Με το βλέμμα στραμμένο στη συγκρότηση πλάνου για την «επόμενη μέρα» βρίσκονται τα στελέχη και οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, εν αναμονή και των κινήσεων που ετοιμάζει ο Νίκος Ανδρουλάκης στην εσωκομματική σκακιέρα.
Όσοι επιχείρησαν χθες, να ενημερωθούν από τη Χαριλάου Τρικούπη για τη διόρθωση της πορείας που είχε ως αποτέλεσμα να χάσει το ΠΑΣΟΚ τη δεύτερη θέση στις ευρωεκλογές της περασμένης Κυριακής, το μόνο που κατάφεραν να μάθουν ήταν ότι η σύγκληση των κομματικών οργάνων θα γίνει το πιθανότερο στην αρχή της προσεχούς εβδομάδας. Μέχρι τότε το επιτελείο της Χαριλάου Τρικούπη θα προσπαθήσει να καταγράψει κέρδη και ζημίες από την εκλογική αναμέτρηση και να προσαρμόσει τη στρατηγική της στην ανάγκη ανάπτυξης πρωτοβουλιών στην κεντροαριστερή σκακιέρα.
«Τα πιόνια μόλις τώρα αρχίζουν και κινούνται στη σκακιέρα», υποστηρίζει βουλευτής του ΠΑΣΟΚ αναφερόμενος στις κινήσεις που κάνουν στο κόμμα, όλοι όσοι πιστεύουν ότι μπορούν να έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στο νέο πολιτικό κύκλο, με φόντο τις εξελίξεις στο κόμμα τους και στην ευρύτερη κεντροαριστερά. Οι επόμενες εθνικές εκλογές είναι πλέον ο επόμενος σταθμός και στο διάστημα που απομένει, επιθυμούν να λάβουν τις κατάλληλες θέσεις.
Πρώτο «θύμα» ο γραμματέας;
Στο κόμμα υποστηρίζουν καταρχάς ότι πρέπει να γίνουν άμεσα αλλαγές- ενδεχομένως ένας μίνι-ανασχηματισμός στη Χαριλάου Τρικούπη – για να βελτιωθούν οι πολιτικές και οργανωτικές επιδόσεις τους. Από το βράδυ της Κυριακής, όταν άρχισε η καταγραφή των αποτελεσμάτων ξεκίνησε για παράδειγμα η συζήτηση και ακολούθησε έντονο παρασκήνιο γύρω από το ζήτημα του Γραμματέα του κόμματος.
Αφορμή ήταν η κάθοδος του Γραμματέα του ΠΑΣΟΚ, Ανδρέα Σπυρόπουλου, του στενού συνεργάτη του Νίκου Ανδρουλάκη στις ευρωεκλογές και η αποτυχία του να βρεθεί στις τρεις πρώτες εκλόγιμες θέσεις. Ο κ. Σπυρόπουλος βρέθηκε στην έβδομη θέση -εκλέχτηκαν οι κύριοι Νίκος Παπανδρέου, Γιάννης Μανιάτης και Σάκης Αρναούτογλου, ενώ στην Πέμπτη και έκτη σειρά καταγράφηκαν ο Φίλιππος Σαχινίδης, ο Λευτέρης Καρχιμάκης και ο Θοδωρής Ζαγοράκης.
Το γεγονός αυτό αντιμετωπίστηκε από στελέχη και ως ήττα γενικότερα της Χαριλάου Τρικούπη αλλά και ως μήνυμα προς την ηγεσία από εσωκομματικές δυνάμεις για τη λειτουργία του κόμματος. Να σημειωθεί βέβαια ότι στο τελευταίο Συνέδριο του κόμματος είχε ψηφιστεί απ’ όλους η άρση του ασυμβίβαστου για την κάθοδο του Γραμματέα του κόμματος στις εθνικές και στις ευρωπαϊκές εκλογές. Εντούτοις, η συνθήκη που δημιουργήθηκε εν τέλει με την άρση του ασυμβίβαστου «οργάνωσε» σήματα αντίδρασης στο εσωτερικό σκηνικό και μάλιστα τις τελευταίες ώρες ακούγεται όλο και με μεγαλύτερη ένταση στις κατ’ ιδίαν συζητήσεις τους αν ο κ. Σπυρόπουλος, μετά την αποτυχία του να εκλεγεί, θα παραιτηθεί από τη θέση του Γραμματέα.
«Δεν έχει πλέον ευρύτατη νομιμοποίηση από τη βάση», λέει στέλεχος που στήριξε προεκλογικά άλλον υποψήφιο και τώρα πιστεύει ότι πρέπει να στηθεί νέα κάλπη για την εκλογή Γραμματέα από την Κεντρική Επιτροπή του κόμματος. «Δεν τίθεται θέμα παραίτησης», απαντούν πάντως άνθρωποι κοντά στον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ. Ωστόσο το ζήτημα δεν θεωρείται λήξαν και δεν αποκλείεται τις επόμενες ώρες ή μέρες ο ίδιος ο κ. Σπυρόπουλος να δώσει τις σχετικές απαντήσεις.
Αναζητείται βαλβίδα εκτόνωσης
Σε κάθε περίπτωση στο εσωκομματικό πεδίο δίνουν και παίρνουν οι κουβέντες για τον πιθανό αντικαταστάτη του κ. Σπυρόπουλου και τα πρόσωπα που μπορεί να διεκδικήσουν τη θέση με ή χωρίς τις «ευλογίες» του κ. Ανδρουλάκη. Κάποιοι επιμένουν ότι μπορεί να βρεθεί η «χρυσή τομή», ώστε το δεύτερο ρόλο στο κόμμα να αποκτήσει πρόσωπο κοινής αποδοχής.
Η Χαριλάου Τρικούπη προσανατολίζεται να εγκαινιάσει τη σύγκληση οργάνων από το Πολιτικό Συμβούλιο και την κοινοβουλευτική ομάδα. Θα λειτουργήσουν οι συνεδριάσεις ως βαλβίδα εκτόνωσης ή θα εξελιχθούν σε πεδία αναμέτρησης για την επόμενη μέρα; «Μα, δεν πρέπει να συζητήσουμε τι πήγε λάθος και χάσαμε το στόχο για τη δεύτερη θέση και ανεβήκαμε μόνο μία μονάδα από τις περσινές εκλογές;», είναι το ερώτημα που θέτουν στελέχη που έχουν την άποψη ότι «πρέπει επιτέλους να γίνει μια ειλικρινής συζήτηση, αντί να περιμένουμε τη δημοσκοπική κατρακύλα στη πρώτη δυσκολία».
Ο Νίκος Ανδρουλάκης έχει μιλήσει τηλεφωνικά από το βράδυ της Κυριακής με αρκετά στελέχη και βουλευτές, χωρίς ωστόσο να αναφέρει πως θα απαντήσει στους προβληματισμούς και στις «ενστάσεις» που ακούγονται. Έχει εστιάσει στο λεκανοπέδιο Αττικής και στις για άλλη μια φορά χαμηλές εκλογικές επιδόσεις του ΠΑΣΟΚ και αναζητεί φόρμουλα παρεμβάσεων. Δεν αποκλείεται να καλέσει τους βουλευτές που εκλέγονται στην Αττική για να συζητήσουν για τα αίτια της ήττας στο λεκανοπέδιο- το ΠΑΣΟΚ παρότι αύξησε ελαφρά τη δύναμή του, παρέμεινε σε χαμηλά και μονοψήφια ποσοστά στις περισσότερες περιοχές της Αττικής, πίσω από το ΚΚΕ και την Ελληνική Λύση.
Βουλευτές της Αττικής τονίζουν ότι το πρόβλημα αφορά στην κεντρική πολιτική γραμμή, αφού το ΠΑΣΟΚ δεν είχε αποτελεσματικό σχέδιο για να διορθώσει εγκαίρως την εικόνα που κατέγραψε στις διπλές εκλογές του 2023. Παύλος Γερουλάνος, Παύλος Χρηστίδης, Νάντια Γιαννακοπούλου, Μιλένα Αποστολάκη, Μανώλης Χριστοδουλάκης που εκλέγονται στην περιοχή θεωρούνται στελέχη της πρώτης γραμμής και εκτός των άλλων έδωσαν προεκλογικά μάχη δίπλα στους υποψήφιους ευρωβουλευτές.
Η αποχή που εισέπραξε και ως πηγή διαρροών το ΠΑΣΟΚ είναι η συνθήκη που προκαλεί ανησυχία για τις επόμενες αναμετρήσεις. Αρκετοί πιστεύουν ότι ένα μεγάλο τμήμα κεντροαριστερών ψηφοφόρων προτίμησαν τον… καναπέ- βασική επιδίωξή τους εφεξής θα είναι να προσεγγίσουν αυτό το κοινό, αλλά δεν έχουν ακόμη καταλήξει στο πως.
«Δεν συμβιβάζομαι με μία τέτοια πολύ αρνητική εξέλιξη, και γι’ αυτό θα αγωνιστώ ώστε η πολιτική να συγκινεί, να δίνει λύσεις, να γοητεύει και όχι να προκαλεί θυμηδία, απέχθεια ή νέα αδιέξοδα», υποστήριξε ο Νίκος Ανδρουλάκης μιλώντας για την αυξημένη αποχή το βράδυ των ευρωεκλογών. Ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ αντιθέτως δείχνει ικανοποιημένος από την στροφή ψηφοφόρων που αυτοπροσδιορίζονται ως κεντρώοι στο ΠΑΣΟΚ- όπως φάνηκε από τα ποιοτικά στοιχεία του exit poll το 31,6% των Κεντρώων ψήφισε ΠΑΣΟΚ, ενώ η Νέα Δημοκρατία έπεσε στο 22,1% ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ στο μονοψήφιο 9%. Μικρή απήχηση έχει το ΠΑΣΟΚ στους ψηφοφόρους από 17 έως 34 ετών, ενώ σημειώνει καλό πέρασμα στις μεγάλες ηλικίες. Τα δυνατά του σημεία στον πανελλαδικό Χάρτη είναι η περιφέρεια: στην Κρήτη και δη στο Ηράκλειο και το Λασίθι βγήκε πρώτο κόμμα, δεύτερο κόμμα αναδείχθηκε σε 21 εκλογικές περιφέρειες ανά την Ελλάδα, ενώ εκτός από την Αττική και σε άλλα αστικά κέντρα δεν καταφέρνει να αποτρέψει τις στάσιμες επιδόσεις.
Κεντροαριστερά
Η μετεκλογική περίοδος «φορτώνει» στη Χαριλάου Τρικούπη νέα διλήμματα για τον χειρισμό των κεντροαριστερών προσκλήσεων. Ο ίδιος ο αρχηγός του ΠΑΣΟΚ δήλωσε μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων ότι θα λάβει «όλες τις αναγκαίες πολιτικές πρωτοβουλίες διαλόγου με τις δημιουργικές αλλά πάνω από όλα πραγματικές προοδευτικές δυνάμεις της κοινωνίας». Οι καλά γνωρίζοντες προβλέπουν ότι δεν πρόκειται να κάνει …βήμα πριν ξεκαθαρίσει πρώτα το τοπίο στο εσωκομματικό πεδίο- ωστόσο είναι στις προθέσεις του κ. Ανδρουλάκη να «αιφνιδιάσει» και να φρενάρει έτσι στελέχη από το ΠΑΣΟΚ που φιλοδοξούν να παίξουν πρωταγωνιστικό ρόλο στις διεργασίες για τη συγκρότηση ενιαίου κεντροαριστερού μετώπου. Έχει ήδη – όπως επιμένει έμπειρο στέλεχος του ΠΑΣΟΚ- ανοίξει διαύλους επικοινωνίας με τη Νέα Αριστερά, που παρά τη μεγάλη της ήττα στις ευρωεκλογές διατηρεί μια ομάδα δέκα γνωστών βουλευτών υπό τον Αλέξη Χαρίτση.
Η αλήθεια είναι ότι με βάση την κοινοβουλευτική ομάδα το ΠΑΣΟΚ έχει επιχειρήσει να αποκτήσει κοινό βηματισμό με βουλευτές της Νέας Αριστεράς αλλά και του ΣΥΡΙΖΑ- όπως έκανε πρόσφατα πριν από την κατάθεση της πρότασης δυσπιστίας. Η συζήτηση έτσι κι αλλιώς ανοίγει και με τις παρεμβάσεις εκτός ΠΑΣΟΚ- ο Κώστας Ζαχαριάδης που αναφέρεται συχνά στην καλή συνεννόηση στο Δήμο Αθηναίων με το Χάρη Δούκα τάσσεται υπέρ των κεντροαριστερών συνεργασιών, όπως και οι κ.κ Ραγκούσης και Θεοχαρόπουλος που συνυπέγραψαν πρόταση για την είσοδο του ΣΥΡΙΖΑ στους Σοσιαλιστές και Δημοκράτες της Ευρώπης.
Η πρόταση του Αντώνη Κοτσακά και του Διονύση Τεμπονέρα σε συνδυασμό με αυτήν του Χάρη Τσιόκα (τριών στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ) πάντως αν και δεν απορρίπτεται από τις δυνάμεις του ΠΑΣΟΚ αντιμετωπίζεται επί του παρόντος με τη λογική «δεν είναι της ώρας η δημιουργία ενός συντονιστικού οργάνου» για την καταγραφή και την εισήγηση προτάσεων για κοινή πορεία στον κεντροαριστερό στίβο.
Με ενδιαφέρον άλλωστε αναμένεται και η Διάσκεψη του Ινστιτούτου του Αλέξη Τσίπρα, όπου έχουν προκληθεί και θα μιλήσουν την προσεχή Δευτέρα ο Γιώργος Παπανδρέου και ο Χάρης Δούκας. Πρόσκληση έχει σταλεί σε πολιτικούς αρχηγούς να συμμετάσχουν στις εργασίες της Διάσκεψης για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη- ο Νίκος Ανδρουλάκης δεν έχει ακόμη απαντήσει αν θα παραστεί. Οι μετρήσεις ωστόσο γύρω από τα πρόσωπα που μπορεί να ηγηθούν ενός ενιαίου κεντροαριστερού σχήματος αποτελούν από την προεκλογική περίοδο και συνδέονται με τις προτάσεις για τη δημιουργία ενός ισχυρού πόλου απέναντι στη Νέα Δημοκρατία πρινα από τις εθνικές εκλογές.
«Είναι ανοησία να μένει κανείς στην κομματική του αυταρέσκεια», επισημαίνει χαρακτηριστικά και ενθαρρύνει τις συνεργασίες με δυνάμεις της Νέας Αριστεράς, του ΣΥΡΙΖΑ και του Κόσμου ο Θόδωρος Μαργαρίτης (από την Ανανεωτική Αριστερά του ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ). Να «προσπεράσουν» τις ηγεσίες που δεν θέλουν διάλογο για συνεργασία στην κεντροαριστερά προτρέπουν στελέχη των κομμάτων του χώρου ο πρώην βουλευτής και υπουργός του ΠΑΣΟΚ, Χάρης Καστανίδης.
