Ώρα αποφάσεων στην ΕΕ για την ενεργειακή κρίση -Διχασμός για το πλαφόν στο φυσικό αέριο
Η αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης θα βρεθεί στο επίκεντρο της συνεδρίασης των υπουργών Ενέργειας της Ε.Ε. αύριο Παρασκευή, εν μέσω ανοικτού εκβιασμού του Πούτιν προς τη Δύση, για πάγωμα όλων των ενεργειακών πόρων της Ρωσίας.
Υπάρχουν φόβοι ότι οι αυξανόμενες τιμές φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας θα προκαλέσουν οικονομικό και πολιτικό όλεθρο σε ολόκληρη την Ε.Ε.
Τη στιγμή που ο Ρώσος πρόεδρος εκβιάζει τη Δύση για πάγωμα όλων των ενεργειακών πόρων της Ρωσίας, η ΕΕ προετοιμάζει πλαφόν στις τιμές του ενεργειακού φυσικού αερίου.
Η Citi Group προβλέπει δυσοίωνα ότι «Κάπου μεταξύ 2025 και 2027 θα δούμε τις τιμές στην Ευρώπη να επιστρέφουν στο σημείο που ήταν στις αρχές του 2021», δήλωσε ο Εντ Μορς παγκόσμιος επικεφαλής στην έρευνα εμπορευμάτων της Citigroup Inc. εξηγώντας ότι αυτό συμβαίνει επειδή θα χρειαστεί χρόνος για την αντικατάσταση του χαμένου φυσικού αερίου από τη Ρωσία.
Ο Γερμανός καγκελάριος, Όλαφ Σολτς, ζήτησε χθες Τετάρτη μια ευρωπαϊκή παρέμβαση για τον περιορισμό των τιμών του φυσικού αερίου, με τα ενδεχόμενα να περιλαμβάνουν ακόμα και την κοινή αγορά.
Οι χώρες της ΕΕ αγωνίζονται να βρουν τρόπους να συγκρατήσουν τις αυξανόμενες τιμές του φυσικού αερίου, οι οποίες προκαλούν πολιτικό και οικονομικό όλεθρο σε ολόκληρη την ήπειρο. Στο πλαίσιο αυτό, οι υπουργοί Ενέργειας θα συναντηθούν αύριο Παρασκευή στις Βρυξέλλες για να συζητήσουν μια σειρά προτάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τον περιορισμό των τιμών.
Αν και η γερμανική κυβέρνηση έχει δηλώσει ότι είναι επιφυλακτική σχετικά με την πρόταση περί εισαγωγής πλαφόν ανώτατου ορίου τιμών στις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου, ο Σολτς δήλωσε την Τετάρτη πως θεωρεί ζωτικής σημασίας μια παρέμβαση της ΕΕ για την αντιμετώπιση της κρίσης του ενεργειακού κόστους.
«Τώρα φροντίζουμε να συζητήσουμε μαζί με την υπόλοιπη Ευρώπη πώς μπορούμε να πάρουμε τον έλεγχο του θέματος», είπε ο καγκελάριος στους βουλευτές στην Bundestag, σύμφωνα με το Politico.
Αναλυτές: Μαραθώνιος ο υβριδικός πόλεμος Δύσης – Ρωσία
Ο υβριδικός πόλεμος μεταξύ Δύσης και Ρωσίας θα είναι Μαραθώνιος, και όλα θα κριθούν στις αντοχές, όχι μόνο των κυβερνήσεων, αλλά και των λαών. Σύμφωνα με αναλυτές που μίλησαν στο Bloomberg για την ακρίβεια στην Ευρώπη, τόνισαν ότι ο φετινός χειμώνας δεν θα είναι ο μοναδικός δύσκολος για τις τιμές στην ενέργεια, άρα και στο σύνολο της αγοράς και της εμπορικής δραστηριότητας, αλλά ότι το ράλι, η ανασφάλεια και το υψηλό κόστος θα παραμείνουν τουλάχιστον μέχρι και το 2025, οπότε προβλέπεται η σταδιακή αποκλιμάκωση, εφόσον πάντα δεν προκύψει κάποια νέα κρίση ή επιδείνωση της παρούσας κατάστασης.
«Η Ευρώπη ενδέχεται να έρθει αντιμέτωπη με ένα ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα τον επόμενο χειμώνα. Τα κράτη ενδέχεται να μην μπορούν να γεμίσουν τις εγκαταστάσεις αποθήκευσης το επόμενο καλοκαίρι στον βαθμό που κατάφεραν φέτος», δήλωσε στο Bloomberg ο Niek Den Hollander, εμπορικός διευθυντής της γερμανικής Uniper.
«Κάποια στιγμή μεταξύ 2025 και 2027 είναι που θα δούμε τις τιμές στην Ευρώπη να υποχωρούν στα επίπεδα των αρχών του 2021», προέβλεψε ο Ed Morse, επικεφαλής έρευνας προϊόντων στην Citigroup, προσθέτοντας ότι η δυνατότητα εξαγωγής LNG «δεν αυξάνεται μέσα σε μία νύχτα».
«Δεδομένης της εξάρτησης που ανέπτυξε τις τελευταίες δεκαετίες η Ευρώπη από τη ρωσική ενέργεια, θα προκληθεί καταστροφή στη ζήτηση. Ο κόσμος θα πρέπει να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο ζει. Θα οδηγούμε το αυτοκίνητό μας σπανιότερα, θα ανοίγουμε τη θέρμανση πιο αραιά, θα ανοίγουμε τα φώτα πιο σπάνια και θα πρέπει να ζούμε με μία περιορισμένη βιομηχανική παραγωγή», δήλωσε ο Charif Souki, πρόεδρος και συνιδρυτής της Tellurian.
«Θα επιστρέψουμε σε μία πιο φυσιολογική κατάσταση, αλλά θα πάρει λίγο χρόνο. Οι διακυμάνσεις στις τιμές ήρθαν για να μείνουν για μεγαλύτερο διάστημα», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Helge Haugane, αντιπρόεδρος της νορβηγικής Equinor.
Ευρωπαϊκός διχασμός για το πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου
Σύμφωνα με το Politico, πολλά κράτη της ΕΕ είναι υπέρ της παρέμβασης στην αγορά, συμπεριλαμβανομένου κάποιου είδους πλαφόν στην τιμή της ενέργειας. Ωστόσο, οι απόψεις παραμένουν διχασμένες σε άλλες προτάσεις, όπως ο καθορισμός πλαφόν στην τιμή του ρωσικού φυσικού αερίου.
Αν και η Γερμανία λαμβάνει τώρα πολύ λίγο φυσικό αέριο από τη Ρωσία, εξακολουθεί να ανησυχεί μήπως η διακοπή του αερίου θα έχει κλιμακωτές επιπτώσεις σε όλο το μπλοκ. «Παραμένουμε δύσπιστοι όταν πρόκειται για ζητήματα που αφορούν το ανώτατο όριο της τιμής του φυσικού αερίου», δήλωσε εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Οικονομίας.
Άλλοι έδειχναν αμέτοχοι, με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν να λέει τη Δευτέρα ότι «αν η Επιτροπή αποφασίσει να εφαρμόσει ανώτατο όριο τιμής στο φυσικό αέριο που αγοράζεται μέσω αγωγών από τη Ρωσία, η Γαλλία θα υποστήριζε ένα τέτοιο μέτρο».
Η Βαρσοβία προχωρά ένα βήμα παραπέρα και θα προτείνει τον περιορισμό της τιμής όλων των εισαγωγών φυσικού αερίου στην Ευρώπη, δήλωσε Πολωνός διπλωμάτης στο Politico.
Υπάρχει επίσης επιφυλακτικότητα σχετικά με την αποσύνδεση των τιμών του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας, αν και οι απόψεις αρχίζουν να αλλάζουν. Ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ παραδέχτηκε ότι το μπλοκ χρειάζεται «μια θεμελιώδη μεταρρύθμιση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας».
Η ανησυχία, ωστόσο, είναι πως ένας κρύος χειμώνας θα μπορούσε να αναγκάσει τις κυβερνήσεις να μεριμνήσουν για προμήθειες, ειδικά σε βιομηχανικούς καταναλωτές.
Πολλές χώρες-μέλη έχουν πάρει την κατάσταση στα χέρια τους και ανακοίνωσαν μέτρα στήριξης για την προστασία των καταναλωτών από τις αυξήσεις των λογαριασμών ενέργειας.
Ο Γάλλος πρόεδρος δήλωσε τη Δευτέρα ότι η Γαλλία είναι έτοιμη να παραδώσει περισσότερο φυσικό αέριο στη Γερμανία αυτόν τον χειμώνα με αντάλλαγμα τις εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας από το Βερολίνο.
Οι χώρες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, της Ιταλίας και της Ισπανίας, έχουν εισαγάγει σαρωτικά σχέδια εξοικονόμησης ενεργειακής ζήτησης που περιλαμβάνουν όρια θερμοκρασίας για τις επιχειρήσεις. Ορισμένοι σχεδιάζουν απροσδόκητους φόρους στα υπερβολικά κέρδη των παραγωγών ενέργειας που δεν χρησιμοποιούν φυσικό αέριο, τα οποία στη συνέχεια θα κατανείμουν στους καταναλωτές.
Την Παρασκευή η Σύνοδος των υπουργών Ενέργειας της ΕΕ
Οι υπουργοί Ενέργειας της ΕΕ θα μεταβούν στις Βρυξέλλες αύριο Παρασκευή, αλλά δεν είναι σαφές ότι το αποτέλεσμα θα είναι μια συμφωνία.
Η Τσεχία θέλει να αφαιρέσει το πλαφόν στην τιμή του ρωσικού αερίου από την ατζέντα της έκτακτης συνεδρίασης των υπουργών Ενέργειας την Παρασκευή. Ο υπουργός Βιομηχανίας της Τσεχικής Δημοκρατίας, Τζόζεφ Σικέλα, χαρακτήρισε την εν λόγω πρόταση πολιτικό εργαλείο πίεσης στη Ρωσία και όχι λύση.
Οι Τσέχοι, που ασκούν επί του παρόντος την εκ περιτροπής προεδρία του Συμβουλίου, έχουν συντάξει έναν κατάλογο προτάσεων, συμπεριλαμβανομένων των ανώτατων τιμών για το φυσικό αέριο από «συγκεκριμένες δικαιοδοσίες» (Ρωσία), προσωρινή αποσύνδεση των τιμών φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας, αύξηση της ρευστότητας στην αγορά, περιορισμού εσόδων από παραγωγούς που δεν χρησιμοποιούν φυσικό αέριο και αξιολόγηση του αντίκτυπου του συστήματος εμπορίας εκπομπών της ΕΕ.
Ο υπουργός Βιομηχανίας της Τσεχίας Γιόζεφ Σικελα είπε ότι οι υπουργοί θα εξετάσουν δύο προτάσεις: Αποσύνδεση των τιμών φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας και καθορισμός μέγιστης τιμής για ηλεκτρική ενέργεια που δεν παράγεται από φυσικό αέριο, όπως πυρηνικές και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Ωστόσο, σύμφωνα με διπλωμάτη της ΕΕ, δεν έχει προταθεί ακόμη νομοθεσία και η σύνοδος κορυφής της Παρασκευής θα αφορά περισσότερο τη συζήτηση εθνικών απόψεων, με επίσημες συνομιλίες να πραγματοποιούνται στο επόμενο Συμβούλιο Ενέργειας τον Οκτώβριο. Ανώτερος αξιωματούχος της Επιτροπής υπονόησε ότι μια επίσημη πρόταση θα έρθει μόνο μετά την ομιλία της Φον ντερ Λάιεν για την κατάσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις 14 Σεπτεμβρίου.
Τηλεφωνική επικοινωνία Σολτς – Τρας για την ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη
Τηλεφωνική επικοινωνία με τον Γερμανό καγκελάριο Όλαφ Σόλτς πραγματοποίησε χθες η νέα Βρετανίδα πρωθυπουργός Λιζ Τρας, κατά την οποία συζήτησαν για την ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη.
Οι δύο ηγέτες «συμφώνησαν στη σπουδαιότητα της ενεργειακής ανθεκτικότητας και ανεξαρτησίας. Η πρωθυπουργός υπογράμμισε τη σημασία που έχει η διασφάλιση της δημοκρατίας και της ελευθερίας στην Ευρώπη, καθώς και η προστασία των χωρών που κατέστησαν ευάλωτες από τον οικονομικό εκβιασμό της Ρωσίας», ανέφερε εκπρόσωπος της πρωθυπουργού της Βρετανίας.
Σολτς: Πληρώνουμε το φυσικό αέριο πολύ περισσότερο από το πραγματικό κόστος εισαγωγής του LNG
Σήμερα η Γερμανία και άλλες χώρες της ΕΕ πληρώνουν το φυσικό αέριο σε τιμές πολύ υψηλότερες από το πραγματικό κόστος εισαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) μέσω των θαλάσσιων δρόμων, τόνισε ο Σολτς στην ομιλία του.
Ο ίδιος απέδωσε το πρόβλημα στο γεγονός ότι πολλές ευρωπαϊκές χώρες -που είχαν αποκοπεί από το ρωσικό φυσικό αέριο έχοντας φθηνότερα μακροπρόθεσμα συμβόλαια- έπρεπε να καλύψουν το κενό κάνοντας βραχυπρόθεσμες αγορές την τελευταία στιγμή από την παγκόσμια αγορά. Οι τιμές για αυτές τις αγορές είναι πολύ υψηλότερες από το συνηθισμένο στους τοπικούς εμπορικούς κόμβους της ΕΕ, εν μέρει λόγω του σοκ της απώλειας τόσο μεγάλου όγκου φυσικού αερίου από τη Ρωσία.
«Το πρώτο πράγμα που πρέπει να πετύχουμε είναι… ότι να πληρώνουμε μόνο την τιμή της παγκόσμιας αγοράς και ότι δεν χρειάζεται να πληρώνουμε τις υψηλότερες τιμές που απαιτούνται επί του παρόντος», είπε ο καγκελάριος, χωρίς να υπεισέλθει σε περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με το πώς θα μπορούσε να επιτευχθεί αυτό.
Η κοινή αγορά φυσικού αερίου από την ΕΕ μπορεί να ρίξει τις τιμές
Αξιωματούχος του γερμανικού υπουργείου Οικονομίας είπε ότι η ΕΕ θα μπορούσε να επιδιώξει να μειώσει τις τιμές συγκεντρώνοντας την αγοραστική της δύναμη σε κοινές αγορές φυσικού αερίου, αντί κάθε χώρα της ΕΕ και οι αντίστοιχοι προμηθευτές ενέργειας να υποβάλλουν ξεχωριστές προσφορές για συμβόλαια και να έρχονται σε ανταγωνισμό μεταξύ τους.
«Υπάρχει μια ευκαιρία να επηρεαστούν οι τιμές του φυσικού αερίου μέσω της καλής και δομημένης αγοραστικής συμπεριφοράς», είπε ο αξιωματούχος, προσθέτοντας ότι ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ επεδίωκε να καταστήσει δυνατές τις «κοινές αγορές» φυσικού αερίου σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Η Επιτροπή δημιούργησε ήδη μια εθελοντική πλατφόρμα για κοινές αγορές φυσικού αερίου τον Απρίλιο, αλλά από τις αρχές Αυγούστου δεν είχε ολοκληρωθεί καμία αγορά. Η Γερμανία ήταν δύσπιστη σχετικά με την ιδέα όταν συζητήθηκε για πρώτη φορά.
Μετά τις 14 Σεπτεμβρίου οι επίσιμες προτάσεις της Κομισιόν
Ως μέρος μιας σειράς προτάσεων που θα συζητηθούν στο Ενεργειακό Συμβούλιο της Παρασκευής, η Επιτροπή ζήτησε επίσης να οριστεί μια νέα τιμή αναφοράς φυσικού αερίου που αντανακλά το κόστος του LNG στην παγκόσμια αγορά. Αυτό θα βοηθούσε να αποφευχθούν οι αυξήσεις των τιμών που προκαλούνται από διακοπές στον εφοδιασμό από τη Ρωσία.
Χθες το απόγευμα της Τετάρτης, οι πρεσβευτές της ΕΕ πραγματοποίησαν μια πρώτη συζήτηση για τις προτάσεις της Επιτροπής, ενώ νωρίτερα εμπειρογνώμονες από τα εθνικά υπουργεία Ενέργειας ενημερώθηκαν για τις τεχνικές λεπτομέρειες σε ξεχωριστή συνάντηση.
Ανώτερος αξιωματούχος της Κομισιόν δήλωσε ότι η επίσημη πρόταση της ΕΕ θα έρθει μόνο μετά την ομιλία της προέδρου της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, για την κατάσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις 14 Σεπτεμβρίου.
«Θα συζητήσουμε το πρόβλημα των υψηλών τιμών του φυσικού αερίου με τους φίλους μας στην Ευρώπη και με όλους εδώ στη Γερμανία, γιατί αυτό δεν πρόκειται να το αφήσουμε έτσι -οι τιμές για τα ενεργειακά αποθέματα πρέπει να μειωθούν και οι πολίτες πρέπει να σε θέση να πληρώσουν τις τιμές. Και αυτό θα κάνουμε», κατέληξε ο Σολτς.
«Καμπανάκι» από Τζεντιλόνι: Αυξάνεται ο κίνδυνος ύφεσης στην ΕΕ
Την ίδια ώρα, ο Επίτροπος Οικονομίας της ΕΕ Πάολο Τζεντιλόνι, προειδοποίησε ότι ο «κίνδυνος ύφεσης αυξάνεται» στην Ευρωπαϊκή Ένωση, κυρίως λόγω της εκτίναξης των τιμών της ενέργειας εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία.
«Θα μπορούσαμε να οδεύουμε προς έναν από τους πιο δύσκολους χειμώνες εδώ και γενιές», προειδοποίησε σε ομιλία του στις Βρυξέλλες.
«Ένας ορισμένος αριθμός σημάτων συναγερμού ανάβουν στο κόκκινο: οι τιμές της ενέργειας κατέρριψαν νέα ρεκόρ, ο πληθωρισμός εξακολουθεί να καλπάζει, το οικονομικό κλίμα επιδεινώνεται. Και ο ρωσικός πόλεμος συνεχίζεται», είπε.
Οι τιμές του αερίου ήταν στα τέλη Αυγούστου 15 φορές υψηλότερες εκείνων που ήταν πριν από την πανδημία της Covid-19 και σχεδόν διπλασιάστηκαν σε σύγκριση με τον Ιούλιο, όταν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσιοποίησε τις τελευταίες οικονομικές προβλέψεις της, υπογράμμισε ο Τζεντιλόνι, ο οποίος μιλούσε σε μια διάσκεψη του κέντρου Bruegel, ενώ το μπρα ντε φερ ανάμεσα στους Ευρωπαίους και τους Ρώσους είναι σε πλήρη εξέλιξη.
«Οι προοπτικές εξαρτώνται ουσιαστικά από την εξέλιξη των αγορών ενέργειας: υποβαθμίζονται σαφώς σε σχέση με το σενάριο αναφοράς μας σε περίπτωση πλήρους διακοπής του εφοδιασμού σε ρωσικό αέριο», προειδοποίησε.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε ανακοινώσει στις 14 Ιουλίου τις προβλέψεις της για αύξηση 2,6% στην ευρωζώνη το 2022 και 1,4% το 2023. Οι προβλέψεις αυτές ήταν ήδη μειωμένες σε σχέση με προηγούμενες εκτιμήσεις (2,7% και 2,3% αντίστοιχα).
Ο Τζεντιλόνι υπενθύμισε πως ο πληθωρισμός κατέρριψε νέο ρεκόρ στην ευρωζώνη τον Αύγουστο, φθάνοντας το 9,1%.
Ο επίτροπος Οικονομίας αναφέρθηκε επίσης στον δείκτη PMI που έδειξε μια μείωση της δραστηριότητας τον Αύγουστο, για δεύτερο συνεχόμενο μήνα, στις 19 χώρες που μοιράζονται το ενιαίο νόμισμα.
«Οι συνθήκες χρηματοδότησης στενεύουν ταυτόχρονα στην Ευρώπη και στον κόσμο. Το ευρώ έπεσε κάτω από την ισοτιμία 1:1 προς το δολάριο για πρώτη φορά εδώ και 20 χρόνια και οι εξελίξεις στις Ηνωμένες Πολιτείες και στην Κίνα δείχνουν πως η εξωτερική ζήτηση θα παραμείνει αδύναμη», επέμεινε.
«Ωστόσο, δεν είναι όλα τόσο ζοφερά», είπε ο Τζεντιλόνι, υπογραμμίζοντας το γεγονός πως η ανάπτυξη ήταν μεγαλύτερη από ό,τι αναμενόταν στις αρχές του έτους.
Η ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία (Eurostat) αναθεώρησε προς τα πάνω σήμερα τα ποσοστά ανάπτυξης για το πρώτο και δεύτερο τρίμηνο σε 0,7% και 0,8% αντίστοιχα στην ευρωζώνη.
«Οι αγορές εργασίας έχουν πολύ καλή επίδοση. Τα επίπεδα απασχόλησης στην ΕΕ συνέχισαν να αυξάνονται στο δεύτερο τρίμηνο (+0,4%). Το ποσοστό της ανεργίας μειώθηκε περαιτέρω και τον Ιούλιο καταγράφηκε σε ένα ιστορικό χαμηλό 6%», είπε ο Τζεντιλόνι.
«Και οι διαταράξεις στην εφοδιαστική αλυσίδα μετριάζονται, με τη συμφόρηση στα λιμάνια των Ηνωμένων Πολιτειών και στην Κίνα να έχει μειωθεί σημαντικά. Οι εξελίξεις αυτές θα μειώσουν τις πληθωριστικές πιέσεις. Ως εκ τούτου, ο πληθωρισμός μπορεί να έχει φθάσει την κορύφωσή του», είπε.