Ανατιμήσεις που φτάνουν ακόμη και το 17% σε βασικά είδη σούπερ μάρκετ καταγράφονται το τελευταίο δεκαπενθήμερο, οι οποίες οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στο αυξημένο ήδη προ του πολέμου κόστος παραγωγής, λόγω κυρίως της μεγάλης αύξησης του ενεργειακού και μεταφορικού κόστους. Το γεγονός, πάντως, ότι ήδη υπάρχουν πολύ μεγάλες ανατιμήσεις σε προϊόντα, όπως το αλεύρι, χωρίς ακόμη σε αυτές να αποτυπώνεται η πολύ μεγάλη αύξηση που καταγράφεται από τις 24 Φεβρουαρίου στις διεθνείς τιμές των σιτηρών, προμηνύει ακόμη υψηλότερες τιμές στο προσεχές διάστημα.
Έτσι, λοιπόν, η συνολική αξία ενός αντιπροσωπευτικού «καλαθιού» με 25 προϊόντα σούπερ μάρκετ, τρόφιμα και μη τρόφιμα (σ.σ. πρόκειται για επώνυμα προϊόντα) ήταν στις 15 Μαρτίου 2022 αυξημένη κατά 1,19% (στα 77,17 ευρώ) σε σύγκριση με την 1η Μαρτίου 2022 (76,26 ευρώ).
Η αξία αυτή προκύπτει με βάση τις μέσες τιμές των προϊόντων κατά τις προαναφερθείσες ημερομηνίες, όπως αυτές εμφανίζονται στην ηλεκτρονική πλατφόρμα e- Καταναλωτής του υπουργείου Ανάπτυξης. Και μπορεί η ποσοστιαία αύξηση και πολύ περισσότερο η διαφορά σε απόλυτη αξία να είναι κάτω του ενός ευρώ, δηλαδή σχετικά χαμηλή, όμως τα στοιχεία για τις μεταβολές των τιμών στα προϊόντα είναι τουλάχιστον ανησυχητικά. Έτσι, για παράδειγμα ένα κιλό αλεύρι για όλες τις χρήσεις είχε μέση τιμή 1,28 ευρώ την 1η Μαρτίου, δύο εβδομάδες μετά η μέση τιμή του είχε φτάσει το 1,39 ευρώ, αυξημένη δηλαδή κατά 8,59%.
Το επόμενο διάστημα αναμένονται νέες ανατιμήσεις στο αλεύρι λόγω της πολύ μεγάλης αύξησης των διεθνών τιμών στο μαλακό σιτάρι, απόρροια του πολέμου στην Ουκρανία. Ήδη οι φούρνοι έχουν αρχίσει να προμηθεύονται αλεύρι σε τιμές έως και 60% υψηλότερες σε σύγκριση με την προ της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία περίοδο. Στα μακαρόνια καταγράφεται αύξηση 10,71%, στο τυρί φέτα 3,93%, στο ελαιόλαδο 2,48%, στη μαργαρίνη 3,55%, σε βρεφική κρέμα 4,86%, στις φακές 3,19%. Επίσης, η τιμή της φέτας έχει αυξηθεί, καθώς τον τελευταίο ενάμιση χρόνο έχει αυξηθεί κατά 35%-40% η τιμή του γάλακτος. Ανατιμήσεις καταγράφονται και σε μη τρόφιμα, οι οποίες αποδίδονται κυρίως στην αύξηση του κόστους ενέργειας.
Κάποιες ανατιμήσεις συνδέονται και με το γεγονός ότι ορισμένες αλυσίδες και προμηθευτές έχουν περιορίσει σημαντικά τις προσφορές, για να μετριάσουν τις απώλειες στα περιθώρια κέρδους, ενώ σύμφωνα με στελέχη της αγοράς οι κινήσεις αυτές ενδεχομένως συνδέονται και με την ανάγκη μετριασμού της ζήτησης προκειμένου να αποφευχθεί το ενδεχόμενο ελλείψεων. Πάντως, τόσο σε ό,τι αφορά τα άλευρα όσο και το ηλιέλαιο, υψηλόβαθμα στελέχη αλυσίδων σούπερ μάρκετ, στα οποία απευθύνθηκε η «Καθημερινή», υποστήριξαν πως υπάρχουν ακόμη αποθέματα σε ό,τι αφορά τουλάχιστον τη λιανική πώληση και ότι η κατάσταση είναι διαχειρίσιμη.
Οι σημαντικές ανατιμήσεις των τελευταίων εβδομάδων σε τρόφιμα, καύσιμα, ηλεκτρισμό και φυσικό αέριο ανεβάζουν ακόμη περισσότερο το κόστος διαβίωσης για τα νοικοκυριά. Ενδεικτικά στην Ελλάδα απαιτείται να δαπανήσει κάποιος το 5,58% του μέσου μηνιαίου μισθού για 60 λίτρα βενζίνης – ένα από τα υψηλότερα ποσοστά στην Ευρώπη και όχι μόνον. Στην Πορτογαλία, για παράδειγμα, το αντίστοιχο ποσοστό είναι 5,27%, στη Γερμανία 2,92%, στο Ηνωμένο Βασίλειο 3,11%. Συνολικά η μηνιαία επιβάρυνση για μια οικογένεια με δύο ανήλικα παιδιά που μένει σε ενοικιασμένο σπίτι υπολογίζεται πλέον σε περίπου 230 ευρώ σε σύγκριση με δύο χρόνια πριν ή 2.760 ευρώ σε ετήσια βάση.
Πηγή: Η Καθημερινή
