Προκαταρκτική έρευνα παρήγγειλε η εισαγγελέας Πρωτοδικών Βόλου, με αφορμή δημοσιεύματα ότι υπάρχουν ερωτηματικά για τη διαδικασία υποβολής προτάσεων στο επιχειρησιακό πρόγραμμα 2014-2020, «Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων (ιδιαίτερα των ΜΜΕ), μετάβαση στην ποιοτική επιχειρηματικότητα, με αιχμή την καινοτομία και αύξηση της περιφερειακής προστιθέμενης αξίας».
Σύμφωνα με καταγγελίες πανεπιστημιακών-μελών ΔΕΠ του ιδρύματος, δεν είχαν ενημερωθεί όλοι οι εμπλεκόμενοι στα ερευνητικά ινστιτούτα του ακαδημαϊκού ιδρύματος για τη δημοσιοποίηση της σχετικής πρόσκλησης (κωδικός 115, 3/12/2021), η οποία αφορά στην αναβάθμιση, συμπλήρωση και επέκταση δημόσιων υποδομών έρευνας και καινοτομίας για την εξυπηρέτηση τομέων στρατηγικού ενδιαφέροντος της Περιφέρειας Θεσσαλίας.
Αποτέλεσμα αυτής της τακτικής ήταν, σύμφωνα με τις ίδιες καταγγελίες, να κατατεθούν λίγες προτάσεις (περίπου 30), ενώ το ζήτημα στην υπόθεση είναι πως οι τριμελείς επιτροπές των Ινστιτούτων που ενέκριναν και κατέθεσαν τις προτάσεις τους στο Πανεπιστημιακό Κέντρο Έρευνας και Καινοτομίας και Ανάπτυξης «ΙΑΣΩΝ» ως δυνητικό δικαιούχο, ήταν οι ίδιες που τις αξιολόγησαν κιόλας…
Η συγχρηματοδοτούμενη δημόσια δαπάνη για την πρόσκληση είναι 7.000.000 €, ο ελάχιστος προϋπολογισμός για κάθε πρόταση είναι 100.000 € και ο μέγιστος 500.000 €.
Με αφορμή τα δημοσιεύματα, η εισαγγελέας Πρωτοδικών Βόλου, ανέθεσε προκαταρκτική έρευνα, προκειμένου να διαλευκανθεί αν ισχύουν τα καταγγελλόμενα και αν στοιχειοθετούνται τα αδικήματα της απιστίας σε βάρος Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου και της παράβασης καθήκοντος.
Στο πλαίσιο της προκαταρκτικής έρευνας θα κληθούν να καταθέσουν οι πρυτανικές αρχές και μέλη των επιτροπών Ινστιτούτων, που έκριναν ποιες προτάσεις, όπως και να δώσουν ανομωτί κατάθεση οι καταγγέλλοντες καθηγητές.
Το δημοσίευμα με τις καταγγελίες
Ερωτήματα ανακύπτουν στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, αναφορικά με τη διαδικασία υποβολής προτάσεων στο επιχειρησιακό πρόγραμμα 2014-2020, «Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων (ιδιαίτερα των ΜΜΕ), μετάβαση στην ποιοτική επιχειρηματικότητα, με αιχμή την καινοτομία και αύξηση της περιφερειακής προστιθέμενης αξίας».
Σύμφωνα με καταγγελίες πανεπιστημιακών-μελών ΔΕΠ του ιδρύματος, δεν είχαν ενημερωθεί όλοι οι εμπλεκόμενοι στα ερευνητικά ινστιτούτα του ακαδημαϊκού ιδρύματος για τη δημοσιοποίηση της σχετικής πρόσκλησης (κωδικός 115, 3/12/2021), η οποία αφορά στην αναβάθμιση, συμπλήρωση και επέκταση δημόσιων υποδομών έρευνας και καινοτομίας για την εξυπηρέτηση τομέων στρατηγικού ενδιαφέροντος της Περιφέρειας Θεσσαλίας.
Αποτέλεσμα αυτής της τακτικής ήταν, σύμφωνα με τις ίδιες καταγγελίες, να κατατεθούν λίγες προτάσεις (περίπου 30), ενώ το ζήτημα στην υπόθεση είναι πως οι τριμελείς επιτροπές των Ινστιτούτων που ενέκριναν και κατέθεσαν τις προτάσεις τους στο Πανεπιστημιακό Κέντρο Έρευνας και Καινοτομίας και Ανάπτυξης «ΙΑΣΩΝ» ως δυνητικό δικαιούχο, ήταν οι ίδιες που τις αξιολόγησαν κιόλας…
Καθηγητής καταγγέλλει ότι «πρόκειται για πρωτόγνωρο γεγονός, που δεν έχει προηγούμενο στο ακαδημαϊκό ίδρυμα, ούτε σε αντίστοιχο στη χώρα».
Η συγχρηματοδοτούμενη δημόσια δαπάνη για την πρόσκληση είναι 7.000.000 ευρώ, ο ελάχιστος προϋπολογισμός για κάθε πρόταση είναι 100.000 ευρώ και ο μέγιστος 500.000 ευρώ.
Σύμφωνα με τη διαδικασία που ακολουθείται σχετικά, σε πρώτο στάδιο οι τριμελείς επιτροπές (διευθυντής, αναπληρωτής διευθυντής και γραμματέας) κάθε Ινστιτούτου εγκρίνουν και καταθέτουν τις προτάσεις στο ΠΕΚ «ΙΑΣΩΝ», σε δεύτερο στάδιο το ΠΕΚ τις κάνει αποδεκτές ή τις απορρίπτει και στο τρίτο στάδιο η πρόταση γίνεται αποδεκτή από την επταμελή επιτροπή του ΕΛΚΕ (Ειδικός Λογαριασμός Κονδυλίων Έρευνας).
Οι προτάσεις υποβλήθηκαν ηλεκτρονικά μέχρι 31 Ιανουαρίου 2022, με ημερομηνία έναρξης της σχετικής προθεσμίας την 15η Δεκεμβρίου του 2021, ωστόσο δόθηκε 15ήμερη παράταση μέχρι τις 15 Φεβρουαρίου, με τους γνωρίζοντες ωστόσο τη σχετική διαδικασία να επισημαίνουν, ότι ήταν αδύνατον, σε όσους δεν ήταν προετοιμασμένοι, να καταθέσουν πρόταση στο υπολειπόμενο χρονικό διάστημα.
Μάλιστα καθηγητής έχει καταγγείλει στην πρυτανική αρχή ότι όχι μόνον δεν του επιτράπηκε η υποβολή πρότασης στην παραπάνω προκήρυξη-πρόσκληση σαν θεσμοθετημένο εργαστήριο του Πανεπιστημίου (απευθείας μέσω του ΕΛΚΕ), αλλά του επιβλήθηκε να υποβάλει πρόταση μόνο μέσω του Πανεπιστημιακού Ερευνητικού Κέντρου (ΠΕΚ) «ΙΑΣΩΝ». Μάλιστα ο εν λόγω καθηγητής απευθύνθηκε με σχετικό ερώτημα προς την Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Ε.Π. της Περιφέρειας Θεσσαλίας, η οποία απάντησε ότι «ένα θεσμοθετημένο εργαστήριο έρευνας δύναται να υποβάλει πρόταση μέσω του Ε.Λ.Κ.Ε.».
Οι καταγγέλλοντες επισημαίνουν ότι δεν ενημερώθηκαν για την πρόσκληση και ότι «η διαδικασία, έγινε στα μουλωχτά»…
Ακόμη ζητούν να δημοσιοποιηθεί «το σκεπτικό των επιτροπών αξιολόγησης ή αλλιώς των τριμελών Επιτροπών Διοίκησης των Ινστιτούτων του ΠΕΚ, καθώς και των Πινάκων Αξιολογικής Κατάταξης των υποβληθεισών προτάσεων ανά Ινστιτούτο, με βάση τα κριτήρια που θέτει η προκήρυξη».
Μάλιστα ρωτούν αν «οι τριμελείς διοικούσες επιτροπές των Ινστιτούτων είναι ανεξάρτητοι αξιολογητές από κάποια εθνική λίστα (μητρώο αξιολογητών) ή έχουν το τεκμήριο του αδιάβλητου, ώστε να κρίνουν τις προτάσεις που υποβλήθηκαν από τους ίδιους».
Ακόμη θέτουν το ερώτημα, «πόσα από τα μέλη των τριμελών επιτροπών των Ινστιτούτων υπέβαλλαν προτάσεις, τις ενέκριναν οι ίδιοι και αναμένουν τα χρήματα»…
Καθηγητής καταγγέλλει ως «καταφανώς παράτυπη, αν όχι παράνομη τη διαδικασία» και τονίζει ότι «οι ενέργειες ίσως να είναι και ποινικά κολάσιμες»…
Σημειώνεται ότι τα Ινστιτούτα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας είναι συνολικά 12, εκ των οποίων τα δύο εδρεύουν στη Λαμία και δεν δικαιούνται να συμμετέχουν στην πρόσκληση, καθώς αυτή απευθύνεται στην Περιφέρεια Θεσσαλίας. Τα 10 Ινστιτούτα συγκροτούν το ΠΕΚ «ΙΑΣΩΝ». Οι καταγγέλλοντες θεωρούν εξάλλου πως η διαδικασία εξελίχθηκε κατ’ αυτόν τον τρόπο, με ορίζοντα και τις πρυτανικές εκλογές του ερχόμενου Μαΐου.
Η θέση της πρυτανικής αρχής
Από την πλευρά της η πρυτανική αρχή του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας απαντώντας στις αιτιάσεις και στις καταγγελίες ανέφερε σε ανάρτησή της μεταξύ άλλων ότι «τα χρονικά όρια, που θέτει η Περιφέρεια στην πρώτη εκδοχή της πρόσκλησης για την προετοιμασία των προτάσεων είναι στενά, έως 31 Ιανουαρίου, δηλαδή 1,5 μήνας συμπεριλαμβανομένης της περιόδου των εορτών των Χριστουγέννων και εν μέσω ενός ισχυρού κύματος πανδημικής έξαρσης.
Λόγω της λήξης της προγραμματικής περιόδου του ΕΣΠΑ ο χρόνος απορρόφησης των κονδυλίων, μέσω μάλιστα διαγωνιστικών διαδικασιών προμηθειών, δεν ξεπερνά τους 15 μήνες (ενδεχομένως πολύ λιγότερο). Τελικά, μετά από τεχνικές τροποποιήσεις που αιτηθήκαμε και αφορούσαν στη δομή των έργων, η προθεσμία από την Περιφέρεια επεκτείνεται κατά 15 μέρες (15 Φεβρουαρίου).
Ωστόσο, και πάλι οι συνθήκες και οι όροι της πρόσκλησης απαιτούν τη συντεταγμένη διεκδίκηση πόρων σε εξαιρετικά σύντομο χρονικό διάστημα, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα τον απαραίτητο χρόνο υλοποίησης και απορρόφησης των κονδυλίων πριν την εκπνοή της Προγραμματικής Περιόδου (τέλος 2023)».
Και προσθέτει η πρυτανική αρχή: «Να τονιστεί ότι δεν έγινε καμία αξιολόγηση επί της ουσίας του ερευνητικού αντικειμένου των προτάσεων. Κάτι τέτοιο θα απαιτούσε άλλες διαδικασίες και τελείως διαφορετικά χρονικά πλαίσια. (Για παράδειγμα, η αναζήτηση εξωτερικών αξιολογητών όλων των ειδικοτήτων και η αξιολόγηση των προτάσεων μετά από επί της ουσίας κρίση και μοριοδότηση, είναι μια πολύμηνη διαδικασία – που εν τοις πράγμασι θα καθιστούσε την οποιαδήποτε υποβολή αδύνατη)».
