Οι δύο στις τρεις αιτήσεις προς τον ΕΦΚΑ διεκπεραιώνονται, οδηγώντας στην καταβολή κύριας σύνταξης προς τους δικαιούχους. Αντίθετα, λόγω ελλιπών δικαιολογητικών και λαθών, μία στις τρεις απορρίπτεται, με συνέπεια οι ασφαλισμένοι οι οποίοι τις υπέβαλαν να μην παίρνουν τελικά σύνταξη.
Ως γνωστόν, φέτος είναι έτος φυγής στη σύνταξη, με τον ρυθμό των αυξήσεων συνταξιοδότησης να παρουσιάζει αύξηση κατά 70% σε σχέση με πέρυσι εξαιτίας των επιπτώσεων της πανδημίας του κορoνaϊού, καθώς και της σύγχυσης που επικρατεί για τα νέα όρια συνταξιοδότησης από το 2022.
«ΤΑ ΝΕΑ» – για την πληρέστερη ενημέρωση των αναγνωστών – παρουσιάζουν έναν χρήσιμο οδηγό για όλα όσα πρέπει να γνωρίζουν οι υποψήφιοι συνταξιούχοι:
- Θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος υπάρχει όταν ο ασφαλισμένος/η συμπληρώνει τον ελάχιστο χρόνο ασφάλισης και το όριο ηλικίας (όπου αυτό προβλέπεται), που απαιτούνται για τη συνταξιοδότησή του. Το θεμελιωμένο δικαίωμα μπορεί να ασκηθεί οποτεδήποτε και ο ασφαλισμένος έχει τη δυνατότητα να συνεχίσει εργαζόμενος. Κατοχυρωμένο δικαίωμα είναι η δυνατότητα των ασφαλισμένων να συνταξιοδοτηθούν (δηλαδή να «κλειδώσουν») με τις προϋποθέσεις που διαμορφώνονται κατά το έτος συμπλήρωσης του απαιτούμενου κατά περίπτωση χρόνου ασφάλισης ή ορίου ηλικίας.
- Οσοι έχουν συμπληρώσει τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης και την ηλικία σύνταξης μέχρι 31/12/2021 δεν θίγονται από τις αλλαγές της ασφαλιστικής νομοθεσίας που ισχύουν από 1/1/2022 και εφεξής. Για τους ασφαλισμένους που έχουν θεμελιώσει το συνταξιοδοτικό τους δικαίωμα αλλά συμπληρώνουν το μεταβατικό όριο των διατάξεών του μετά την 1/1/2022, η σύνταξή τους καταβάλλεται κατά το έτος που συμπληρώνεται το νέο – μεταβατικό – όριο ηλικίας.
- Οι μη μισθωτοί ασφαλισμένοι – ΟΑΕΕ, ΟΓΑ, ΕΤΑΑ – πρέπει να έχουν τακτοποιημένες οφειλές στον ΕΦΚΑ ή διαφορετικά οφειλές έως ένα συγκεκριμένο ύψος. Ειδικότερα οι κατηγορίες ασφαλισμένων – οφειλετών που μπορούν (με βάση το νέο καθεστώς) άμεσα να υποβάλουν αίτηση συνταξιοδότησης είναι:
– Ελεύθεροι επαγγελματίες (ΟΑΕΕ) που είχαν βασικές οφειλές άνω των 14.202 ευρώ και συνολικό χρέος (βασική οφειλή και προσαυξήσεις) κάτω από 20.000 ευρώ.
– Αυτοαπασχολούμενοι, επιστήμονες, δικηγόροι, γιατροί, μηχανικοί, εργολήπτες, συμβολαιογράφοι, υγειονομικοί, γενικώς ασφαλισμένοι στο πρώην ΕΤΑΑ, οι οποίοι οφείλουν πάνω από 15.000 ευρώ και έως 20.000 ευρώ.
4. «Κλειδί» για τη συντόμευση του χρόνου απονομής της σύνταξης είναι η έκδοση πριν από την αίτηση συνταξιοδότησης βεβαιώσεων για τον χρόνο ασφάλισης. Με τις βεβαιώσεις ασφάλισης πιστοποιείται ο χρόνος που έχουν διανύσει οι ασφαλισμένοι σε ένα ή σε περισσότερα Ταμεία κι έτσι εξασφαλίζεται η ταχεία ολοκλήρωση της ανακεφαλαίωσης χρόνου για την έκδοση της οριστικής απόφασης.
5. Η σύνταξη λόγω γήρατος, εφόσον κατά την ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης συνταξιοδότησης πληρούνται όλες οι νόμιμες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, αρχίζει να καταβάλλεται από την πρώτη ημέρα του επόμενου της κατάθεσης της αίτησης συνταξιοδότησης μήνα. Εάν όμως κατά την ημερομηνία κατάθεσης αυτής της αίτησης δεν συντρέχουν όλες οι νόμιμες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης λόγω γήρατος, η έναρξη του δικαιώματος με τα συνεπαγόμενα οικονομικά αποτελέσματα μεταφέρονται στην πρώτη ημέρα του μήνα που έπεται εκείνου κατά τον οποίο πληρούνται όλες οι νόμιμες προϋποθέσεις.
6 Η μεγάλη πλειοψηφία των ασφαλισμένων κάνουν χρήση πλασματικών ετών για να συνταξιοδοτηθούν νωρίτερα από το κανονικό. Αιτήσεις εξαγορών ή αναγνώρισης πλασματικών χρόνων, προκειμένου να θεμελιώσουν το δικαίωμα, μπορούν να υποβληθούν οποτεδήποτε είτε μαζί με την αίτηση συνταξιοδότησης είτε μεταγενέστερα ή ακόμη και νωρίτερα από αυτήν. Η εξόφληση μπορεί να γίνει είτε εφάπαξ με έκπτωση είτε με δόσεις ή ακόμη και με παρακράτηση από τη σύνταξη.
7 Χρειάζεται προσοχή για όσους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα επιθυμούν να συνταξιοδοτηθούν με μειωμένη σύνταξη με προϋποθέσεις του ΙΚΑ. Κι αυτό γιατί είναι απαραίτητο να έχουν 100 ένσημα κάθε έτος τα τελευταία πέντε χρόνια, προτού κάνουν αίτημα συνταξιοδότησης. Οι ημέρες ασφάλισης δεν είναι απαραίτητο να είναι πραγματικές. Μπορούν να συμπληρωθούν με επιδοτούμενες ημέρες ανεργίας από τον ΟΑΕΔ ή με προαιρετική ασφάλιση.