Χτυπάει «κόκκινο» η τουρκική προκλητικότητα. Μετά τις ευθείες απειλές του υπουργού Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου κατά ελληνικών νησιών του Αιγαίου, σειρά πήραν φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ με κρεσέντο απειλών και προειδοποιήσεων προς της χώρα μας.
Προκλητικά και εξοργιστικά είναι τα όσα ακούστηκαν δημόσια σε εκπομπή του CNN Turk, στη διάρκεια συζήτησης για τα ελληνοτουρκικά και την ένταση ανάμεσα στις δύο χώρες.
Ο δημοσιογράφος Ζαφέρ Σαχίν, αναφερόμενος στην περιβόητη λίστα «EGAYDAAK», έκανε λόγο για 152 νησιά, νησίδες και βραχονησίδες που -σύμφωνα με τον ίδιο- δεν έχει καθοριστεί η κυριαρχία τους από Διεθνείς Συμφωνίες και πως ίσως στο μέλλον θα μπορούσε να τα… καταλάβει στρατιωτικά η Τουρκία.
Στο studio του του CNN Turk, βρισκόταν ο πρόεδρος του κόμματος «Πατρίδα» Μουαρέμ Ιντζέ, ο οποίος αντέδρασε έντονα στην τοποθέτηση του Σαχίν, σχολιάζοντας πως: «η Τουρκία δεν έχει βλέψεις στα νησιά κανενός» για να λάβει την κυνική απάντηση από τον δημοσιογράφο: «ίσως τα πάρουμε, ποιος ξέρει;».
Έντονη ήταν η αντίδραση του Ιντζέ και στους ισχυρισμούς του Σαχίν, πως η Συνθήκη της Λωζάνης μπορεί να … «επικαιροποιηθεί» προς όφελος της Τουρκίας.
Στην επισήμανση του προέδρου του κόμματος «Πατρίδα»πως οι συνθήκες που ισχύουν έχουν υπογραφεί 150-100 χρόνια πριν, ο Σαχίν μίλησε προκλητικά για 152 νησιά, νησίδες και βραχονησίες που δεν έχει καθοριστεί η κυριαρχία τους, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, αναφέροντας τη λίστα «EGAYDAAK»
Το αφήγημα της Τουρκίας για «αμφισβητούμενα» νησιά, νησίδες και βραχονησίδες στο Αιγαίο Πέλαγος, κωδικοποιούνται στον όρο «EGAYDAAK», αρκτικόλεξο της φράσης «Egemenligi Anlasmalarla Yunanistan’a Devredilmemis Ada Adacιkve Kayalιklar» («νησιά, νησίδες και βραχονησίδες των οποίων η κυριότητα δεν παραχωρήθηκε στην Ελλάδα με διεθνείς συμφωνίες και συνθήκες». Με βάση όσα έχουν γίνει γνωστά, η λίστα αυτή περιλαμβάνει 152 νησιά, νησίδες και βραχονησίδες του Αιγαίου και Κρητικού Πελάγους, που η Τουρκία επιδιώκει να «γκριζάρει» στο πλαίσιο των νέο-οθωμανικών ορέξεων του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Οι «γκρίζες» ζώνες της Άγκυρας
Η θεωρία των «γκρίζων ζωνών» στο Αιγαίο Πέλαγος, τέθηκε για πρώτη φορά μετά το 1996 και την κρίση στις βραχονησίδες Ίμια, όταν η Τουρκία με διπλωματική διακοίνωση προς την Ελλάδα, μίλησε ευθέως για έναν απροσδιόριστο αριθμό νησιών, για τα οποία δεν υπάρχει ξεκάθαρο νομικό καθεστώς. Ένα χρόνο νωρίτερα (8/6/1995) είχε προηγηθεί το περιβόητο casus belli, σε περίπτωση που η Ελλάδα προχωρούσε στην επέκταση των χωρικών της υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια, σύμφωνα με την Διεθνή Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982.
Επόμενη κίνηση της Άγκυρας ήταν η πλήρη καταγραφή των «γκρίζων» ισχυρισμών τους, κωδικοποιώντας τις αμφισβητούμενες περιοχές στην περιβόητη λίστα «EGAYDAAK», που περιλαμβάνει συνολικά 152 νησιά, νησίδες και βραχονησίδες στο Θρακικό, Αιγαίο, Κρητικό και Λιβυκό Πέλαγος. Η λίστα των διεκδικήσεων του «EGAYDAAK», συμπεριλήφθηκε στα εγχειρίδια της Ακαδημίας Πολέμου και από τότε αποτελεί ουσιαστικά δόγμα της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής. Αξίζει να σημειωθεί πως οι «γκρίζες ζώνες» – και η τουρκική επιχειρηματολογία γύρω από αυτές- τέθηκαν από κεμαλικές – κοσμικές τουρκικές κυβερνήσεις με το «ΟΚ» της στρατιωτικής ηγεσίας που τη δεκαετία το 1990 ήταν πανίσχυρες.
Η Τουρκία υποστηρίζει πως στη Συνθήκη της Λωζάνης (1923) με την οποία επικυρώθηκε η ελληνική κυριαρχία στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου -τα οποία είχαν απελευθερωθεί κατά τον Α’ Βαλκανικό Πόλεμο του 1912-1913- όπως επίσης και στη Συμφωνία Ειρήνης των Παρισίων (1947), με την οποία η ηττημένη Ιταλία παραχώρησε στην Ελλάδα την κυριαρχία της Δωδεκανήσου, υπάρχουν νησιά, νησίδες και βραχονησίδες με αμφισβητούμενο καθεστώς αφού δεν αναφέρονται ονομαστικά στις συνθήκες αυτές. Οι τουρκικοί ισχυρισμοί ωστόσο απορρίπτονται από τις ίδιες τις συνθήκες, που τα τελευταία χρόνια ο πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν έχει θέσει ευθέως ζήτημα αναθεώρησης τους.
Όλη η προκλητική λίστα EGAYDAAK
ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ
• Σύμπλεγμα Ζουράφας: Νησίδα Ζουράφα, βραχονησίδα Ζουράφα 1,
βραχονησίδα Ζουράφα 2.
• Σύμπλεγμα Οινουσσών: Οινούσσες, βραχονησίδα βόρεια Οινουσσών, Βάτος,
νησίδα δυτικά από Βάτο, Ποντικονήσι, Μανδράκι, Αρχοντόνησο, Γαβάθι, Πασάς, νησίδα δυτικά από Πασά, Πρασονήσι, βραχονησίδα Β.Δ.. Από Πρασονήσι, βραχονησίδα νότια από Πρασονήσι, νησίδα νο1 έναντι Οινουσσών, νησίδα νο2 έναντι Οινουσσών, νησίδα Ν.Δ. από Ποντικονήσι, βραχονησίδα νο1 νότια από Οινούσσες, βραχονησίδα νότια από Οινούσσες.
ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΑΙΓΑΙΟ
• Βραχονησίδες Καλόγεροι.
ΑΝΑΤΟΛΙΚΟ ΑΙΓΑΙΟ
• Σύμπλεγμα Αντίψαρων και Βενέτικου: Nησίδα Αντίψαρα και 26 μικρές βραχονησίδες, νησίδα νότια από Αντίψαρα και 4 βραχονησίδες, νησίδα Κουτσουλιά και 6 βραχονησίδες, βραχονησίδα Βενέτικο και 2 βραχονησίδες.
Β.Α. ΑΙΓΑΙΟ
• Σύμπλεγμα νησιών Φούρνοι: Φούρνοι, Διαπόρι, Άγιος Μηνάς, νησίδα νότια από Άγιο Μηνά, βραχονησίδα νότια από Άγιο Μηνά, Μακρονήσι, Πλάκα, Πλακάκι, Στρογγυλό, Μεγάλος Ανθρωποφάγος, Μικρός Ανθρωποφάγος, Λιμενόπετρα, Θυμανάκι, Θύμαινα, νησίδα νο 1 βόρεια από Θύμαινα, νησίδανο 2 βόρεια από Θύμαινα, Αλατονήσι, Πετροκάραβο νησίδα Β.Δ. από Θύμαινα και μία βραχονησίδα, Καρνιαστή (σύμπλεγμα νησιών Φούρνοι), Αγριδιό, Άνυδρο, βραχονησίδα Πετροκάραβο 1, βραχονησίδα Πετροκάραβο 2, βραχονησίδα Πετροκάραβο 3.
ΝΟΤΙΟ ΑΙΓΑΙΟ
• Σύμπλεγμα νησιών Αρκοί: Αρκοί, Καλόβολος, Αγρελούσσα, Αβάθιστο, Μακρονήσι, βραχονησίδα Ν.Α. από Μακρονήσι, νησίδα Ζούκα 1, νησίδα Ζούκα 2, Σμινερονήσι, Ψαθονήσι, νησίδα δυτικά από Καλόβολο, Στρογγυλή, Μάραθος, Σπολάτος, Κόμαρος.
• Σύμπλεγμα νησιών Αγαθονησίου: Αγαθονήσι, Νερά, Στρογγυλό, Γλάρος, Ψαθονήσι, Κουνέλι, Πράσσος, νησίδα Ν.Δ. Του Πράσσος, Καζαγάνι βραχονησίδα δυτικά από Αγαθονήσι, βραχονησίδα Ν.Δ. από Αγαθονήσι, βραχονησίδα βόρεια από Αγαθονήσι.
• Σύμπλεγμα νησιών Φαρμακονησίου: Μαραθονήσι, νησίδα δυτικά από Φαρμακονήσι, Ψέριμος, βραχονησίδα Βασιλική, νησίδα Ν.Δ. από Ψέριμο, Πλάτη, βραχονησίδα νο 1 νότια από Πλάτη, βραχονησίδα νο 2 νότια από Πλάτη, βραχονησίδα Νεκροθήκες, Πίτα, Μεγάλη Ίμια, Μικρή Ίμια, Καλόλιμνος, Πράσσος, Λυδία.
• Σύμπλεγμα νησιών Β.Α. Νισύρου: Περγούσα, 4 βραχονησίδες γύρω από Περγούσα, Στρογγυλή, Γυαλί 3 βραχονησίδες γύρω από Γυαλί, βραχονησίδες γύρω από Γυαλί, Παχειά, Κανδελιούσσα, Άγιος Άντώνιος.
• Σύμπλεγμα νησιών Λέβιθας και Κίναρου: Λέβιθα, νησίδα βόρεια από Λέβιθα, νησίδα νότια από Λέβιθα, Κίναρος, βραχονησίδα δυτικά από Κίναρο, Μαύρα, νησίδα ανατολικά από Μαύρα, Γλάρο.
• Σύμπλεγμα νησιών Ν.Α. Αστυπάλαιας: Σύρνα, βραχονησίδα Σύρνα 1, βραχονησίδα Σύρνα 2, βραχονησίδα Σύρνα 3, Μεγάλος Αδελφός, Μικρός Αδελφός, βραχονησίδα δυτικά από Μικρό Αδελφό, Στεφάνια, Πλακίδα. βραχονησίδα 1 δυτικά από Πλακίδα, βραχονησίδα 2 δυτικά από Πλακίδα, Γιάννη, Μεσονήσι.
• Σύμπλεγμα νησιών Β.Δ. Κάρπαθου: Αυγό, βραχονησίδα 1 δυτικά από Αυγό, βραχονησίδα 2 δυτικά από Αυγό, Καμηλονήσι, Μεγάλο Σοφράνο, Μικρό Σοφράνο, 2 βραχονησίδες νότια από το Μικρό Σοφράνο, Σόχας, Καραβονήσια, νησίδα νότια από Καραβονήσια, Αστακίδα Αστακιδόπουλο, νησίδα και βραχονησίδα βόρεια από Αστακιδόπουλο, νησίδα Β.Α. από Αστακιδόπουλο, Ουνιανήσια, νησίδα δυτικά από Ουνιανήσια.
ΚΡΗΤΙΚΟ ΠΕΛΑΓΟΣ
• 13) Σύμπλεγμα νησιών Κρητικού Πελάγος: Αυγονήσι, Δίας, δύο βραχονησίδες πλησίον Δίας, Πεταλίδι, Παξιμάδι, Διονυσάδες, Βραχονησίδα βόρεια από Διονυσάδες, Δραγονάδα, Πρασονήσι, Παξιμάδα.
