Δεν ήμασταν μπροστά, αλλά η εικόνα θα ήταν σουρεαλιστική. Ο λόγος για τη συνάντηση του ελληνικής καταγωγής Τζέιμι Ντίμον, επικεφαλής της JPMorgan, της μεγαλύτερης επενδυτικής τράπεζας των ΗΠΑ, με κεφαλαιοποίηση 420 δισ. δολάρια, και του Χάρη Καρώνη της ελληνικής Viva Wallet, που μετρά μόλις 22 χρόνια ζωής αλλά έχει καταφέρει να φέρει τα πάνω κάτω στις ηλεκτρονικές πληρωμές μικρών επιχειρήσεων στην Ευρώπη.
Από τη μία ο 66χρονος κοσμοπολίτης τραπεζίτης με τα ακριβά κοστούμια και τα χρυσά μανικετόκουμπα και από την άλλη ο 48χρονος χαμηλών τόνων επιχειρηματίας με το φούτερ, το μπλουτζίν και το ατημέλητο μούσι. Οι business ένωσαν αυτούς τους δύο… κόσμους, αφού η JPMorgan θα εξαγοράσει το 49% της Viva Wallet. Μια συναλλαγή που αποτιμά το 100% της Viva Wallet κοντά στα 2 δισ. ευρώ και τη μετατρέπει αυτόματα σε μονόκερο (εταιρείες startup με κεφαλαιοποίηση άνω του 1 δισ. δολαρίων).
Ηταν αρχές του περασμένου Σεπτέμβρη όταν κυκλοφόρησε στην αγορά η πληροφορία ότι ο αμερικανικός τραπεζικός κολοσσός της JPMorgan ενδιαφερόταν να αποκτήσει συμμετοχή στην ανερχόμενη ελληνική εταιρεία ψηφιακών συναλλαγών Viva Wallet. Μάλιστα οι ίδιες πληροφορίες ανέφεραν πως η JPMorgan αποτιμούσε τη Viva Wallet σε πάνω από 1,5 δισ. ευρώ! Την ίδια ώρα ο ιδρυτής και μεγαλύτερος μέτοχος της Viva Χάρης Καρώνης υποστήριζε σε όποιον τον ρωτούσε ότι δεν πουλάει, καθώς οι προοπτικές της εταιρείας του αξίζουν ακόμη μεγαλύτερης αποτίμησης. Ολα έμοιαζαν σαν σενάρια επιστημονικής φαντασίας: Ο θείος Σαμ από την Αμερική να ανεμίζει τα δολάρια για μια ελληνική startup και ο επιχειρηματίας να έχει κλείσει τα αυτιά του και να μην ακούει τις «Σειρήνες» από την άλλη άκρη του Ατλαντικού. Και όμως έτσι ακριβώς έγινε. Το χρυσοφόρο deal έκλεισε πριν από τρεις ημέρες, έχοντας λίγο-πολύ τα παραπάνω χαρακτηριστικά. Η JPMorgan απέκτησε το 49% της Viva Wallet από τρεις μετόχους μειοψηφίας (το Ηedosophia Fund 25%, το Family Office της Μαριάννας Λάτση 14% και την Deca του Δημήτρη Δασκαλόπουλου 10%). Eπίσης, οι ιδρυτικοί μέτοχοι της Viva Xάρης Καρώνης και Μάκης Αντύπας διατηρούν το πλειοψηφικό πακέτο του 51% και συνεχίζουν να «τρέχουν» την εταιρεία.
Επίσημη πληροφόρηση για την αποτίμηση της συναλλαγής δεν υπάρχει, αλλά όλα συγκλίνουν πως η JPMorgan αποτίμησε μετοχές και (τα λιγοστά) δάνεια στα 2 δισ. ευρώ! Aυτό σημαίνει πως τα τρία funds εισέπραξαν αθροιστικά περίπου 1 δισ. ευρώ, αποκομίζοντας τεράστιες υπεραξίες από την ημέρα που αποφάσισαν να χρηματοδοτήσουν την εταιρεία. Είναι χαρακτηριστικό ότι η επένδυση της Μαριάννας Λάτση στη Viva Wallet δεν ξεπερνούσε τα 6 εκατ. ευρώ και της Deca τα 15 εκατ. ευρώ. Αν επαληθευτούν οι παραπάνω αποτιμήσεις, το family office της κυρίας Λάτση εισέπραξε για να αποχωρήσει από τη Viva περίπου 260 εκατ. ευρώ και η Deca 190 εκατ. ευρώ.
Οσο για τους ιδρυτικούς μετόχους, με την παραπάνω συναλλαγή πιστοποίησαν ότι οι μετοχές που κατέχουν αξίζουν περί το 1 δισ. ευρώ, κάτι που θα αξιοποιηθεί ως σημείο αναφοράς για τις μελλοντικές τους κινήσεις.
Θα πρέπει να σημειωθεί πως η JPMorgan υπέγραψε shareholders agreement με τον Χάρη Καρώνη, που κανείς δεν γνωρίζει τι περιλαμβάνει, αλλά ο λογικός συνειρμός που μπορεί να κάνει κάποιος είναι ότι ο τραπεζικός κολοσσός με κεφαλαιοποίηση 420 δισ. δολάρια δύσκολα θα αρκεστεί να παραμείνει με μειοψηφική συμμετοχή στη Viva Wallet. Ηδη σχεδιάζεται αύξηση κεφαλαίου στη Viva ύψους 200 εκατ. που θα καλυφθεί εξολοκλήρου από την JPMorgan.
Το φλερτ με την Viva Wallet ξεκίνησε στο Λονδίνο
To φλερτ της JPMorgan με τη Viva ξεκίνησε από το Λονδίνο, όπου η ελληνική εταιρεία διατηρεί γραφεία. H απόκτηση της Viva Wallet εντάσσεται σε ένα ευρύτερο σχέδιο διείσδυσης των Αμερικανών στην αγορά εταιρειών που παρέχουν ψηφιακές υπηρεσίες (Fintech). Δεν είναι τυχαίο πως η JPMorgan εξαγόρασε πρόσφατα το 75% του τμήματος πληρωμών της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας Volkswagen, επεκτείνοντας την πλατφόρμα της για πρώτη φορά στον ευρύτερο τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας.
Ομως, χάρη στο μυαλό και τη διορατικότητα του Χάρη Καρώνη, η Viva Wallet έχει ξεπεράσει το στάδιο της ψηφιακής εταιρείας και έχει περάσει στο στάδιο της neobank. Ιδρύθηκε το 2000 ως εταιρεία πληρωμών και σήμερα, 22 χρόνια μετά, έχει παρoυσία σε 23 χώρες και κατέχει τρεις άδειες, μία τραπεζική -τον Αύγουστο του 2020 εξαγόρασε την Praxia Bank- και δύο άδειες ιδρύματος ηλεκτρονικού χρήματος στην Ελλάδα και την Αγγλία. Σε καμία περίπτωση τα έσοδά της δεν δικαιολογούν την αποτίμηση των 2 δισ. ευρώ, αλλά οι προοπτικές της έπεισαν τον επικεφαλής της JPMorgan Τζέιμι Ντίμον να αποκτήσει το 49%. Περίπου το 90% των εσόδων της προέρχεται από το εξωτερικό και το 2021 είχε τριπλασιασμό εργασιών σε σχέση με το 2020.
To μοντέλο ανάπτυξης
Το μοντέλο ανάπτυξης της Viva Wallet προβλέπει ίδρυση τοπικού υποκατάστηματος σε κάθε χώρα και σύνδεση με το σύστημα πληρωμών της χώρας, εκκαθάριση συναλλαγών στο νόμισμα της κάθε χώρας, σύνδεση με το τοπικό σχήμα πληρωμών και την κάρτα που είναι πιο διαδεδομένη εκεί και παροχή τοπικού IBAN, για να κάνει ο πελάτης όλες τις συναλλαγές του με το τοπικό ΙΒΑΝ ή το τοπικό σχήμα πληρωμών.
Η αποδοχή καρτών δίνει μόνο ένα έσοδο, αλλά η Viva Wallet εξασφαλίζει επιπλέον τζίρο από τη χρήση του λογαριασμού ΙΒΑΝ από την έκδοση καρτών και από την έκδοση δανείων για κεφάλαια κίνησης. Στο εξωτερικό η Viva Wallet αναπτύσσεται με πελάτες αποκλειστικά επιχειρήσεις και μόνο στην Ελλάδα απευθύνεται και σε ιδιώτες καταναλωτές. Το μεγάλο πλεονέκτημα της Viva είναι η καινοτόμα υπηρεσία Tap on Phone, που μετατρέπει τα android κινητά σε τερματικά.
Η δήλωση του επικεφαλής της JPMorgan Paymnents Τάκη Γεωργακόπουλου για τη συναλλαγή δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνειών: «Είμαστε πολύ ενθουσιασμένοι που κάνουμε μια στρατηγική επένδυση στη Viva Wallet για να υποστηρίξουμε το όραμά τους να αναπτυχθούν προσφέροντας καινοτομία στις πληρωμές, με στόχο τις ευρωπαϊκές μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ). Το τοπίο στις πληρωμές είναι κατακερματισμένο στην Ευρώπη αλλά είναι μεγάλο σε όρους ευκαιρίας, με περισσότερους από 17 εκατομμύρια εμπόρους έτοιμους να εφαρμόσουν επεκτάσιμες λύσεις πληρωμών. Αυτός είναι ένας τομέας που θα επικεντρωθεί για πρόσθετη ανάπτυξη η JPMorgan Payments στο μέλλον».
Το success story του Χάρη Καρώνη
Οταν αποφοίτησε από το 11ο Λύκειο στο Περιστέρι, ο 18χρονος τότε Χάρης Καρώνης ήξερε τι ήθελε να κάνει: να μη γίνει ποτέ υπάλληλος αλλά επιχειρηματίας και να ασχοληθεί με την τεχνολογία. Τα πέτυχε και τα δύο και μάλιστα χωρίς να τελειώσει τις σπουδές του στο ΤΕΙ ηλεκτρολόγων του Πειραιά. Το μυαλό του ξεπερνούσε τα στενά όρια της τριτοβάθμιας τεχνικής εκπαίδευσης.
Στην αρχή τον κέρδισε ο κόσμος του διαδικτύου, αλλά τα πρώτα του λεφτά τα έβγαλε με την εταιρεία Viva Sevices που παρείχε τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες. Είχε ετήσια έσοδα άνω του 1 εκατ. ευρώ για αρκετά χρόνια, τα οποία ο νεαρός Καρώνης δεν τα έκανε βίλες και σκάφη αλλά τα επένδυσε και με κεφάλαια 20 εκατ. έστησε το 2000 τη Viva Wallet.
Αρχικά δημιουργούσε συστήματα software για τράπεζες, αλλά σύντομα επεκτάθηκε σε συμπληρωματικές υπηρεσίες, όπως ταξιδιωτικές πληρωμές και πληρωμές για θεάματα.
Mέχρι και το 2008 ανέπτυσσε συστήματα ηλεκτρονικών συναλλαγών. Τότε έκανε το colpo grosso. Eκμεταλλευόμενος την ευρωπαϊκή νομοθεσία διεκδίκησε και έλαβε άδεια ιδρύματος πληρωμών. Η δυνατή του ομάδα, με τον ίδιο να συντονίζει, προσφέρει διαρκώς καινοτόμες ιδέες και άφησε πίσω του τις συμβατικές τράπεζες. Δεν είναι υπερβολή να υποστηρίξει κάποιος ότι η Viva Wallet άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο πληρώνουν και πληρώνονται οι επιχειρήσεις στην Ευρώπη μέσω της τεχνολογίας αιχμής.
Η συμφωνία προβλέπει και την ενεργοποίηση των stock options για περίπου 200 εργαζομένους της Viva Wallet, που θα λάβουν μια συνολική ανταμοιβή της τάξης των 50 εκατ. δολαρίων σε μετοχές και μετρητά.
