Ξεκίνησαν οι εργασίες ανάπλασης του δυτικού τμήματος του κέντρου του Βόλου. Το έργο θα ολοκληρωθεί στα τέλη του 2025 και θα κοστίσει 3,8 εκατομμύρια ευρώ και χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης .
Το έργο αφορά στη βελτίωση της αναπτυξιακής δυναμικής της περιοχής του δυτικού τμήματος του εμπορικού κέντρου του Βόλου με την ενίσχυση της βιώσιμης κινητικότητας και της προσβασιμότητας του δημόσιου χώρου, τον βιοκλιματικό σχεδιασμό των υπαίθριων Κ.Χ., την αναβάθμιση του αστικού εξοπλισμού και τη χρήση «έξυπνων» στοιχείων όπως ηλιακά καθιστικά. Συγκεκριμένα, το έργο περιλαμβάνει τις αναπλάσεις των παρακάτω δημόσιων χώρων :
- των πεζοδρομημένων τμημάτων
– της οδού Ερμού από την οδό Μακρυνίτσης έως την οδό Ελ. Βενιζέλου,
– της οδού Κουταρέλια από Ερμού έως Δημητριάδος,
– της οδού Μεταμορφώσεως από την οδό Δημητριάδος έως την οδό Πλάτωνος
- του KX μπροστά από το Δημοτικό Ωδείο και την Κεντρική Βιβλιοθήκη, μεταξύ 54ου Συντάγματος, Αθ. Διάκου και Δημητριάδος .
- της οδού ήπιας κυκλοφορίας Παύλου Μελά μεταξύ των οδών Δημητριάδος και 28ης Οκτωβρίου (απόφαση 285/2012 του Δ.Σ. του Δήμου Βόλου).
Η περιοχής μελέτης βρίσκεται στο εμπορικό κέντρο της πόλης του Βόλου και διαθέτει ως επί τω πλείστων εμπορικές χρήσεις, γραφεία, μικρές επιχειρήσεις εστίασης και ψυχαγωγίας και κάποιες κατοικίες στους ορόφους των κτιρίων.
Στην οδό ήπιας κυκλοφορίας Παύλου Μελά (από Ερμού έως 28η Οκτωβρίου), βρίσκεται το διατηρητέο κτίριο της πρώην καπνοβιομηχανίας Ματσάγγου, τμήμα της οποίας έχει αποκατασταθεί και στεγάζει το Οικονομικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, και η στοά Ματσάγγου η οποία έχει πεζοδρομηθεί και φιλοξενεί την κεντρική είσοδος στο κτίριο και το κυλικείο της Σχολής. Πρόκειται λοιπόν για ένα πολυσύχναστο δρόμο που είναι ιδιαίτερα αφιλόξενος, χωρίς φύτευση και με ανεπαρκή πεζοδρόμια για την ανεμπόδιστη κίνηση των πεζών.
Ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό και πολιτισμικό ενδιαφέρον παρουσιάζει ο πεζόδρομος της Μεταμορφώσεως (από Δημητριάδος έως Πλάτωνος), όπου επικρατούν χρήσεις πολιτισμού και εκπαίδευσης και ετερόκλητες αρχιτεκτονικές κατασκευές που επιχειρούν να συνδέσουν το παρελθόν με το παρόν. Ειδικότερα η Kεντρική Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας φιλοξενείται στο διατηρητέο εκλεκτιστικό με νεοκλασικά στοιχεία κτίριο του 1925 της πρώην Τράπεζας Αθηνών, το οποίο αναστηλώθηκε (μετά την καταστροφή του από το σεισμό του 54’) το 2004 σε ένα διαχρονικό δημόσιο κτίριο. Απέναντί του βρίσκεται το νεοκλασικό κτίριο του Δημοτικού Ωδείου Βόλου το οποίο θεμελιώθηκε περίπου το 1885. Από το 1900 λειτούργησε η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδας και αναστηλώθηκε τη δεκαετία του 80’. Δίπλα στο νεοκλασικό αυτό κτίριο βρίσκεται το πιο σύγχρονο κτίριο του Κέντρου Τέχνης Τζιόρτζιο Ντε Κίρικο το οποίο στεγάζει το Μουσείο Αλέκου Κ.Δάμτσα και εκθεσιακούς του χώρους με περιοδικές εκθέσεις εικαστικών και επιλογή έργων της Δημοτικής Συλλογής.
Γενικά, οι παραπάνω δημόσιοι χώροι χαρακτηρίζονται από έλλειψη αστικής άνεσης η οποία έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τις δυνατότητες που διαθέτουν για την πόλη. Ειδικότερα οι πεζόδρομοι της Ερμού και της Μεταμορφώσεως διαθέτουν ελάχιστες ανέσεις και ελλιπή αναγνωσιμότητα και ιεραρχία, λόγω των διαδοχικών και αποσπασματικών έργων που έχουν φθείρει τη συνοχή των επικαλύψεών τους.
Στόχος της μελέτης είναι η βελτίωση των παραπάνω αστικών χώρων με σεβασμό στο υπάρχον. Σκοπός της αρχιτεκτονικής πρότασης είναι «να κάνει τους ανθρώπους να θέλουν να ζουν στην πυκνή πόλη». Επαναπροσδιορίζεται λοιπόν το νόημα τους για την πόλη και μεταμορφώνονται από απλούς εμπορικούς χώρους διέλευσης σε χώρους φιλικούς που προδιαθέτουν την ανάγκη για την οικειοποίησή τους.
Σημαντικό ρόλο στην αστική αναβάθμιση της περιοχής αυτής του κέντρου της πόλης έχει το έργο ανάπλασης της Πλατείας Πανεπιστημίου η οποία γειτνιάζει με το δίκτυο των δημόσιων χώρων της παρούσας μελέτης. Η ανάπλαση της πλατείας έχει ενταχθεί στο πρόγραμμα Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης του ΠΕΠ Θεσσαλίας 2014-2020 και το έργο βρίσκεται σε εξέλιξη. Σύμφωνα με την ομάδα μελέτης η αρχιτεκτονική πρόταση της πλατείας επιδιώκει τη δημιουργία ενός ευέλικτου και ελεύθερου χώρου «σαν ένα μικρό ξέφωτο στην πυκνή πόλη». Ο σχεδιασμός της βασίστηκε στον οργανωτικό μηχανισμό που προσφέρει η «λογική της ύφανσης» με σκοπό να ενσωματώσει τα επιμέρους στοιχεία και τα διαφορετικά υλικά σε μια γενική «πλοκή». Έτσι, η επιφάνεια της πλατείας προκύπτει από «ανισοπαχείς λωρίδες διαφορετικών υλικών» που αναπτύσσονται κάθετα στον μεγάλο άξονα της πλατείας. Αυτές οι λωρίδες «δένονται μεταξύ τους με λεπτά γραμμικά στοιχεία τα οποία αναλαμβάνουν έναν ρόλο παρόμοιο με των νημάτων που συγκρατούν τις υφασμάτινες λωρίδες σε μια κουρελού». Στο «υφαντό» που προκύπτει συμπεριλαμβάνονται και οι φυτεμένες επιφάνειες που αποτελούν περίπου το 50% της πλατείας. Πρόκειται για ένα νέο φυσικό κήπο που συμμετέχει στη βιοποικιλότητα και στην αστική φρεσκάδα στην καρδιά της πόλης.
Η νέα αρχιτεκτονική πρόταση διαμόρφωσης των δημόσιων χώρων της Ερμού, της Μεταμορφώσεως μαζί με τον ΚΧ μπροστά από το Ωδείο και την Βιβλιοθήκη, της Κουταρέλια και της Παύλου Μελά, επιδιώκει την ενοποίηση τους με την Πλατεία. Δημιουργείται ένα κοινό πίσω-πλάνο (φόντο) με την ομοιομορφία των υλικών και των χρωμάτων, το οποίο διαταράσσεται από την εναλλαγή των δραστηριοτήτων των υπαίθριων χώρων των καταστημάτων με τους συλλογικούς χώρους προς κοινή χρήση. Αυτή η σχέση πίσω-πλάνου/συμβάντων ευνοεί τη δημιουργία ποικίλων ατμοσφαιρών ανταλλαγής και γαλήνης, σύμφωνα με τις επιθυμίες, τις περιόδους της ημέρας, τις εποχές του χρόνου και τις τοπικές ιδιαιτερότητες.
