Η ψωρίαση είναι μια χρόνια φλεγμονώδης πάθηση του δέρματος αδιευκρίνιστης επί του παρόντος αιτιολογίας με εμπλοκή του ανοσοποιητικού συστήματος (ανήκει πλέον στις αυτοάνοσες νόσους), κατά την οποία τα κύτταρα του δέρματος στις πάσχουσες περιοχές ανανεώνονται ταχύτερα από τον φυσιολογικό ρυθμό και δημιουργούν τις ψωριασικές πλάκες. Συχνά οι δερματικές βλάβες δεν συνοδεύονται από συμπτώματα, ενώ άλλες φορές υπάρχει κνησμός (φαγούρα). Από ψωρίαση μπορεί να προσβληθεί oποιοδήποτε σημείο του δέρματος, το τριχωτό της κεφαλής ή και τα νύχια.
Η ψωρίαση μπορεί να εμφανιστεί σε κάθε άτομο κάθε στιγμή της ζωής του, ανεξαρτήτως φύλου και ηλικίας, αλλά είναι λίγο πιο συχνή σε άτομα 20-35 ετών.
Οι υφέσεις και εξάρσεις είναι χαρακτηριστικό της πάθησης, συνεπώς τα άτομα με ψωρίαση θα πρέπει να εντοπίσουν τους παράγοντες που προκαλούν τις υποτροπές και, εφόσον είναι δυνατόν, να τους περιορίσουν.
Περιβαλλοντικοί παράγοντες (π.χ. τραύμα, λοιμώξεις) δρουν ως εκλυτικά αίτια εμφάνισης ψωρίασης σε ασθενείς με γενετική προδιάθεση (κληρονομικότητα) και δημιουργείται μια ανοσολογική απάντηση που οδηγεί στην εκδήλωσή της. Μερικοί από αυτούς τους παράγοντες που μπορεί να πυροδοτήσουν την έξαρση της ψωρίασης είναι οι ακόλουθοι.
Αποδρομή λοίμωξης
Μια λοίμωξη με στρεπτόκοκκο που προκάλεσε βρογχίτιδα, αμυγδαλίτιδα ή άλλη αναπνευστική λοίμωξη μπορεί να κρύβεται πίσω από μια έξαρση της ψωρίασης. Όπως εξηγούν οι ειδικοί, η διέγερση του ανοσοποιητικού συστήματος από το βακτήριο θα ενεργοποιήσει παράλληλα κυττοκίνες προς τα επιθηλιακά κύτταρα.
Τραύμα στο δέρμα
Βλάβες και τραύματα στο δέρμα όπως ένα κόψιμο, τα τατουάζ, τα ηλιακά εγκαύματα ή ακόμα και τσίμπημα εντόμου μπορούν να προκαλέσουν το φαινόμενο Koebner, την «ισομορφική απόκριση» δηλαδή του οργανισμού που θα οδηγήσει σε δερματικές αλλοιώσεις στην περιοχή του τραύματος πανομοιότυπες με της ψωρίασης.
Στρες
Αποτελεί ένα από συνηθέστερα αίτια έξαρσης και για κάποια άτομα σηματοδοτεί και την έναρξη της πάθησης. Σύμφωνα με τη Δρ Emily Newsom, Επίκουρη Καθηγήτρια Δερματολογίας στην Ιατρική Σχολή David Geffen του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας, ακόμα και ο κακός και ανεπαρκής ύπνος αρκεί για να προκαλέσει στρες. Αγχολυτικές λύσεις μπορούν να βρεθούν τόσο σε εναλλακτικές θεραπείες όπως ο διαλογισμός και ο βελονισμός σύμφωνα με σχετική μελέτη που δημοσιεύτηκε στο JAMA Dermatology, ή πιο δραστικές παρεμβάσεις όπως η μετακόμιση για αλλαγή περιβάλλοντος.
Κάπνισμα και αλκοόλ
Τα παραπάνω αποτελούν συχνά μία διέξοδο για όσους ζητούν ανακούφιση από το άγχος, στην περίπτωση ατόμων με ψωρίαση ωστόσο τα αποτελέσματα θα φέρουν μάλλον ανεπιθύμητες ενέργειες. Το αλκοόλ όπως και το κάπνισμα έχουν συνδεθεί με υποτροπή της νόσου, το πρώτο όμως μπορεί επιπλέον να μειώσει την αποτελεσματικότητα ορισμένων αντιψωριασικών φαρμάκων.
Τοκετός
Οι έντονες ορμονικές διακυμάνσεις κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και της μετάβασης στη λοχεία είναι πιθανό να πυροδοτήσυν εξάρσεις ψωρίασης κατά τον ίδιο τρόπο που συμβαίνει με άλλες περιπτώσειςέντονων ορμονικών μεταβολών όπως η εμμηνόπαυση. «Ορισμένες έγκυοι με ψωρίαση θα καταγράψουν ύφεση της πάθησης επειδή η εγκυμοσύνη είναι μια φυσική κατάσταση ανοσοκαταστολής». προσθέτει η Δρ Newsom.
Νέα φαρμακευτική αγωγή
Μια σειρά φαρμάκων μπορούν να πυροδοτήσουν τις εξάρσεις συμπτωμάτων όπως το λίθιο που χορηγείται σε άτομα με διπολική διαταραχή και άλλες ψυχιατρικές διαταραχές, κάποια ανθελονοσιακά, μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ) όπως η ιβουπροφαίνη και ορισμένα αντιυπερτασικά όπως οι β-αναστολείς. Σε κάθε περίπτωση, αν διαπιστώσετε ότι η φαρμακευτική αγωγή επιδεινώνει την κατάσταση, συμβουλευτείτε τον θεράποντα ιατρό σας.
