Επιτυχής κατάληξη για το στοίχημα της κυβέρνησης με στόχο τη διευκόλυνση των Ελλήνων του εξωτερικού – Ποια είναι τα βασικά σημεία του νέου νόμου
Με πλειοψηφία 288 βουλευτών που αποτελεί κοινοβουλευτικό ρεκόρ ενέκρινε η Βουλή το κυβερνητικό νομοσχέδιο για την ψήφο των Ελλήνων του εξωτερικού αποκαθιστώντας μια ιστορική υποχρέωση που εκκρεμούσε επί 44 χρόνια.
Το σύνολο των διατάξεων του σχεδίου νόμου ξεπέρασε την αυξημένη πλειοψηφία των 200 βουλευτών που επιβάλει το Σύνταγμα καθώς τα άρθρα έλαβαν απο 206 ψήφους εως και 295. Απο την διαδικασία έλειπαν 4 βουλευτές (2 απο ΣΥΡΙΖΑ και 2 απο ΜεΡΑ25).
Να σημειωθεί ότι επι της αρχής και επι των περισσοτέρων άρθρων ψήφισαν οι ΚΟ ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, Κίνημα Αλλαγής, ΚΚΕ και Ελληνική Λύση. Το ΜεΡΑ 25 του Γιάνη Βαρουφάκη καταψήφισε επι της αρχής αν και στήριξε ορισμένα άρθρα.
Με τον τρόπο αυτό η πρωτοβουλία της κυβέρνησης να ενεργοποιήσει τις απαραίτητες διαδικασίες για την διευκόλυνση των Ελλήνων του εξωτερικού να ψηφίζουν απο τον τόπο διαμονής τους που ξεκίνησε πριν από περίπου 3 μήνες ολοκληρώθηκε στην Ολομέλεια της Βουλής με επιτυχία και ευρύτατη πλειοψηφία. Την δύσκολη αποστολή ανέλαβε ο υπουργός Εσωτερικών Τάκης Θεοδωρικάκος ενώ για το τελικό αποτέλεσμα υπήρξαν έντονες πολιτικές ζυμώσεις στην αρμόδια διακομματική επιτροπή. Σε εκείνο το στάδιο διαπιστώθηκε η πρόθεση για γενναίες υποχωρήσεις απο το σύνολο σχεδόν των κοινοβουλευτικών κομμάτων και διαμορφώθηκαν τα τέσσερα βασικά σημεία σύγκλισης.
Η ψήφος των ελλήνων του εξωτερικού θα είναι ισότιμη με αυτή των διαμενόντων στην Ελλάδα. Οι εκλογείς του εξωτερικού θα ψηφίζουν για το ψηφοδέλτιο Επικρατείας, το οποίο αυξάνει τις θέσεις του απο 12 σε 15 υποψήφιους. Απαιτείται αυτοπρόσωπη παρουσία στα σημεία που θα στηθούν οι κάλπες. Θα ψηφίζουν όσοι Έλληνες τα τελευταία 35 έτη έχουν μείνει στη χώρα μας τουλάχιστον δύο έτη και έχουν φορολογικές υποχρεώσεις.
Οπως διαπιστώθηκε απο τις τελικές αποφάσεις η πρόταση του ΚΚΕ αποτέλεσε τον κεντρικό πυρήνα του πλαισίου συμφωνίας.
Η ΝΔ και το ΚΙΝΑΛ οπισθοχώρησαν απο την αρχική τους θέση για την επιστολική ψήφο και για διαδικασία χωρίς κανέναν αποκλεισμό ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ εγκατέλειψε την προβληματική συνταγματικά ιδέα να μην προσμετράται η ψήφος του εξωτερικού στο τελικό αποτέλεσμα της επικράτειας.
Ακολούθησε η αναθεώρηση του άρθρου 54 του Συντάγματος τον περασμένο Νοέμβριο όπου ενσωματώθηκαν οι απαραίτητες προσθήκες ώστε το σημερινό νομοσχέδιο να μην κριθεί αντισυνταγματικό. Η ψήφιση του άρθρου απο 212 βουλευτές επιβεβαίωσε τις εκτιμήσεις ότι έχει διαμορφωθεί η απαραίτητη κοινοβουλευτική δυναμική ώστε η ψήφος των Ελλήνων του εξωτερικού να γίνει πράξη μετά απο προσπάθειες 44 ετών. Μοναδική παραφωνία σε εκείνη την διαδικασία ήταν η αιφνιδιαστική οπισθοχώρηση του ΣΥΡΙΖΑ που καταψήφισε την αναθεώρηση του άρθρου 54 και εν τέλει απομονώθηκε κοινοβουλευτικά, πολιτικά και επικοινωνιακά. Αυτή την φορά ωστόσο επέλεξε να συστρατευθεί με τα υπόλοιπα κόμματα βγαίνοντας με τον τρόπο αυτό απο το αδιέξοδο, Να σημειωθεί ότι η στήριξη των προωθούμενων διατάξεων απο τον ΣΥΡΙΖΑ κατά την χθεσινοβραδινή διαδικασία ενισχύει το συμβολικό μήνυμα ενότητας της Βουλής προς τους Έλληνες του εξωτερικού καθώς η ούτως ή άλλως διαμορφωμένη πλειοψηφία απο ΝΔ, ΚΙΝΑΛ, ΚΚΕ και Ελληνικής Λύσης αρκούσε για να ξεπεραστεί ο συνταγματικός πήχης των 200 βουλευτών.
Ενδεικτικό της ιστορικής σημασίας του νομοσχεδίου για την ψήφο των ομογενών αποτελεί και το γεγονός ότι κατά την συζήτηση των διατάξεων στην Ολομέλεια της Βουλής επέλεξαν να τοποθετηθεί το σύνολο των πολιτικών αρχηγών.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης επισήμανε μεταξύ άλλων πως «Επρεπε να περάσουν 44 χρόνια, για να λάβει σάρκα και οστά το άρθρο του Συντάγματος του 1975 για την ψήφο των Ελλήνων του εξωτερικού και είμαι περήφανος που γίνεται με την κυβέρνηση της ΝΔ και με μεγάλη διακομματική συναίνεση». Ο ίδιος εξήγησε ότι «η αρχική εισήγηση ΝΔ και ΚΙΝΑΛ υπήρξαν πιο γενναιόδωρες προς τους Έλληνες του εξωτερικού. Η δική μας πρόταση δεν έθετε περιορισμούς και αναγνώριζε την επιστολική ψήφο. Όμως, το Σύνταγμα απαιτεί την στήριξη απο 200 βουλευτές, για να ισχύει το νομοσχέδιο. Καλέσαμε σε διακομματική επιτροπή τα κόμματα για διάλογο. Συναντήθηκα προσωπικά με τους πολιτικούς αρχηγούς για μέγιστη συναίνεση. Το ίδιο έκανε και ο υπουργός Εσωτερικών και ο υπουργός Επικρατείας». Τόνισε τέλος πως “Το νομοσχέδιο είναι μια δημοκρατική και κοινοβουλευτική νίκη. Πρωτίστως αποτελεί νίκη εθνική. Επιτελεί χρέος που η Ελλάδα έχει απέναντι στα παιδιά της».
Απο την πλευρά του ο κ. Αλέξης Τσίπρας υποστήριξε ότι ο θεμέλιος λίθος για να διευκολυνθούν οι Έλληνες του εξωτερικού να ψηφίζουν απο τον τόπο διαμονής τους μπήκε απο την δική του κυβέρνηση.
Η πρόεδρος του Κινήματος Αλλαγής Φώφη Γεννηματά είπε πως «παρά τις ενστάσεις και επιφυλάξεις εμείς δίνουμε την θετική μας ψήφο γιατί γίνεται το πρώτο βήμα για την κατεύθυνση που εμείς θέλουμε» ενώ ο γγ του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας ξεκαθάρισε ότι η θετική στάση του Περισσού δεν αποτελεί συγχωροχάρτι για τις ευθύνες ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ και ΚΙΝΑΛ.
Να σημειωθεί ότι τα βασικά σημεία του νέου νόμου είναι:
1. Διεξαγωγή της ψηφοφορίας με αυτοπρόσωπη παρουσία του εκλογέα σε εκλογικά τμήματα
που θα συσταθούν σε πρεσβείες, προξενεία, χώρους οργανώσεων απόδημων ή άλλους
κατάλληλους χώρους. Ο ελάχιστος αριθμός για να συγκροτηθεί εκλογικό τμήμα είναι οι 40
εκλογείς.
2. Η ψήφος των ανωτέρω εκλογέων θα μετράει ισότιμα στο συνολικό εκλογικό αποτέλεσμα
και, επομένως, για τη συνολική κατανομή των εδρών.
3. Αυξάνονται σε 15 από 12 οι βουλευτές επικρατείας. Οι εκλογείς στα τμήματα του
εξωτερικού θα επιλέγουν το ψηφοδέλτιο επικρατείας του κόμματος που επιθυμούν.
Τα κόμματα θα μπορούν να επιλέγουν εως 3 υποψηφίους απο την ομογένεια και εφόσον το κάνουν οφείλουν να τοποθετήσουν τουλάχιστον έναν σε μια απο τις 3 πρώτες θέσεις.
4. Δικαίωμα εγγραφής στους εκλογικούς καταλόγους του εξωτερικού έχουν οι εκλογείς οι
οποίοι πληρούν σωρευτικά τα παρακάτω κριτήρια:
α. Τα τελευταία 35 χρόνια να έχουν ζήσει δύο έτη στην Ελλάδα
β. Έχουν υποβάλει φορολογική δήλωση (Ε1 ή Ε2 ή Ε3 ή Ε9) είτε το τρέχον είτε το
προηγούμενο φορολογικό έτος.
Η αίτηση του εκλογέα θα γίνεται ηλεκτρονικά σε ειδική πύλη η οποία αναμένεται να
λειτουργήσει εντός δύο μηνών από τη ψήφιση του νόμου. Εφόσον τα διαθέσιμα στοιχεία για
την απόδειξη των κριτηρίων του σημείου 4 είναι διαθέσιμα σε βάσεις δεδομένων του
Δημοσίου (και συναινεί ο εκλογέας) αυτά θα αντλούνται αυτεπάγγελτα άμεσα.
Η πιστοποίηση των κριτηρίων διαμονής γίνεται με δημόσια έγγραφα και ιδίως:
α) Βεβαίωση φοίτησης από σχολείο πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας, μεταδευτεροβάθμιας,
τεχνικής ή επαγγελματικής εκπαίδευσης ή από ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
β) Βεβαίωση καταβολής ασφαλιστικών εισφορών (ένσημα) της ημεδαπής
γ) Βεβαίωση εκπλήρωσης της στρατιωτικής θητείας για όσο διάστημα διαρκεί αυτή
Δεν απαιτείται υποβολή φορολογικής δήλωσης εφόσον ο εκλογέας:
-δεν έχει συμπληρώσει 30 ζωής και
– έχει υποβάλει φορολογική δήλωση συγγενείς α’ βαθμού κατά το τρέχον ή το προηγούμενο
φορολογικό έτος.
Σύμφωνα με τον κ. Θεοδωρικάκο περίπου 340.000 έλληνες του εξωτερικού πληρούν τις προϋποθέσεις υπαγωγής στο καθεστώς του νόμου και θα μπορούν να διευκολυνθούν και να ψηφίσουν απο τον τόπο καταγωγής τους. Σε αυτούς πρέπει να συνυπολογιστούν και χιλιάδες νέοι εως 30 ετών που έφυγαν την τελευταία 10ετία απο την χώρα μας για σπουδές ή εργασία και εξαιρούνται απο τα συγκεκριμένα κριτήρια. Οπως τόνισε ο υπουργός Εσωτερικών το νομοσχέδιο δεν ικανοποιεί την αρχική θέση της κυβέρνησης που προέβλεπε διευκόλυνση όλων των Ελλήνων του εξωτερικού με επιστολική ψήφο, ωστόσο αποτελούσε την μόνη ρεαλιστική επιλογή προκειμένου να συγκεντρώσει την συνταγματικά προβλεπόμενη πλειοψηφία για να θεσπιστεί και να πραγματοποιηθεί έτσι το πρώτο βήμα. Σε κάθε περίπτωση όπως τονίζουν παράγοντες του υπουργείου Εσωτερικών το νομοσχέδιο θα κριθεί στην πράξη απο την συμμετοχή των Ελλήνων του εξωτερικού στις επόμενες εθνικές εκλογές
