Το κλίμα, τουλάχιστον σε επίπεδο συνεννόησης, έχει αλλάξει… Ελλάδα και Τουρκία φέρονται αποφασισμένες να διατηρήσουν ψηλά τη θετική ατζέντα και να δημιουργήσουν μία βάση για συνεργασία και ανάπτυξη. Η σημερινή συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Άγκυρα απέδειξε ότι η βούληση και των δύο πλευρών είναι να διατηρηθούν τα «ήρεμα νερά», να προχωρήσουν οι επωφελείς συμφωνίες και να αναζητηθεί έδαφις για επέκταση της θετικής ατζέντας, ώστε οι δύο χώρες να μην αναλώνονται σε κοκορομαχίες.
Τι προέκυψε από τη σημερινή συνάντηση των δύο ηγετών στην Άγκυρα;
Πρώτον, τα «αγκάθια» στις σχέσεις των δύο χωρών παραμένουν, αλλά με διάθεση να μην τραυματίσουν περαιτέρω τις μεταξύ τoυς σχέσεις.
Ποια είναι τα «αγκάθια» που επισημάνθηκαν στη σημερινή συνάντηση:
1)Οι μειονότητες. Ο Ερντογάν χαρακτήρισε τη μειονότητα της Θράκης «τουρκική». Δεν ήταν η πρώτη φορά που προέβη σε ανάλογη δήλωση, καθώ αποτελεί πάγια θέση της Άγκυρας. Ο Μητσοτάκης απάντησε, λέγοντας πως είναι θρησμεκυτική, μουσουλμανική μειονότητα και πως οι άνθρωποι αυτοί είναι Έλληνες.
2)Η Μονή της Χώρας. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης το είπε και το έκανε, θέτοντας το θέμα της ελληνικής δυσαρέσκειας για τη μετατροπή της Μονής σε τζαμί, στον Τούρκο πρόεδρο. Ο Ερντογάν το άκουσε, αλλά επί της ουσίας δεν άλλαξε κάτι, παρά μόνο επισημάνθηκε πως η Μονή θα είναι ανοιχτή στο κοινό και ότι θα διατηρηθεί ως μνημείο πολιτισμού της UNESCO.
3)Το Κυπριακό. Η ελληνική πλευρά έχει μία συγκεκριμένη θέση. Η τουρκική πλευρά έχει επίσης μία συγκεκριμένη θέση. Οι δύο διαφορετικές απόψεις παρέμειναν αμετακίνητες.
Εκτός από τα «αγκάθια», όμως, αναδείχθηκε στην επιφάνεια και η θετική ατζέντα. Τα ζητήματα που «ενώνουν» τις δύο ηγεσίες είναι τα εξής:
1)Εμπορική συμφωνία. Στόχος είναι μέσα στην επόμενη 5ετία, το εμπόριο μεταξύ των δύο χωρών να φτάσει τα 10 δισ. δολάρια. Για τον λόγο αυτό υπεγράφη συμφωνία για την επίσημη ίδρυση επιχειρηματικού συμβουλίου.
2)Μεταναστευτικό. Οι δύο χώρες έχουν αποφασίσει να εξελίξουν και να στηρίξουν τη συμφωνία για τη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών στο Αιγαίο και στον Έβρο.
3)Τουρισμός. Η βίζα σε Τούρκους πολίτες για 10 νησιά του Αιγαίου, ικανοποιεί και τις δύο πλευρές.
4)Απόφαση να μείνουν ανοιχτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας για τον κατευνασμό οοποιασδήποτε κρίσης μπορεί να προκύψει.
Η μεγάλη διαφωνία, ωστόσο, που προέκυψε κατά τη διάρκεια των κοινών δηλώσεων, αφορούσε τη Μέση Ανατολή και ειδικότερα τη Χαμάς. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης εξέφρασε την πάγια ελληνική θέση, χαρακτηρίζοντας τρομοκρατική οργάνωση τη Χαμάς και αναγνωρίζοντας τι δικαίωμα του Ισραήλ να αμυνθεί.
Ο Τούρκος πρόεδρος αντέδρασε. Δήλωσε τη λύπη του για τη θέση της Ελλάδας, απέρριψε τον χαρακτηρισμό «τρομοκρατική» και χαρακτήρισε «αντιστασιακή» τη Χαμάς, κάνοντας λόγο για σφαγή του Ισραήλ στη Γάζα και δικαίωμα στην ίδρυση ενός Παλαιστινιακού κράτους με πρωτεύουσα την ανατολική Ιερουσαλήμ.
Στα θετικά, ο τρόπος που διαχειρίστηκαν την «κρίση» οι δύο ηγέτες, οι οποίοι κράτησαν τις θέσεις τους, δίχως να ανεβάσουν τους τόνους και την ένταση.
Δείτε ολόκληρες τις δηλώσεις των δύο ηγετών μετά τη συνάντησή τους
Για τη Μονή της Χώρας
Για την Μονή της Χώρας και την μετατροπή της σε τζαμί υποστήριξε πως «την ανοίξαμε στο κοινό μετά από απόφαση που είχε ληφθεί εδώ και χρόνια και στόχος είναι να υπάρξει ένταξη στην Unesco, ως μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς». Ακόμη αναφέρθηκες και στη Γάζα και κατηγόρησε το Ισραήλ πως διαπράττει γενοκτονία στην περιοχή.
Από την πλευρά του ο Έλληνας πρωθυπουργός στην ομιλία του, απάντησε αναφορικά με τη Μονή της Χώρας κάντοντας λόγο για μνημεία που αποτελούν πανανθρώπινη παρουσία. «Είχαμε την ευκαιρία με ειλικρίνεια να συζητήσουμε τη στενοχώρια και δυσαρέσκεια μας για το γεγονός ότι η Μονή της Χώρας θα λειτουργήσει πια ως τεμενάς. Άκουσα αυτά που είπε ο κ. Πρόεδρος και πιστεύω ότι κατ’ ελάχιστον είναι σημαντικό να προστατεύσουμε την πολιτιστική αξία αυτού του μνημείου για να είναι επισκέψιμο από όλους και όλοι να απολαμβάνουν αυτόν τον πολιτιστικό θησαυρό», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Μητσοτάκης.
Για τη μειονότητα στη ΘράκηΑναφορικά με την μουσουλμανική μειονότητα, ο κ. Μητσοτάκης τόνισε πως οι μειονότητας στην χώρα μας καθορίζονται από τη Συνθήκη της Λωζάννης. «Στην Θράκη, η μουσουλμάνοι και χριστιανοί συμβιώνουν αρμονικά και σε αυτόν τον στόχο είμαι προσηλωμένος και το ενδιαφέρον της ελληνικής πολιτείας είναι έμπρακτο» είπε και συμπλήρωσε πως ο χαρακτηρισμός της μειονότητας ως θρησκευτικής προβλέπεται ρητά από τη Συνθήκη της Λωζάννης.
Μπρα ντε φερ για Χαμάς
Μετά την ομιλία του Έλληνα πρωθυπουργού, ο Τούρκος πρόεδρος τοποθετήθηκε για το θέμα της Χαμάς, εκφράζοντας την αντίθεσή του με την προσέγγιση του κ. Μητσοτάκη.
«Αξιότιμε φίλε, θέλω να σε ευχαριστήσω, αλλά υπάρχει σημαντικό θέμα, που δεν συμφωνούμε. Εγώ δεν θεωρώ τρομοκρατική οργάνωση τη Χαμάς. Αντιθέτως, έχουν ιδρυθεί το ’47 για να προστατεύσουν τα εδάφη τους. Είναι αντιστασιακή οργάνωση απέναντι στην απώλεια ανθρώπινων ζωών, που δίνει αγώνα προστασίας. Είναι βάναυση και αδίστακτη προσέγγιση ο χαρακτηρισμός της ως τρομοκρατική οργάνωση. Δίνουν αγώνα να προστατεύσει τα εδάφη και τον λαό τους. Άλλωστε κι εσείς δώσατε θετική ψήφο στα Ηνωμένα Έθνη και σας ευχαρίστησα γι’ αυτό. Αλλά, αν το πείτε τρομοκρατική οργάνωση, αυτό θα μας λυπούσε. Παρακολουθώ τη Χαμάς και στη χώρα μου υπάρχουν πάνω από 1.000 μέλη της που νοσηλεύονται. Δεν μπορώ να συμφωνήσω με την προσέγγισή σας, γιατί σκοτώνονται τόσα μέλη της, τους επιτίθενται με κάθε όπλο και πυρομαχικό, έχουν εκτοπιστεί από τα εδάφη τους. Αν την ονομάσετε τρομοκρατική οργάνωση, αυτό θα με λυπούσε» είπε χαρακτηριστικά.
Από την πλευρά του ο Έλληνας πρωθυπουργός σημείωσε πως οι δυο τους μπορούν να συμφωνήσουν στο ότι διαφωνούν στο συγκεκριμένο ζήτημα με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να δηλώνει πως «μπορούμε να το κάνουμε αυτό», κλείνοντας τις κοινές δηλώσεις.
Καλό κλίμα στη συνάντηση που κράτησε μιάμιση ώρα
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, η συζήτηση ανάμεσα στους δύο ηγέτες διεξήχθη σε καλό κλίμα και μάλιστα κράτησε μιάμιση ώρα. Συζητήθηκαν θέματα διμερούς και διεθνούς ατζέντας, όπως η κατάσταση στη Μέση Ανατολή, οι τελευταίες εξελίξεις στη Γάζα και στην Ουκρανία.
Οι κύριοι Μητσοτάκης και Ερντογάν αναγνώρισαν την πρόοδο που έχει επιτευχθεί στις διμερείς σχέσεις τους τελευταίους μήνες και είναι σημαντικό ότι παρά τις διαφορές, εστίασαν στα θετικά. Συμφώνησαν η επόμενη συνεδρίαση του Ανωτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας- Τουρκίας να πραγματοποιηθεί περί το τέλος του χρόνου στην Τουρκία.
Και στις επόμενες συναντήσεις η συζήτηση θα γίνει στη βάση των τριών αξόνων που είχαν συμφωνηθεί κατά τη συνάντησή τους στο Βίλνιους: πολιτικός διάλογος, θετική ατζέντα, Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης.
Οι δηλώσεις Μητσοτάκη
«Αξιότιμε κ. Πρόεδρε της Τουρκικής Δημοκρατίας, αγαπητέ Tayyip, κυρίες και κύριοι Υπουργοί, κυρίες και κύριοι, δεν μπορώ παρά να ξεκινήσω με τις ευχαριστίες μου για τη ζεστή φιλοξενία την οποία μας επιφυλάξατε σήμερα στην Άγκυρα.
Σε μία συνάντηση που -αξίζει να σημειωθεί- είναι η τέταρτη μέσα στους τελευταίους δέκα μήνες, κάτι το οποίο πιστεύω ότι αποδεικνύει πως οι δύο γείτονες μπορούμε πλέον να καθιερώσουμε αυτή την προσέγγιση της αμοιβαίας κατανόησης, όχι πλέον ως κάποια εξαίρεση, αλλά ως μία παραγωγική κανονικότητα που δεν αναιρείται από τις γνωστές διαφορές στις θέσεις μας. Κανονικότητα, η οποία θα έλεγα ότι διαμορφώνει και μία καλύτερη καθημερινή πραγματικότητα.
Κι αυτό νομίζω ότι είναι και το μήνυμα το οποίο εκπέμπουμε και σήμερα. Ένα μήνυμα, το οποίο το θεμελιώσαμε προ ολίγων μηνών στη Σύνοδο του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας που έλαβε χώρα στην Αθήνα και με την υπογραφή της Διακήρυξης των Αθηνών στη συνέχεια, οικοδομήθηκε με πολύ μεγάλη συστηματικότητα, όπως είχαμε συμφωνήσει και υπό την ευθύνη των δύο Υπουργών Εξωτερικών, σε τρία επίπεδα: στον πολιτικό διάλογο, στη θετική ατζέντα και στα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης.
Πιστεύω ότι είναι μία θετική εξέλιξη σε μία εποχή δύσκολη για τη διεθνή ειρήνη, αλλά και για την ευρύτερη σταθερότητα στην περιοχή μας. Και είναι πολύ σημαντικό ότι, όπως είχαμε δρομολογήσει, αυτή η προσέγγιση έχει ήδη οδηγήσει σε χειροπιαστά αποτελέσματα, με αμοιβαίο όφελος.
Αναφερθήκατε στην πολύ μεγάλη σημασία την οποία αποδίδουμε και οι δύο στον τομέα της οικονομίας και είχαμε πράγματι συμφωνήσει να υπάρχει μία περαιτέρω σύσφιξη στους τομείς του εμπορίου και των επενδύσεων.
Θέλω να χαιρετίσω κι εγώ με τη σειρά μου σήμερα και την επίσημη ίδρυση του Ελληνοτουρκικού Επιχειρηματικού Συμβουλίου που αποφασίστηκε στα πλαίσια της θετικής ατζέντας και να εκφράσω την ικανοποίησή μου διότι διεξήχθη ένα πολύ επιτυχημένο επιχειρηματικό φόρουμ στην Κωνσταντινούπολη, με συμμετοχή πολλών επιφανών Ελλήνων και Τούρκων επιχειρηματιών.
Νομίζω ότι είναι ένα από τα πολλά βήματα που θα ακολουθήσουν, έτσι ώστε να μπορέσουμε να φτάσουμε στον στόχο μας, που δεν είναι άλλος από το να διπλασιάσουμε τις διμερείς μας συναλλαγές σε βάθος πενταετίας, παρά τις αντιξοότητες του διεθνούς περιβάλλοντος, παρά τα εμπόδια στις διεθνείς εφοδιαστικές αλυσίδες. Κινούμαστε αναμφίβολα προς τη σωστή κατεύθυνση.
Και παράλληλα, οι δύο λαοί μας, όπως είχα δεσμευτεί τον Δεκέμβριο, απολαμβάνουν τους καρπούς μιας σημαντικής πρωτοβουλίας: να μπορούν Τούρκοι επισκέπτες και οι οικογένειές τους να ταξιδεύουν σε δέκα ελληνικά νησιά. Και χάρη στη συνεννόηση που πέτυχε η Ελληνική Κυβέρνηση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η έκδοση βίζας, αυτή η διαδικασία διαρκεί πια μόνο λίγα λεπτά.
Είχα την ευκαιρία τις τελευταίες εβδομάδες να επισκεφτώ τη Λέσβο και τη Χίο. Διαπίστωσα ο ίδιος πόσο γρήγορη και πόσο απλή και σύντομη είναι αυτή η διαδικασία. Και νομίζω ότι είναι πολύ σημαντικό, όχι μόνο στο οικονομικό επίπεδο, αλλά είναι πολύ σημαντικό οι δύο λαοί μας να επικοινωνούν με άμεσο τρόπο και με λιγότερη γραφειοκρατία.
Αλλά θα έλεγα ότι και στον κρίσιμο τομέα του μεταναστευτικού, η συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών μας και ειδικά μεταξύ της Αστυνομίας και του Λιμενικού αποδίδει απέναντι στις παράνομες ροές και απέναντι στους άθλιους διακινητές, οι οποίοι εκμεταλλεύονται τον πόνο απελπισμένων ανθρώπων. Αυτή η συνεργασία πρέπει να συνεχιστεί και να ενταθεί. Ένας συντονισμός τον οποίο τον θέλουμε τόσο στα χερσαία όσο και στα θαλάσσια σύνορά μας.
Ξέρουμε, εξάλλου, ότι και οι δύο έχουμε πιεστεί από μεταναστευτικά κύματα. Και η Τουρκία έχει πιεστεί πολύ. Γι’ αυτό και η Ελλάδα ανέκαθεν συμφώνησε και εξακολουθεί να συμφωνεί στη χρηματοδότηση της Τουρκίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως συμφωνούμε και με ευρωπαϊκό σχέδιο ώστε να ανακουφιστεί με τη σειρά της μέσω οργανωμένων μετεγκαταστάσεων.
Ταυτόχρονα, οι μειονότητες στις χώρες μας που προσδιορίζονται από τη Συνθήκη της Λωζάνης, αποτελούν -και το πιστεύω βαθιά αυτό- μια γέφυρα φιλίας μεταξύ των δύο λαών μας.
Από τη μια πλευρά, η ελληνική μειονότητα, έστω και δραστικά μειωμένη πληθυσμιακά, εμπλουτίζει την κοινωνική και την πολιτιστική ζωή της Τουρκίας. Χρειάζεται όμως και τη στήριξη της τουρκικής πολιτείας για να συνεχίσει να το πράττει.
Ενώ στη Θράκη, Χριστιανοί και Μουσουλμάνοι συμπολίτες μας διαβιούν αρμονικά με την ευρωπαϊκή αλλά και την ελληνική έννομη τάξη να τους εγγυάται ένα καθεστώς ίσων ευκαιριών. Πρέπει να σας διαβεβαιώσω ότι σε αυτόν τον στόχο είμαι προσωπικά προσηλωμένος.
Όπως έχω ήδη τονίσει, ο χαρακτηρισμός τής μειονότητας ως θρησκευτικής προβλέπεται ρητά στη Συνθήκη της Λωζάνης, ενώ το έμπρακτο ενδιαφέρον της ελληνικής πολιτείας για την ευημερία της μουσουλμανικής μειονότητας στη Θράκη εκδηλώνεται με την αυτονόητη τήρηση των αρχών ισονομίας και ισοπολιτείας για τα μέλη της, όπως και για όλους τους Έλληνες πολίτες, αλλά -και θέλω να το τονίσω αυτό- και με τη λήψη ειδικών μέτρων που απολαμβάνουν οι μουσουλμάνοι της χώρας μας. Και θεωρούμε επιτυχία μας την ενεργό παρουσία της μειονότητας στην ελληνική πολιτική και κοινωνική ζωή και θα ήταν ευχής έργον αν την ίδια άνθιση γνώριζε και ο, δυστυχώς, διαρκώς συρρικνούμενος ελληνισμός στην Τουρκία.
Και βέβαια, στο πνεύμα της αρμονικής συνύπαρξης εντάσσεται και ο σεβασμός των διεθνών κανόνων προστασίας της θρησκευτικής και της πολιτιστικής κληρονομιάς, ιδίως όταν μιλάμε για μνημεία τα οποία αποτελούν πανανθρώπινη περιουσία υπό την ομπρέλα της UNESCO. Είχαμε την ευκαιρία με ειλικρίνεια να συζητήσουμε με τον Πρόεδρο Erdoğan τη στεναχώρια μας, τη δυσαρέσκειά μας για το γεγονός ότι η Μονή της Χώρας άλλαξε χαρακτήρα και θα λειτουργήσει πια ως τέμενος.
Άκουσα αυτά τα οποία είπε ο κ. Πρόεδρος και πιστεύω ότι κατ’ ελάχιστον είναι πολύ σημαντικό να μπορούμε να διαφυλάξουμε την ξεχωριστή πολιτιστική αξία αυτού του μνημείου έτσι ώστε να μπορεί να είναι επισκέψιμο από όλους και να μπορούν όλοι να απολαμβάνουν αυτόν τον πολύ σημαντικό πολιτιστικό θησαυρό, που πιστεύω ότι αποτελεί και ένα σημείο αναφοράς στην ιστορία της ίδιας της Κωνσταντινούπολης.
Κυρίες και κύριοι, φίλες και φίλοι, είχαμε την ευκαιρία με τον Πρόεδρο Erdoğan να συζητήσουμε και τις εξελίξεις στην Ουκρανία και στη Μέση Ανατολή. Πρόκειται για γεγονότα τα οποία είναι εξαιρετικά ανησυχητικά, φέρνουν μόνο οδύνη και πόνο και τα οποία πρέπει να σταματήσουν με έναν τρόπο μόνο: με την καταδίκη της δεσποτικής επιθετικότητας, αλλά και της ωμής τρομοκρατίας. Με την υπεράσπιση του Διεθνούς Δικαίου, της κυριαρχίας των κρατών, το απαραβίαστο των συνόρων, σε μία πορεία με διαρκή πυξίδα το σεβασμό της ανθρώπινης ζωής.
Με την Τουρκία δεν συμφωνούμε πάντα στα θέματα τα οποία αφορούν τη Μέση Ανατολή. Η θέση της Αθήνας είναι ότι το Ισραήλ είχε κάθε δικαίωμα να αμυνθεί σε μία αιματηρή και προκλητική εισβολή τρομοκρατών στο έδαφός του, σε μία επίθεση με θύματα αθώους, οι οποίοι δολοφονήθηκαν, απήχθησαν, βασανίστηκαν και μάλιστα από μία τρομοκρατική οργάνωση που δεν εκπροσωπεί τον παλαιστινιακό λαό.
Μέχρι εδώ δεν συμφωνούμε, όμως συμφωνούμε σε άλλα. Συμφωνούμε στο ότι πρέπει να σταματήσει η ασύμμετρη χρήση βίας και το αιματοκύλισμα στην περιοχή και να οδηγηθούμε σε μία ανακωχή διαρκείας. Συμφωνούμε ότι πρέπει να προστατευτούν οι άμαχοι της Γάζας και να απελευθερωθούν οι όμηροι. Συμφωνούμε ότι οι Παλαιστίνιοι πρέπει να αποκτήσουν πρόσβαση σε ανθρωπιστική βοήθεια. Ναι, συμφωνούμε ότι αυτή τη στιγμή θα ήταν κολοσσιαίο λάθος να εκδηλωθεί μία χερσαία επίθεση στη Ράφα.
Όπως επίσης συμφωνούμε και στο γεγονός ότι η μόνη βιώσιμη προοπτική είναι η επιστροφή στην πολιτική διαδικασία και η λύση των δύο κρατών, θέση την οποία υποστηρίζουμε απόλυτα και ενεργά ως μέλη της διεθνούς κοινότητας και ως χώρες της περιοχής.
Και στο ίδιο πλαίσιο συζητήσαμε, προφανώς, και το κυπριακό ζήτημα, ένα ζήτημα το οποίο παραμένει υψίστης σημασίας για εμάς. Ένα ζήτημα στο οποίο προφανώς και διαφωνούμε, όμως το αντίδοτο σε οποιοδήποτε αδιέξοδο δεν μπορεί να είναι άλλο από το διάλογο. Γι΄ αυτό και χαίρομαι για τον ορισμό της κας Holguín ως προσωπικής εκπροσώπου του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών και θεωρώ ότι πρέπει να της δοθεί χρόνος για την αναζήτηση μίας λύσης στο πλαίσιο των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού, ξεκινώντας με την εποικοδομητική συζήτηση μεταξύ των δύο μερών.
Και αναφερόμενος μάλιστα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, εγώ θα επαναλάβω από το βήμα αυτό ότι η Ελλάδα υποστήριξε και υποστηρίζει, παρά τις μεγάλες δυσκολίες, την ενταξιακή διαδρομή της Τουρκίας, με την προϋπόθεση, βέβαια, της ενσωμάτωσής της στο ευρωπαϊκό κεκτημένο. Και τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Απριλίου δίνουν μια θετική προοπτική στην επανεκκίνηση των ευρωτουρκικών σχέσεων. Θέλω να ελπίζω ότι αυτά θα ερμηνευτούν σωστά και ότι μπορούν και πρέπει να αξιοποιηθούν σωστά και από την δική σας την πλευρά.
Αγαπητέ κ. Πρόεδρε, αγαπητέ Tayyip, και σήμερα δείξαμε ότι δίπλα στις διαπιστωμένες διαφωνίες μας μπορούμε να γράφουμε μία παράλληλη σελίδα, με τις συμφωνίες μας. Απόδειξη ότι πέραν των όσων είπαμε για την οικονομία, για το μεταναστευτικό, για τις διευκολύνσεις στη χορήγηση θεωρήσεων, οι Υπουργοί μας υπέγραψαν μνημόνια συνεργασίας στους τομείς της υγείας και ειδικά στον τομέα της πολιτικής προστασίας, όπου αναγνωρίζουμε και οι δύο ότι οι χώρες μας αντιμετωπίζουν παρεμφερείς προκλήσεις από την κλιματική κρίση.
Κάνοντας δύο ακόμα βήματα που αφορούν τις καθημερινές ανάγκες των λαών μας στο παρόν, γιατί το σήμερα δεν πρέπει να μένει αιχμάλωτο του χθες και δεν πρέπει ούτε να ναρκοθετεί και το αύριο.
Και με το βλέμμα λοιπόν στα πολλά που μας ενώνουν, επιθυμούμε να πυκνώσουμε στο επόμενο διάστημα τις διμερείς μας επαφές, να συνεχίσουμε υπό τον συντονισμό των δύο Υπουργών Εξωτερικών αυτόν τον θετικό δρόμο τον οποίο έχουμε διαβεί τον τελευταίο χρόνο.
Και με αυτές τις σκέψεις θέλω και πάλι να σας ευχαριστήσω για την εξαιρετική φιλοξενία, προσβλέποντας να συναντηθούμε εκ νέου, πιθανόν στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στην Ουάσιγκτον, σίγουρα στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών τον Σεπτέμβριο στη Νέα Υόρκη και βέβαια να ανταποδώσουμε και εγώ και τα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου την επίσκεψη την οποία κάνατε στην Αθήνα, με την επόμενη σύγκληση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας, το οποίο, όπως έχουμε συμφωνήσει, θα λάβει χώρα στην Άγκυρα εντός αυτού του έτους.
Σας ευχαριστώ πολύ».
Οι δηλώσεις Ερντογάν
Στις δηλώσεις του, ο Ταγίπ Ερντογάν είπε: «Σας χαιρετώ εγκάρδια και με σεβασμό. Αισθάνομαι μεγαλη ικανοποιήση που φιλοξενώ τον αξιότιμο κ. Μητσοτάκη και την αντιπροσωπεία του. Επισκέφτηκα την Αθήνα τον Δεκέμβριο στο πλαίσιο του 5ου Συνεδρίου Συνεργασίας, είχαμε επιβεβαιώσει την αμοιβαία συμφωνία για ανοικτούς διαύλους διαλόγου. Καταγράψαμε τη συναντίληψη με τη διακήρυξη των Αθηνών περί σχέσεων φιλίας και καλής γειτονίας. Η επίσκεψη του αξιότιμου Κυριάκου αποτελεί αντικατοπτρισμό αυτής της συμφωνίας. Τον ευχαριστώ για την ειλικρίνεια του στην ανάπτυξη των διμερών μας σχέσεων. Πεποίθησή μου είναι πως η είσχυση συνεργασίας Τουρκίας και Ελλάδας θα είναι για το καλό των χωρών και της ευρύτερης περιοχής. Εξετάσαμε τα θέματα της κοινής ατζέντας. Εργαζόμαστε να ανεβάσουμε στα 10 δισ. δολάρια το διμερές εμπόριο που έφτασε στα 5,8 δισ. δολάρια. Το κοινό επιχειρηματικό συμβούλιο θα έχει μεγάλη συμβολή στις προσπάθειές μας. Οι χώρες μας που βρίσκονται σε σεισμική ζώνη έχουν εμπεδώσει αυτό που απαιτεί το δίκαιο του γείτονα. Υπεγράφη γι’ αυτό, το μνημόνιο διαχείρισης φυσικών καταστροφών. Συζητήσαμε και τα αλληλένδετα προβλήματα στις διμερείς σχέσεις. Θέλουμε να τα επιλύσουμε στο πλαίσιο καλού διαλόγου και γειτονίας. Η καταπλέμηση τρομοκρατικών οργανώσεων βρέθηκε ψηλά στην ατζέντα. Είμαστε σύμφωνοι πως δεν υπάρχει θέση για αυτές στην περιοχή μας. Προσμένουμε η θετική ατμόσφαιρα στη σχέση μας να συμβάλλει στην πληρωση των δικαιωμάτων της τουρκικής μεινονότητας στην Ελλάδα. Να επιτευχθεί μια δίκαιη λύση στο Κυπριακό, που θα ενισχύσει τη γαλήνη στην περιοχή. Μιλήσαμε για τη γενοκτονία στη Γάζα. Η ισραηλινή διοίκηση κλείνει τα αυτιά στις εκκλήσες για κατάπαυση του πυρός και στοχοποιεί τη Ράφα. Οι δυτικές χώρες πρέπει να μιλήσουν πιο δυνατά απέναντι στη σφαγή αμάχων, μεταξύ τους 15.000 παιδιά. Ευχαριστώ τον κ. πρωθυπουργό για τη στάση της Ελλάδας στον ΟΗΕ σχετικά με την Παλαιστίνη. Περιμένουμε να υποστηρίξει τις ενέργειές μας για τις σφαγές στη Γάζα. Τον Δεκέμβριο στην Αθήνα σας είχα πει πως δεν υπάρχει κανένα προβλημα τόσο μεγάλο, που δεν μπορεί να λυθεί. Οι ελπίδες μας για το μέλλον της συνεργασίας μας αυξάνονται. Θέλω να διευκρινίσω ένα θέμα: η Τουρκια είναι χώρα υπόδειγμα στην προστασία της πολιτιστικής κληρονομίας. Ανοίξαμε ξανά τη Μονή της Χώρας για λατρεία και επίσκεψη, μετά την απόφαση του 2020. Αποδίδουμε μεγάλη σημασία να δοθεί στον κατάλογο πολιτιστικής κληρονομιάς τη UNESCO».
Μετά την συνάντηση των δύο ηγετών, ξεκίνησαν οι διευρυμένες συνομιλίες με τις αντιπροσωπείες των δύο χωρών, οι οποίες ολοκληρώθηκαν στις 17:45 με τη συμμετοχή μεταξύ άλλων των Υφυπουργών Εξωτερικών, Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου και Κώστα Φραγκογιάννη, αρμοδίων για τον πολιτικό διάλογο και τη «θετική» ατζέντα και του Μπουράκ Ακσαπάρ, του Διοικητή της ΕΥΠ, Θεμιστοκλή Δεμίρη και του Τούρκου ομολόγου του, Ιμπραήμ Καλίν, του Συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας, Αθανάσιου Ντόκου, της Συμβούλου Διεθνούς Στρατηγικού Σχεδιασμού, Αριστοτελίας Πελώνη, και της Διευθύντριας Επικοινωνίας του πρωθυπουργού, Κύρας Κάπη.
Δείτε βίντεο, η άφιξη Μητσοτάκη στην Άγκυρα και η υποδοχή από τον Ερντογάν:
Στη σημερινή συνάντηση ανάμεσα στους δύο ηγέτες υπογράφηκαν νέες συμφωνίες: η πρώτη αφορά σε συμφωνία συνεργασίας, που αφορά στη Διαχείριση Καταστροφών και εκτάκτων αναγκών, που θέτει σε πιο δομημένη βάση την συνδρομή μεταξύ των δύο χωρών σε επείγουσες καταστάσεις. Η δεύτερη αφορά στην συνεργασία στον τομέα της Υγείας και των Ιατρικών Επιστημών. Ακόμη, ανακοινώθηκε η ίδρυση του Ελληνοτουρκικού Επιχειρηματικού Συμβουλίου, που, υπενθυμίζεται, ότι είχε συμφωνηθεί κατά την επίσκεψη του Ταγίπ Ερντογάν στην Αθήνα τον περασμένο Δεκέμβριο.
Ένα βασικό στοιχείο που προέκυψε από το ραντεβού της Άγκυρας είναι ο οδικός χάρτης των επόμενων ραντεβού.
Μητσοτάκης και Ερντογάν αναμένεται να συναντηθούν ξανά στη Νέα Υόρκη τον Σεπτέμβριο, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, ενώ θα συμπέσουν και στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στην Ουάσιγκτον τον Ιούλιο. Πέραν αυτών, όμως, εκκρεμούν και οι συναντήσεις σε χαμηλότερο επίπεδο, οι οποίες πρέπει να μπουν σε έναν νέο κύκλο, με την αντικατάσταση του υφυπουργού Εξωτερικών Μπουράκ Ακτσαπάρ, ο οποίος μετακομίζει στον ΟΗΕ τους επόμενους μήνες, και αφήνει προς ώρας χωρίς συνομιλητή για τον πολιτικό διάλογο και τη θετική ατζέντα τους Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου και Κώστα Φραγκογιάννη.
Νωρίτερα, στην Άγκυρα προσγειώθηκε λίγο πριν τις 15:00 ο Έλληνας πρωθυπουργός.
protothema.gr
