Δικαστικό πόλεμο εναντίον του Δήμου Βόλου άνοιξε η Γυναικεία Ιερά Κοινοβιακή Μονή Αγίου Λαυρεντίου, η οποία διεκδικεί πλήρη και αποκλειστική κυριότητα και νομή έκτασης στην περιοχή, που ανέρχεται στα 388,7 στρέμματα. Πρόκειται για αγροκτήματα, τα οποία στην πλειονότητά τους καλλιεργούνται από αγρότες επί σειρά ετών, με εκατοντάδες ελαιόδεντρα και καστανιές. Παρ’ όλα αυτά η Ιερά Μονή Αγίου Λαυρεντίου κατέθεσε στο Μονομελές Πρωτοδικείο Βόλου αναγνωριστική αγωγή κυριότητας κατά του Δήμου Βόλου. Η δημοτική αρχή Βόλου, σύμφωνα με πληροφορίες, ετοιμάζεται να απαντήσει δικαστικά. Η τοπική κοινωνία είναι αναστατωμένη.
Η Ιερά Μονή ανασυστήθηκε το ’89. Αρχικώς είχε ιδρυθεί ως ανδρική το 1378 και στη συνέχεια ανακαινίστηκε πολλές φορές. Επαυσε να λειτουργεί στα τέλη του 19ου αιώνα, καθώς σταμάτησε να είναι επανδρωμένη. Σήμερα ισχυρίζεται ότι όταν διαλύθηκε, είχε την πλήρη και αποκλειστική κυριότητα στα εν λόγω ακίνητα, τα οποία -όπως λέει- είχε αποκτήσει από την ίδρυσή της και στη συνέχεια κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, τόσο με χρησικτησία όσο και με τίτλους ιδιοκτησίας, οι οποίοι φυλάσσονταν στο πρώην κοινοτικό γραφείο Αγίου Λαυρεντίου και κάηκαν στη διάρκεια του εμφυλίου.
Ο δικηγόρος της Ιεράς Μονής Μιχάλης Βασιλικός λέει ότι η νομοθεσία έχει αλλάξει από το 2014 και ότι η περιουσία των διαλελυμένων Μονών ανήκει πλέον στις Μονές. Η Ιερά Μονή θα συμπληρώσει στον φάκελό της εντός 3,5 μηνών κάθε απαραίτητο έγγραφο και στη συνέχεια η υπόθεση θα προσδιοριστεί για συζήτηση.
Από την πλευρά της η δημοτική αρχή Βόλου είναι σύμφωνα με πληροφορίες, αποφασισμένη να μην κάνει βήμα πίσω απέναντι στις διεκδικήσεις της Ιεράς Μονή. Η δημοτική αρχή έχει ήδη επισημάνει σε εξώδικη δήλωση που της κοινοποιήθηκε ότι η Ιερά Μονή δεν έχει κανένα δικαίωμα απέναντι στα αγροκτήματα και κάθε ενέργειά της επί αυτών είναι παράνομη. Επισημαίνει ότι πρόκειται για ακίνητα που της ανήκουν και τα αξιοποιεί. Τα εκμισθώνει σε αγρότες της περιοχής, οι οποίοι αντιδρούν έντονα και είναι αναστατωμένοι.
Συγκεκριμένα, κατά τους ισχυρισμούς της Ιεράς Μονής κατά τη διάλυσή της τα ακίνητα περιήλθαν αυτοδικαίως στην Ιερά Μητρόπολη Δημητριάδος και στη συνέχεια με την ανασύστασή της σε εκείνη και όχι στην Κοινότητα Αγίου Λαυρεντίου και στον δήμο Βόλου.
Προς επίρρωση επικαλείται το άρθρο 47 παρ. 3.β του ν. 590/77 και το άρθρο 39 παρ. 3 παρ. β’ του ν. 590/77.
Η Ιερά Μονή υποστηρίζει ότι είναι αντισυνταγματικός ο νόμος ΔΝΖ του ’12 με τον οποίο -όπως λέει- δημεύτηκε η περιουσία της, καθώς όριζε με διάταξή του ότι η αγροτολιβαδική περιουσία των διαλυόμενων Μονών περιέρχεται στην κυριότητα, διοίκηση και διαχείριση των Δήμων και Κοινοτήτων.
Υποστηρίζει ότι έπαυσε να ισχύει από την θέση σε ισχύ του Συντάγματος του έτους 1927, με αποτέλεσμα η κυριότητα της περιουσίας της να απωλεσθεί από την κυριότητα της πρώην Κοινότητας Αγίου Λαυρεντίου, στην οποία παράνομα, όπως σημειώνει, είχε περιέλθει. Ομοίως αντισυνταγματικό και καταργηθέντα θεωρεί και τον μεταγενέστερο νόμο, με τον οποίο η μοναστηριακή περιουσία των διαλυθέντων Μονών μεταβιβάστηκε στους Δήμους και τις κοινότητες (άρθρο 51 του ν.4108/1929).
«Οι δύο προαναφερόμενοι νόμοι αντίκεινται στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου», σημειώνει χαρακτηριστικά.
Μεταξύ άλλων αναφέρεται σε έκθεση απογραφής ακίνητης περιουσίας του Μητροπολίτη Δημητριάδος που συντάχθηκε τον Οκτώβριο του 2019 και σημειώνει ότι η κυριότητά της ουδέποτε καταλύθηκε επικαλούμενη ακόμη και τις διατάξεις του προισχύσαντος βυζαντινορωμαικού δικαίου σε συνδυασμό με το άρθρο 21 του από 16-5-1926 ν.δ. της 22-4/16-5-1926, τονίζοντας ότι «για να αποκτηθεί κυριότητα με έκτακτη χρησικτησία επί ακινήτου ανήκοντος σε Ιερά Μονή απαιτείται 40ετής νομή, που συμπληρώνεται το αργότερο μέχρι την 12-9-1915 και επομένως αρχίζει τουλάχιστον από την 12-9-1875».
Αντιδράσεις για τις εκδικήσεις της Μονής
Σε έγγραφη απάντησή του σε εξώδικη δήλωση που είχε προηγηθεί της αγωγής, σύμφωνα με πληροφορίες, ο δήμος Βόλου σημειώνει ότι τα εν επίδικα ακίνητα ανήκουν στον δήμο Βόλου και όχι στην Ιερά Μονή, η οποία δεν έχει κανένα δικαίωμα επί αυτών.
Επισημαίνει ότι οποιαδήποτε πράξη νομής ενεργήθηκε στα ακίνητα έγινε άνευ δικαιώματος. Υπογραμμίζει ότι έχει δημιουργηθεί έντονη αντίδραση στους κατοίκους της περιοχής, καθώς ο δήμος Βόλου που κατέχει την κυριότητά τους τα εκμισθώνει. Σε καμία περίπτωση δεν θα προχωρήσει σε οποιοδήποτε συμβιβασμό –όπως προειδοποιεί- αφού είναι υποχρεωμένος να προστατέψει τα συμφέροντα του δήμου και των κατοίκων της περιοχής.
Μεταξύ άλλων, επισημαίνει ότι η Ιερά Μονή συστήθηκε μόλις το ’89 από δύο καλόγριες, ενώ δεν υπάρχει κανένα αποδεικτικό στοιχείο από το οποίο να προκύπτει ότι τα ακίνητα της ανήκουν.
Ποια είναι τα αγροτεμάχια
Μεταξύ των ακινήτων που διεκδικεί η Ιερά Μονή είναι τα ακόλουθα:
- Eλαιοπερίβολο εκτάσεως τεσσάρων χιλιάδων εκατόν ογδόντα δυο και 42/100 (4182,42) τετραγωνικών μέτρων, κείμενο στη θέση Τραγάνα της ως άνω κτηματικής περιφέρειας που περιέχει σαράντα (40) ελαιόδενδρα και συνορεύει γύρω βόρεια και ανατολικά με ιδιοκτησία Αλκιβιάδη Μιχάλη, νότια με ιδιοκτησία πρώην Σιώμου, νοτιοδυτικά με ιδιοκτησία Βλάση Κωτή και βορειοδυτικά με ιδιοκτησία Κίμωνα Μανώλη.
- Ελαιοπερίβολο εκτάσεως 70.454,60 τετραγωνικών μέτρων, που περιέχει 300 περίπου ελαιόδενδρα κείται στη θέση Καναβάκι-Τσιφλίκια της ως άνω κτηματικής περιφέρειας, που συνορεύει γύρω βόρεια με ιδιοκτησίες Περιστερόπουλου, Κωνσταντίνου Σιαμάτη, Ιεράς Μονής Αγίου Λαυρεντίου, και επαρχιακή οδό προς Δράκεια, ανατολικά με ιδιοκτησίες Κουτσιανή και Ελευθερίου Αρέθα, νότια με ιδιοκτησία Ραμπόπουλου, επαρχιακό δρόμο προς Άγιο Λαυρέντιο, ιδιοκτησία Γεωργίου Καλτσογιάννη και Ιερού Ναού Αγίου Νικολάου και δυτικά με ιδιοκτησίες Αντωνόπουλου, Αντων. Τσουράπα, Γκλαβάνη και Εύας Σουτραλή.
- Ελαιοπερίβολο στη θέση Καναβάκι της ως άνω κτηματικής περιφέρειας, που περιέχει 650 ελαιόδενδρα συνολικής εκτάσεως 59.273 τετραγωνικών μέτρων, που συνορεύει βόρεια με ιδιοκτησίες Παρασκευά Μούτου, Αλεξίου Ζαρίφη, Σωκράτη Τζαφόλια, Σπύρου Γανωτή, ανατολικά με ιδιοκτησίες Ιεράς Μονής Αγίου Λαυρεντίου, Κωνσταντίνου Δέσπου, Κωνσταντίνου Σιαμάτη, και ρέμα, νότια με αγροτικό δρόμο, και Ιδιοκτησίες Τριανταφύλλου και Πράπα και δυτικά με ιδιοκτησίες Αναστασίου Γεωργαλά, Ευσταθίου Ρηγάκη και Απόστολου Μούτη.
- Ελαιοπερίβολο στη θέση Μετόχι- Αλώνι, που περιέχει 975 ελαιόδενδρα εμβαδού 80.495 τετραγωνικών μέτρων και συνορεύει βόρεια με ιδιοκτησία Ιεράς Μονής Αγίου Λαυρεντίου (Κουτράχι και με ιδιοκτησίες Λάπα και αγροτικό δρόμο και με ιδιοκτησία κληρονόμων Ιωάννη Κούκιου και Αποστόλου Λάμπη, ανατολικά με ιδιοκτησία του Ιερού Ναού Αγίου Αποστόλου και με ιδιοκτησία Ιεράς Μονής Αγίου Λαυρεντίου (τμήμα νεόφυτο), νότια με την επαρχιακή οδό Βόλου – Αγίου Λαυρεντίου και δυτικά με την επαρχιακή οδό Βόλου – Αγίου Λαυρεντίου και με το ρέμα Βρύχωνος).
- Ελαιοπερίβολο στη θέση Νεκροταφείο εκτάσεως 42.323 τετραγωνικών μέτρων, που περιέχει 600 ελαιόδενδρα και συνορεύει βόρεια με την επαρχιακή οδό Βόλου-Αγίου Λαυρεντίου, ανατολικά με ιδιοκτησίες Χαλαστάρα και Πράσινου, και με κοινοτική έκταση, νότια με το νεκροταφείο των Κάτω Λεχωνίων και δυτικά με ρέμα Βρύχωνος και ιδιοκτησία Β. Σπέλλα.
- Ελαιοπερίβολο στη θέση Νεόφυτο που περιέχει 300 ελαιόδενδρα εκτάσεως 33.476 τετραγωνικών μέτρων το οποίο συνορεύει βόρεια με ιδιοκτησία της Ιεράς Μονής Αγίου Λαυρεντίου (τμήμα Μετόχι), ανατολικά με ιδιοκτησίες Αλεξόπουλου και Σακκά, νότια με ιδιοκτησίες Βασ. Βαμβάκου, Αποστόλου Μάνθου, Σπύρου Γανωτή και ρέμα και δυτικά με την επαρχιακή οδό Βόλου-Αγίου Λαυρεντίου.
- Ελαιοπερίβολο στη θέση Κουτράχι που περιέχει 940 ελαιόδενδρα εκτάσεως 51.859 τετραγωνικών μέτρων και συνορεύει βόρεια με ιδιοκτησίες Κωνσταντίνου Λάμπη και Ιπποκράτη Βαρδάκη, ανατολικά με αγροτικό δρόμο και ρέμα Σερβάν, νότια με ιδιοκτησίες Ιεράς Μονής Αγίου Λαυρεντίου και Λάππα και δυτικά με ιδιοκτησίες Δημητρίου Φιλίππου και Νικολάου Σίμου.
- Ελαιοπερίβολο στη θέση Λουλούδα που περιέχει 175 ελαιόδενδρα εκτάσεως 13.264 τετραγωνικών μέτρων, που συνορεύει βόρεια με ιδιοκτησίες Αποστόλου Λουάρη και Ιωάννη Βαμβάκου, ανατολικά με ιδιοκτησίες Αργύρη και Στάμου, νότια με ρέμα Σερβάν και δυτικά με ιδιοκτησία Τζαφόλια.
- Ελαιοπερίβολο στη θέση Κουτσογιάννενα που περιέχει 90 ελαιόδενδρα εκτάσεως 5.308 τετραγωνικών μέτρων που συνορεύει δυτικά με ιδιοκτησία Τσιούτσια και Αποστόλου Μάνθου, βόρεια με ιδιοκτησία Μελίνη ανατολικά με ιδιοκτησίες Αποστόλου Τσιρώνη και Αλ. Σαράφη και νότια με ιδιοκτησία Ε. Ματάκη.
- Καστανοπερίβολο στη θέση Μπαξές εκτάσεως 2.635 τετραγωνικών μέτρων, το οποίο συνορεύει βόρεια με ιδιοκτησία Κοντογιάννη, ανατολικά με την επαρχιακή οδό Αγίου Λαυρεντίου- Δράκειας, νότια με ρέμα και δυτικά.
- Καστανοπερίβολο εκτάσεως 10.223 τετραγωνικών μέτρων στη θέση Καλογερικά, το οποίο συνορεύει βόρεια με ιδιοκτησίες Αθαν. Βλάχου και Δημ Ξαφά, ανατολικά με αρδευτικό τσιμενταύλακα και πέραν αυτού με ιδιοκτησίες Κοτινόπουλου και Αθανασίου, νότια με αγροτικό δρόμο και δυτικά με ιδιοκτησία Γεωργίου Σπίνα.
- Καστανοπερίβολο στη θέση Παπαγγέλου εκτάσεως 624 τετραγωνικών μέτρων, που συνορεύει βόρεια με ιδιοκτησία Βαμβάκου, ανατολικά με αγροτικό δρόμο και νότια και δυτικά με ιδιοκτησία Νικ. Κοσμίδη.
- Αγροτεμάχιο χέρσο στη θέση Μυχούς εκτάσεως 2.000 τετραγωνικών μέτρων που συνορεύει με ιδιοκτησίες Βέργου Ιωάννη, Γεωργίου Χρυσοχοίδη, Ζήση Βαμβάκου και Νικολάου Γούσιου.
- Καστανοπερίβολο εκτάσεως 12.614 τετραγωνικών μέτρων στη θέση Γόβρη, που συνορεύει βόρεια με ιδιοκτησίες Ευάγγελου Κουκουσέλη και Αναστασίου Αλεξίου, ανατολικά με αγροτικό δρόμο, νότια με ιδιοκτησία Δαδάνη και Γκαραγκάνη και δυτικά με ιδιοκτησία Κωνσταντίνου Γούσιου.
ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ – Ρεπορτάζ: ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΜΑΡΟΥΓΚΑ