Μετά τον εναγκαλισμό του Νίκου Δένδια με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου, έξω από το εστιατόριο Διόνυσος το απόγευμα της προηγούμενης Κυριακής, πολλοί ανέμεναν ότι οι ελληνοτουρκικές συνομιλίες στην Αθήνα θα μπορούσαν να αποφέρουν εντυπωσιακά -ή έστω διαφορετικά- αποτελέσματα από την κατάσταση «μη πολέμου» των προηγούμενων μηνών. Η πραγματική κατάσταση όμως περιγράφεται με τον καλύτερο τρόπο από τη δήλωση του Νίκου Δένδια ότι «έχουμε πλήρη επίγνωση των διαφορετικών και σε αρκετά, ιδιαίτερα σοβαρά, θέματα των διαμετρικά αντίθετων θέσεων που πρεσβεύουμε, εμείς και η Τουρκία».
Οι υπουργοί Εξωτερικών της Ελλάδας και της Τουρκίας ανακοίνωσαν την συνάντηση κορυφής μεταξύ του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Ταγίπ Ερντογάν. Το τετ-α-τετ του πρωθυπουργού με τον πρόεδρο της Τουρκίας θα γίνει τη Δευτέρα 14 Ιουνίου στο περιθώριο της τρίωρης Συνόδου των ηγετών των χωρών-μελών του ΝΑΤΟ που θα γίνει στις Βρυξέλλες. Συμφώνησαν επίσης ότι η Ελλάδα και η Τουρκία θα αναγνωρίζουν αμοιβαία τα πιστοποιητικά Covid-19 που εκδίδουν οι δύο κυβερνήσεις, ώστε όσοι πολίτες των δύο χωρών έχουν εμβολιαστεί ή έχουν αρνητικό τεστ, να μπορούν να πραγματοποιούν επισκέψεις στην γειτονική χώρα. Σκοπός να μην επαναληφθούν όσα έγιναν το καλοκαίρι του 2020 και να δοθούν κίνητρα για ταξίδια Ελλήνων στην Τουρκία και Τούρκων σε ελληνικά νησιά, ώστε να δοθεί ώθηση στις τουριστικές μας βιομηχανίες. Ο Νίκος Δένδιας έθεσε στον Μεβλούτ Τσαβούσογλου το θέμα της κατασκευής εργοστασίου παραγωγής πυρηνικής ενέργειας στο Ακούγιου, σε μια ιδιαίτερα σεισμογενή περιοχή. Η τουρκική πλευρά συμφώνησε να δώσει τις σχετικές πληροφορίες, μέσω της ρωσικής κατασκευάστριας εταιρείας, ώστε να γνωρίζει η ελληνική κυβέρνηση ότι η κατασκευή του πυρηνικού εργοστασίου δεν εγκυμονεί κινδύνους παρά την υψηλή σεισμικότητα.
«Σε τίποτε άλλο δεν υπήρξε η παραμικρή σύγκλιση» στις συνομιλίες του Νίκου Δένδια με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου, σημειώνει κυβερνητικός παράγοντας. Με απλά λόγια, στα ουσιαστικά, «βαριά», ζητήματα ο Έλληνας και ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών απλώς συμφώνησαν ότι διαφωνούν…
Με την παρότρυνση των Ηνωμένων Πολιτειών και της Γερμανίας, η ελληνική και η τουρκική διπλωματία συμφώνησαν στη συνάντηση των κυρίων Δένδια και Τσαβούσογλου για να περιοριστούν οι συνέπειες της τελευταίας αδιέξοδης συζήτησης των δύο υπουργών Εξωτερικών στην Άγκυρα. Στις συνομιλίες της 15ης Απριλίου, ο δημόσιος, σε απ’ ευθείας μετάδοση καβγάς του Νίκου Δένδια με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου, δεν άφηνε την παραμικρή αμφιβολία ότι οι σχέσεις των δύο χωρών μοιάζουν μη φιλικές και θα μπορούσαν ανά πάσα στιγμή να εκτραχυνθούν και να οδηγηθούν σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις. Ο εριστικός διάλογος των κυρίων Δένδια και Τσαβούσογλου στην Άγκυρα είχε ξεκινήσει όταν ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών είχε καταγγείλει την Αθήνα ότι δεν αποδέχεται την ταυτότητα των «Τούρκων πολιτών» και την υποτιθέμενη τουρκική μειονότητα της Θράκης! Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών είχε δώσει αποστομωτικές απαντήσεις επικρίνοντας την Τουρκία για το casus belli, τις παραβιάσεις από τουρκικά μαχητικά στο Αιγαίο και τις υπερπτήσεις πάνω από ελληνικά νησιά, το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο με το οποίο η Άγκυρα επιχειρεί να σφετεριστεί θαλάσσιες ζώνες στις οποίες η Αθήνα έχει κυριαρχικά δικαιώματα και το μεταναστευτικό, κερδίζοντας την καθολική αποδοχή της κοινής γνώμης. Με την πιεστική «παρακίνηση» διπλωματών από την Ουάσιγκτον και το Βερολίνο, το ελληνικό και το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών συμφώνησαν στη συνάντηση της 31ης Μαϊου στην Αθήνα να αποφύγουν τη δημόσια αντιπαράθεση του Νίκου Δένδια με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Στο πλαίσιο της συνεννόησης, η τουρκική και η ελληνική αντιπροσωπεία είχαν αλληλοενημερωθεί για το περιεχόμενο των δηλώσεων που έκαναν μπροστά στις κάμερες ο Νίκος Δένδιας και ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Αφού είχαν συμφωνήσει τι θα ανακοινώσουν δημοσίως, η Αθήνα και η Άγκυρα έκαναν ένα βήμα μπροστά ώστε η επικείμενη τετ-α-τετ συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ταγίπ Ερντογάν στις Βρυξέλλες να πραγματοποιηθεί σε ένα πιο φιλικό κλίμα. «Ουδείς ήθελε να επαναληφθούν όσα έγιναν στην Άγκυρα στις 15 Απριλίου, αλλά επί της ουσίας είμαστε όσο μακριά ήμασταν στο παρελθόν» σημειώνει διπλωματική πηγή περιγράφοντας την ουσία των ελληνοτουρκικών σχέσεων στην σημερινή συγκυρία.
Τι συζήτησαν Δένδιας-Τσαβούσογλου πίσω από κλειστές πόρτες
Η απειλή πολέμου που επικρέμαται από την Τουρκία σε περίπτωση που η Ελλάδα επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 ναυτικά μίλια, το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο, οι υπερπτήσεις και οι παραβιάσεις από τουρκικά μαχητικά αεροσκάφη, οι ανυπόστατοι τουρκικοί ισχυρισμοί για τη Θράκη και το Κυπριακό πρόβλημα συζητήθηκαν μεταξύ του Νίκου Δένδια και του Μεβλούτ Τσαβούσογλου στην Αθήνα. «Τέθηκαν όλα στις κατ’ ιδίαν συνομιλίες για να μην υπάρχει όξυνση σε επίπεδο διευρυμένων αντιπροσωπειών» εξηγεί κυβερνητικός παράγοντας. Οι σοβαρές και δύσκολες συζητήσεις έγιναν στο σχήμα 1+2, δηλαδή από τους Νίκο Δένδια και Μεβλούτ Τσαβούσογλου πλαισιωμένους από δύο συνεργάτες τους: τον Κυριάκο Λουκάκη, διευθυντή Πολιτικών Υποθέσεων και τον γενικό γραμματέα του υπουργείου Εξωτερικών Θεμιστοκλή Δεμίρη και από τουρκικής πλευράς τον υφυπουργό Σεντάτ Ονάλ και τον πρεσβευτή της Τουρκίας στην Αθήνα Μπουράκ Οζούγκεργκιν. Η προγραμματισμένη συνάντηση των διευρυμένων αντιπροσωπειών δεν πραγματοποιήθηκε αφού θεωρήθηκε ότι επί του παρόντος δεν υπήρχε κοινό έδαφος για συζήτηση τεχνικών θεμάτων.
Από ελληνικής πλευράς επισημάνθηκε ειδικά η απαράδεκτη απειλή του casus belli. Οπως σημειώνουν Ευρωπαίοι διπλωμάτες, η Τουρκία είναι μάλλον η μοναδική χώρα στον κόσμο που απειλεί με πόλεμο την γειτονική της Ελλάδα εάν ασκήσει το νόμιμο δικαίωμά της για επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης της στα 12 ναυτικά μίλια όπως προβλέπει η διεθνής σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS).
Οι προσδοκίες από το ραντεβού Μητσοτάκη-Ερντογάν
Μικρό καλάθι κρατούν ανώτεροι κυβερνητικοί παράγοντες στην Αθήνα από την σχεδιαζόμενη για τις 14 Ιουνίου τετ-α-τετ συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν. Στο ραντεβού που θα γίνει τη Δευτέρα 14 Ιουνίου στις Βρυξέλλες, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ δεν θα συμμετέχουν οι υπουργοί Εξωτερικών και Άμυνας των δύο χωρών. Η μίνι Σύνοδος Κορυφής θα διαρκέσει μόλις τρεις ώρες. «Αναμένουμε να διατηρηθεί το momentum της έστω και οριακής βελτίωσης με την Τουρκία» σημειώνει πηγή με γνώση της διπλωματικής ισορροπίας με το καθεστώς Ερντογάν.
«Αν η συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν πάει καλά θα μπορούσε να σηματοδοτήσει μια μικρή αλλαγή για τους επόμενους τρεις μήνες, ώστε με το κλίμα που θα παραπέμπει σε ήρεμα νερά να μπει σε λειτουργία η τουριστική βιομηχανία» παρατηρεί κυβερνητικό στέλεχος.
Κρίσιμη η συνάντηση Μπάιντεν – Ερντογάν
Παράλληλα με τη συνάντησή του με τον Έλληνα πρωθυπουργό, στις 14 Ιουνίου ο Ταγίπ Ερντογάν θα συναντηθεί και με τον Αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν. «Οι Αμερικανοί δεν είναι έτοιμοι να διαρρήξουν τις σχέσεις τους με τους Τούρκους. Πιο πιθανό είναι ο Τζο Μπάιντεν να υποδείξει στον Ταγίπ Ερντογάν τα όρια των κινήσεών του» προβλέπει διπλωματικός παράγοντας. Εκτός από τις σχέσεις με την Ουάσιγκτον, για την Άγκυρα είναι βαρύνουσας σημασίας και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 24 και 25 Ιουνίου.
Η ανησυχία για πιθανό «αποχαιρετιστήριο» δώρο της Μέρκελ στον Ερντογάν
Στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, την τελευταία ίσως με την συμμετοχή της Γερμανίδας καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ όπου θα εξεταστεί η συμπεριφορά της Τουρκίας, δεν υπάρχουν μεγάλες προσδοκίες. Μεταξύ των περισσότερων ευρωπαϊκών χωρών το κλίμα δεν είναι καλό για την Τουρκία, αφού είναι κοινή η αντίληψη ότι η Άγκυρα αποκλίνει από αυτά που θέτει ως προαπαιτούμενα η Ευρωπαϊκή Ένωση. Εκτός κι αν η Άνγκελα Μέρκελ ασκήσει την επιρροή της για να κάνουν οι Ευρωπαίοι ηγέτες κάποιο δώρο στον Ταγίπ Ερντογάν, δεν θα πρέπει να αναμένονται πολλά πράγματα από τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, με εξαίρεση την χρηματοδότηση του καθεστώτος της Άγκυρας για το μεταναστευτικό.
Η γερμανική μπαμπεσιά με τη Λιβύη
Η ελληνική κυβέρνηση αντέδρασε με δυσφορία που προδίδει οργή στην απόφαση της γερμανικής κυβέρνησης να μην προσκαλέσει την Αθήνα στη διεθνή σύνοδο για τη Λιβύη που θα διεξαχθεί στο Βερολίνο στις 23 Ιουνίου. Παρά τις προκαταρκτικές συζητήσεις του Νίκου Δένδια με τον Γερμανό ομόλογό του Χάικο Μάας και τον πρέσβη στην Αθήνα Ερνστ Ράιχελ, το Βερολίνο φαίνεται ότι δεν πείστηκε για τις ελληνικές προθέσεις. Σχεδόν σε πλήρη ταύτιση με την Άγκυρα, το Βερολίνο δεν θέλει με κανένα τρόπο να τεθεί στη σύνοδο της 23ης Ιουνίου το πρόβλημα του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου. Ασφαλείς πληροφορίες που έχει το ΘΕΜΑ αναφέρουν ότι ακόμη και ο Κυριάκος Μητσοτάκης προσπάθησε να μεταπείσει την Άνγκελα Μέρκελ, όμως η γερμανική κυβέρνηση δεν άλλαξε γνώμη και απέκλεισε την Αθήνα από μια κρίσιμη σύνοδο για τη γειτονικήΛιβύη. Το χειρότερο όλων είναι η κυνική, σχεδόν προσβλητική, απάντηση της γερμανικής κυβέρνησης ότι στη διάσκεψη του Βερολίνου δεν εκλήθησαν ούτε το Μάλι με το… Τσαντ! Πραγματικότητα που αποκαλύπτει την ευθεία σύμπλευση του Βερολίνου με την Άγκυρα και δείχνει ότι η Άνγκελα Μέρκελ ακόμη δεν έχει ξεχάσει ότι η Αθήνα συμφώνησε με το Κάιρο για οριοθέτηση ελληνοαιγυπτιακής ΑΟΖ χωρίς την έγκρισή της.
Πηγή: protothema.gr
