Στην τελική ευθεία μπαίνει τον Φεβρουάριο το σχέδιο καθολικής επιβολής των πληρωμών με κάρτες και POS. Μέχρι τα μέσα του μηνός θα έχει ξεκινήσει πιλοτικά η διασύνδεση των πρώτων 1.000 τερματικών αποδοχής πληρωμών με την ΑΑΔΕ στους 35 κλάδους στους οποίους επιβάλλεται για πρώτη φορά η υποχρέωση εγκατάστασης POS. Και πριν από το τέλος του μηνός θα εξαχθούν τα πρώτα ασφαλή συμπεράσματα για τυχόν προβλήματα που θα πρέπει να επιλυθούν.

Στο πλαίσιο αυτό ενδέχεται να ανακοινωθεί μικρή παράταση στη διορία που λήγει 29 Φεβρουαρίου, αν κριθεί αναγκαίο για τεχνικούς λόγους. Αυτή θα είναι και οριστική, όμως, αφού το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών έχει να προχωρήσει αταλάντευτα στην εφαρμογή του μέτρου έως την άνοιξη, έχοντας στα χέρια του και νέα μελέτη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για την παραοικονομία στη χώρα μας. Αυτή δείχνει ότι με αύξηση 10 μονάδες του ποσοστού των κατοίκων που χρησιμοποίησαν ηλεκτρονικές αγορές, μειώθηκε η παραοικονομία περίπου 3 ποσοστιαίες μονάδες.

Πολλαπλά οφέλη

Η ψηφιοποίηση και διάδοση των ηλεκτρονικών συστημάτων έχει οδηγήσει σε ένα… μικρό θαύμα την Ελλάδα, καθώς, σύμφωνα με την ίδια μελέτη του ΔΝΤ, περιόρισαν δραστικά τη φοροδιαφυγή και το λαθρεμπόριο στο 16% του ΑΕΠ το 2021, από 30% το 2013!

Οπως παρατηρούν οι συντάκτες της έκθεσης, η μείωση της άτυπης οικονομίας συνοδεύτηκε από άνθηση των συνολικών φορολογικών εσόδων (άμεσων, έμμεσων φόρων και εισφορών κοινωνικής ασφάλισης) ως ποσοστό του ΑΕΠ κατά 4%. Οπου υπήρξε μεγαλύτερη διάδοση των ψηφιακών υπηρεσιών σημειώθηκε μεγαλύτερη μείωση παραοικονομίας (Κρήτη 18%, Αττική 15%), ενώ σε άλλες περιφέρειες ήταν πολύ μικρότερη (Δυτική Μακεδονία 5%, Δυτική Ελλάδα 10%).

Σύμφωνα με τη μελέτη, τα οφέλη από τη μείωση της παραοικονομίας έγιναν ορατά και στο επίπεδο της οικονομικής ανάπτυξης, καθώς συνδέεται με αύξηση του κατά κεφαλήν ΑΕΠ. Τονίζουν, όμως, ότι, παρά τη σημαντική πρόοδο της Ελλάδας, εξακολουθεί να υπάρχει περιθώριο για περαιτέρω μείωση της άτυπης οικονομίας με την επιτάχυνση και διάδοση της ψηφιοποίησης και των ηλεκτρονικών συναλλαγών.
Για να ενισχύσει και να επιταχύνει την ψηφιακή μετάβαση της αγοράς και των επιχειρήσεων, το υπουργείο Οικονομικών δρομολογεί και 4ο κύκλο επιδοτήσεων (voucher) για αγορά ή αναβάθμιση ταμειακών μηχανών και POS. Προβλέπεται η ενίσχυση άνω των 150-350 ευρώ για έξοδα αγοράς και εγκατάστασης νέων μηχανημάτων.

Φωτιά στις χρεώσεις, «στάχτη» τα κέρδη

Ωστόσο, τα προβλήματα που πρέπει να επιλυθούν στους 35 κλάδους όπου μπαίνει πρώτη φορά POS είναι πολλά και δεν επαρκούν μόνον επιδοτήσεις, ούτε τα πρόστιμα. Για τον λόγο αυτόν δόθηκε τράτο έως το τέλος Φεβρουαρίου και στη διορία που έληξε τον Ιανουάριο για παραγγελία συσκευών από νέους υπόχρεους – χωρίς όμως να αλλάξει προς το παρόν η καταληκτική διορία για εγκατάστασή τους.

Πέραν από τεχνικά ζητήματα, όμως, ανακύπτει εκ νέου το πρόβλημα λόγω των τραπεζικών χρεώσεων για τις επιχειρήσεις. Μεταξύ των κλάδων που καλούνται να προσαρμοστούν στις εξελίξεις (λαϊκές αγορές, ταξί, παντοπωλεία, ασφαλιστικές εταιρείες, ιδιωτικά κολέγια και ΙΕΚ, θέατρα, κινηματογράφοι κ.λπ.) ιδιαίτερη πίεση φαίνεται πως υφίστανται τα περίπτερα και καταστήματα που πωλούν καπνικά είδη.

Με βάση τιμολογίων αγορών, το πρώτο σε πωλήσεις τσιγάρο στην αγορά κοστίζει 4,38 ευρώ στους περιπτεριούχους και το πουλούν 4,60 με υψηλό περιθώριο κέρδους 22 λεπτών ή 4,8% της αξίας πληρωμής. Σε άλλα όμως (με αγορά 3,793 και πώληση 3,9 ευρώ) το κέρδος είναι 10,7 λεπτά ή μόλις 2,74%. Ο κλάδος έχει επιτύχει συμφωνία με τράπεζες για χρέωση 0,45%. Ωστόσο, ανάλογα με την κάρτα που δίνει κάθε πελάτης, μπορεί να φτάνει και στο 1% ανά πετυχημένη συναλλαγή (για κάρτες με Επιστροφή), ενώ σε άλλες («χρυσές», business cards, Revolut κ.λπ.) εκτοξεύεται σε 2% ή 2,9-3%!
Στις περιπτώσεις αυτές η χρέωση είναι μεγαλύτερη από το κέρδος, ενώ επιπλέον επιβάλλονται και χρεώσεις για αγορά συσκευής (π.χ. 289 ευρώ+ΦΠΑ) ή και μηνιαία συνδρομή (8 ευρώ+ΦΠΑ). Με τις επιβαρύνσεις αυτές, ακόμα και το όποιο κέρδος δεν επαρκεί για να καλύψει άλλα έξοδα (ενοίκιο, ρεύμα, ασφάλιση), με αποτέλεσμα η επιχείρηση να «μπαίνει μέσα» και να απειλείται με κλείσιμο.

Πηγή: newmoney.gr