«…κατά Νόμον, ο υπέρ Νόμον γενόμενος, κατάρας Νόμου εκλυτρούται τους άπαντας, και την άνωθεν, ευλογίαν δεδώρηται»
(Α΄ Στιχηρό των Αίνων της 1ης Ιανουαρίου).
Αγαπητοί μου πατέρες και αδελφοί, παιδιά μου εν Κυρίω αγαπημένα,
Πρωτοχρονιά σήμερα! Ένα έτος μόλις το χαιρετίσαμε και ανοίξαμε τα μάτια μας σ’ ένα καινούργιο. «Ο των όλων Ποιητής και Δεσπότης», ο αρι-στοτέχνης Δημιουργός του χωροχρόνου μάς αξίωσε σήμερα να ανοίξουμε έναν καινούργιο κύκλο στην αλλεπάλληλη και επαναλαμβανόμενη ανακύκλωση της κίνησης του πλανήτη μας γύρω από τον φωστήρα ήλιο. Βιώνουμε αυτούς τους κύκλους του χρόνου σαν ευλογία του Θεού. Εκείνος μας χαρίζει το σύντομο διάστημα της παρούσας ζωής, για να βιώσουμε τη μετάνοια και να προετοιμαστούμε για την αιωνιότητα.
Πριν από οκτώ ημέρες εορτάσαμε το μεγάλο μυστήριο της ένσαρκης φανέρωσης του Δημιουργού μέσα στη δημιουργία. Ο Κύριος βρίσκεται ανά-μεσά μας ως Εμμανουήλ και έρχεται μέσα μας ως Αμνός θυσιαζόμενος και σώζων. Υποβάλλεται στη νομοτέλεια του κόσμου ο Δημιουργός κάθε νομο-τέλειας. Υποκύπτει στις αναγκαιότητες της φύσης μας ο απόλυτα ανενδεής. Σήμερα, την όγδοη ημέρα από τον υπερφυή τοκετό Του, προσφέρεται στο μαχαίρι του αρχιερέα, για να πληρώσει το τίμημα της αμαρτωλής ανθρωπότητας. Δεν προσλαμβάνει απλώς την ανθρώπινη φύση, δεν Του είναι αρκετό να φανερωθεί μόνον ως άνθρωπος, ταπεινώνεται τόσο πολύ, ώστε να παρουσιαστεί και ως δούλος, αφού «εαυτόν εκένωσε μορφήν δούλου λαβών». Υφίσταται την περιτομή, για να δείξει ότι ως δούλος αφιερώνεται στον Θεό Αυτός που είναι κατά πάντα ο αληθινός Θεός. Το κάνει αυτό για να μας δείξει πως η υπακοή στον Νόμο του Θεού δεν είναι δουλεία, είναι πράξη ελευθερίας, είναι ο τρόπος της αληθινής ζωής. Γι’ αυτό κι εμείς Του ψάλλουμε: «…κατά Νόμον, ο υπέρ Νόμον γενόμενος, κατάρας Νόμου εκλυτρούται τους άπαντας, και την άνωθεν ευλογίαν δεδώρηται». Με την υπακοή Του στον Νόμο μάς ελευθερώνει από την κατάρα του αναγκαστικού Νόμου, μάς χαρίζει την ευλογία της άκτιστης χάρης, την ομορφιά και την ελευθερία της αδιάπτωτης αγάπης. Μέχρι σήμερα οι άνθρωποι σημαδεύονταν από την περιτομή, για να δείξουν ότι ανήκουν στον Θεό. Ο Χριστός περιτέμνεται και ματώνει για το χατίρι όλων μας, για να μπορούμε να ανήκουμε στον Θεό με τον τρόπο της ζωής μας, με την αγάπη και την ελευθερία, με την αρετή και τον πνευματικό αγώνα και όχι με σωματικά σημαδέματα. Ο Θεός, για να δείξουμε ότι Τον αγαπάμε, θέλει να κόψουμε τα πάθη και όχι τη σάρκα μας. Ο Χριστός, με τη δική Του ταπείνωση, μάς δείχνει σήμερα τον αληθινό δρόμο της αγάπης. Βγάζει την αγάπη από τους κανόνες, τους νόμους και τα «πρέπει» και μάς υποδεικνύει πως η αγάπη είναι η ζωή μας και είναι ταυτισμένη με τη φύση μας. Η αγάπη συμπληρώνει και εκπληρώνει κάθε νόμο και έτσι καταργεί τη δουλεία του νόμου.
Αυτό το μήνυμα της υπέρβασης του Νόμου με την αγάπη το έκανε τρόπο ζωής ο Μέγας Βασίλειος, του οποίου σήμερα τιμούμε τη μνήμη και καλούμαστε ν’ ακολουθήσουμε το παράδειγμά του. Ο περίλαμπρος αυτός αστέρας της Εκκλησίας βίωσε την αγάπη προς τον Θεό ως προσφορά στον συνάνθρωπο. Η ένωσή του με τον Θεό εκφράστηκε μεσ’ από τα έργα της φι-λανθρωπίας. Οι ευλογίες και τα χαρίσματά του μετατράπηκαν σε έργα θυ-σίας και προσφοράς για τους άλλους. Κενώθηκε ολοκληρωτικά, καθώς μι-μήθηκε τον Χριστό που κενώθηκε για μας. Άδειασε από τα υπάρχοντά του, για να πλουτίσουμε από το παράδειγμά του. Μάς δίδαξε με λόγια, αλλά κυ-ρίως μάς δίδαξε με έργα. Μάς άφησε την πλούσια παρακαταθήκη του, για να την έχουμε ως περιουσία στη φτώχεια της εποχής μας.
Ζούμε σε μία εποχή ρηχή και άδεια από αγάπη. Οι άνθρωποι σήμερα δεν αγαπούν τίποτα. Δεν αγαπούν τον Θεό, δεν αγαπούν το περιβάλλον που τους τρέφει, δεν αγαπούν τους άλλους, δεν αγαπούν ακόμη και τον εαυτό τους. Παθιάζονται και επιθυμούν, αλλά δεν αγαπούν. Χωρίς αγάπη η κοινωνία γίνεται αρένα μονομάχων, ο χρόνος γίνεται βασανιστήριο ψυχοφθόρο, η ζωή γίνεται μια ατελείωτη ανηφόρα, οι συνάνθρωποι γίνονται ζωντανή κόλαση. Η βία έγινε νοοτροπία. Η εκδίκηση έγινε φλάμπουρο. Η επιβολή έγινε αναγκαιότητα. Η εκμετάλλευση έγινε εξυπνάδα. Η σύγκρουση έγινε το μοναδικό αναμενόμενο κάθε ημέρας. Πληγώνουμε και πληγωνόμαστε, αλλά δεν μετανοούμε. Αφήσαμε πίσω μας μία χρονιά κατά την οποία πονέσαμε υπερβολικά. Θανατηφόρα δυστυχήματα, αχόρταγες πυρκαγιές, βιβλικές πλημμύρες και καταστροφές ήλθαν και μάς κτύπησαν. Μάς κτύπησαν και πονέσαμε, κουραστήκαμε, κλάψαμε, αγχωθήκαμε, αλλά το θέμα είναι πόσο διδαχτήκαμε. Οι νόμοι και οι κανόνες δεν είναι αρκετοί για να μας προστατέψουν. Ο φόβος του νόμου σκληραίνει πολλές φορές τον άνθρωπο, δεν τον διορθώνει. Η αγάπη, όμως, μπορεί να φέρει αποτέλεσμα. Η αγάπη για τον συνάνθρωπο θα μας κάνει φιλότιμους παντού. Η αγάπη για το περιβάλλον θα μας κάνει προνοητικούς. Η αγάπη για τον εαυτό μας θα μας κάνει ανοικτούς, διότι, όσο περισσότερο ανοιγόμαστε και βοηθάμε τους άλλους, τόσο εισπράττουμε συμπαράσταση και αποδοχή.
Στην καινούργια χρονιά, που σήμερα ανατέλλει, ας βάλουμε ως σύν-θημα ζωής και ως θεραπευτικό φάρμακο την αγάπη. Αυτή είναι η μεγαλύ-τερη δύναμη του σύμπαντος. Δεν υπάρχει πρόβλημα, πειρασμός, αναποδιά, δοκιμασία ή στεναχώρια πιο δυνατή από την αγάπη. Η αγάπη όλα τα σκε-πάζει και όλα τα λύνει. Η αγάπη που υποτάσσεται στους κανόνες ελεύθερα, για να τους ξεπεράσει, η αγάπη που κάνει τον άνθρωπο πρίγκιπα και βασι-λιά, άρχοντα της ζωής και του πνεύματος και όχι τύραννο και αρπακτικό. Στη βία του κόσμου, στη μοναξιά, στην αρρώστια, στην αποτυχία, στον ανταγωνισμό ας απαντήσουμε με αγάπη. Οι άνθρωποι της αγάπης ποτέ δεν έχασαν. Ο Μέγας Βασίλειος μας το διδάσκει αυτό. Η αρχή του χρόνου ας είναι αρχή για καινούργια οράματα, για αληθινά θαύματα, για υψηλά κατορθώματα. Η αγάπη του Χριστού για μας είναι το δεδομένο. Η δική μας αγάπη για Εκείνον, για τους άλλους και για την κτίση ας είναι το ζητούμενο και το επιθυμητό. Μακάρι να τη βρούμε, για να γίνεται η ζωή μας χαρούμε-νη και η ύπαρξή μας κάτοπτρο της αιώνιας μακαριότητας. Σας το εύχομαι ολόψυχα! Καλή χρονιά και ευλογημένο το 2024!
Με τις εόρτιες ευχές μου και την ολόθερμη εν Χριστώ πατρική μου αγάπη.
