζε την ονομαστική αξία του ομολόγου, ποσό που φυσικά ήταν πολύ μεγάλο σε σχέση με την πραγματική αξία του υποβαθμισμένου ομολόγου. Παράλληλα όμως σχεδιάστηκε να υπάρχει και ένα τζακ-ποτ 500 χιλιάδων επιπλέον γαλλικών λιβρών που θα εξασφάλιζαν στο νικητής της λοταρίας μία πλούσια ζωή.
Αυτό που δεν είχε λογαριάσει ιδιαίτερα η γαλλική κυβέρνηση ήταν τα μαθηματικά… Πρόκειται για μια εποχή κατά την οποία τα τυχερά παιχνίδια ήταν μεν δημοφιλή, όμως οι πιθανότητες και τα μαθηματικά συχνά μπορούσαν να ευνοήσουν τους παίκτες, όταν είχαν τη γνώση και τις ικανότητες να το κάνουν. Σήμερα τα πράγματα είναι πιο δύσκολα, αλλά υπάρχουν περισσότερες πηγές προκειμένου κανείς να μελετήσεις καλύτερα τα παιχνίδια και τις πιθανότητες που βρίσκονται πίσω από αυτά. Εάν θες, διάβασε περισσότερα εδώ για τα τυχερά παιχνίδια στο διαδίκτυο και που να παίξεις.
Όπως αντιλήφθηκε έγκαιρα στην περίπτωση της γαλλικής λοταρίας ο Κονταμίν, είχε γίνει λάθος στους μαθηματικούς υπολογισμούς, με αποτέλεσμα οι κάτοχοι ομολόγων μικρής αξίας να πλήρωναν λίγα χρήματα για την αγορά κάποιου λαχνού αλλά να είχαν τις ίδιες πιθανότητες επιτυχίας με αυτές των ακριβών ομολόγων. Ουσιαστικά ένα ομόλογο λίγων λιβρών είχε τις ίδιες πιθανότητες νίκης με τα ακριβά ομόλογα. Η ιδέα του Κονταμίν και του Βολταίρου ήταν να αγοράσουν όσο το δυνατόν περισσότερα ομόλογα μικρής αξίας.
Έτσι λοιπόν κατάφεραν να μπουν στη λοταρία με λιγότερα χρήματα από το Τζακ-ποτ, αλλά με χιλιάδες δελτία που τους εξασφάλιζαν πολύ μεγάλο ποσοστό επιτυχίας. Οι δύο άνδρες σύστησαν ένα συνδικάτο και αποκόμισαν σημαντικά κέρδη από αυτή τη διαδικασία. Ήταν άλλωστε πάρα πολύ εύκολο για τους ίδιους να αγοράσουν τα φθηνά, υποβαθμισμένα ομόλογα που ουσιαστικά οι περισσότεροι ήθελαν να ξεφορτωθούν.
Το πολύ επιτυχημένο σχέδιο δεν θα είχε αποκαλυφθεί αν ο ίδιος ο Βολταίρος δεν έκανε μία γκάφα (ή μπορεί να ήταν και εσκεμμένη πράξη). Ήταν σύνηθες τη συγκεκριμένη περίοδο να γράφει κάνεις φράσεις και ευχές για καλή τύχη πίσω από τους λαχνούς, κάτι το οποίο έκανε κάθε φορά και ο Βολταίρος, Χρησιμοποιούσε μάλιστα συχνά φράσεις που κορόιδευαν την κυβέρνηση και τους αξιωματούχους της. Έτσι μετά από κάποιο διάστημα οι διοργανωτές της λοταρίας αντιλήφθηκαν τι ακριβώς συνέβαινε και ο Βολταίρος με την παρέα του οδηγήθηκαν στα δικαστήρια, όπου κρίθηκε πως δεν είχαν κάνει κάτι παράνομο. Αυτή η απόφαση του δικαστηρίου, τους επέτρεψε να κρατήσουν τα κέρδη τους, ενώ φυσικά σταμάτησε να πραγματοποιείται η συγκεκριμένη λοταρία.
Στη συνέχεια τη ζωή του ο Βολταίρος κατάφερε να αυξήσει ακόμα περισσότερο την περιουσία του επενδύοντας σε αγοραπωλησίες μετοχών. Αυτό έγινε αξιοποιώντας πληροφορίες πού λάμβανε, με διαδικασίες που σήμερα θα ήταν σίγουρα παράνομες. Εκείνη την εποχή βέβαια δεν υπήρχε το νομικό πλαίσιο για να καταδικαστεί. Με όλα αυτά τα χρήματα που συγκέντρωσε, είχε τη δυνατότητα να αφοσιωθεί στο πλούσιο συγγραφικό του έργο και να εξελιχθεί σε μία από τις πιο χαρισματικές και εμβληματικές μορφές της εποχής του διαφωτισμού.
