Οι αρχαίοι πρόγονοι μας έτρωγαν έντομα και άνθρωποι σε 113 χώρες σήμερα εξακολουθούν να τα περιλαμβάνουν τακτικά στη διατροφή τους.
Παγκοσμίως καταναλώνονται 2.000 είδη εντόμων. Μερικά από τα πιο δημοφιλή είδη είναι τα σκαθάρια, οι κάμπιες, οι μέλισσες, οι σφήκες, τα μυρμήγκια, οι ακρίδες και τα τζιτζίκια.
Μέχρι το 2050, ορισμένοι επιστήμονες εκτιμούν ότι ο πληθυσμός της Γης θα αυξηθεί σε 9 δισεκατομμύρια ανθρώπους. Και οι ειδικοί ανησυχούν ότι δεν θα μπορέσουμε να καλύψουμε τις ανάγκες όλων των τροφίμων. Έτσι ίσως χρειαστεί να βρούμε εναλλακτικές πηγές τροφής και τα έντομα θα μπορούσαν να είναι μέσα στη λίστα.
ΤΑ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΚΤΡΟΦΗΣ ΤΩΝ ΕΝΤΟΜΩΝ
Επειδή τα έντομα δεν είναι «θερμόαιμα», δεν χρειάζεται να ξοδεύουν ενέργεια για να διατηρούν τη θερμοκρασία τους τόσο αυστηρά ρυθμισμένη. Αυτό σημαίνει ότι μετατρέπουν τα τρόφιμα σε πρωτεΐνη πιο αποτελεσματικά από τα θερμόαιμα ζώα φάρμας.
Για παράδειγμα σε σύγκριση με τα κοτόπουλα, ο γρύλος χρειάζεται τη μισή ποσότητα τροφής για να παράγει την ίδια ποσότητα πρωτεΐνης. Και χρειάζεται τέσσερις φορές λιγότερη τροφή από τα πρόβατα και 12 φορές λιγότερη από τα βοοειδή.
Τα έντομα, επίσης, χρειάζονται πολύ λιγότερο χώρο για να ζήσουν και οι άνθρωποι συχνά τα συλλέγουν στην άγρια φύση, επομένως υπάρχει πολύ μικρότερος αντίκτυπος στο περιβάλλον.
Ένα άλλο ενδιαφέρον πλεονέκτημα της εκτροφής των εντόμων είναι η μείωση της ανάγκης χρήσης φυτοφαρμάκων. Εάν οι άνθρωποι συλλέγουν έντομα για να φάνε, μπορεί να εξαρτώνται λιγότερο από χημικά φυτοφάρμακα για να διατηρούν τα φυτά υγιή.
ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΕΝΤΟΜΑ ΘΡΕΠΤΙΚΑ;
Τα έντομα μπορεί να είναι πιο φιλικά προς το περιβάλλον σε σχέση με τα ζώα φάρμας, αλλά είναι θρεπτικά; Αποδεικνύεται ότι είναι.
Όπως μπορείτε να φανταστείτε, με 2.000 βρώσιμα είδη, το θρεπτικό περιεχόμενο ποικίλλει πολύ. Και, επειδή τα έντομα έχουν πολύπλοκους κύκλους ζωής, η περιεκτικότητά τους σε θρεπτικά συστατικά μπορεί να διαφέρει καθώς μεγαλώνουν.
Επιπλέον, το προφίλ των θρεπτικών συστατικών μπορεί να αλλάξει ανάλογα με τον τρόπο μαγειρέματος των εντόμων – τηγανητά, αποξηραμένα και ούτω καθεξής. Ωστόσο, η έρευνα για τα βρώσιμα έντομα δείχνει ότι τα περισσότερα είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά.
Μια ανάλυση 78 ειδών εντόμων υπολόγισε την περιεκτικότητα σε λίπος, πρωτεΐνες και ενέργεια και οι επιστήμονες βρήκαν τεράστιες παραλλαγές:
Περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη: 15%-81%. Αυτό σημαίνει ότι ορισμένα έντομα ταιριάζουν με μια μπριζόλα, η οποία έχει περίπου 81% πρωτεΐνη όταν αφαιρείται το νερό, και περισσότερο από το γάλα, που περιέχει 31% πρωτεΐνη χωρίς νερό.
Περιεκτικότητα σε λιπαρά: 4,2%-77,2%. Για να συγκρίνουμε αυτά τα ποσοστά λίπους με τα υπόλοιπα τρόφιμα, θα σας πούμε πως τα αβοκάντο έχειπερίπου 29% λίπος και τα φιστίκια έχουν περίπου 49% λιπαρά. Γενικά, όταν τα έντομα βρίσκονται στο προνυμφικό τους στάδιο, έχουν μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε λίπος. Και οι κάμπιες είναι ιδιαίτερα λιπαρές. Επίσης είναι σημαντικό ότι τα έντομα περιέχουν «καλά» λιπαρά, όπως ωμέγα-3, -6 και -9.
Ενεργειακό περιεχόμενο: 293–762 θερμίδες ανά 100 γραμμάρια. Συγκριτικά, ένα αβοκάντο παρέχει περίπου 635 θερμίδες ανά 100 γρ. και το βοδινό κρέας παρέχει 515 θερμίδες ανά 100 γρ. ξηρού βάρους.
Περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες: Οι φυτικές ίνες αποτελούν ζωτικό μέρος της διατροφής μας με μια σειρά από οφέλη για την υγεία . Και, θα χαρείτε- αν και μπορεί και όχι- να μάθετε ότι τα έντομα είναι ένα σνακ πλούσιο σε φυτικές ίνες.
Βιταμίνες και μεταλλικά στοιχεία: Ένα μεσημεριανό γεύμα με βάση τα έντομα σίγουρα θα σας προσφέρει κάποιες βιταμίνες. Αλλά και πάλι, διαφέρει μεταξύ των ειδών. Μια ανάλυση έξι ειδών εντόμων – σε μορφή προνυμφών και ενήλικων – βρήκε ότι περιείχαν βιταμίνη D3, βιταμίνη Α, βιταμίνη Β12, θειαμίνη (βιταμίνη Β1) και βιταμίνη Ε.
Μια ανασκόπηση εξηγεί ότι η περιεκτικότητα σε βιταμίνες και μέταλλα στα άγρια βρώσιμα έντομα είναι εποχιακή και στην περίπτωση των ειδών που εκτρέφονται σε αγροκτήματα, μπορεί να ελεγχθεί μέσω των τροφών.
Πιθανότατα το έχετε ήδη μαντέψει: κάθε είδος έχει μια ξεχωριστή γεύση. Σύμφωνα με το βιβλίο Creepy Crawly Cuisine , μεγάλο μέρος της γεύσης εξαρτάται από χημικές ουσίες που ονομάζονται φερομόνες και βρίσκονται στην επιφάνεια του εντόμου. Αυτό σημαίνει ότι εάν το έντομο μαγειρευτεί σε νερό, οι φερομόνες ξεπλένονται και η γεύση αλλάζει.
Η γεύση τους εξαρτάται επίσης από το πού ζουν και τι τρώνε. Έτσι, ένας επιδέξιος εκτροφέας εντόμων μπορεί να αλλάξει τη γεύση τους. Σύμφωνα με τους συντάκτες του Creepy Crawly Cuisine, αυτές είναι μερικές από τις γεύσεις που μπορείτε να περιμένετε:
- Μυρμήγκια και τερμίτες: γλυκά και σχεδόν καρυδιού
- Σκουρόχρωμες προνύμφες σκαθαριού: σαν ψωμί ολικής αλέσεως
- Προνύμφες λιβελλούλων (και άλλα υδρόβια ζωύφια): γεύση ψαριού
- Κατσαρίδες: μανιτάρια
- Σφήκες: σπόροι πεύκου
ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΚΙΝΔΥΝΟΙ;
Ναι υπάρχουν ορισμένοι πιθανοί κίνδυνοι και εξαρτώνται κυρίως αυτά που τρώνε τα έντομα. Για παράδειγμα , αν έχουν φάει πίτουρο με υψηλή περιεκτικότητα σε βαρέα μέταλλα ή οργανικά απόβλητα, μπορεί να προκαλέσουν βλάβη στην υγεία.
Άλλα έντομα περιέχουν τοξίνες για να αποτρέψουν τα αρπακτικά από το να τα φάνε. Ένα παράδειγμα είναι ένας σκόρος που ονομάζεται Zygaena , ο οποίος παράγει μια χημική ουσία που διασπάται σε τοξικό υδροκυάνιο. Ωστόσο αυτή η χημική ουσία παράγεται σε μικρές ποσότητες, επομένως θα χρειαστεί να φάτε εκατοντάδες από αυτές σε σύντομο χρονικό διάστημα για να διακινδυνεύσει τη ζωή σας.
Και σύμφωνα με τους συγγραφείς μιας μελέτης σχετικά με αυτό, πιθανότατα θα αισθάνεστε ζάλη αφού φάτε 100 σκώρους, κάτι που μπορεί να είναι αρκετά ώστε να βάλει σε κίνδυνο τη ζωή σας.
Συνολικά, δεν έχει γίνει αρκετή έρευνα σχετικά με την κατανάλωση εντόμων για να γνωρίζουμε εάν υπάρχουν σημαντικές ανησυχίες για την υγεία.
Μια έκθεση του 2015 από την Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) σχετικά με την ασφάλεια της κατανάλωσης και της εκτροφής εντόμων καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι επιστήμονες πρέπει να κάνουν περισσότερη έρευνα για να κατανοήσουν τους κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία.
Αναφέρουν επίσης ότι εάν τα έντομα εκτρέφονται μακριά από το φυσικό τους περιβάλλον, οι αγρότες πρέπει να προσέχουν γιατί μερικά είδη μπορεί να φέρουν νέες ασθένειες σε μια περιοχή και να διαταράξουν το τοπικό οικοσύστημα.
Συνολικά, υπάρχουν πολλά που πρέπει να ληφθούν υπόψη και οι επιστήμονες πρέπει να κάνουν πολύ περισσότερη έρευνα. Όμως, καθώς ο ανθρώπινος πληθυσμός αυξάνεται σταθερά και ο αντίκτυπος της κτηνοτροφίας συνεχίζεται, αξίζει να διερευνήσουμε τις επιλογές μας.
Ναι αλλα…
Ξέρουμε, το να τρώμε έντομα φαίνεται λίγο άβολο σε πολλούς από εμάς. Αλλά μάλλον χρειάζεται απλά να το συνηθίσουμε.
Θα χρειαστεί λίγος χρόνος για να προσαρμοστούμε, αλλά ο πλανήτης μπορεί να μας ευχαριστήσει. Και ορισμένες εταιρείες φέρνουν ήδη προϊόντα εντόμων στην αγορά με διακριτικούς τρόπους.
Ο ΒΟΛΟΣ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΕΝΤΟΜΩΝ ΓΙΑ ΒΡΩΣΗ
Η Σχολή Γεωπονικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας που εδρεύει στον Βόλο έχει ήδη δημιουργήσει μπάρες διατροφής από έντομα, αλλά και chips εντόμων, τα οποία μπορούν να ενταχθούν στην ανθρώπινη διατροφή. Η κάμερα της ΕΡΤ μπήκε στο τμήμα και συνάντησε τον αρμόδιο καθηγητή, ενώ η θαρραλέα ρεπόρτερ, έκανε την πρώτη δοκιμή on air.
ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ:
