Ανατροπές έρχονται μέσα στο α’ εξάμηνο του 2024 για το επίδομα ανεργίας, οι οποίες διαφοροποιούν πλήρως τη σημερινή του μορφή: Υιοθετούνται αλλαγές -αρχικά σε πιλοτική μορφή- που κινούνται σε τρεις άξονες και αγγίζουν τόσο το ποσό του επιδόματος, όσο και τη διάρκεια καταβολής του, ενώ «συνδέεται» με τα προγράμματα κατάρτισης και απόκτησης δεξιοτήτων που αναπτύσσει η ΔΥΠΑ. Το σημερινό ποσό για τους επιδοτούμενους ανέργους δεν θα «κουρευτεί», παράλληλα όμως το επίδομα μακροχρόνιας ανεργίας βαίνει προς κατάργηση.
Γράφει ο Βαγγέλης Δουράκης
Ολικό «λίφτινγκ» θα υποστεί το επίδομα ανεργίας μέσα στη νέα χρονιά: Αν και ο υπουργός Εργασίας Άδωνις Γεωργιάδης, λέει πως καμία απόφαση δεν έχει ακόμα ληφθεί, εντούτοις όλες οι αλλαγές μοιάζει να έχουν δρομολογηθεί, καθώς εξασφαλίστηκαν πόροι άνω των 100 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης για την πιλοτική εφαρμογή ενός προγράμματος αναπροσαρμογής του επιδόματος ανεργίας.
Εκείνο που φροντίζουν να ξεκαθαρίσουν πάντως σε όλους του τόνους αρμόδιες πηγές είναι ότι το ποσό του επιδόματος ανεργίας -ενόψει και των επερχόμενων αλλαγών- δεν πρόκειται να «κουρευτεί», αλλά αντιθέτως θα αυξηθεί.
Συγκεκριμένα, οι όποιες αλλαγές αναμένεται να ενεργοποιηθούν εντός του α’ εξαμήνου του 2024 και αρχικά θα έχουν πιλοτική μορφή καθώς θα υιοθετηθούν ναι μεν σε πανελλαδικό επίπεδο, αλλά σε επιλεγμένες γεωγραφικές περιοχές και αναμένεται να καλύψουν έως και 20.000 δικαιούχους.
Το σχέδιο προβλέπει παρεμβάσεις σε τρεις άξονες:
- Ύψος επιδόματος ανεργίας
- Διάρκεια καταβολής
- Διασύνδεση με προγράμματα κατάρτισης
Ξεκινώντας από το ύψος που θα διαμορφώνεται το επίδομα, υπάρχουν σκέψεις σύνδεσης με τον μισθό που είχε ο άνεργος όταν εργαζόταν, κάτι που οδηγεί σε υψηλότερο ποσό επιδόματος από το σημερινό κατά τους πρώτους 3 μήνες ανεργίας, αλλά κλιμακωτό «ψαλίδι» στη συνέχεια και ανά τρεις μήνες.
Στο σχέδιο που επεξεργάζεται η διοίκηση της ΔΥΠΑ κατά το πρώτο τρίμηνο, ο δικαιούχος θα λαμβάνει ως επίδομα, ποσοστό έως 65% του μέσου όρου του μισθού του, κατά την τελευταία τριετία πριν απολυθεί.
Στα 1.200 ευρώ το «πλαφόν» του επιδόματος ανεργίας
Άρα, αν για παράδειγμα αυτός ο μέσος όρος είναι 1.000 ευρώ, τότε ο άνεργος για τρεις μήνες θα λαμβάνει ως επίδομα ανεργίας, 650 ευρώ το μήνα. Στη συνέχεια για το β’ τρίμηνο της ανεργίας, το επίδομα θα υποχωρεί στο 60% και για το τρίτο τρίμηνο στο 55% του μέσου όρου του μισθού του ανέργου, όπως αυτό προκύπτει από την τελευταία τριετία της εργασίας του. Για το δ’ τρίμηνο, μέχρι δηλαδή να συμπληρωθεί ένα έτος καταβολής επιδόματος, ο δικαιούχος θα λαμβάνει το ποσό που είναι σήμερα η εν λόγω παροχή, δηλαδή 479 ευρώ. Αναμένεται όμως να τεθεί ανώτατο «πλαφόν» πιθανόν στα επίπεδα των 1.200 ευρώ.
Άρα το επίδομα ανεργίας δεν θα μπορεί να είναι μικρότερο από το σημερινό (479 ευρώ), αλλά ούτε και μεγαλύτερο από 1.200 ευρώ, με βάση το μισθό που λάμβανε ο άνεργος κατά την τελευταία τριετία.
Σε κάθε περίπτωση τίποτε δεν έχει «κλειδώσει», καθώς πρέπει να βγει και η «εξίσωση» που θέλει να μην επιβαρύνονται τα δημόσια οικονομικά, άρα το ποσό πρέπει να διαμορφωθεί κατά αυτό τον τρόπο που δεν θα ξεπερνά τα συνολικά ποσά που καταβάλλονται σήμερα στους δικαιούχους, μαζί με τα Δώρα. Βεβαίως, εδώ να επισημάνουμε ότι η ηγεσία της ΔΥΠΑ «ποντάρει» στο ότι οι περισσότεροι άνεργοι θα ωθούνται στο να ξαναβρούν γρήγορα εργασία και να μην συμβιβάζονται με τα χαμηλά ποσά του επιδόματος.
Επέκταση της χορήγησης του επιδόματος ανεργίας έως και 2 χρόνια
Στις παρεμβάσεις που αναμένεται να γίνουν, εξετάζεται και το ενδεχόμενο να υπάρξει επιμήκυνση του χρόνου καταβολής του επιδόματος, που σήμερα χορηγείται για 12 μήνες: Για την επέκτασή του όμως, υπό προϋποθέσεις και μετά τον έναν χρόνο, αυτή εξετάζεται σε συνδυασμό με μια πιθανή κατάργηση του επιδόματος μακροχρόνιας ανεργίας που στην πράξη, λόγω των εισοδηματικών κριτηρίων, έχει καταστεί σχεδόν ανενεργό.
Ήδη η ΔΥΠΑ, σύμφωνα με πληροφορίες, με τεχνική βοήθεια από τον ΟΟΣΑ, μελετά τρόπους και διαφοροποιήσεις που θα μπορούσαν να διευρύνουν το πλέγμα προστασίας των ανέργων και ιδιαίτερα όσων από αυτούς έχουν πάνω από 12 και έως 24 μήνες ανεργίας.
Ταυτόχρονα, θα υπάρχει σύνδεση του ανέργου με τα προγράμματα κατάρτισης και απόκτησης δεξιοτήτων που αναπτύσσονται από τη ΔΥΠΑ: Θα παρέχεται κίνητρο ώστε ο άνεργος να μπορεί να παρακολουθήσει ενεργά κάποιο από τα προγράμματα αυτά, έτσι ώστε να λάβει το αντίτιμο της συμμετοχής του, που είναι 1.000 ευρώ, αφού λάβει την ανάλογη πιστοποίηση.
Όμως για το διάστημα που θα συμμετάσχει σε αυτά, το επίδομα ανεργίας θα μειώνεται ή θα αναστέλλεται η καταβολή του.
Το τελευταίο στοιχείο, μένει να καθοριστεί από τη διοίκηση της ΔΥΠΑ, σε σχέση και με τα δημοσιονομικά περιθώρια που θα υπάρχουν για τη χορήγηση επιδομάτων ανεργίας από τον Οργανισμό.
Εντός του πρώτου τριμήνου του 2024, εκτιμάται ότι η ΔΥΠΑ θα έχει καταλήξει στις αλλαγές που θα προωθηθούν, με κάποιες βασικές εναλλακτικές, προκειμένου να υλοποιηθεί το πιλοτικό πρόγραμμα και αφού αξιολογηθεί, εντός του δεύτερου εξαμήνου να προωθηθεί η σχετική νομοθετική πρωτοβουλία.