Mπορεί η κυβέρνηση να έδωσε μια ανάσα ρευστότητας για αποπληρωμή μέρους των χρεών της πανδημίας, αλλά το πρόβλημα παραμένει και διογκώνεται. Μια σειρά απλήρωτοι φόροι και ασφαλιστικές υποχρεώσεις συσσωρεύονται, με τους φορολογούμενους να έχουν τη δυνατότητα να εντάξουν τις οφειλές τους στην πάγια ρύθμιση της εφορίας.
Άλλωστε μόνο τα χρέη προς την εφορία των πληγέντων της πανδημίας, που δεν πληρώθηκαν κατά το τετράμηνο Μαρτίου – Ιουνίου 2020, αφορά η αναστολή της πληρωμής τους μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2021 και η αποπληρωμή τους σε πολλές δόσεις.
Πάνω από 234 δισ. ευρώ το ιδιωτικό χρέος
Το ιδιωτικό χρέος προς εφορία, ταμεία, τράπεζες και ΔΕΚΟ έχει ξεπεράσει τα 234 δισεκατομμύρια ευρώ και κινείται προς τα 238 δισ., διαγράφοντας μια ανοδική πορεία λόγω των δυσμενών συνεπειών που προκαλεί η πανδημία στα εισοδήματα νοικοκυριών και τον τζίρο των επιχειρήσεων.
Από τα 234 δισεκατομμύρια, σχεδόν το 40% (92 δισ. ευρώ) αφορά σε μη εξυπηρετούμενα δάνεια στον ευρύτερο χρηματοπιστωτικό τομέα, το 45,2% (106 δισ. ευρώ) είναι οφειλές προς τη φορολογική αρχή και τα υπόλοιπα 36 δισ. ευρώ είναι χρέη προς τα ασφαλιστικά ταμεία.
Τα στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων τον περασμένο Νοέμβριο αποκάλυψαν ότι στο εντεκάμηνο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2020 οι απλήρωτοι φόροι άγγιξαν τα 5 δισεκατομμύρια, ενώ μόνο τον Νοέμβριο οι φορολογούμενοι άφησαν φέσια 751 εκατομμύρια ευρώ. Παράλληλα, σύμφωνα με πληροφορίες, τον Ιανουάριο τα φορολογικά έσοδα ήταν μειωμένα κατά 20%, ενώ του ΕΦΚΑ κατά 30%. Όσο παρατείνεται η πανδημία, τόσο θα αυξάνονται και οι υποχρεώσεις των φορολογουμένων προς το Δημόσιο και θα διαιωνίζεται ένας φαύλος κύκλος, όπου πολλές επιχειρήσεις και νοικοκυριά, προσπαθούν να τα φέρουν βόλτα όπως μπορούν
«Κάτω από το χαλί»
To 2022 θα κληθούν χιλιάδες φορολογούμενοι να αποπληρώσουν, εφόσον έχουν τη δυνατότητα, τις «παγωμένες» φορολογικές και ασφαλιστικές υποχρεώσεις που μετατέθηκαν ένα 8μηνο αργότερα. Ταυτόχρονα θα ξεκινήσει η αποπληρωμή έστω και του 50% όλων των γύρων της επιστρεπτέας προκαταβολής όπως και των δανειακών υποχρεώσεων προς τις τράπεζες.
Τι θα συμβεί τότε που το πρόβλημα θα αρχίσει να βγαίνει από το χαλί; Ο όγκος του ιδιωτικού χρέους θα αρχίσει να αποκαλύπτεται με το τέλος της ισχύος των μέτρων στήριξης και την έναρξη της επιστροφής προς την κανονικότητα, ήτοι το 2022. Όταν θα αρχίσουν, δηλαδή, να «σκάνε» η μία μετά την άλλη οι καθυστερούμενες υποχρεώσεις. Σε αυτή τη συγκυρία θα διαφανούν οι πραγματικές διαστάσεις του.
Εξωδικαστική ρύθμιση οφειλών σε 240 δόσεις
Από το υπουργείο Οικονομικών παραπέμπουν στη λεγόμενη δεύτερη ευκαιρία του πτωχευτικού νόμου και την εξωδικαστική ρύθμιση χρεών, που επιτρέπει την αποπληρωμή των οφειλών στην εφορία τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, και τρίτους πιστωτές έως και σε 240 δόσεις.
Η ηλεκτρονική πλατφόρμα υποβολής της αίτησης θα τεθεί σε λειτουργία από την 1η Ιουνίου από τη Γενική Γραμματεία Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους και στο μεσοδιάστημα (δηλαδή από την 1η Μαρτίου έως την 1η Ιουνίου) οι επιχειρήσεις, εφόσον επιθυμούν να καταθέσουν αίτηση, θα το πράττουν στο πρωτοδικείο της έδρας τους.
Με τον νέο μηχανισμό, η επιχείρηση, όπως και το φυσικό πρόσωπο, θα δηλώνει πού και σε ποιον χρωστά, συν τα περιουσιακά στοιχεία που διαθέτει, αλλά και τα οικονομικά της μεγέθη και, με βάση έναν αλγόριθμο, θα προκύπτει το ύψος του «κουρέματος» (επί του συνολικού χρέους). Εν συνεχεία, για τη συνολική οφειλή που θα απομείνει θα προσδιορίζονται οι δόσεις.
Στόχος της κυβέρνησης με την εφαρμογή του νέου πτωχευτικού πλαισίου είναι η ουσιαστική αντιμετώπιση του ιδιωτικού χρέους. Προϋπόθεση είναι επίσης οι οφειλές αυτές να υπερβαίνουν τα 10.000 ευρώ και να μην οφείλονται σε έναν και μόνο φορέα κατά 90%. Και αυτό διότι δεν μπορούν να προχωρήσουν μέσω της εξωδικαστικής διαδρομής που προσφέρει η «Δεύτερη Ευκαιρία» όσοι οφειλέτες χρωστούν σε ποσοστό 90% σε έναν πιστωτή (εφορία, ασφαλιστικά ταμεία, τράπεζες κ.λπ.).
Ειδικά για τα δάνεια της επιχείρησης ή του φυσικού προσώπου, αξίζει να αναφερθεί ότι μπορούν να ενταχθούν στην ολιστική ρύθμιση εξυγίανσης, ακόμη και στην περίπτωση που είναι ενήμερα ή έχουν ρυθμιστεί στο παρελθόν. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι οι οφειλές του ενδιαφερόμενου για ένταξη στη ρύθμιση εξυγίανσης να μην εξαντλούνται σε ποσοστό έως 90% μόνο στο δάνειο.
