Τετάρτη, 27 Νοεμβρίου, 2024 01:34
ΘεσσαλίαΛάρισα

Σεισμολόγοι για ρήγμα Τυρνάβου: Έπιασε οροφή δυναμικότητας- Τι σημαίνει αυτό για μετασεισμούς






Ως ένα σεισμό που αποτελεί την οροφή της δυναμικότητας για το ρήγμα του Τυρνάβου χαρακτηρίζουν οι επιστήμονες από την ερευνητική ομάδα Γεωλογίας των Σεισμών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης την ισχυρή δόνηση που σημειώθηκαν χθες το μεσημέρι νότια της Ελασσόνας.

Σε ανακοίνωσή τους επισημαίνουν ότι το μικρό βάθος της εστίας και ο γεωλογικός χαρακτήρας του ρήγματος προοιωνίζουν πλούσια και μακροχρόνια μετασεισμική ακολουθία, η οποία ήδη εξελίσσεται με πολλούς μετασεισμούς.

Το ρήγμα αυτό είναι από τα καλύτερα μελετημένα ρήματα του ελληνικού χώρου για περισσότερο από 30 χρόνια από την ερευνητική ομάδα Γεωλογίας των Σεισμών του Α.Π.Θ. σε συνεργασία με τον Καθηγητή του πανεπιστήμιου της Φερράρα R. Caputo και περιλαμβάνεται στην Ελληνική Βάση Ενεργών Ρηγμάτων (GreDaSS http://gredass.unife.it/ στην οποία περιγραφεται με λεπτομερεια).

Σύμφωνα με τα γεωλογικά δεδομένα, τις γεωφυσικές έρευνες και παλαιοσεισμολογικές εκσκαφές για τη μελέτη της γεωλογικής ιστορίας του ρήγματος, τεκμηριώνεται μια δραστηριότητα αργή, η οποία χαρακτηρίζεταιν από κατακόρυφες επιφανειακές σεισμικές μετατοπίσεις 20-40 cm και πιθανό διάστημα επανάληψης 1.000 χρόνων, καθώς και χαμηλό ρυθμό ολίσθησης 0,05-0,2 mm / χρόνο.

Όμως ο χρόνος αυτός έχει παρέλθει από τον τελευταίο  γεωλογικά προσδιορισμένο σεισμό, που υποδηλώνει την εμφάνιση πιθανού σεισμικού «κενού». Είχε επισημανθεί πολύ νωρίς, από την ερευνητική μας ομάδα (2004, 2006, 2017), ότι η θέση του ρήγματος σε μια πολύ πυκνοκατοικημένη περιοχή και η εγγύτητα με την τρίτη μεγαλύτερη πόλη της Ελλάδας, τη Λάρισα αυξάνει τον σεισμικό κίνδυνο της περιοχής.

Αντίστοιχος σεισμός μεγέθους 6,3 συνέβη στην Λάρισα το 1941 την 1η Μαρτίου, ακριβώς πριν από 80 χρόνια, με σοβαρότατες ζημίες στη πόλη και στα γύρω χωριά,κυρίως ανατολικά στον θεσσαλικό κάμπο, που προερχόταν από το ρήγμα «Ασμάκι», ενώ ένας άλλος σεισμός 5,6 συνέβη στη ίδια περιοχή τον Νοέμβριοτου 1901, με επίκεντρο το χωριό Βερδικούσα, πιθανώς στην προέκταση του ίδιου ρήγματος.

Άλλα ενεργά γεωλογικά ρήματα της περιοχής είναι στις παρυφές της Λάρισας, της Γυρτωνης, της Ροδιας, Ελασσόνας, Γόνων, Τεμπών και Ομολίου, τα οποία μελετιούνται σήμερα με τις πλέον σύγχρονες μεθόδους (δορυφορικές, Drone υψηλής ανάλυσης, γεωδαιτικά, γεωλογικά και παλαιοσεισμολογικα).

Το σεισμολογικό ρήγμα Τυρνάβου αποτελεί πρότυπο έρευνας και κυρίως διδασκαλίας όπως το σχεδίασε ο κ. Ricardo Caputo, Prof. Dipartimento di Fisica e Scienze della Terra, Universita di Ferrara,με την συνεπικουρία των Σπύρο Παυλίδη ομότιμο καθηγητής Τμήματος Γεωλογίας Α.Π.Θ., τον κ. Αλέξανδρος Χατζηπέτρος Αναπλ. Καθηγ. του Τμήματος Γεωλογίας Α.Π.Θ., τον αρχαιολόγο Bruno Heli, τον καθηγ. Κ. Παπαζαχο και το Δήμο Τυρναβου.

Η τριμερής αυτή συνεργασία του Δήμου Τυρνάβου με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και το πανεπιστήμιο της Ferrara της Ιταλίας αποσκοπεί στη δημιουργία ερευνητικού και εκπαιδευτικού κέντρου γεωλογίας και σεισμολογίας.