Στόχους για πρωτογενή πλεονάσματα – μαμούθ έως και 4,5% για το 2019, όπως εκείνα που προέβλεπε η κυβέρνηση Σαμαρά για το 2017 (με ανάπτυξη 2,7% όμως και όχι με ύφεση) αλλά τα «ξόρκιζε» ως αντιπολίτευση ο ΣΥΡΙΖΑ, απαιτούν πλέον οι θεσμοί προκειμένου να ενεργοποιηθούν τα αντίμετρα. «Πατώντας» στην παλαιότερη πρόταση Τσακαλώτου για πρωτογενή πλεονάσματα 2,5% + 1% για φοροελαφρύνσεις, οι δανειστές ζητούν για πλεονάσματα 3,5% + 1% του ΑΕΠ, το οποίο όμως 1% θα δεν θα δοθεί για παροχές στα νοικοκυριά, αλλά για φοροελαφρύνσεις για τις επιχειρήσεις.
Την όρεξη για να ζητούν και επιπλέον μέτρα λιτότητας από το 2019, άνοιξε στους δανειστές η συζήτηση για τα «αντίμετρα» με τα οποία η κυβέρνηση επιδιώκει να «αμπαλάρει» τη συμφωνία που προετοιμάζει για να φέρει στη Βουλή.
Σαν να μην έφταναν τα πρόσθετα μέτρα 3,6 δισ. (ή 2% του ΑΕΠ) που ζητάει από τώρα για το 2019 το ΔΝΤ, το «πακέτο» των νέων μέτρων μεγαλώνει καθώς, σύμφωνα με πληροφορίες, οι θεσμοί βάζουν πλέον στην συζήτηση για το νέο Μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα 2018-2021 και επιπλέον μέτρα 1-1,5 δισ. ευρώ (ή 0,5%-0,9% του ΑΕΠ) που θα διασφαλίσουν τον αναγκαίο «δημοσιονομικό χώρο» ώστε να ληφθούν, ταυτόχρονα, ισόποσα μέτρα ελάφρυνσης έως 1,5 δισ. ευρώ.
Δεν διάβασαν το “non paper”
Στην κυβέρνηση φαίνεται να «ξέχασαν» πλέον το non paper που εξέδωσε το Μαξίμου στις 20 Φεβρουαρίου και μιλούσε για «1 ευρώ ελάφρυνσης για κάθε 1 ευρώ επιβάρυνσης».
Παραδέχονται πλέον (έστω και με τρεις εβδομάδες καθυστέρηση) ότι, στην πραγματικότητα, αυτό που συμφωνήθηκε εκείνο το βράδυ στη συνεδρίαση του Eurogroup, ήταν πως τα αντίμετρα θα ενεργοποιηθούν εάν και εφόσον ξεπεραστεί ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2019.
Με περιοριστικά μέτρα λιτότητας 2% του ΑΕΠ ή 3,6 δισ. που ζητά το ΔΝΤ, ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ καλύπτεται οριακά και μόνον. Δεν διασφαλίζεται δηλαδή υπέρβαση του στόχου, προκειμένου αυτή να καλυφθεί με «επεκτατικά» μέτρα και ελαφρύνσεις.
Δηλαδή, και αν ακόμα ψηφιστούν τα αντίμετρα, δεν δημιουργείται «δημοσιονομικός χώρος» για να ενεργοποιηθούν και θα μείνουν στο «συρτάρι», μέχρι το 2020 – ή και για πάντα.
«Δίκοπο μαχαίρι» τα αντίμετρα
Η εισήγηση των δανειστών για επιπρόσθετα μέτρα λιτότητας 1-1,5 δισ. ευρώ, οδηγεί σε πρωτογενές πλεόνασμα 4%-4,5% του ΑΕΠ το 2019, που δίνει το περιθώριο για ελαφρύνσεις έως 1% του ΑΕΠ.
Κυβέρνηση και θεσμοί όμως -επισήμως τουλάχιστον- δεν έχουν συμφωνήσει ούτε στο πώς εννοούν τα «αντίμετρα».
Η επιπλέον λιτότητα θα αφαιρέσει εισοδήματα και κατανάλωση, τροφοδοτώντας μεγαλύτερη ύφεση, που θα απειλούσε την εκτέλεση του προγράμματος συνολικά. Για το λόγο αυτό οι θεσμοί εισηγούνται να μην δοθούν τα αντίστοιχα αντίμετρα (1-1,5 δισ. ευρώ) σε παροχές προς κοινωνικές ομάδες του πληθυσμού όπως θέλει η κυβέρνηση, αλλά σε φοροελαφρύνσεις και επιδοτήσεις προς όφελος της αγοράς και των επιχειρήσεων, προκειμένου να στηριχθούν έτσι η ανάπτυξη, η απασχόληση και τα κρατικά έσοδα. Και αυτό, δεδομένου ότι ήδη το 2016 έκλεισε με ύφεση, ενώ και το ξεκίνημα του 2017 διαφαίνεται ήδη πως ήταν αρνητικό.
Μια τέτοια συμφωνία με τους δανειστές όμως θα εσήμαινε ακόμα μεγαλύτερες θυσίες για τους πολίτες και περισσότερες δυσκολίες για την ψήφισή της από τη σημερινή Βουλή. Ειδικά μάλιστα όταν το «βαρύ» πακέτο θα πρέπει να εφαρμοστεί από την επόμενη κυβέρνηση. Για τον λόγο αυτό η κυβέρνηση «κλωτσάει το τενεκεδάκι πιο μπροστά», προς την 21η Απριλίου, οπότε αναμένονται οι επίσημες ανακοινώσεις της ΕΛΣΤΑΤ για το πώς έκλεισε το 2016 και το στοιχείο αυτό θα καθορίσει το τελικό ύψος του λογαριασμού των νέων μέτρων.
