Εδώ και αρκετές ημέρες, χωρίς να εξαιρεθεί η περίοδος των γιορτών, οι Ενοπλες Δυνάμεις τέθηκαν σε αυξημένη ετοιμότητα. Η αιτία ήταν όχι τόσο οι δεκάδες παραβιάσεις του εθνικού εναέριου χώρου, όσο οι μαζικές είσοδοι οπλισμένων με πυραύλους αέρος – αέρος (ΑΙΜ-9) τουρκικών αεροσκαφών. Και επιπλέον η αυξημένη επιφυλακή διατάχθηκε λόγω της κλιμακούμενης επιθετικής ρητορικής είτε από τον Ερντογάν είτε από τον Τσαβούσογλου ή από τον Ακάρ. «Τις απειλές αυτές τις παίρνουμε πολύ σοβαρά και ετοιμαζόμαστε για αυτές», έλεγε στους επιτελείς του ανώτατος αξιωματικός στο ελληνικό Πεντάγωνο.
Το νέο επεισόδιο στο Φαρμακονήσι με τα τουρκικά αλιευτικά και τις προκλήσεις της ακταιωρού του τουρκικού λιμενικού ήρθε προχθές να δυναμώσει τον συναγερμό (αναλυτικό ρεπορτάζ στην επόμενη σελίδα). Εδώ και δεκαπέντε ημέρες, πάντως, έχει διπλασιαστεί η readiness στις αεροπορικές βάσεις αιχμής, εκεί όπου χτυπά η καρδιά της ελληνικής αεράμυνας, δηλαδή στη Λήμνο, στη Σκύρο και στο Καστέλλι, με follow up σε όλες τις αεροπορικές βάσεις της χώρας, όπως Τανάγρα, Λάρισα, Αγχίαλος, Ανδραβίδα και όπου υπάρχει στρατιωτικό αεροδρόμιο. Την ίδια ώρα τα πλοία του Πολεμικού Ναυτικού τέθηκαν και αυτά σε αυξημένη επαγρύπνηση, ακόμα και τα σκάφη του Λιμενικού για να αποτρέψουν ατυχήματα στο Αιγαίο που μπορούν να οδηγήσουν σε θερμό επεισόδιο.
Προκλήσεις
Αλλά πόσο πιθανό είναι ένα ατύχημα με τις αυξημένες εισόδους αεροσκαφών, μέσα στο προεκλογικό σκηνικό που διαμορφώνεται εκατέρωθεν του Αιγαίου; Βεβαίως οι έλληνες πιλότοι και αναχαιτίζουν τους εισβολείς. Βεβαίως και χωρίς δεύτερη σκέψη προχωρούν σε εμπλοκές με τους Τούρκους, διασφαλίζοντας τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα στο Αιγαίο.
Ομως, ο συνωστισμός τόσων αεροσκαφών σε τόσο περιορισμένο χώρο, με επικίνδυνους ελιγμούς και προκλητικές προσεγγίσεις, κι όλα αυτά με υπερηχητικές ταχύτητες, φέρνουν όλο και πιο κοντά κάθε μέρα την πιθανότητα ατυχήματος. Ενός ατυχήματος που μπορεί να εξελιχθεί σε δυστύχημα, ακόμη και σε θερμό επεισόδιο.
Μόλις πριν από λίγες εβδομάδες το «κύριο βάρος» της τουρκικής αμφισβήτησης πάνω από το Αιγαίο σήκωσαν τα μη επανδρωμένα UAV Bayraktar και Αnka και επιπλέον η Αγκυρα έχει βάλει για τα καλά στο «παιχνίδι» τα μαχητικά της. Την άσκηση Nexus Ace υπό την «ομπρέλα» του ΝΑΤΟ είχε το θράσος να επικαλεστεί για να δικαιολογήσει το μπαράζ μαζικών υπερπτήσεων πάνω από τα ελληνικά νησιά του Αιγαίου.
Τι είχε συμβεί εκείνη την ημέρα στο Αιγαίο; Δεκάδες τουρκικά μαχητικά εισέρχονταν χωρίς να καταθέσουν σχέδιο πτήσεως στο FIR Αθηνών. Ερχονταν από παντού, εισέρχονταν μαζικά, χωρίς να υπολογίσουν κανόνες αεροπλοΐας, χωρίς να υπολογίσουν τον κίνδυνο ατυχήματος. Εκείνη την ημέρα με τόσο μεγάλο συνωστισμό αεροσκαφών μέσα σε τόσο μικρό χώρο το ότι δεν έγινε ατύχημα οφείλεται αποκλειστικά στην ψυχραιμία, στην ετοιμότητα, στην αποφασιστικότητα και στον επαγγελματισμό των ελλήνων πιλότων (και των τριών ελληνίδων πιλότων μαχητικών που μπήκαν ήδη στη μάχη των αναχαιτίσεων και των εμπλοκών).
Κίνδυνος ατυχήματος
Ηταν πολύ εύκολο να σημειωθεί ατύχημα, είπε στα «ΝΕΑ» ένας χειριστής F-16 που είχε απογειωθεί εκείνη την ημέρα από μια βάση στην Κρήτη και εξήγησε γιατί: «Μπορεί ένας τούρκος πιλότος να ακολουθούσε τον αρχηγό του σμήνους και να μην πρόσεχε τι συμβαίνει γύρω του. Ο αρχηγός ναι μεν βλέπει, ο πιλότος που τον ακολουθεί όχι. Μπορεί ακόμα, με τόσο συνωστισμό αεροσκαφών, ένας τούρκος πιλότος να μη βλέπει τον αντίπαλο και να υπάρξει κίνδυνος σύγκρουσης στον αέρα. Μπορεί επίσης με τις αερομαχίες να χάσει την αίσθηση του ύψους, μπορεί τέλος να μείνει από καύσιμα και να πάρει εντολή να παραμείνει εντός του FIR Αθηνών, θέτοντας τον εαυτό του ή και τους άλλους σε κίνδυνο».
Αυτά είπε ο έλληνας χειριστής ενός F-16, με την προσθήκη ότι και προσφάτως, τη δεύτερη ημέρα της νέας χρονιάς, η Τουρκία έστειλε 24 αεροσκάφη και μερικά UAV να προκαλέσουν. Πάλι υπήρχε μαζική είσοδος, πάλι ο κίνδυνος για ατύχημα ήταν ορατός. Κίνδυνος όμως υπάρχει και στα πολιτικά αεροσκάφη, αφού τα τουρκικά μαχητικά πετούν στο ίδιο ύψος, στους ίδιους αεροδιαδρόμους, αλλά χωρίς σχέδιο πτήσεως, χωρίς καν να ειδοποιήσουν τους αεροελεγκτές. Στη δεκαετία του ’80 δύο αεροσκάφη της Ολυμπιακής γεμάτα με επιβάτες που πήγαιναν το ένα Κάλυμνο και το άλλο στην Κάρπαθο κινδύνευσαν να συγκρουστούν με τουρκικά Φάντομ. Πέρασαν ξυστά από τα αεροσκάφη της Ολυμπιακής. Ενα άλλο επεισόδιο σημειώθηκε και με αεροσκάφη των Κυπριακών Αερογραμμών.
Στα νησιά επίσης υπάρχει αυξημένη επιφυλακή. Ολα αυτά που ακούστηκαν περί δήθεν επιχείρησης αποκλεισμού των νησιών από τους Τούρκους, από τους επιτελείς αντιμετωπίζονται ως «γελοιότητες». Εάν συμβεί τέτοιο πράγμα, λένε, τότε έχουμε κήρυξη πολέμου.
