Η συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στη Νέα Υόρκη βρίσκεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος.
Η συνάντηση έρχεται σε συνέχεια της πρώτης, που είχαν οι δύο ηγέτες μετά την επανεκλογή τους τον περασμένο Ιούλιο στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους της Λιθουανίας, ενώ λαμβάνει χώρα λίγες ημέρες μετά το ραντεβού των υπουργών Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη και Χακάν Φιντάν στην ‘Αγκυρα, όπου ορίστηκε ο οδικός χάρτης των επόμενων επαφών των δύο χωρών στο πλαίσιο των τριών αξόνων που είχαν συμφωνηθεί στο Βίλνιους, ήτοι τον πολιτικό διάλογο, τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και τη θετική ατζέντα, σε τομείς όπως ο τουρισμός, οι επενδύσεις, η γεωργία, το εμπόριο, η ναυτιλία, η κλιματική κρίση.
Κυβερνητικές πηγές αναφέρουν στο ΑΠΕ πως το «να μπορούμε να συνομιλούμε με την Τουρκία, να μπορούμε να δεχόμαστε ότι τα ζητήματά μας θα μπορούν να επιλύονται μόνο με βάση το Διεθνές Δίκαιο και τους κανόνες καλής γειτονίας και όταν διαφωνούμε να μην οδηγούμε τα πράγματα στα άκρα και να μην έχουμε εντάσεις, όπως αυτές που είχαμε στο πρόσφατο παρελθόν με υπαιτιότητα της Τουρκίας» αποτελεί πάγια επιδίωξη της Αθήνας. Σε κάθε περίπτωση πως ζητήματα τα οποία έχουν να κάνουν με την εθνική κυριαρχία, την εθνική ακεραιότητα της χώρας, είναι ζητήματα τα οποία δεν πρόκειται ποτέ να μπουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων από την ελληνική πλευρά, είναι εκτός της συζήτησης την οποία κάνουμε με την Τουρκία.
«Αμοιβαία βούληση»
Η σημαντικότερη απόφαση που αναμένεται να ληφθεί στη Νέα Υόρκη αφορά την άτυπη παράταση του κλίματος ηρεμίας στο Αιγαίο και στην ανατολική Μεσόγειο τουλάχιστον έως το τέλος του χρόνου. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, «κατά τη συνάντηση του πρωθυπουργού με τον Πρόεδρο της Τουρκίας αναμένεται να επιβεβαιωθεί η αμοιβαία βούληση για ηρεμία στις διμερείς σχέσεις και για συνέχεια και συνέπεια στη βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων, κάτι για το οποίο η Τουρκία πρέπει να αναθεωρήσει την επιθετική στάση έναντι της χώρας μας, όπως είχε πει πρόσφατα ο Κυριάκος Μητσοτάκης».
Σε ό,τι αφορά τη διακυβερνητική του Δεκεμβρίου, που βρίσκεται στην κορυφή της ατζέντας, το ζητούμενο είναι να καθοριστεί ποιες συμφωνίες θα ανακοινωθούν και ποιες θεματικές θα βρεθούν στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος, κάτι που θα προσδιορίσει και το ποιοι υπουργοί από τις δύο χώρες θα λάβουν μέρος. Το ενδεχομένως πιο δύσκολο κομμάτι της ατζέντας αφορά τον πολιτικό διάλογο ανάμεσα στις δύο χώρες, που έχει συμφωνηθεί να ξεκινήσει ξανά στις 16 Οκτωβρίου, με τη συνάντηση της υφυπουργού Εξωτερικών Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου με τον Τούρκο μόνιμο υφυπουργό Εξωτερικών Σεντάτ Ονάλ. Κυρίως θα πρέπει να προσδιοριστεί για ποια θέματα θα πρέπει να ανοίξει η συζήτηση και είναι σαφές ότι η Αθήνα σε καμία περίπτωση δεν θα δεχθεί να βάλουν οι Τούρκοι στο τραπέζι τα θέματα κυριαρχίας και αποστρατιωτικοποίησης των νησιών.
Κυπριακό
Αναπόφευκτα, στη Νέα Υόρκη, οι δύο ηγέτες θα συζητήσουν και για το Κυπριακό, εν αναμονή της νέας προσπάθειας που αναμένεται να δρομολογήσει ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες. Αν και μετά το επεισόδιο στην Πύλα το τοπίο έχει θολώσει αρκετά, ο βοηθός γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Μίροσλαβ Γιέτζια επισκέφθηκε τη Μεγαλόνησο πριν από δύο εβδομάδες και συζήτησε με τις δύο πλευρές για το πώς θα ξαναρχίσουν οι συνομιλίες, ενώ μετέβη και στην Τουρκία. Ακόμα, πάντως, δεν φαίνεται να έχει συμφωνηθεί μια τριμερής συνάντηση ανάμεσα στον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ, τον Κύπριο Πρόεδρο Νίκο Χριστοδουλίδη και τον ηγέτη των Τουρκοκυπρίων Ερσίν Τατάρ στη Νέα Υόρκη.
Ο πρωθυπουργός θα συναντήσει, πάντως, στη Νέα Υόρκη τόσο τον Ν. Χριστοδουλίδη όσο και τον Αντ. Γκουτέρες, με κύρια θέματα συζήτησης το Κυπριακό και τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, ένα ζήτημα που βρίσκεται -με πρωτοβουλία του γενικού γραμματέα- στο επίκεντρο των εργασιών της φετινής Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.
