Σε ένα ακόμα θρίλερ με αβέβαιο αποτέλεσμα αναμένεται να εξελιχθεί το αποψινό δείπνο των ηγετών της ΕΕ καθώς η στάση της Γερμανίας δεν έχει αποσαφηνιστεί, ενώ το προσχέδιο των συμπερασμάτων δείχνει μια ατολμία της ΕΕ να προχωρήσει σε υλοποίηση των συμφωνηθέντων του περασμένου Οκτωβρίου για κυρώσεις στην Τουρκία.
Pacta sunt servanda
Είναι πολύ χαρακτηριστική η δήλωση του Έλληνα πρωθυπουργού κατά την προσέλευσή του στις Βρυξέλλες όπου ζήτησε να τηρηθούν τα συμφωνηθέντα και ήταν ένα σαφές μήνυμα προς την Άγκελα Μέρκελ πρωτίστως, αλλά και στους ηγέτες της Ισπανίας και της Ιταλίας, αλλά και άλλων χωρών όπως η Μάλτα και η Ουγγαρία, που είναι από τις χώρες που αντιστέκονταν πεισματικά στην επιβολή κυρώσεων όλο το προηγούμενο διάστημα.
«Εδώ το διακύβευμα είναι πάρα πολύ σαφές, πάρα πολύ ξεκάθαρο: Η αξιοπιστία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Οκτωβρίου αποφασίσαμε, όλοι οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων, ότι σε περίπτωση που η Τουρκία συνεχίσει την παραβατική συμπεριφορά θα υπάρχουν συνέπειες. Και ορίσαμε από κοινού ότι ημερομηνία λήψης των αποφάσεων θα είναι αυτό το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Δεκεμβρίου. Τώρα, λοιπόν, θα φανεί εάν πραγματικά ως Ευρώπη είμαστε αξιόπιστοι σε αυτά τα οποία εμείς οι ίδιοι έχουμε συμφωνήσει. “Pacta sunt servanda”» υπογράμμισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Ως έμμεσο μήνυμα για κυρώσεις ερμηνεύεται η δήλωση Μακρόν κατά την προσέλευσή του στη Σύνοδο καθώς ο Γάλλος πρόεδρος τόνισε «η Ε.Ε. πρέπει να υπερασπίζεται την κυριαρχία των κρατών – μελών απέναντι στην Τουρκία».
Η φόρμουλα του συμβιβασμού
Ένα από τα σενάρια που βρίσκονται στο τραπέζι είναι να αναζητηθεί ένας συμβιβασμός του τύπου να υπάρξει διεύρυνση προσώπων και εταιρειών της Τουρκίας στον κατάλογο που θα καταρτισθεί για την επιβολή κυρώσεων και από εκεί και πέρα να παραπέμπει το ζήτημα για «τελική» επανεξέταση τον ερχόμενο Μάρτιο.
Η διεύρυνση της λίστας των κυρώσεων με πρόσωπα και όχι με φορείς του τουρκικού κράτους ή επιχειρήσεις φαντάζει ως ένα μοντέλο αντίστοιχο των κυρώσεων που επιβλήθηκαν πρόσφατα στη Λευκορωσία.
Μάλιστα αυτό φαίνεται να είναι μια φόρμουλα «συμβιβασμού» που θα προωθήσει η Γερμανίδα καγκελάριος.
Ουσιαστικά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα εμφανίζεται να κάνει ένα βήμα μπροστά σε σχέση με τη Σύνοδο του περασμένου Οκτωβρίου αλλά επί της ουσίας θα διαπνέεται από το ίδιο κενό περιεχομένου πνεύμα των ευρωπαϊκών αποφάσεων για κατευνασμό και εξεύρεση χώρου για …διάλογο και διπλωματία με την Τουρκία.
Χάδια
Σε κάθε περίπτωση το ερώτημα παραμένει ανοιχτό για το αν οι κυρώσεις που θα αποφασιστούν αν αποφασιστούν θα είναι άμεσα εφαρμοστέες ή αν θα υπάρξει και πάλι παιχνίδι …καθυστερήσεων.
Όσα προκύπτουν από τα μέχρι τώρα γνωστοποιηθέντα σχετικά με το προσχέδιο των συμπερασμάτων δείχνουν πως οι Βρυξέλλες δεν έχουν ξεφύγει πλήρως από τη λογική …«αν και εφόσον χρειαστεί».
Μέχρι στιγμής άλλοι έχουν μιλήσει για μια Σύνοδο Κορυφής η οποία θα προχωρήσει σε σχέση με τη Σύνοδο του Οκτωβρίου και από την κίτρινη κάρτα θα δείξει την πορτοκαλί στην Τουρκία, αλλά σε καμία περίπτωση την κόκκινη.
Άλλοι έχουν μιλήσει για κυρώσεις light ή κυρώσεις χάδι στην Τουρκία σε ότι αφορά τις εκτιμήσεις για το τι θα αποφασίσουν οι Ευρωπαίοι ηγέτες σε αυτή τη Σύνοδο του Δεκεμβρίου.
Ζυγαριά
Το σίγουρο είναι ότι η Ελλάδα και η Κύπρος φαίνεται να έχουν διευρύνει τις συμμαχίες τους με άλλες ευρωπαϊκές χώρες υπέρ των κυρώσεων. Το που θα καταλήξει η ζυγαριά βέβαια παραμένει ένα ερώτημα προς απάντηση από την ίδια τη ζωή.
Αξίζει πάντως να υπογραμμιστεί ότι οι ευρωτουρκικές σχέσεις δεν είναι το μόνο –και από μία ορισμένη άποψη δεν είναι και το κύριο ζήτημα- που απασχολεί τους ηγέτες της ΕΕ σε αυτή τη Σύνοδο Κορυφής, παρά το γεγονός ότι η απόφαση του Οκτωβρίου παρέπεμπε σε μια συνολική και τελική αξιολόγηση των ευρωτουρκικών σχέσεων και έδειχνε προς την κατεύθυνση των κυρώσεων εφόσον η Τουρκία συνέχιζε –όπως και έκανε- τις προκλήσεις κατά το τελευταίο δίμηνο.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα συζητήσει την πανδημία με επίκεντρο το ζήτημα των lockdown και του εμβολιασμού, ακριβώς λόγω των επιπτώσεων στην οικονομία.
Το μεγάλο αγκάθι με το βέτο Πολωνίας και Ουγγαρίας στον προϋπολογισμό της ΕΕ και το Ταμείο Ανάκαμψης φαίνεται ότι ξεπεράστηκε στις παραμονές της Συνόδου.
Πάντως την ώρα που στις Βρυξέλλες γίνεται ανατολίτικο παζάρι και η ΕΕ δίνει την εντύπωση πως γυρίζει όπως ο σκύλος γύρω από την ουρά του σε ότι αφορά την επιβολή κυρώσεων και ευρύτερα τις ευρωτουρκικές σχέσεις, ο υπουργός Άμυνας της Τουρκίας Χουλουσί Ακάρ φρόντισε να διαμηνύσει και πάλι ότι η Άγκυρα θα συνεχίσει τις έρευνες και τις γεωτρήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο και ο όποιος διάλογος θα είναι χωρίς προϋποθέσεις, δηλαδή με όρους …«Γαλάζιας Πατρίδας».